Автобустың рейс уақыты

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 30 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны:
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
Ι. Аялдамалық пунктардың ара – қашықтығын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1.1 Аялдамалардың ара – қашықтығы.
1.2 Бастапқы пункттан келесі пунктқа дейінгі қашықтық.
ІІ. Автобустардың рейс уақытын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
2.1 Рейс туралы жалпы түсінік.
ІІІ. Автобус қозғалысының жылдамдығын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15
3.1 Қозғалыстың техникалық жылдамдығы.
3.2 Қозғалыстың қатынас жылдамдығы.
3.3 Қозғалыстың пайдалану жылдамдығы.
ІV. Жолаушы ағым және оларды анықтау
әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
4.1 Жолаушы ағым түсінігі.
4.2 Маршрут бойынша жолаушы ағымды анықтау.
V. Тасымалданатын жолаушы санын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...23
5.1 Жолаушы ағымның эпюрасын құру.
VІ. Тасымалдауға қажетті автобустар санын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... .28
6.1 Жылжымалы құрамның түрін таңдау.
6.2 Автобус қозғалысының интервалын анықтау.
6.3 Автобус қозғалысының желілігін анықтау.
6.4 Жанар – жағармай шығынын анықтау.
VІІ. Автобус қозғалысының кестесін
құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...33
7.1 Қозғалыс кестесіне қойылатын талаптар.
7.2 Жүргізушінің жұмыс және демалыс уақытының нормасы.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...40
Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1
Қосымша А
Қосымша Б

Кіріспе

Көлікпен байланыс Тәуелсіз Қазақстанның тыныс тіршілігінде аса
маңызды рөл атқарады. Бір жағынан бұл еліміздің орасан үлкен аумағымен
оның халқының сирек орналасуымен шикізат және өндіріс ресурстарының
шашырыңқылығымен сабақтасады. Осындай ахуалда көлік коммуникациялар
кешені еліміздің экономикалық ғана емес сонымен бірге саяси тұтастығында
қамтамасыз етеді.
Халық шаруашылығының барлық салалары мен өндірістің дамуы және халық
санының көбеюіне байланысты, экономиканың өсуіне байланысты көлікпен
тасымалдау жүйесі көлемін ұлғайтып отыруды қамтамасыз етті. Жалпы жолаушы
тасымалында жолаушылар санының басым көпшілігі 72 % астамы автомобиль
көлігімен тасымалданатыны белгілі болды. Ол яғни қалааралық, халықаралық
олар өздерінің санаттары бойынша бөлініп тасымал қызметін кеңейіп келе
жатқанын аңғартады. Бірақта тасымалдың қозғалысының реттелуі үнемі
бақылауда ұстауды қажет етеді.
Қазіргі таңда заман талабына сәйкес адамдардың көпшілігіне
жұмыстарын тиянақты атқаруға көптеген жағдайлар жасалған. Соның ішінде
осы тасымал түрін де олар өздерінің талғамына сай қолдана алады. Оның
ішінде күнделікті өмірге қолданатындары жеңіл автомобиль таксилерге
тапсырыс беру арқылы жасалатын тасымал және маршруттардағы автобустар
арқылы жасалатын тасымалдар болып саналады.
Бұл курстық жұмыстың мақсаты: жолаушы ағымды сапалы қызметпен
қамтамасыз ету үшін айтылған маршруттық көлік құралдарының жай-күйін,
пайдалану жарамдылығын жақсарту, аялдамалық пункттар ара – қашықтығының
жолаушылардың келіп кетуіне кеткен уақыттарына ыңғайлы болуына тексеру
жүргізу. Жолаушы көп шоғырланған жерлерде автобустарын күтуіне кеткен
уақытының көп болуына көңіл бөлу, жолаушы ағымының тығыздығы мен сиреуіне
қарай автобустарды орналастыру.
Осы көрсетілген кемшіліктер автобуспен жолаушы тасымалдауда көліктік
қызмет көрсетуде ғылыми ізденістік жұмыстарды оқуды, жолаушылар
тасымалдау жүйесінің негізін білуді, халыққа сапалы қызмет көрсетуді,
жылжымалы құрамды тиімді пайдалануды талап етеді.
Осы курстық жұмысты теориялық және практикалық жағынан қолдана
отырып, алдағы уақытта маршруттардағы автобустардың қозғалысын
жақсартуын, кемшіліктерінің жойылуын, сол сияқты тағы да басқа ауқымды
жұмыстардың іске асырылғанын қалар едім.

І. Аялдамалық пункттардың ара – қашықтығын анықтау
Аялдамалық пункттар өз қызметіне қарай бастапқы, соңғы және аралық
болып бөлінеді. Бастапқы және соңғы аялдамалық пункттарда жолаушыларды
түсіріп мінгізуден басқа, автобустардың бұрылуы үшін, ауысым ішілік
демалыстар үшін және басқа да маневр жасау үшін қолданылады. Аралық
аялдамалық пункттар қаланың халық көп жиналатын орындарында, өнеркәсіп
мекемелерімен әкімшілік, мәдени мекемелер және сауда орталықтары, оқу
орындары және тағы да басқа жерлерге жақын орналасады.
Аялдамалық пункттардың орналасуына қойылатын талаптардың бірі –
халықтың аялдамаға жетуге кеткен уақытының 10 – 15 минуттан аспауы керек.
Аялдамалық пункттардың арасындағы қашықтықта маңызды көрсеткіш болып
табылады.
Қаладағы жолаушының қауіпсіздігі үшін және жаяу жүргіншілердің жолдан
өту қауіпсіздігі мен жол қиылысының өткізгіштік қабілеті, автобустардың
қозғалыс жылдамдығы сақталуы үшін аялдамалық пункттар жол қиылысынан 20 –
25 м. Қашықтықта орналасуы керек болса, жіңішке көшелердегі қарама – қарсы
бағыттардағы аялдамалардың ара – қашықтығы бір – бірінен 25 – 30 м. кем
болмауы тиіс.

1.1.Аялдамалардың ара – қашықтығы
Қарастырып отырған нұсқа бойынша спидометр көрсеткіші 78000,3 км
құрайды.
Аялдамалар арасындағы ара – қашықтықты формула бойынша анықтау:
,км

Мұндағы, ПС – спидометр көрсеткіші
- келесі аялдамалық пункттың спидометр
көрсеткіші
– кеткен пункттағы спидометр көрсеткіші

Есеп былай орындалады:
1) 78001,7 – 78000,3 = 1,4 км
2) 78004,3 – 78001,7 = 2,6 км
3) 78005,8 – 78004,3 = 1,5 км
4) 78007,2 – 78005,8 = 1,4 км
5) 78009,9 – 78007,2 = 2,7 км
6) 78013,7 – 78009,9 = 3,8 км
7) 78015,5 – 78013,7 = 1,8 км
8) 78017,4 – 78015,5 = 1,9 км

1.2.Бастақы пункттан келесі пунктқа дейінгі ара – қашықтық
Бастапқы аялдамалық пункттан келесі аялдамалық пунктқа дейінгі ара –
қашықтық және маршрут бойынша жалпы қашықтық мына формуламен анықталадым:
L = - , км.
Мұндағы, - өтіп кеткен спидометрдің көрсеткіші
- бастапқы пункттағы спидометр көрсеткіші

1) 78001,7 – 78000,3 = 1,4 км
2) 78004,3 – 78000,3 = 4 км
3) 78005,8 – 78000,3 = 5,5 км
4) 78007,2 – 78000,3 = 6,9 км
5) 78009,9 – 78000,3 = 9,6 км
6) 78013,7 – 78000,3 = 13,4 км
7) 78015,5 – 78000,3 = 15,2 км
8) 78017,4 – 78000,3 = 17,1 км

Төмендегі формула бойынша тексереміз:

, км

1,4+2,6+1,5+1,4+2,7+3,8+1,8+1,9=17, 1 км

Осы есептер және тексеру бойынша өз нұсқам бойынша жалпы маршруттардың
ұзындығын анықтадым. Яғни 17,1 км құрады.
Осыдан кейін 1.1 кестеге барлық аялдамалық пунктар арасындағы ара –
қашықтық және бастапқы пунктардан бастап, әрбір аялдамалық пунктқа дейінгі
ара – қашықтықты спидометр көрсеткіші арқылы түсірдім.

Кесте 1.1 Маршрут ұзындығын есептеу деректері.

Аялдамалық Спидометр Аялдамалық пункттар Бастапқы
пунктардың көрсеткіші,к м арасындағы қашықтық, пунктпен
нөмірі км арасындағы ара
– қашықтық, км
1-2 78001,7 1,4 1,4
2-3 78004,3 2,6 4
3-4 78005,8 1,5 5,5
4-5 78007,2 1,4 6,9
5-6 78009,9 2,7 9,6
6-7 78013,7 3,8 13,4
7-8 78015,5 1,8 15,2
8-9 78017,4 1,9 17,1

Аялдамалық пунктардың ара – қашықтығын берілген нұсқаға сәйкес
тапсымаларды орындау арқылы анықтадым. Ол үшін ең алдымен спидометр
көрсеткіші керек болды. Спидометр көрсеткіші арқылы алдымен берілген
аялдамалық пункттардың ара – қашықтығын есептеп, әрі қарай бастапқы және
келесі пункттардағы ара – қашықтықты, жалпы аялдамалардың ара – қашықтығын
анықтадым. Ол 17,1 км тең болды.

ІІ. Автобустың рейс уақытын анықтау
Маршруттағы автобус қозғалысының реттелуін бақылау диспетчерлік
қызметтің негізгі жұмысының бірі болып табылады.
Автобус қозғалысы 1 қалыпты қозғалыс деп мынандай жағдайларда аталады:
- Егер автобус рейске уақытында шықса;
- Барлық аялдамалардағы уақытының интервалы кесте бойынша болса;
- Автобус срңғы аялдамаларға кесте бойынша нақты уақытта келсе;
Қозғалыс 1 қалыпты 2 шартпен орындалады: қажетті шарт, қалдықты шарт.
Қажетті шарт деп – кестеде көрсетілген рейстерді толықтай 100% орыындау
аталады. Қалдықты шарт – жүргізушілер кестесі нақты орындалғанда және әрбір
рейстің 1 қалыптытығын қамтамасыз еткенде аталады.
1 қалыпты рейс деп – автобус жүргізушісі бастапқы пункттан өз уақытында
шығып, аралық аялдамаларды өз уақытында өтіп, соңғы аялдамаға кестедегідей
өз уақытында келген рейс аталады. Ал кестеде ауытқушылықтар болған рейстер
оның болуына қарамастан әр келкі рейс деп аталады.

2.1. Рейс туралы жалпы түсінік
Жолаушыларды баратын жерлеріне жеткізу үшін жасалған аяқталған кешенді
операцияның жиынтығы көліктік процестің циклы деп аталады. Бұл цикл рейс
болып табылады.
Сурет 2.1.Автобустың рейс уақыты.

Автобустың 1 бағыттағы бастапқы пункттан соңғы пунктқа дейінгі жүрісі
рейс деп аталады. Рейс уақыты қозғалыс уақытынан, жолдағы барлық
аялдамаларға тоқтап тұрған уақыттарынан және 1 соңғы пункттағы демалып
тоқтаған уақытынан тұрады.
Маршрут бойынша автобус қозғалысының хронометражды бақылау деректерін
сипаттайтын кесте 2.1. құрамыз. Бұл кестені толтыру үшін маршруттық
автобустың қозғалыс уақытын анықтауымыз керек.

2.2.Автобустардың қозғалыс уақыты – автобустардың маршруттағы бастапқы
пункттан соңғы пунктқа дейінгі жолды өтеуге шығындалған уақыты және жол
қозғалысы жағдайына байланысты уақыт шығындары. Маршруттағы автобустардың
қозғалыс уақыты мына формуламен анықталады:

Мұндағы, маршруттың ұзындығы, км.
автобус қозғалысының техникалық жылдамдығы,
кмсағ.

= 0,37 сағ. 22 мин.
Қозғалыс уақытын есептеп әрбір аялдамалық пунктқа бөлдім.

Кесте 2.1.Маршрут бойынша хронометраждық бақылау деректерін өңдеу.

Аялдамалық Уақыт,мин.
пункттар
Қозғалыс Аралық Соңғы
аялдамалардың аялдамаларда
пункттарында тоқтау уақыты
тоқтау уақыты
1 5 - 10
2 2 1,3 -
3 1 0,4 -
4 3 1,3 -
5 1 0,7 -
6 1 0,5 -
7 3 1,6 -
8 1 0,7 -
9 5 - 10
Барлығы 22 5,5 20

Автобустардың қозғалыс уақытын анықтау үшін маршрут бойынша бақылау
деректерін өңдеу кестесін (2.1) пайдаландым. Маршрут бойынша рейс ішіндегі
қозғалыс уақыты әрбір перегондағы қозғалыс уақытының қосындысымен
анықталады:
, мин.
= 5+2+1+3+1+1+3+1+5 = 22 мин. = 0,37 сағ.
Мұндағы, = 1 перегондағы қозғалыс уақыты, мин.
n = аялдамалық пункттар саны.

2.3. Рейс ішіндегі автобустың аралық пункттарында тұру уақыты ().
Автобустардың аралық пункттарында жалпы тұру уақыты барлық аралық
пункттарында тұру уақытының қосындысын анықтайды:
1,3+0,4+1,3+0,7+0,5+1,6+0,79,2 мин. = 0,15 сағ.

2.4.Қатынас уақыты ()
Қатынас уақыты деп – бастапқы пункттардан шығып соңғы пунктқа келген
уақытын айтамыз. Мұнда жолдағы аралық аялдамалардың пункттарында тұрған
және жолдағы қозғалыс уақыты ескеріледі. Қатынас уақыты мына формуламен
анықталады:
, мин.

2.5.Рейс уақыты ().
, мин.
Мұндағы, = 1 соңғы аялдамадағы тұрған уақыт, мин

2.6.Айналма рейс уақыты ()
Айналма рейс деп – автобустың 2 бағыттағы жүрісі есептеледі, яғни мұнда
тура және кері бағыттағы рейс уақыты қосылады. Айналма рейс мына формуламен
анықталады:
мин.
1,37сағ.

Рейс уақыты қозғалыс уақытынан, жолдағы барлық аялдамаларға тоқтап
тұрған уақыттарынан және 1 соңғы пункттағы демалып тоқтаған уақытынан
тұрады. Маршруттардағы қозғалыс уақытын формуласы бойынша анықтадым, мәні
22 минутқа тең болды және қозғалыс уақытын есептеп әрбір аялдамалық пунктқа
бөліп, кестеге түсірдім. Рейс ішіндегі автобустың аралық пункттарында тұру
уақыты автобустардың барлық аралық пункттарда тұру уақыттарын қосу арқылы
анықтадым және де қатынас уақытын (0,52), рейс уақытын (0,68), айналма
рейс уақыттарында (1,37) берілген формула бойынша есептеп мәндерін бердім.

ІІІ. Автобус қозғалысының жылдамдығын анықтау
3.1.Қозғалыстың техникалық жылдамдығы ()
Автобус жұмысының технико – экономикалық көрсеткіштеріне қозғалыстың
жылдамдығы үлкен әсер етеді. Автобустың жолдағы жұмысы кезінде мынадай
жылдамдықтарды қарастырамыз: техникалық, пайдалану, және қатынас.
Техникалық жылдамдық автобус пайдаланудың белгілі жағдайларында
қозғалысы кезіндегі жылжымалы құрамның жылдамдық сипатын толық қарастырады.
Техникалық жылдамдық деп – қозғалыс кезіндегі орташа жылдамдықты
айтамыз.
Жылжымалы құрамның қозғалыс уақыты өз кезегінде бірнеше уақыттарды
қарастырады:
Тұрақты жылдамдықпен жүретін қозғалыс уақыты
Екпін алу (разгон) уақыты,
Қозғалысты бәсеңдету (замедление) уақыты,
Тежеу (торможение) уақыты
Жолдан қысқа уақытқа тоқтау уақыты (бағдаршам, теміржол өтпелері
алдындағы және т.б.)
Келесі екпін алу уақыты
Жалпы алғанда техникалық жылдамдықты былай анықтаймыз:

Мұндағы, L – өткен жолы, км.
Техникалық жылдамдық жылжымалы құрамның орташа жылдамдығын көрсетеді
және маршрут ұзындығының қозғалыс уақытына қатынасын анықтайды:
, кмсағ.
сағ.

3.2.Қозғалыстың қатынас жылдамдығы ()
Қатынас жылдамдығы көлік құралының жол желісіндегі 2 пункт арасындағы
жүрістің (орын ауыстыруының) орташа жылдамдығы. Қозғалыс қатынас жылдамдығы
маршрутта жолаушылар жүрісінің орташа жылдамдығын сипаттайды және маршрут
ұзындығының қатынас уақытына қатынасымен анықталады:
, кмсағ.
сағ.

3.3.Қозғалыстың пайдалану жылдамдығы ()
Қозғалыстың пайдалану жылдамдығы автобус наряд уақытындағы қозғалыстың
орташа жылдамдығы. Пайдаланылатын жылдамдығына автобустың тұру уақытының
ұзақтығымен тасымалдың ара – қашықтығын камтамасыз етеді. Пайдаланылатын
жылдамдықты маршрут ұзындығының рейс уақытына қатынасымен анықтайды:
, кмсағ.
сағ.

Бұл бөлімде автобустың қозғалысының жалпы жылдамдықтарын анықтадым.
Яғни қозғалыстың техникалық жылдамдығы, қатынас және пайдалану
жылдамдықтарын анықтадым. Формула арқылы шығарылған есептеулер нәтижесінде
техникалық жылдамдық 46 кмсағ, қозғалыстың қатынас жылдамдығы 32 кмсағ,
ал қозғалыстың пайдалану жылдамдығы 25 кмсағ құрады.

ІV.Жолаушы ағым және оларды анықтау әдістері.
4.1.Жолаушы ағым түсінігі.
Жолаушы ағымы деп – белгілі бір уақыт ішінде бір бағыт ойынша жолдың
бір бөлігінде немесе түгелдей маршрут бойында жолдың бір бөлігінде
тасымалданатын жоаушылар санын атамыз.
Жолаушы ағымы төмендегідей көрсеткіштерімен сипатталады:
A. Маршрут бойындағы немесе жолдың бір бөлігіндегі жолаушы ағымның
шамасы; Бұл көрсеткіш жолдың әр бөлігіндегі тура және кері
бағытындағы жылжымалы құрам толуымен немесе тасымалданатын жол
санымаен анықталадды.
B. Тасымалдың көлемі бұл көрсеткіш маршрут бойында немесе маршрут
тұтас желісінде 1 уақыт желісінде тура және кері бағыттарда
тасымалданатын жолаушы санымаен анықталады.
Жолауша ағым график, картограмма, эпюра түрінде көрсетеді немесе
кестеге түсіреді.
Жолаушы ағым шамасы тәулік бойында, аптаның күндерінде, әр айларда
жылдың кезеңдерінде маршрут бағыттарында әр түрлі болады. Жолаушы ағымның
маршрут бойында бөлінуі қала жоспарында сол маршрут бойында орналасатын
әкімшілік мекемелерді оқу орындары, өнеркәсіп, мәдени, сауда т.б.
мекемелерінің болуына байланысты. Көптеген қалаішілік маршруттарда бастапқы
пункттан ортасына қарай жолаушы ағым көбейіп, соңғы аялдамаларға қарай
азаяды.
Ал егер маршруттар тұрған аудандарды өндірістік мекемелемен қосатын
болса онда жолаушы ағым бастапқыдан соңғы аялдамаларға қарай көбейеді.
Жолаушы ағым ауытқушылығы автомобиль тасымалдаудың барлық түріне тән.
Мысалы, қалалық автобус тасымалында тәулік ішінде таңертең және кеште
көбейсе, күндіз және түнге қарай азаяды. Қаламаңдық маршруттарда апта
маршруттарда апта ішінде, жылдық, кезеңдерінде жолаушы ағым әркелкі болады.
Сенбі жексенбі күндері мен жаз айларында жолаушы ағым көрсеткіші жоғары
болады. Қала тұрғындары жаз кезінде қала маңындағы саяжайларда және
жағажайларға демалысқа шықса, керісінше ауыл адамдары қыдыруға қалаға
келеді. Қалааралық тасымалдарда жолаушы ағым көктемгі жазғы айларда көбейіп
күзгі қысқы айларда азаяды.
Жолаушы ағымның шамасын анықтау оны бағыт бойынша бөлу және уақыт
ішіндегі жолаушы ағымның өзгерісін анықтау үшін тексерулер жүргізіледі.
Қазіргі кездегі жолаушы ағымды анықтау әдістерін әртүрлі белгілеріне қарап
тіктейді.
Тексерудің мезгілінің ұзақтығына қарай жүйелік және 1 мезгілдік болып
бөлінеді.
Жүйелік анықтауда қозғалыс кезегінде күнделікті тексеру арқылы
анықталады. Оны пайдалану қызметінің жолдық жұмысын жүргізеді.
1 мезгілдік анықтау алдына қойған мақсатына байланысты қысқа мерзімде
бағдарлама бойынша жүргізіледі.
Көлік жүйесін қамытуына байланысты тұтас және таңдаулы анықтау
бөлінеді.
Тұтас – анықталады жолаушы ағым 1 мезгілде қызмет көрсететін аумақтағы
көлік жүйесінің бойында түгелдей анықталады. Бұл анықтамада бақылаушы және
есептеушілер көп болуы қажет. Оның қорытындысы көлік жүйесінің әрі қарай
жұмысының жалғасын шешеді. Маршрут схемасының өзгерісін басқа көлік
түрлерімен үйлесімін, даму бакыттарын жолаушы ағымның қуатына қарай
анықталады.
Таңдаулы әдісті әрбір қозғалыс аумағын шеліністі нүктелерді, жеке және
нақты сұрақтар туындауда қолданылады. Анықтаулық түрлеріне қарай:
-анкеталық;
-есепті статистикалық;
-натурал;
-автоматтандырылған болып бөлінеді.
Анкеталық әдіс – қызмет көрсететін аумақтағы маршрут желісін түгелдей
қамтиды және көліктерінің барлық түрінің жолаушы ағымы анықталады. Бұл
әдісте алдын – ала дайындалған, анкеталық сұраулар бойынша керекті
мәліметтерді жинастырады.
Есепті статистикалық әдіс – сатылған билеттердің санымен билетті
есептеу парақтарының көрсеткіштеріне байланысты есептеледі. Сатылған
билеттер басқа, айлық жүру билетімен, қызмет куәлігімен, ақысыз жүру құқығы
бар жолаушылармен билетсіз жолаушыларды ескеріп есептеу.
Натурал әдіс –талондық;
-кестелік;
-визуалдық;
-силуэттік;
-сұраулық болып бөлінеді.
Талондық әдіс – жолаушыларды ағымды анықтауда маршрут бойында және
тәулік уақытында жолаушыларды ағым қуаты және аялдамаларды жолаушы алмасу
ағымының көрсеткішін, жылжымалы құрамның толуын анықтайды. Бұл әдісте
бақылаушылар әрбір аялдамалардан мінген жолаушыларға талон береді. Онда
жолаушылардың қай аялдамадан мінгені көрсетіледі, түсерде жолаушы оны
тапсырады, әр бағыт бойынша талондар әр түсті болады және онда әрбір
аялдаманың аты көрсетіледі. Соңғы аялдамаларда есептер толтырылған
талондарды тапсырып, жаңасын алады.
Кестелік әдіс – әрбір автобустарда есіктің алдында тұратын есептеушілер
жүргізеді. Оларда анықтау кестесі болады. Онда автобустардың ауысымға шығар
уақыты, рейстің нөмірі, тура және кері бағытта аялдамалар көрсетіледі. Оған
әрбір аялдамалардан мінген және түскен жолаушылар саны және перегондағы
автобустардың толуы тіркеледі. Тұтас және таңдаулы анықтамада пайдалануға
болады.
Визуалдық өлшеу әдісі – көп жолаушы ағымы болатын аялдамаларда
көрсеткіші анықталады. Есептер автобустың толуын көзбен анықтап, балдық
жүйеге байланысты кесте толтырады. Мыс:
-автобус бос болса 1 балл;
-отырған орындар бос болмаса 2 балл;
-өтетін жерлерде және автобус алаңдарында жолаушы еркін тұрса 32 балл;
-автобустың сыйымдылығы толық пайдаланылса 4 балл;
-автобустар түгелдей толық болса және жолаушы аялдамада қалып қойса 5 балл.
Балды автобустардың моделіне қарап қояды. Әрбір автобустардың
сыйымдылығы мен отыратын орнының санына қарай жолаушы ағымын анықтауға
болады. Бұл әдіс таңдаулы анықтауларға ыңғайлы.
Силуэттік әдіс – визуалдық әдістің 1 түрі болып табылады.
Есептеушілерде автобустың силуэттік жинағы болады. Автобустың толуына
байланысты силуэттер жолауішылардың белгілі бір санына тән.
Сұрау бойынша анықтау – бұл әдісте есептеуші әрбәр мінген жолаушыдан
қай жерде түсетінін, мақсатын, егер жолаушы басқа жерден мінетін болса,
онда оның нөмірі қай жерге дейін баратынын сұрап кестеге түсіріп отырады.
Жолаушы ағымды анықтауда көп есептеушілер қажет болғанын, оған студенттер,
жоғары сынып оқушылары қатысады.
Автоматтандырылған әдіс – бұл әдісте жаңадан дайындалу еңгізілу
үстінде. Оларда адамның көмегінсіз анықтауға болады. Олардың 4 түрі бар:
-контакталық;
-контактысыз;
-жанама;
-аралас.
Контакталық әдісте – жолаушы ағым туралы деректер жолаушылардың
техникалық құрылғыларына тікелей әсер етуіне байланысты анықталады.
Контактасыз әдісте – фотоэлектрлік құрылғылар пайдаланады.
Жанама әдіс – мұнда автобустың барлық жолаушылардан 1 мезгілде өлшейтіе
арнайы құрылғы пайдаланып, соңынан барлық жолаушылардың салмағын орташа
салмақ 70 кг. бөліп жолаушы санын анықтайды.
Аралас әдісте көпшілік және фотоэлектрлік датчиктер пайдаланылады.
Жолаушы ағымды анықтау әдісін тексеріп олардан қажетті ақпараттарды
алуына байланысты 3 түрге бөлінеді:
1. Тасымалданатын жолаушы санын есептеу негізгі әдістер;
2. Ақпараттық құралдар көмегімен алынатын әдістер (автоматтандырылған
әдіс);
3. Мүмкін болатын, жолаушы ағымды аналитикалық есептеу әдістері арқылы
болжау

4.2 Маршрут бойынша жолаушы ағымды анықтау.
Жолаушы ағымды анықтау үшін натурал әдістің кестелік түрін таңдадым.
Себебі, қазіргі кезде осы әдіс маршруттағы жолаушы ағым туралы, яғни
жолаушы ағымның ұзындығы бойында, тәуліктің сағаттары бойынша және
аялдамалық пункттардың жолаушы айналымы бойынша жылжымалы құрамның толуы
бойынша нақты мәлімет береді.
Жолаушы ағымды зерттеу кестесінде (4.1) қарбалас сағат кезінде
есептелген 2 зерттеу қорытындысы берілген.
Кесте 4.1.Жолаушы ағымды зерттеу кестесі.

Қозғалыс Тура Кері Барлығы Аялдамалық
бағыты пункттар
арасындағы
ара –
қашықтық, км.
Жөнелту
уақыты, 6°° аралығы аралығы
сағ,мин.

Аялдамалық К Ш Т
пункттар
Қозғалыс бағыты Қозғалыс бағыты
тура кері тура кері
6°°-7°° 290 170 13°°-14°° 220 65
7°°-8°° 500 320 14°°-15°° 170 60
8°°-9°° 300 180 15°°-16°° 110 75
9°°-10°° 405 160 16°°-17°° 105 80
10°°-11°° 150 105 17°°-18°° 200 120
11°°-12°° 250 150 18°°-19°° 115 130
12°°-13°° 390 80

Тура: 3205
Кері: 1695
Келесі кестеде (4.3) маршруттағы жолаушы ағымды маршрут бөліктері
бойынша зерттеу қорытындысы берілді. Бұл жерде тапсырма нұсқасында берілген
маршруттағы қарбалас сағат 7°° - 8°° құрайды.
Кесте 4.3.Жолаушы ағымды маршруттағы бөліктеріне бөлу (қарбалас сағат
7°° - 8°°).

Маршрут бөліктеріАрақашықтық,км Жолаушы саны
Қозғалыс бағыты
Тура Кері
1-2 1,4 70 55
2-3 2,6 85 40
3-4 1,5 75 35
4-5 1,4 60 50
5-6 2,7 80 25
6-7 3,8 55 50
7-8 1,8 35 45
8-9 1,9 30 20
Барлығы 17,1 500 320

Тәулік ішіндегі (сағат бойынша) жолаушы ағымның өзгерісінің эпюрасын
анықтап түсірдім. Апта күндеріндегі жолаушы ағым өзгерісінің эпюрасы және
маршрут ұзындығы бойынша жолаушылар ағым өзгерісінің эпюрасын да көрсеттім.
Жолаушы ағымды зерттеу кестесіне қарбалас сағат кезінде есептелген 2
зерттеу қорытындысын көрсеттім. Менің нұсқамдағы қарбалас уақыт 7°° - 8°°
аралығын құрады. Жолаушы саны қозғалыс бағыты тура кезінде 500 жолаушыны,
кері бағытта 320 жолаушыны құрады.
.
Сурет 4.1.Тәулік ішіндегі (сағат бойынша) жолаушы ағымның өзгерісінің
эпюрасы.

Апта күндері
Сурет 4.2.Апта күндеріндегі жолаушы ағым өзгерісінің эпюрасы.

Сурет 4.3. Маршрут ұзындығы бойынша жолаушылар ағым өзгерісінің
эпюрасы.

V. Тасымалданатын жолаушы санын анықтау.

1 күн ішінде тасымалданатын жолаушылар саны тәуліктегі әрбір сағат
ішінде тура және кері бағыттарда тасымалданған жолаушылар санын қосу арқылы
анықталады.

= , жолаушы

Мұндағы, - маршрутта 1 сағат ішінде тасымалданған жолаушылар

6°° - автобус жұмысының басталу уақыты;
19°° - автобус жұмысының аяқталу уақыты.

Тура бағытта:

=290+500+300+405+150+250+390+220+17 0+110+105+200+115=3205жолаушы.

Кері бағытта:

=170+320+180+160+105+150+80+65+60+7 5+80+120+130=1695жолаушы.

1 күн ішінде

=+

=3205+1695=4900 жолаушы.

5.1. Жолаушы ағымның эпюрасын құру.

Зерттеу материалдарын өңдеу бойынша алынған деректерді (4.2.кесте)
қолдана отырып және масштабты таңдау арқылы жолаушы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.