Автобустың рейс уақыты

Мазмұны:

Кіріспе . . . 3

Ι. Аялдамалық пунктардың ара - қашықтығын анықтау . . . 4

1. 1 Аялдамалардың ара - қашықтығы.

1. 2 Бастапқы пункттан келесі пунктқа дейінгі қашықтық.

ІІ. Автобустардың рейс уақытын анықтау . . . 10

2. 1 Рейс туралы жалпы түсінік.

ІІІ. Автобус қозғалысының жылдамдығын анықтау . . . 15

3. 1 Қозғалыстың техникалық жылдамдығы.

3. 2 Қозғалыстың қатынас жылдамдығы.

3. 3 Қозғалыстың пайдалану жылдамдығы.

ІV. Жолаушы ағым және оларды анықтау әдістері . . . 17

4. 1 Жолаушы ағым түсінігі.

4. 2 Маршрут бойынша жолаушы ағымды анықтау.

V. Тасымалданатын жолаушы санын анықтау . . . 23

5. 1 Жолаушы ағымның эпюрасын құру.

VІ. Тасымалдауға қажетті автобустар санын анықтау . . . 28

6. 1 Жылжымалы құрамның түрін таңдау.

6. 2 Автобус қозғалысының интервалын анықтау.

6. 3 Автобус қозғалысының желілігін анықтау.

6. 4 Жанар - жағармай шығынын анықтау.

VІІ. Автобус қозғалысының кестесін құру . . . 33

7. 1 Қозғалыс кестесіне қойылатын талаптар.

7. 2 Жүргізушінің жұмыс және демалыс уақытының нормасы.

Қорытынды . . . 40

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі . . . 41

Қосымша А

Қосымша Б

Кіріспе

Көлікпен байланыс Тәуелсіз Қазақстанның тыныс тіршілігінде аса маңызды рөл атқарады. Бір жағынан бұл еліміздің орасан үлкен аумағымен оның халқының сирек орналасуымен шикізат және өндіріс ресурстарының шашырыңқылығымен сабақтасады. Осындай ахуалда көлік коммуникациялар кешені еліміздің экономикалық ғана емес сонымен бірге саяси тұтастығында қамтамасыз етеді.

Халық шаруашылығының барлық салалары мен өндірістің дамуы және халық санының көбеюіне байланысты, экономиканың өсуіне байланысты көлікпен тасымалдау жүйесі көлемін ұлғайтып отыруды қамтамасыз етті. Жалпы жолаушы тасымалында жолаушылар санының басым көпшілігі 72 % астамы автомобиль көлігімен тасымалданатыны белгілі болды. Ол яғни қалааралық, халықаралық олар өздерінің санаттары бойынша бөлініп тасымал қызметін кеңейіп келе жатқанын аңғартады. Бірақта тасымалдың қозғалысының реттелуі үнемі бақылауда ұстауды қажет етеді.

Қазіргі таңда заман талабына сәйкес адамдардың көпшілігіне жұмыстарын тиянақты атқаруға көптеген жағдайлар жасалған. Соның ішінде осы тасымал түрін де олар өздерінің талғамына сай қолдана алады. Оның ішінде күнделікті өмірге қолданатындары жеңіл автомобиль таксилерге тапсырыс беру арқылы жасалатын тасымал және маршруттардағы автобустар арқылы жасалатын тасымалдар болып саналады.

Бұл курстық жұмыстың мақсаты: жолаушы ағымды сапалы қызметпен қамтамасыз ету үшін айтылған маршруттық көлік құралдарының жай-күйін, пайдалану жарамдылығын жақсарту, аялдамалық пункттар ара - қашықтығының жолаушылардың келіп кетуіне кеткен уақыттарына ыңғайлы болуына тексеру жүргізу. Жолаушы көп шоғырланған жерлерде автобустарын күтуіне кеткен уақытының көп болуына көңіл бөлу, жолаушы ағымының тығыздығы мен сиреуіне қарай автобустарды орналастыру.

Осы көрсетілген кемшіліктер автобуспен жолаушы тасымалдауда көліктік қызмет көрсетуде ғылыми ізденістік жұмыстарды оқуды, жолаушылар тасымалдау жүйесінің негізін білуді, халыққа сапалы қызмет көрсетуді, жылжымалы құрамды тиімді пайдалануды талап етеді.

Осы курстық жұмысты теориялық және практикалық жағынан қолдана отырып, алдағы уақытта маршруттардағы автобустардың қозғалысын жақсартуын, кемшіліктерінің жойылуын, сол сияқты тағы да басқа ауқымды жұмыстардың іске асырылғанын қалар едім.

І. Аялдамалық пункттардың ара - қашықтығын анықтау

Аялдамалық пункттар өз қызметіне қарай бастапқы, соңғы және аралық болып бөлінеді. Бастапқы және соңғы аялдамалық пункттарда жолаушыларды түсіріп мінгізуден басқа, автобустардың бұрылуы үшін, ауысым ішілік демалыстар үшін және басқа да маневр жасау үшін қолданылады. Аралық аялдамалық пункттар қаланың халық көп жиналатын орындарында, өнеркәсіп мекемелерімен әкімшілік, мәдени мекемелер және сауда орталықтары, оқу орындары және тағы да басқа жерлерге жақын орналасады.

Аялдамалық пункттардың орналасуына қойылатын талаптардың бірі - халықтың аялдамаға жетуге кеткен уақытының 10 - 15 минуттан аспауы керек. Аялдамалық пункттардың арасындағы қашықтықта маңызды көрсеткіш болып табылады.

Қаладағы жолаушының қауіпсіздігі үшін және жаяу жүргіншілердің жолдан өту қауіпсіздігі мен жол қиылысының өткізгіштік қабілеті, автобустардың қозғалыс жылдамдығы сақталуы үшін аялдамалық пункттар жол қиылысынан 20 - 25 м. Қашықтықта орналасуы керек болса, жіңішке көшелердегі қарама - қарсы бағыттардағы аялдамалардың ара - қашықтығы бір - бірінен 25 - 30 м. кем болмауы тиіс.

1. 1. Аялдамалардың ара - қашықтығы

Қарастырып отырған нұсқа бойынша спидометр көрсеткіші 78000, 3 км құрайды.

Аялдамалар арасындағы ара - қашықтықты формула бойынша анықтау:

$L_{пер} = \ {ПС}_{n + 1} - ПС$ $L_{пер} = \ {ПС}_{n + 1} - ПС$ , км

Мұндағы, ПС - спидометр көрсеткіші

${ПС}_{n + 1}$ ${ПС}_{n + 1}$ - келесі аялдамалық пункттың спидометр көрсеткіші

${ПС}_{n}$ ${ПС}_{n}$ - кеткен пункттағы спидометр көрсеткіші

Есеп былай орындалады:

1. L1−2=L_{1 - 2} =L1−2=L_{1 - 2} =78001, 7 - 78000, 3 = 1, 4 км
2. L2−3=L_{2 - 3} =L2−3=L_{2 - 3} =78004, 3 - 78001, 7 = 2, 6 км
3. L3−4=L_{3 - 4} =L3−4=L_{3 - 4} =78005, 8 - 78004, 3 = 1, 5 км
4. L4−5=L_{4 - 5} =L4−5=L_{4 - 5} =78007, 2 - 78005, 8 = 1, 4 км
5. L5−6=L_{5 - 6} =L5−6=L_{5 - 6} =78009, 9 - 78007, 2 = 2, 7 км
6. L6−7=L_{6 - 7} =L6−7=L_{6 - 7} =78013, 7 - 78009, 9 = 3, 8 км
7. L7−8=L_{7 - 8} =L7−8=L_{7 - 8} =78015, 5 - 78013, 7 = 1, 8 км
8. L8−9=L_{8 - 9} =L8−9=L_{8 - 9} =78017, 4 - 78015, 5 = 1, 9 км

1. 2. Бастақы пункттан келесі пунктқа дейінгі ара - қашықтық

Бастапқы аялдамалық пункттан келесі аялдамалық пунктқа дейінгі ара - қашықтық және маршрут бойынша жалпы қашықтық мына формуламен анықталадым:

L = ${ПС}_{n}$ ${ПС}_{n}$ - ${ПС}_{1}$ ${ПС}_{1}$ , км.

Мұндағы, ${ПС}_{n}$ ${ПС}_{n}$ - өтіп кеткен спидометрдің көрсеткіші

${ПС}_{1}$ ${ПС}_{1}$ - бастапқы пункттағы спидометр көрсеткіші

1. L1−2=L_{1 - 2} =L1−2=L_{1 - 2} =78001, 7 - 78000, 3 = 1, 4 км
2. L2−3=L_{2 - 3} =L2−3=L_{2 - 3} =78004, 3 - 78000, 3 = 4 км
3. L3−4=L_{3 - 4} =L3−4=L_{3 - 4} =78005, 8 - 78000, 3 = 5, 5 км
4. L4−5=L_{4 - 5} =L4−5=L_{4 - 5} =78007, 2 - 78000, 3 = 6, 9 км
5. L5−6=L_{5 - 6} =L5−6=L_{5 - 6} =78009, 9 - 78000, 3 = 9, 6 км
6. L6−7=L_{6 - 7} =L6−7=L_{6 - 7} =78013, 7 - 78000, 3 = 13, 4 км
7. L7−8=L_{7 - 8} =L7−8=L_{7 - 8} =78015, 5 - 78000, 3 = 15, 2 км
8. L8−9=L_{8 - 9} =L8−9=L_{8 - 9} =78017, 4 - 78000, 3 = 17, 1 км

Төмендегі формула бойынша тексереміз:

${\ L}_{M} = \ L_{10} = \ \sum_{}^{}{L_{пер}\ }$ ${\ L}_{M} = \ L_{10} = \ \sum_{}^{}{L_{пер}\ }$ , км

$L_{M} =$ $L_{M} =$ 1, 4+2, 6+1, 5+1, 4+2, 7+3, 8+1, 8+1, 9=17, 1 км

Осы есептер және тексеру бойынша өз нұсқам бойынша жалпы маршруттардың ұзындығын анықтадым. Яғни $L_{M} =$ $L_{M} =$ 17, 1 км құрады.

Осыдан кейін 1. 1 кестеге барлық аялдамалық пунктар арасындағы ара - қашықтық және бастапқы пунктардан бастап, әрбір аялдамалық пунктқа дейінгі ара - қашықтықты спидометр көрсеткіші арқылы түсірдім.

Кесте 1. 1 Маршрут ұзындығын есептеу деректері.

Аялдамалық пунктардың ара - қашықтығын берілген нұсқаға сәйкес тапсымаларды орындау арқылы анықтадым. Ол үшін ең алдымен спидометр көрсеткіші керек болды. Спидометр көрсеткіші арқылы алдымен берілген аялдамалық пункттардың ара - қашықтығын есептеп, әрі қарай бастапқы және келесі пункттардағы ара - қашықтықты, жалпы аялдамалардың ара - қашықтығын анықтадым. Ол 17, 1 км тең болды.

ІІ. Автобустың рейс уақытын анықтау

Маршруттағы автобус қозғалысының реттелуін бақылау диспетчерлік қызметтің негізгі жұмысының бірі болып табылады.

Автобус қозғалысы 1 қалыпты қозғалыс деп мынандай жағдайларда аталады:

• Егер автобус рейске уақытында шықса;
• Барлық аялдамалардағы уақытының интервалы кесте бойынша болса;
• Автобус срңғы аялдамаларға кесте бойынша нақты уақытта келсе;

Қозғалыс 1 қалыпты 2 шартпен орындалады: қажетті шарт, қалдықты шарт. Қажетті шарт деп - кестеде көрсетілген рейстерді толықтай 100% орыындау аталады. Қалдықты шарт - жүргізушілер кестесі нақты орындалғанда және әрбір рейстің 1 қалыптытығын қамтамасыз еткенде аталады.

1 қалыпты рейс деп - автобус жүргізушісі бастапқы пункттан өз уақытында шығып, аралық аялдамаларды өз уақытында өтіп, соңғы аялдамаға кестедегідей өз уақытында келген рейс аталады. Ал кестеде ауытқушылықтар болған рейстер оның болуына қарамастан әр келкі рейс деп аталады.

2. 1. Рейс туралы жалпы түсінік

Жолаушыларды баратын жерлеріне жеткізу үшін жасалған аяқталған кешенді операцияның жиынтығы көліктік процестің циклы деп аталады. Бұл цикл рейс болып табылады.

Сурет 2. 1. Автобустың рейс уақыты.

$t_{р}$ $t_{р}$

$к_{01}$ $к_{01}$ $к_{02}$ $к_{02}$

$п_{пр1}$ $п_{пр1}$ $п_{пр1}$ $п_{пр1}$ $п_{пр1}$ $п_{пр1}$ $п_{пр1}$ $п_{пр1}$

Автобустың 1 бағыттағы бастапқы пункттан соңғы пунктқа дейінгі жүрісі рейс деп аталады. Рейс уақыты қозғалыс уақытынан, жолдағы барлық аялдамаларға тоқтап тұрған уақыттарынан және 1 соңғы пункттағы демалып тоқтаған уақытынан тұрады.

Маршрут бойынша автобус қозғалысының хронометражды бақылау деректерін сипаттайтын кесте 2. 1. құрамыз. Бұл кестені толтыру үшін маршруттық автобустың қозғалыс уақытын анықтауымыз керек.

2. 2. Автобустардың қозғалыс уақыты - автобустардың маршруттағы бастапқы пункттан соңғы пунктқа дейінгі жолды өтеуге шығындалған уақыты және жол қозғалысы жағдайына байланысты уақыт шығындары. Маршруттағы автобустардың қозғалыс уақыты мына формуламен анықталады:

${\ t}_{дв} = \ L_{M}/V_{T}$

Мұндағы, $L_{M}$ $L_{M}$ $=$ $=$ маршруттың ұзындығы, км.

$V_{T}$ $V_{T}$ $=$ $=$ автобус қозғалысының техникалық жылдамдығы, км/сағ.

${\ t}_{дв} = \ 17, 1/46$ ${\ t}_{дв} = \ 17, 1/46$ = 0, 37 сағ. $=$ $=$ 22 мин.

Қозғалыс уақытын есептеп әрбір аялдамалық пунктқа бөлдім.

Кесте 2. 1. Маршрут бойынша хронометраждық бақылау деректерін өңдеу.

Автобустардың қозғалыс уақытын анықтау үшін маршрут бойынша бақылау деректерін өңдеу кестесін (2. 1) пайдаландым. Маршрут бойынша рейс ішіндегі қозғалыс уақыты әрбір перегондағы қозғалыс уақытының қосындысымен анықталады:

$t_{дв} = \ \sum_{}^{}t_{дв - n}$ $t_{дв} = \ \sum_{}^{}t_{дв - n}$ , мин.

$t_{дв}$ $t_{дв}$ = 5+2+1+3+1+1+3+1+5 = 22 мин. = 0, 37 сағ.

Мұндағы, $t_{дв}$ $t_{дв}$ = 1 перегондағы қозғалыс уақыты, мин.

n = аялдамалық пункттар саны.

2. 3. Рейс ішіндегі автобустың аралық пункттарында тұру уақыты ( $t_{пр}$ $t_{пр}$ ) . Автобустардың аралық пункттарында жалпы тұру уақыты барлық аралық пункттарында тұру уақытының қосындысын анықтайды:

$t_{пр}\ =$ $t_{пр}\ =$ 1, 3+0, 4+1, 3+0, 7+0, 5+1, 6+0, 7 $=$ $=$ 9, 2 мин. = 0, 15 сағ.

2. 4. Қатынас уақыты ( $t_{с}$ $t_{с}$ )

Қатынас уақыты деп - бастапқы пункттардан шығып соңғы пунктқа келген уақытын айтамыз. Мұнда жолдағы аралық аялдамалардың пункттарында тұрған және жолдағы қозғалыс уақыты ескеріледі. Қатынас уақыты мына формуламен анықталады:

$t_{c} = \ t_{дв} + t_{пр}$ $t_{c} = \ t_{дв} + t_{пр}$ , мин.

$t_{c} = 0, 15 + 0, 37 = 31, 2\ мин. = 0, 52\ сағ.$ $t_{с} = 22 + 9, 2 = 31, 2\ мин. = 0, 52\ сағ.$ $t_{с} = 22 + 9, 2 = 31, 2\ мин. = 0, 52\ сағ.$

$t_{с} = 22 + 0, 15 = 22\ мин. = 0, 36\ сағ.$

$t_{р}$ 2. 5. Рейс уақыты ( $t_{р}$ ) .

$t_{р} = \ t_{дв} + t_{пр} + t_{ко}$ $t_{р} = \ t_{дв} + t_{пр} + t_{ко}$ , мин.

$t_{ко}$ Мұндағы, $t_{ко}$ = 1 соңғы аялдамадағы тұрған уақыт, мин

$t_{р} = 22 + 9, 2 + 10 = 41, 2\ мин. = 0, 68\ сағ.$ $t_{р} = 22 + 9, 2 + 10 = 41, 2\ мин. = 0, 68\ сағ.$

$t_{об}$ 2. 6. Айналма рейс уақыты ( $t_{об}$ )

Айналма рейс деп - автобустың 2 бағыттағы жүрісі есептеледі, яғни мұнда тура және кері бағыттағы рейс уақыты қосылады. Айналма рейс мына формуламен анықталады:

$t_{об} = \ 2*\ t_{р}\,$ $t_{об} = \ 2*\ t_{р}\,$ мин.

$t_{об} = \ 2*41, 2 = 82, 4\ мин = \$ $t_{об} = \ 2*41, 2 = 82, 4\ мин = \$ 1, 37сағ.

Рейс уақыты қозғалыс уақытынан, жолдағы барлық аялдамаларға тоқтап тұрған уақыттарынан және 1 соңғы пункттағы демалып тоқтаған уақытынан тұрады. Маршруттардағы қозғалыс уақытын формуласы бойынша анықтадым, мәні 22 минутқа тең болды және қозғалыс уақытын есептеп әрбір аялдамалық пунктқа бөліп, кестеге түсірдім. Рейс ішіндегі автобустың аралық пункттарында тұру уақыты автобустардың барлық аралық пункттарда тұру уақыттарын қосу арқылы анықтадым және де қатынас уақытын (0, 52), рейс уақытын (0, 68), айналма рейс уақыттарында (1, 37) берілген формула бойынша есептеп мәндерін бердім.

ІІІ. Автобус қозғалысының жылдамдығын анықтау

$V_{T}$ 3. 1. Қозғалыстың техникалық жылдамдығы ( $V_{T}$ )

Автобус жұмысының технико - экономикалық көрсеткіштеріне қозғалыстың жылдамдығы үлкен әсер етеді. Автобустың жолдағы жұмысы кезінде мынадай жылдамдықтарды қарастырамыз: техникалық, пайдалану, және қатынас.

Техникалық жылдамдық автобус пайдаланудың белгілі жағдайларында қозғалысы кезіндегі жылжымалы құрамның жылдамдық сипатын толық қарастырады.

Техникалық жылдамдық деп - қозғалыс кезіндегі орташа жылдамдықты айтамыз.

Жылжымалы құрамның қозғалыс уақыты өз кезегінде бірнеше уақыттарды қарастырады:

Тұрақты жылдамдықпен жүретін қозғалыс уақыты

Екпін алу (разгон) уақыты,

Қозғалысты бәсеңдету (замедление) уақыты,

Тежеу (торможение) уақыты

Жолдан қысқа уақытқа тоқтау уақыты (бағдаршам, теміржол өтпелері алдындағы және т. б. )

Келесі екпін алу уақыты

Жалпы алғанда техникалық жылдамдықты былай анықтаймыз:

$V_{T} = L_{M}/(\sum_{}^{}t_{1} + \ t_{2} + t_{3} + t_{4} + t_{5})$

Мұндағы, L - өткен жолы, км.

Техникалық жылдамдық жылжымалы құрамның орташа жылдамдығын көрсетеді және маршрут ұзындығының қозғалыс уақытына қатынасын анықтайды:

$V_{T} = L_{M}/t_{дв}$ $V_{T} = L_{M}/t_{дв}$ , км/сағ.

$V_{T} = 17, 1/0, 37 = 46км/$ $V_{T} = 17, 1/0, 37 = 46км/$ сағ.

$V_{с}$ 3. 2. Қозғалыстың қатынас жылдамдығы ( $V_{с}$ )

Қатынас жылдамдығы көлік құралының жол желісіндегі 2 пункт арасындағы жүрістің (орын ауыстыруының) орташа жылдамдығы. Қозғалыс қатынас жылдамдығы маршрутта жолаушылар жүрісінің орташа жылдамдығын сипаттайды және маршрут ұзындығының қатынас уақытына қатынасымен анықталады:

$V_{с} = L_{M}/t_{с}$ $V_{с} = L_{M}/t_{с}$ , км/сағ.

$V_{с} = 17, 1/0, 52 = 32км/$ $V_{с} = 17, 1/0, 52 = 32км/$ сағ.

$V_{э}$ 3. 3. Қозғалыстың пайдалану жылдамдығы ( $V_{э}$ )

Қозғалыстың пайдалану жылдамдығы автобус наряд уақытындағы қозғалыстың орташа жылдамдығы. Пайдаланылатын жылдамдығына автобустың тұру уақытының ұзақтығымен тасымалдың ара - қашықтығын камтамасыз етеді. Пайдаланылатын жылдамдықты маршрут ұзындығының рейс уақытына қатынасымен анықтайды:

$V_{э} = L_{M}/t_{р}$ $V_{э} = L_{M}/t_{р}$ , км/сағ.

$V_{э} = 17, 1/0, 68 = 25\ км/$ $V_{э} = 17, 1/0, 68 = 25\ км/$ сағ.

Бұл бөлімде автобустың қозғалысының жалпы жылдамдықтарын анықтадым. Яғни қозғалыстың техникалық жылдамдығы, қатынас және пайдалану жылдамдықтарын анықтадым. Формула арқылы шығарылған есептеулер нәтижесінде техникалық жылдамдық 46 км/сағ, қозғалыстың қатынас жылдамдығы 32 км/сағ, ал қозғалыстың пайдалану жылдамдығы 25 км/сағ құрады.

ІV. Жолаушы ағым және оларды анықтау әдістері.

4. 1. Жолаушы ағым түсінігі.

Жолаушы ағымы деп - белгілі бір уақыт ішінде бір бағыт ойынша жолдың бір бөлігінде немесе түгелдей маршрут бойында жолдың бір бөлігінде тасымалданатын жоаушылар санын атамыз.

Жолаушы ағымы төмендегідей көрсеткіштерімен сипатталады:

Маршрут бойындағы немесе жолдың бір бөлігіндегі жолаушы ағымның шамасы; Бұл көрсеткіш жолдың әр бөлігіндегі тура және кері бағытындағы жылжымалы құрам толуымен немесе тасымалданатын жол санымаен анықталадды. Тасымалдың көлемі бұл көрсеткіш маршрут бойында немесе маршрут тұтас желісінде 1 уақыт желісінде тура және кері бағыттарда тасымалданатын жолаушы санымаен анықталады. Жолауша ағым график, картограмма, эпюра түрінде көрсетеді немесе кестеге түсіреді.

Жолаушы ағым шамасы тәулік бойында, аптаның күндерінде, әр айларда жылдың кезеңдерінде маршрут бағыттарында әр түрлі болады. Жолаушы ағымның маршрут бойында бөлінуі қала жоспарында сол маршрут бойында орналасатын әкімшілік мекемелерді оқу орындары, өнеркәсіп, мәдени, сауда т. б. мекемелерінің болуына байланысты. Көптеген қалаішілік маршруттарда бастапқы пункттан ортасына қарай жолаушы ағым көбейіп, соңғы аялдамаларға қарай азаяды.

... жалғасы

Автобус қозғалысы жұмысын ұйымдастыру

Көкшетау автобус паркі

Автобус паркінде жолаушылар тасымалын ұйымдастыру

Жолаушылар тасымалданатын маршруттың сипаттамасы туралы

40 қалаішілік автобус маршрутының жүріс жиілігін арттыру арқылы жолаушы тасымалын жүзеге асыруды жақсарту жұмыстары

Алматы қаласының 29 бағдар автобусын спутниктік бақылау жүйесімен жабдықтау жобасы

Қалалық маршрутта жолаушы тасымалын ұйымдастыру

Аялдамалық пункттар

Жолаушыларды тасымалдау шарты

Жолаушыларды маршруттық жүйемен тасымалдау

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс