Қазақстандағы іскерлік туризмінде италияның үлесі
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. Қазақстандағы іскерлік туризм және оның түрлері
1.1. Қазақстан мен Италия арасындағы іскерлік қарым-
қатынас ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
2. Қазақстандағы іскерлік туризмінде италияның үлесі
2.1. Қазақстандағы Италия компаниялары және олардың ұйымдастыратын
көрмелері,
жәрмеңкелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ...15
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .22
КІРІСПЕ
Қазақстандық және шетелдік азаматтардың әртүрлі туристік қызметтерге
қажеттілігін қанағаттандыру үшін кең мүмкіндіктерді қамтамасыз ететін
қазіргі заманғы тиімділігі жоғары және бәсекеге қабілетті туристік кешен
құру, саланы дамытудың экономикалық және құқықтық тетіктерін әзірлеу әрі
Қазақстанның туристік өнімінің сапасын қамтамасыз ету біздің алдымызда
тұрған ең маңызды мәселелердің бірі болып табылады.
Туризм әлемдік экономикада басты рольдердің бірін атқарады.
Дүниежүзілік Туристік Ұйымның (ДТҰ) деректері бойынша ол әлемдік жалпы
ұлттық өнімнің 10 бөлігін, халықаралық инвестициялардың 11 пайызынан
астамын, әлемдік өндірістегі әрбір 9-шы жұмысшы орнын қамтамасыз етеді.
1993 жылы Қазақстан Республикасы Дүниежүзілік туристік ұйымға нақты мүше
болып кірді.
Біздің дәуірімізге дейінгі үшінші мыңжылдықта басталған Ұлы Жібек
жолының құрылуы мен дамуы Қазақстан туризмінің тарихи алғы шарттары болып
табылады. Қазақстанда қазіргі заманғы инфрақұрылым салаларының дамуына,
соның ішінде туризмге үлкен мән берілуде. Туризм елдің тұтас өңірлерінің
экономикасына белсенді ықпал етеді. Туризм саласында шаруашылық жүргізуші
субъектілердің құрылуы мен жұмыс істеуі жол көлігінің, халыққа сауда,
мәдени, дәрігерлік қызмет көрсетудің дамуымен тығыз байланысты.
Қазақстанның тәуелсіздік алуы туристік қызметті реттеу мен халықтың
тарихи және мәдени мұрасын жаңғырту үшін негіз болып қаланды. Туризмнің тез
және тұрақты өсуін, оның қоршаған ортаға, экономиканың барлық саласына және
қоғамның әл ауқатына күшті ықпалын назарға ала отырып, Үкімет туризмді
Қазақстан экономикасының маңызды секторы деп анықтады.
Туристік қызмет кәсіпорын шаруашылық әрекетімен ғана шектеліп қоймайды,
ол әр түрлі қоғамдық және кәсіби ассоциациялар мен бірлестіктердің,
аймақтық, ұлттық, халықаралық институттар, мемлекеттік және мемлекетаралық
реттеу ұйымдарының қызметімен өте тығыз байланысты болады. Туристік
сапардағы адамдар қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған барлық осы
элементтер әрекетінің жиынтығы туризмнің әлеуметтік – экономикалық құбылыс
ретіндегі түсінігін қалыптастырады. Туризм құрылымдарының әрқайсысы өзінің
нақты функциясын жүзеге асырғанда маркетинг концепциясын қолданады, сол
арқылы ғана өз қызметінің тиімділігін арттырып, өзіне және қоғамға белгілі
бір пайда алып келе алады.
Қазақстанда қазіргі кезде туризмге үлкен мән беріліп отыр, соның
ішінде ең табысты туризм түрі – іскерлік туризмді дамыту. Себебі, Қазақстан
көптеген мемлекеттермен экономикалық тығыз қарым-қатынаста. Сондықтан, жыл
сайын елімізге іскерлік мақсаттағы сапармен келушілердің саны көбеюде.
Соның ішінде Италия туристері мен Қазақстанның италияндық компаниялары
елеулі орын алады.
Зерттеу жұмыстың мақсаты.
Тақырыпты теориялық тұрғыдан жан жақты зерттеу. Қазақстанда іскерлік
туризмнің орнын анықтау. Қазақстан мен Италия арасындағы экономикалық
қарым-қатынаспен дамып жатқан бизнестен іскерлік туризм сапасы арқылы
табыс түсіру жолдарын қарастыру. Жұмысты жазу барысында салыстыру,
эксперттік, графикалық, статистикалық талдау әдістері қолданылады.
Аталған мақсатқа жету үшін алға қойылған мәселелер, яғни Қазақстан
Республикасындағы туристік мәселелер мен ақпараттарды қарастыру. Қазақстан
мен Италия арасындағы экономикалық, іскерлік қарым-қатынастарынан туындаған
бизнес туризмнің даму қарқынын қарастыру.
Зерттеу нысаны – Қазақстан мен Италия арасындағы іскерлік туризмнің
дамуы.
Зерттеу объектісі – Қазақстан мен Италия арасындағы іскерлік туризімнің
маңызы.
Аталған тақырыпта жүргізілген жұмыстың жаңалығы. Қазақстан мен Италия
арасындағы іскерлік туризм ерекшіліктеріне зерттеу жүргізу.
Жұмыстың тәжірибелік маңызы.
Глобалды экономика мен іскерлік туризімнің қысқа мерзімде әлемдік
деңгейде табыс түсімі бойынша жетекші салалардың біріне айналуы ХХ
ғасырдың экономикалық феномені болып табылады. Қазақстанда іскерлік
туризм потенциалын өте жоғары деңгейде қойып оны дамыту керек.
1. Қазақстандағы іскерлік туризм және оның түрлері
1.1. Қазақстан мен Италия арасындағы іскерлік қарым-қатынас
Іскерлік туризм дегеніміз – профессионалды міндеттерді орындаумен
тікелей байланысты саяхат. Бүкіл әлемдік интеграция мен іскерлік
байланыстардың өсуінен іскерлік туризм жылдан жылға маңызды орын алуда.
Саяхаттардың мақсаты – фирмалардың объектілерін көру немесе оған
қызығушылық тудыру, іскерлік кездесу, сонымен қатар жиналыстар,
конференциялар, семинарлар мен симпозиумдарды ұйымдастыру.
Іскерлік туризм қазіргі кезде ең тез дамып келе жатқан туризм түрі,
бірақ өзіндік үлкен табысты туризм түрі болып тек XX ғасырдың 80-90 жылдары
қалыптаса бастады. Дүниежүзілік экономиканың глобалдылығы мен оған іскерлік
интенсификациясы, ғылыми және мәдени байланыстардың тікелей қатысы іскерлік
туризмді динамикалық тез өсетін әлемдік шаруашылықтағы салаға айналдырды.
Сондықтан бұл XX ғасырдың экономикалық феномені болып табылады.
Іскерлік туризм көп салалы. Мамандар “бизнес - туризм” түсінігі орнына
жиі ағылшын аббреавиатурасы - “MІCE” терминін қолданады, өйткені бұл
аббревиатураны құрайтын сөздер - (Meetings; Incentives; Conferences;
Exibitions – Кездесулер; Инсентивтер; Конференциялар; Көрмелер) бұл
іскерлік туризм түрлері немесе бизнес – туризм құрылымы.
Horwath Axe Consultants мәліметі бойынша:
1) Жекелеген іскерлік сапарлар, олар бүгінгі күні іскерлік туризм
құрылымының 70,8% құрайды;
2) Конференция, семинарлар – 12,6%;
3) Көрмелер – 10,3%;
4) Конгресстік туризм – 3,3%;
Бірақ ТМД-да экперттердің ойынша, басқаша. Іскерлік сапар әйгілігі өте
жоғары, мәселен, таза интенсив үлесі 2% тең. Егер әлемдік турағымда бизнес
– туристер үлесі 25-30% құраса, ТМД – 20% аз.Сол уақытта басқа жағынан ірі
қалалар– Мәскеу, Санкт-Петербург, Алматы кіру ағымы бизнесмендердің 60%-ға
жақындады [1].
Конференция, семинарлар – бұл шараларға қатысу алдын-ала жоспарланады.
Бұл шараға компаниядан адам жіберілуі мүмкін немесе функциялық тұлға немесе
бақылаушы т.б. болуы мүмкін.
Ал көрмелерге қатысу керісінше, алдын – ала ойластырылмаған таныс емес
адамдар болады.
Конгрестік туризм.
Конгрестік қызмет көрсету – туристтік қызмет көрсету түрлерінің арнайы
түрі. Конгресстік туризм әлемдегі тиімді туризм түрі, өйткені туризмнің
басқа салалары, мәселен, демалыс және ойын-сауық мақсатындағы туризм түріне
қарағанда көп табыс береді.
Сонымен қатар, конгрестік туризмнің басқа саяхат түрлеріне қарағанда
екі үлкен ерекшелігі бар:
□ конгрестік туризм – материалдық базаны маусымаралық немесе маусым
емес уақытта қолдануға мүмкіндік береді;
□ конгреске қатысушылар үшін орынды броньдау шара өткізілер алдында
ғана жүзеге асады.
Осы сияқты конгресс және басқада шаралар тиесілі материалдық базалардан
басқа демалыс, ойын-сауық, спортпен айналысу мүмкіндігі болатын орындарда
ұйымдастырылады.
Инсентив туризм (ағылшын іncentіve – стимул, мадақ) – халықтық туризм
нарқында іскерлік туризм түрі ретінде қызмет атқарғанына көп болған жоқ,
бірақ көптеген компаниялар ынталандыру әдісі мен ұжым ынтымағына жеткен.
Бұл біріккен туристік саяхат және компания офисіндегі корпоративті кеш,
ұжымдық демалыс немесе қала сыртындаға пикник болуы мүмкін [2].
Инсентив турлар – компания басшылығының қызметкерлерге алғыс айту,
тұрақты клиенттерге жақсы орындаған жұмысы мен тереңдеген бірлестік үшін ең
тиімді әдістердің бірі. Корпоративті конференция, оқуға шығушы,
семинарлар, тренингтер белсенді демалыспен қосылысында нық топ рухын
қалыптастырады, персоналды белсенді жұмысқа ынталандырады және өздерінің
міндеттерін орындаудың жолын табады. Үлкен ұсыныстар ассортиментін қолдана
отырып турфирма немесе консалтингтік компаниялар әрбір ұйым үшін саланың,
кадр және басқа ерекшеліктерді есепке ала отырып, жекелеген бағдарлама
құрайды. Бұл шара тиімділігін жоғарылатады. Өндірісті жоғарылыту үшін,
қызметкерлер қызығушылығын ояту үшін, ұжымды біріктіру үшін инсентив
бағдарламалар жасалады.
Инсентив бағдарламаны қалай құруға болады және одан максимум пайданы
қалай табуға болады? Бірінші
жағдай. Адамды жұмыс істетуден басқа күрделі мәселе жоқ. Тіпті үлкен ақшаға
да. Кез-келген деңгейдегі басшы бұның қиындығын түсінеді. Онжылғы еркін
нарықта отандық топ менеджерлер жұмыс шыңы нақты мәселелерді шешуге жабайы
капитализм құралдарын қолданды: онда жұмыстан шығарды, жұмысқа қабылдады;
төлемақыны көтерді, түсірді; премия төледі немесе төлемеді; ұрысты және
мадақтады. Кейде осылар көмектесті, бірақ көп уақытқа емес. Бұл онжылдық
тырысу нәтижесі: айдан анық тіпті еркін экономика елінде де адамды жұмысқа
өзінің ерігінсіз жұмыс істету мүмкін емес.
Екінші жағдай: адамды сатып алуға мәжбүрлеу. Біз тоталитарлық дефицит
елінен тауар мен қызметтер артықтығы еліне өттік. Болат бойынша
тауарлардан, прилавкалардан – қатаң конкуренцияға дейін жетіп отырмыз.
Бүгінгі күні кейбір бай тұтынушылар үшін көрші дүкенде (салон немесе
складта) арзан тауарларды және сапасы жағынан да тіпті жақсысын ұсынатынын
білмейді. Бұл жағдайда сәтті компаниялар тәжірибесін көруге болады. Алайда,
бизнесте әмбебап кеңестер болмайды, бырақ олардың жеңісін бақылауға болады.
Адамды жұмысқа және сатып алуға мәжбүр ете алмайсың, бірақ адамды
шығармашылық еңбекпен алуға нақты ынталандыруға болады.
Сәтті елдегі кәсіпкерлердің бірі - “Планета фитнес” спорттық-сауықтыру
клубтарының Президенті Ирина Краг-Тимгреннің ойынша: “Құлды қызметкерді
төлемақымен ұстай алмайсың: әрқашан оданда көп төлейтін басқа біреу
табылады. Сондықтан мен әрбір қызметкер үшін ынталандыру жүйесін құруға
тырысамын. Менің тәжірибем бойынша, мен сенетін көптеген қызметкер үшін
олардың кәсібилігі мен азаматтық өсуіне инвестиция құнды [3].
Сондықтан біз топ менеджментті оқимыз, тренинг жүргіземіз, ұсыныс пен
инициативаға ерекше көңіл бөлеміз. Ынталандыру клиент қалтасы үшін кілт
және интеллект. Коллега инициативасы үшін де кілт. Ең күрделісі – осы
ынталандыруды құруды үйрену. “Инсентив турлар” – бүгінгі күні қызметкерлер
мен клиенттерді мадақтау түрінің кең қолданысқа иесі. Ынталандыру туризмі –
бұл сапарларда коммерциялық компаниялар өздерінің қызметкерлерін жұмыстағы
жоғары көрсеткіші мен үлесі үшін мадақтауды және келешектегі өндірістік
еңбекке стимулдауы. Бұл қызметтерді ынталандырушы және компаниядағы
клиенттердің сенімін қолдайтын әрекет құралы.
Инсентив турдың тапсырыс мотиві анық – ол қызметкерлер өндіріс еңбегін
стимулдау және турсапар көмегімен сату көлемінің көбеюі. Әрине стимул
ретінде ақшалай премия, құнды сыйлықтар бола алады. Бірақ тәжірибе
көрсеткендей ақшалай премия ақша құртылмай жатып ұмытылса, құнды
сыйлықтарда бір уақыттан соң естен шығады. Әрбір ерекше турсаяхат өмір бойы
есте қалады және жақсы жұмыс үшін ең күшті мотиватор болуы мүмкін.
Сондықтан, инсентив туризмді жақын жерде пансионаттағы корпоративті ішумен
айырбастауға болмайды. Егер сіздің өзіңіздің ұжымыңыз және бағынушыларыңыз
сіздің қазіргі және потенциалды коллегаларыңыз сол сезім, ақпарат, эмоция
ала бастаса ғана исентив туризм пайда болады, яғни бұларды сатып алуға,
тіпті басқа жағдайда алуға мүмкін емес.
Қазақстанда іскерлік туризм жақсы дамуда және басқа туризм түріне
қарағанда ең табысты түрі болып табылады. Себебі Қазақстанға көптеген
мемлекеттер бизнес жағынан қызығушылық танытуда. Елбасымыз Н. Ә. Назарбаев
биылғы жолдауында Астана қаласын іскерлік туризм орталығына айналдыру
міндетін қойды, ал Батыс Қазақстан облысы туризмб бойынша табыс түсіретін
салаға айналып жатыр. Іскерлік туризм Алматы, Ақтау, Ақтөбе, Астана сияқты
бизнес-қалаларда жақсы дамыған. Бұған нақты дәлелді келесі суреттен көруге
болады.
1-сурет. Қазақстан бойынша іскерлік мақсаттағы туристер саны [1].
Қазақстан Республикасы мен Италия Республикасы арасында дипломатиялық
қарым-қатынас 1992 жылы 12 маусымда орнады. Екі жақтық бірлестіктегі
алғашқы қадамдар 1992 жылы қарашада Қазақстан-Италиян Сауда палатасының
құрылуымен анықталады, оның мақсаты сауданы дамытудағы көмек көрсету,
семинарлар, көрмелер, жәрмеңке өткізу болып табылды. Сол кезден бастап
Қазақстан мен Италия арасында бизнес туризмнің дамуы бастау алды. 1993 жылы
желтоқсанда Алматыға Италияның сыртқы сауда Институты делегациясы келді.
1993 жылы ақпанда кабелді өнімді өндіру үшін құрал-жабдықтарды жеткізу және
дайындауға 24,125 млн. АҚШ долларына Энергокабель АҚ-мен контрактқа қол
қойды. Италия-Қазақстан саудасының көлемі 1994 жылдан 1999 жылға дейін 56
пайызға өскен; және ол қазақстан экспортының Италияға шикізат материалын
тасымалдауы. Мұндай жағдай екі елдің экономикалық мүмкіндігі мен күшіне
сәйкес келмейді. Италия мысты импорттау көлемін ұлғайтуға құлшыныс білдіріп
отыр. Италияның сыртқы сауда министрі А. Фантоццидің көрсетуі бойынша
Италияға келген түсті металлургия өнімі ағысының ары қарай дамуы өте
тиімді [4].
1994 жылы 22 қыркүйекте Президент Н. Ә. Назарбаевтың Италияға ресми
сапары басталды. Екі ел мемлекеттер арасында егемендік теңдікті, аумақтық
тұтастықты құрметтеу, шекараның мызғымастығы, дау-жанжалдарды бейбіт жолмен
шешу принциптерін қолдайтындықтарын мәлімдеді.
Екі жақ адам құқығын сыйлау мен этникалық маңыздықтарға, демократиялық
принциптер мен бостандыққа көңіл бөлетіндігін мәлімдеді. Қазақстан мен
Италия ядролық қаруды таратпау режимін күшейту үшін алға шығатындарын және
адамзатты жоятын барлық қару түрлерін таратпауға бағытталған шараларды
қабылдады.
Екі жақ елдерінің келешегі Европалық континент сияқты нарықтық
экономикада қалыптасқан жүйенің құрылуы мен экономиканың дамуына байланысты
болады деді. Олар әр түрлі салада өзара тиімді бірлестік даму үшін керекті
шаралар жасап отыратынын мәлімдеді. Сонымен қатар Италия екі елдің қоғамы
мен халықтарын біріктіруге ықпал ететін құқық, саясат, экономика және
мәдениет саласында Қазақстанға көмек беретінін мәлімдеді.
Екі жақ Қазақстандағы Семей полигонындағы ядролық қаруды жылдар бойы
сынақтар және Арал теңізінің тартылуы ғаламдық қауіп-қатер болып
табылатындығын мәлімдеді. Бұл мәселе жан-жақты бағдарламаларды пайдалана
отырып, бірігіп шешілуі қажет.
Римде біздің еліміздің Басшысы мен Италияның Кеңес Министрлерінің
Төрағасы Сильвио Берлускони екі ел арасындағы өзара қарым-қатынастар
принциптері жайлы Декларацияға қол қойды.
Бірлескен Декларацияда екі ел үкіметінің ісіндегі басымды бағыттары
анықталған. Қазақстан мен Италия қоршаған орта саласында бірлестікті
дамытумен технология мен тәжірибе алмасу жүзеге аспақшы. Екі жақ мәдени
бірлестік, сондай-ақ білім, туризм, ғылым және мәдени құндылықтарды сақтау
салаларын қолдайтындығын айтты.
Келіссөз кезінде мынадай құжаттарға қол қойылды:
• экономикалық бірлестік жайындағы Декларация;
• екі еселік салық жинау туралы Конвенция;
• инвестицияны қорғау мен қолдау туралы Келісім;
• екі ел СІМ арасындағы консультациялар жайлы Протокол;
• ғылым мен технология саласындағы бірлестік жайындағы протокол.
Декларацияда екі елдің бірлестігі жайлы өзара тиімділік пен теңдік,
өзара сыйластық принципінде жасалғанын астын сызып тұрып көрсетті. Оның
басты мақсаттарының бірі Қазақстанға экономикалық реформа қолдауын көрсету.
Екі жақ сәйкес кәсіпорындар мен ұйымдар арасындағы бірлестіктің дамуының
барлық формада дамуына ықпал ететіндерін көрсетті.
1997 жылы мамырда Қазақстан мен Италия арасында достық және
ынтымақтастық туралы шартқа қол қойылды. 1998 жылы 24 қыркүйекте Президент
Н. Ә. Назарбаевтың Италияға ресми сапары кезінде Рим Папасы Иоанн екіншімен
өзара ынтымақтастық туралы келісімге қол қойылды.
1997 жылы 5 ақпанда Қазақстанның сыртқы істер министрі ресми сапармен
Италияға келді. Италия Президенті О. Скальфаромен, премьер-министр Р.
Продимен, Сыртқы істер министрі Л. Динимен кездесулер өткізді.
1997 жылы 16 қыркүйекте Қазақстанға ресми сапармен Италия премьер-
министрі Р. Проди келді. Романо Проди Қазақстан геологиялық және
экономикалық көзқарасы жағынан Италия үшін аумақтағы кілтті ел болып отыр.
Президент Н. Ә. Назарбаевпен кездесу барысында саяси және экономикалық
ынтымақтастық мәселелері талқыланды. Ғылыми және мәдени ынтымақтастық
туралы келісімге қол қойылды.
Итальяндық тарап Каспий теңізі мен Қарашағандық мұнай конденсатын
игеруде, Қазақстанның мұнай-газ орындарын игеруде, сонымен қатар Каспий
труба жолы консорциумы (КТК) жобасына Аджип компаниясымен котрактқа қол
қоюға дайын екенін жариялады.
Р. Проди Аджип компаниясының контракт шарттары мен Қазақстанның
экономикалық дамуына баға берді.
1998 жылы 22 қыркүйекте Қазақстанның Президенті Н. Назарбаевтың Римге
екінші ресми сапары болды. Қазақстанның Президенті Италияның Президенті
Оскар Скальфароға Достық (Дружбы) орденін табыстады. Италияның Президенті
Қазақстан мен Италия арасындағы сенімдік пен әріптестік, достықты күшейтуге
қосқан үлесі үшін орденді иемденді. Екі жақ Н. Ә. Назарбаевтың Италияға
1994 жылғы алғашқы сапарындағы және 1997 жылы О. Скальфароның Алматыға
келгеніндегі диалог өз жалғасын тапты. Екі жақ тек экономикалық
байланыстарды ғана емес, сонымен қатар саяси, гуманитарлы, мәдени салаларда
байланыстарын күшейтетінін мәлімдеді.
Италияның Президенті Рим Астана үшін стратегиялық әріптес болуы үшін
ықпал ететіндігін жариялады. Өз кезегінде біздің елбасымыз Н. Ә. Назарбаев
қазіргі кезде Астана Қазақстандағы кіші және орта бизнесті дамытуда италиян
кәсіпкерлерінің қатысуын күтеді деп айтты. Келіссөз кезінде О. Скальфаро
ғаламдық қауіпсіздікті күшейтуде Қазақстанның қосқан үлесіне жоғары баға
берді. Сондай-ақ, республика Кеңес Үкіметінің құлауынан кейін бірінші болып
ядролық қарудан бас тартты деді.
1998 жылы 24 қыркүйекте Н. Ә. Назарбаев Ватиканның басшысына және Рим
католиктік шіркеуінің папасы Иоанн Павел ІІ-ге сапармен барды. ҚР
Президенті мен папа жалғасы бар әңгіме айтысты. Сол күні Ватиканда
Қазақстан Республикасы мен Қасиетті Престол арасындағы өзара түсіністік
жайлы Келісімге қол қойылды. Оған ҚР сыртқы істер Министрі мен Ватиканның
Мемлекеттік хатшысы Анжело Содано қол қойды. Қазақстан Қасиетті Престолға
ТМД елдерінен алғашқы болып мұндай құжатқа қол қойып отыр, Ватиканның
Мемлекеттік хатшысы жемісті екі жақтық бірлестіктің жалғаса беретін үмітін
білдірді және Қазақстанның басқа мемлекеттерге сенім мен ұят бостандығының
таралуына үлгі бергенін айтты. Қол қойылғаннан кейін таратылған Ватиканның
ресми Коммюникесіндегі Келісім қорытындысы Тарихи Оқиға болып аталды [4].
Білім, туризм және мәдени салаларда да Қазақстан-Италияндық бірлестік
жақсы қарқынмен дамуда. Мантуе мен Римде өткен Алтын адам: Қазақстанның
қола ғасырдан ұлы көші-қон дәуіріне дейінгі дала мәдениеті көрмесі сәтті
болды. Ол Италияның сыртқы істер Министрі, ЭНИ концерні мен ғылым
Министрлігінің археология Институты – ҚР ғылым Академиясының ықпалымен
жасалынған. 1999 жылы Алтын адам елдің оңтүстік қалаларында – Лечче мен
Неапольда экспонатталды.
Кез келген елмен екі жақтық қарым-қатынастағы контексте негізінен
мыналар ескерілген: саясат саласында – мемлекеттік пен біздің
егемендігімзді күшейтуге ықпал ету және қолдау көрсету; экономика саласында
біздің экономикалық өсуімізге ықпал ету және қазақстандықтардың жағдайын
көтеру; мәдени-гуманитарлық салада – бүкіләлемдік мәдениетке біздің
мәдениетіміздің интеграциясы мен адамдық потенциалын дамытуға ықпал ету.
Италия Қазақстанның ірі сыртқы сауда әріптестерінің қатарына кіреді.
Екі ел арасындағы тауар айналымы 2004 жылы 3,5 миллиард долларды құрады.
Бізде итальян компаниясының 42 бірлескен кәсіпорны және 8 өкілдігі
тіркелген. Олардың негізгі салалары ауыл шаруашылық, химия өнеркәсібі,
қызмет көрсету саласындағы қызмет көрсету, құрылыс материалдарын өндіру,
дәрі препараттары және т. б. Ынтымақтастық барлық дерлік салаларда: пайдалы
қазбалар, кен орнын зерттеуде, ауыл шаруашылық өнімдерін өңдеуде, тамақ
өнеркәсібінде, машина жасауда, ауыр өнеркәсіпте, энергетикада, жеңіл
өнеркәсіпте, ХТТ өндірісінде дамып келеді.
Италия Қазақстан экономикасына салынған инвестицияның көлемі жағынан
АҚШ-тан, Оңтүстік Корея мен Ұлыбританиядан кейін төртінші орын алады. 2004
жылдың аяғында Италияның инвестиция көлемі 1,6 млрд. доллардан асып түсті.
Қазақстан рыногын игеруде отын-энергетика кешеніне байланысты Эни
концернінің құрамына кіретін Аджип, Комеринт, Сайпем С. п. А., Ди
Анджели Индастриз және басқа италиян компаниялары зор белсенділік
танытуда.
Рим Папасының бастамасымен 1986 жылы ... жалғасы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. Қазақстандағы іскерлік туризм және оның түрлері
1.1. Қазақстан мен Италия арасындағы іскерлік қарым-
қатынас ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
2. Қазақстандағы іскерлік туризмінде италияның үлесі
2.1. Қазақстандағы Италия компаниялары және олардың ұйымдастыратын
көрмелері,
жәрмеңкелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ...15
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .22
КІРІСПЕ
Қазақстандық және шетелдік азаматтардың әртүрлі туристік қызметтерге
қажеттілігін қанағаттандыру үшін кең мүмкіндіктерді қамтамасыз ететін
қазіргі заманғы тиімділігі жоғары және бәсекеге қабілетті туристік кешен
құру, саланы дамытудың экономикалық және құқықтық тетіктерін әзірлеу әрі
Қазақстанның туристік өнімінің сапасын қамтамасыз ету біздің алдымызда
тұрған ең маңызды мәселелердің бірі болып табылады.
Туризм әлемдік экономикада басты рольдердің бірін атқарады.
Дүниежүзілік Туристік Ұйымның (ДТҰ) деректері бойынша ол әлемдік жалпы
ұлттық өнімнің 10 бөлігін, халықаралық инвестициялардың 11 пайызынан
астамын, әлемдік өндірістегі әрбір 9-шы жұмысшы орнын қамтамасыз етеді.
1993 жылы Қазақстан Республикасы Дүниежүзілік туристік ұйымға нақты мүше
болып кірді.
Біздің дәуірімізге дейінгі үшінші мыңжылдықта басталған Ұлы Жібек
жолының құрылуы мен дамуы Қазақстан туризмінің тарихи алғы шарттары болып
табылады. Қазақстанда қазіргі заманғы инфрақұрылым салаларының дамуына,
соның ішінде туризмге үлкен мән берілуде. Туризм елдің тұтас өңірлерінің
экономикасына белсенді ықпал етеді. Туризм саласында шаруашылық жүргізуші
субъектілердің құрылуы мен жұмыс істеуі жол көлігінің, халыққа сауда,
мәдени, дәрігерлік қызмет көрсетудің дамуымен тығыз байланысты.
Қазақстанның тәуелсіздік алуы туристік қызметті реттеу мен халықтың
тарихи және мәдени мұрасын жаңғырту үшін негіз болып қаланды. Туризмнің тез
және тұрақты өсуін, оның қоршаған ортаға, экономиканың барлық саласына және
қоғамның әл ауқатына күшті ықпалын назарға ала отырып, Үкімет туризмді
Қазақстан экономикасының маңызды секторы деп анықтады.
Туристік қызмет кәсіпорын шаруашылық әрекетімен ғана шектеліп қоймайды,
ол әр түрлі қоғамдық және кәсіби ассоциациялар мен бірлестіктердің,
аймақтық, ұлттық, халықаралық институттар, мемлекеттік және мемлекетаралық
реттеу ұйымдарының қызметімен өте тығыз байланысты болады. Туристік
сапардағы адамдар қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған барлық осы
элементтер әрекетінің жиынтығы туризмнің әлеуметтік – экономикалық құбылыс
ретіндегі түсінігін қалыптастырады. Туризм құрылымдарының әрқайсысы өзінің
нақты функциясын жүзеге асырғанда маркетинг концепциясын қолданады, сол
арқылы ғана өз қызметінің тиімділігін арттырып, өзіне және қоғамға белгілі
бір пайда алып келе алады.
Қазақстанда қазіргі кезде туризмге үлкен мән беріліп отыр, соның
ішінде ең табысты туризм түрі – іскерлік туризмді дамыту. Себебі, Қазақстан
көптеген мемлекеттермен экономикалық тығыз қарым-қатынаста. Сондықтан, жыл
сайын елімізге іскерлік мақсаттағы сапармен келушілердің саны көбеюде.
Соның ішінде Италия туристері мен Қазақстанның италияндық компаниялары
елеулі орын алады.
Зерттеу жұмыстың мақсаты.
Тақырыпты теориялық тұрғыдан жан жақты зерттеу. Қазақстанда іскерлік
туризмнің орнын анықтау. Қазақстан мен Италия арасындағы экономикалық
қарым-қатынаспен дамып жатқан бизнестен іскерлік туризм сапасы арқылы
табыс түсіру жолдарын қарастыру. Жұмысты жазу барысында салыстыру,
эксперттік, графикалық, статистикалық талдау әдістері қолданылады.
Аталған мақсатқа жету үшін алға қойылған мәселелер, яғни Қазақстан
Республикасындағы туристік мәселелер мен ақпараттарды қарастыру. Қазақстан
мен Италия арасындағы экономикалық, іскерлік қарым-қатынастарынан туындаған
бизнес туризмнің даму қарқынын қарастыру.
Зерттеу нысаны – Қазақстан мен Италия арасындағы іскерлік туризмнің
дамуы.
Зерттеу объектісі – Қазақстан мен Италия арасындағы іскерлік туризімнің
маңызы.
Аталған тақырыпта жүргізілген жұмыстың жаңалығы. Қазақстан мен Италия
арасындағы іскерлік туризм ерекшіліктеріне зерттеу жүргізу.
Жұмыстың тәжірибелік маңызы.
Глобалды экономика мен іскерлік туризімнің қысқа мерзімде әлемдік
деңгейде табыс түсімі бойынша жетекші салалардың біріне айналуы ХХ
ғасырдың экономикалық феномені болып табылады. Қазақстанда іскерлік
туризм потенциалын өте жоғары деңгейде қойып оны дамыту керек.
1. Қазақстандағы іскерлік туризм және оның түрлері
1.1. Қазақстан мен Италия арасындағы іскерлік қарым-қатынас
Іскерлік туризм дегеніміз – профессионалды міндеттерді орындаумен
тікелей байланысты саяхат. Бүкіл әлемдік интеграция мен іскерлік
байланыстардың өсуінен іскерлік туризм жылдан жылға маңызды орын алуда.
Саяхаттардың мақсаты – фирмалардың объектілерін көру немесе оған
қызығушылық тудыру, іскерлік кездесу, сонымен қатар жиналыстар,
конференциялар, семинарлар мен симпозиумдарды ұйымдастыру.
Іскерлік туризм қазіргі кезде ең тез дамып келе жатқан туризм түрі,
бірақ өзіндік үлкен табысты туризм түрі болып тек XX ғасырдың 80-90 жылдары
қалыптаса бастады. Дүниежүзілік экономиканың глобалдылығы мен оған іскерлік
интенсификациясы, ғылыми және мәдени байланыстардың тікелей қатысы іскерлік
туризмді динамикалық тез өсетін әлемдік шаруашылықтағы салаға айналдырды.
Сондықтан бұл XX ғасырдың экономикалық феномені болып табылады.
Іскерлік туризм көп салалы. Мамандар “бизнес - туризм” түсінігі орнына
жиі ағылшын аббреавиатурасы - “MІCE” терминін қолданады, өйткені бұл
аббревиатураны құрайтын сөздер - (Meetings; Incentives; Conferences;
Exibitions – Кездесулер; Инсентивтер; Конференциялар; Көрмелер) бұл
іскерлік туризм түрлері немесе бизнес – туризм құрылымы.
Horwath Axe Consultants мәліметі бойынша:
1) Жекелеген іскерлік сапарлар, олар бүгінгі күні іскерлік туризм
құрылымының 70,8% құрайды;
2) Конференция, семинарлар – 12,6%;
3) Көрмелер – 10,3%;
4) Конгресстік туризм – 3,3%;
Бірақ ТМД-да экперттердің ойынша, басқаша. Іскерлік сапар әйгілігі өте
жоғары, мәселен, таза интенсив үлесі 2% тең. Егер әлемдік турағымда бизнес
– туристер үлесі 25-30% құраса, ТМД – 20% аз.Сол уақытта басқа жағынан ірі
қалалар– Мәскеу, Санкт-Петербург, Алматы кіру ағымы бизнесмендердің 60%-ға
жақындады [1].
Конференция, семинарлар – бұл шараларға қатысу алдын-ала жоспарланады.
Бұл шараға компаниядан адам жіберілуі мүмкін немесе функциялық тұлға немесе
бақылаушы т.б. болуы мүмкін.
Ал көрмелерге қатысу керісінше, алдын – ала ойластырылмаған таныс емес
адамдар болады.
Конгрестік туризм.
Конгрестік қызмет көрсету – туристтік қызмет көрсету түрлерінің арнайы
түрі. Конгресстік туризм әлемдегі тиімді туризм түрі, өйткені туризмнің
басқа салалары, мәселен, демалыс және ойын-сауық мақсатындағы туризм түріне
қарағанда көп табыс береді.
Сонымен қатар, конгрестік туризмнің басқа саяхат түрлеріне қарағанда
екі үлкен ерекшелігі бар:
□ конгрестік туризм – материалдық базаны маусымаралық немесе маусым
емес уақытта қолдануға мүмкіндік береді;
□ конгреске қатысушылар үшін орынды броньдау шара өткізілер алдында
ғана жүзеге асады.
Осы сияқты конгресс және басқада шаралар тиесілі материалдық базалардан
басқа демалыс, ойын-сауық, спортпен айналысу мүмкіндігі болатын орындарда
ұйымдастырылады.
Инсентив туризм (ағылшын іncentіve – стимул, мадақ) – халықтық туризм
нарқында іскерлік туризм түрі ретінде қызмет атқарғанына көп болған жоқ,
бірақ көптеген компаниялар ынталандыру әдісі мен ұжым ынтымағына жеткен.
Бұл біріккен туристік саяхат және компания офисіндегі корпоративті кеш,
ұжымдық демалыс немесе қала сыртындаға пикник болуы мүмкін [2].
Инсентив турлар – компания басшылығының қызметкерлерге алғыс айту,
тұрақты клиенттерге жақсы орындаған жұмысы мен тереңдеген бірлестік үшін ең
тиімді әдістердің бірі. Корпоративті конференция, оқуға шығушы,
семинарлар, тренингтер белсенді демалыспен қосылысында нық топ рухын
қалыптастырады, персоналды белсенді жұмысқа ынталандырады және өздерінің
міндеттерін орындаудың жолын табады. Үлкен ұсыныстар ассортиментін қолдана
отырып турфирма немесе консалтингтік компаниялар әрбір ұйым үшін саланың,
кадр және басқа ерекшеліктерді есепке ала отырып, жекелеген бағдарлама
құрайды. Бұл шара тиімділігін жоғарылатады. Өндірісті жоғарылыту үшін,
қызметкерлер қызығушылығын ояту үшін, ұжымды біріктіру үшін инсентив
бағдарламалар жасалады.
Инсентив бағдарламаны қалай құруға болады және одан максимум пайданы
қалай табуға болады? Бірінші
жағдай. Адамды жұмыс істетуден басқа күрделі мәселе жоқ. Тіпті үлкен ақшаға
да. Кез-келген деңгейдегі басшы бұның қиындығын түсінеді. Онжылғы еркін
нарықта отандық топ менеджерлер жұмыс шыңы нақты мәселелерді шешуге жабайы
капитализм құралдарын қолданды: онда жұмыстан шығарды, жұмысқа қабылдады;
төлемақыны көтерді, түсірді; премия төледі немесе төлемеді; ұрысты және
мадақтады. Кейде осылар көмектесті, бірақ көп уақытқа емес. Бұл онжылдық
тырысу нәтижесі: айдан анық тіпті еркін экономика елінде де адамды жұмысқа
өзінің ерігінсіз жұмыс істету мүмкін емес.
Екінші жағдай: адамды сатып алуға мәжбүрлеу. Біз тоталитарлық дефицит
елінен тауар мен қызметтер артықтығы еліне өттік. Болат бойынша
тауарлардан, прилавкалардан – қатаң конкуренцияға дейін жетіп отырмыз.
Бүгінгі күні кейбір бай тұтынушылар үшін көрші дүкенде (салон немесе
складта) арзан тауарларды және сапасы жағынан да тіпті жақсысын ұсынатынын
білмейді. Бұл жағдайда сәтті компаниялар тәжірибесін көруге болады. Алайда,
бизнесте әмбебап кеңестер болмайды, бырақ олардың жеңісін бақылауға болады.
Адамды жұмысқа және сатып алуға мәжбүр ете алмайсың, бірақ адамды
шығармашылық еңбекпен алуға нақты ынталандыруға болады.
Сәтті елдегі кәсіпкерлердің бірі - “Планета фитнес” спорттық-сауықтыру
клубтарының Президенті Ирина Краг-Тимгреннің ойынша: “Құлды қызметкерді
төлемақымен ұстай алмайсың: әрқашан оданда көп төлейтін басқа біреу
табылады. Сондықтан мен әрбір қызметкер үшін ынталандыру жүйесін құруға
тырысамын. Менің тәжірибем бойынша, мен сенетін көптеген қызметкер үшін
олардың кәсібилігі мен азаматтық өсуіне инвестиция құнды [3].
Сондықтан біз топ менеджментті оқимыз, тренинг жүргіземіз, ұсыныс пен
инициативаға ерекше көңіл бөлеміз. Ынталандыру клиент қалтасы үшін кілт
және интеллект. Коллега инициативасы үшін де кілт. Ең күрделісі – осы
ынталандыруды құруды үйрену. “Инсентив турлар” – бүгінгі күні қызметкерлер
мен клиенттерді мадақтау түрінің кең қолданысқа иесі. Ынталандыру туризмі –
бұл сапарларда коммерциялық компаниялар өздерінің қызметкерлерін жұмыстағы
жоғары көрсеткіші мен үлесі үшін мадақтауды және келешектегі өндірістік
еңбекке стимулдауы. Бұл қызметтерді ынталандырушы және компаниядағы
клиенттердің сенімін қолдайтын әрекет құралы.
Инсентив турдың тапсырыс мотиві анық – ол қызметкерлер өндіріс еңбегін
стимулдау және турсапар көмегімен сату көлемінің көбеюі. Әрине стимул
ретінде ақшалай премия, құнды сыйлықтар бола алады. Бірақ тәжірибе
көрсеткендей ақшалай премия ақша құртылмай жатып ұмытылса, құнды
сыйлықтарда бір уақыттан соң естен шығады. Әрбір ерекше турсаяхат өмір бойы
есте қалады және жақсы жұмыс үшін ең күшті мотиватор болуы мүмкін.
Сондықтан, инсентив туризмді жақын жерде пансионаттағы корпоративті ішумен
айырбастауға болмайды. Егер сіздің өзіңіздің ұжымыңыз және бағынушыларыңыз
сіздің қазіргі және потенциалды коллегаларыңыз сол сезім, ақпарат, эмоция
ала бастаса ғана исентив туризм пайда болады, яғни бұларды сатып алуға,
тіпті басқа жағдайда алуға мүмкін емес.
Қазақстанда іскерлік туризм жақсы дамуда және басқа туризм түріне
қарағанда ең табысты түрі болып табылады. Себебі Қазақстанға көптеген
мемлекеттер бизнес жағынан қызығушылық танытуда. Елбасымыз Н. Ә. Назарбаев
биылғы жолдауында Астана қаласын іскерлік туризм орталығына айналдыру
міндетін қойды, ал Батыс Қазақстан облысы туризмб бойынша табыс түсіретін
салаға айналып жатыр. Іскерлік туризм Алматы, Ақтау, Ақтөбе, Астана сияқты
бизнес-қалаларда жақсы дамыған. Бұған нақты дәлелді келесі суреттен көруге
болады.
1-сурет. Қазақстан бойынша іскерлік мақсаттағы туристер саны [1].
Қазақстан Республикасы мен Италия Республикасы арасында дипломатиялық
қарым-қатынас 1992 жылы 12 маусымда орнады. Екі жақтық бірлестіктегі
алғашқы қадамдар 1992 жылы қарашада Қазақстан-Италиян Сауда палатасының
құрылуымен анықталады, оның мақсаты сауданы дамытудағы көмек көрсету,
семинарлар, көрмелер, жәрмеңке өткізу болып табылды. Сол кезден бастап
Қазақстан мен Италия арасында бизнес туризмнің дамуы бастау алды. 1993 жылы
желтоқсанда Алматыға Италияның сыртқы сауда Институты делегациясы келді.
1993 жылы ақпанда кабелді өнімді өндіру үшін құрал-жабдықтарды жеткізу және
дайындауға 24,125 млн. АҚШ долларына Энергокабель АҚ-мен контрактқа қол
қойды. Италия-Қазақстан саудасының көлемі 1994 жылдан 1999 жылға дейін 56
пайызға өскен; және ол қазақстан экспортының Италияға шикізат материалын
тасымалдауы. Мұндай жағдай екі елдің экономикалық мүмкіндігі мен күшіне
сәйкес келмейді. Италия мысты импорттау көлемін ұлғайтуға құлшыныс білдіріп
отыр. Италияның сыртқы сауда министрі А. Фантоццидің көрсетуі бойынша
Италияға келген түсті металлургия өнімі ағысының ары қарай дамуы өте
тиімді [4].
1994 жылы 22 қыркүйекте Президент Н. Ә. Назарбаевтың Италияға ресми
сапары басталды. Екі ел мемлекеттер арасында егемендік теңдікті, аумақтық
тұтастықты құрметтеу, шекараның мызғымастығы, дау-жанжалдарды бейбіт жолмен
шешу принциптерін қолдайтындықтарын мәлімдеді.
Екі жақ адам құқығын сыйлау мен этникалық маңыздықтарға, демократиялық
принциптер мен бостандыққа көңіл бөлетіндігін мәлімдеді. Қазақстан мен
Италия ядролық қаруды таратпау режимін күшейту үшін алға шығатындарын және
адамзатты жоятын барлық қару түрлерін таратпауға бағытталған шараларды
қабылдады.
Екі жақ елдерінің келешегі Европалық континент сияқты нарықтық
экономикада қалыптасқан жүйенің құрылуы мен экономиканың дамуына байланысты
болады деді. Олар әр түрлі салада өзара тиімді бірлестік даму үшін керекті
шаралар жасап отыратынын мәлімдеді. Сонымен қатар Италия екі елдің қоғамы
мен халықтарын біріктіруге ықпал ететін құқық, саясат, экономика және
мәдениет саласында Қазақстанға көмек беретінін мәлімдеді.
Екі жақ Қазақстандағы Семей полигонындағы ядролық қаруды жылдар бойы
сынақтар және Арал теңізінің тартылуы ғаламдық қауіп-қатер болып
табылатындығын мәлімдеді. Бұл мәселе жан-жақты бағдарламаларды пайдалана
отырып, бірігіп шешілуі қажет.
Римде біздің еліміздің Басшысы мен Италияның Кеңес Министрлерінің
Төрағасы Сильвио Берлускони екі ел арасындағы өзара қарым-қатынастар
принциптері жайлы Декларацияға қол қойды.
Бірлескен Декларацияда екі ел үкіметінің ісіндегі басымды бағыттары
анықталған. Қазақстан мен Италия қоршаған орта саласында бірлестікті
дамытумен технология мен тәжірибе алмасу жүзеге аспақшы. Екі жақ мәдени
бірлестік, сондай-ақ білім, туризм, ғылым және мәдени құндылықтарды сақтау
салаларын қолдайтындығын айтты.
Келіссөз кезінде мынадай құжаттарға қол қойылды:
• экономикалық бірлестік жайындағы Декларация;
• екі еселік салық жинау туралы Конвенция;
• инвестицияны қорғау мен қолдау туралы Келісім;
• екі ел СІМ арасындағы консультациялар жайлы Протокол;
• ғылым мен технология саласындағы бірлестік жайындағы протокол.
Декларацияда екі елдің бірлестігі жайлы өзара тиімділік пен теңдік,
өзара сыйластық принципінде жасалғанын астын сызып тұрып көрсетті. Оның
басты мақсаттарының бірі Қазақстанға экономикалық реформа қолдауын көрсету.
Екі жақ сәйкес кәсіпорындар мен ұйымдар арасындағы бірлестіктің дамуының
барлық формада дамуына ықпал ететіндерін көрсетті.
1997 жылы мамырда Қазақстан мен Италия арасында достық және
ынтымақтастық туралы шартқа қол қойылды. 1998 жылы 24 қыркүйекте Президент
Н. Ә. Назарбаевтың Италияға ресми сапары кезінде Рим Папасы Иоанн екіншімен
өзара ынтымақтастық туралы келісімге қол қойылды.
1997 жылы 5 ақпанда Қазақстанның сыртқы істер министрі ресми сапармен
Италияға келді. Италия Президенті О. Скальфаромен, премьер-министр Р.
Продимен, Сыртқы істер министрі Л. Динимен кездесулер өткізді.
1997 жылы 16 қыркүйекте Қазақстанға ресми сапармен Италия премьер-
министрі Р. Проди келді. Романо Проди Қазақстан геологиялық және
экономикалық көзқарасы жағынан Италия үшін аумақтағы кілтті ел болып отыр.
Президент Н. Ә. Назарбаевпен кездесу барысында саяси және экономикалық
ынтымақтастық мәселелері талқыланды. Ғылыми және мәдени ынтымақтастық
туралы келісімге қол қойылды.
Итальяндық тарап Каспий теңізі мен Қарашағандық мұнай конденсатын
игеруде, Қазақстанның мұнай-газ орындарын игеруде, сонымен қатар Каспий
труба жолы консорциумы (КТК) жобасына Аджип компаниясымен котрактқа қол
қоюға дайын екенін жариялады.
Р. Проди Аджип компаниясының контракт шарттары мен Қазақстанның
экономикалық дамуына баға берді.
1998 жылы 22 қыркүйекте Қазақстанның Президенті Н. Назарбаевтың Римге
екінші ресми сапары болды. Қазақстанның Президенті Италияның Президенті
Оскар Скальфароға Достық (Дружбы) орденін табыстады. Италияның Президенті
Қазақстан мен Италия арасындағы сенімдік пен әріптестік, достықты күшейтуге
қосқан үлесі үшін орденді иемденді. Екі жақ Н. Ә. Назарбаевтың Италияға
1994 жылғы алғашқы сапарындағы және 1997 жылы О. Скальфароның Алматыға
келгеніндегі диалог өз жалғасын тапты. Екі жақ тек экономикалық
байланыстарды ғана емес, сонымен қатар саяси, гуманитарлы, мәдени салаларда
байланыстарын күшейтетінін мәлімдеді.
Италияның Президенті Рим Астана үшін стратегиялық әріптес болуы үшін
ықпал ететіндігін жариялады. Өз кезегінде біздің елбасымыз Н. Ә. Назарбаев
қазіргі кезде Астана Қазақстандағы кіші және орта бизнесті дамытуда италиян
кәсіпкерлерінің қатысуын күтеді деп айтты. Келіссөз кезінде О. Скальфаро
ғаламдық қауіпсіздікті күшейтуде Қазақстанның қосқан үлесіне жоғары баға
берді. Сондай-ақ, республика Кеңес Үкіметінің құлауынан кейін бірінші болып
ядролық қарудан бас тартты деді.
1998 жылы 24 қыркүйекте Н. Ә. Назарбаев Ватиканның басшысына және Рим
католиктік шіркеуінің папасы Иоанн Павел ІІ-ге сапармен барды. ҚР
Президенті мен папа жалғасы бар әңгіме айтысты. Сол күні Ватиканда
Қазақстан Республикасы мен Қасиетті Престол арасындағы өзара түсіністік
жайлы Келісімге қол қойылды. Оған ҚР сыртқы істер Министрі мен Ватиканның
Мемлекеттік хатшысы Анжело Содано қол қойды. Қазақстан Қасиетті Престолға
ТМД елдерінен алғашқы болып мұндай құжатқа қол қойып отыр, Ватиканның
Мемлекеттік хатшысы жемісті екі жақтық бірлестіктің жалғаса беретін үмітін
білдірді және Қазақстанның басқа мемлекеттерге сенім мен ұят бостандығының
таралуына үлгі бергенін айтты. Қол қойылғаннан кейін таратылған Ватиканның
ресми Коммюникесіндегі Келісім қорытындысы Тарихи Оқиға болып аталды [4].
Білім, туризм және мәдени салаларда да Қазақстан-Италияндық бірлестік
жақсы қарқынмен дамуда. Мантуе мен Римде өткен Алтын адам: Қазақстанның
қола ғасырдан ұлы көші-қон дәуіріне дейінгі дала мәдениеті көрмесі сәтті
болды. Ол Италияның сыртқы істер Министрі, ЭНИ концерні мен ғылым
Министрлігінің археология Институты – ҚР ғылым Академиясының ықпалымен
жасалынған. 1999 жылы Алтын адам елдің оңтүстік қалаларында – Лечче мен
Неапольда экспонатталды.
Кез келген елмен екі жақтық қарым-қатынастағы контексте негізінен
мыналар ескерілген: саясат саласында – мемлекеттік пен біздің
егемендігімзді күшейтуге ықпал ету және қолдау көрсету; экономика саласында
біздің экономикалық өсуімізге ықпал ету және қазақстандықтардың жағдайын
көтеру; мәдени-гуманитарлық салада – бүкіләлемдік мәдениетке біздің
мәдениетіміздің интеграциясы мен адамдық потенциалын дамытуға ықпал ету.
Италия Қазақстанның ірі сыртқы сауда әріптестерінің қатарына кіреді.
Екі ел арасындағы тауар айналымы 2004 жылы 3,5 миллиард долларды құрады.
Бізде итальян компаниясының 42 бірлескен кәсіпорны және 8 өкілдігі
тіркелген. Олардың негізгі салалары ауыл шаруашылық, химия өнеркәсібі,
қызмет көрсету саласындағы қызмет көрсету, құрылыс материалдарын өндіру,
дәрі препараттары және т. б. Ынтымақтастық барлық дерлік салаларда: пайдалы
қазбалар, кен орнын зерттеуде, ауыл шаруашылық өнімдерін өңдеуде, тамақ
өнеркәсібінде, машина жасауда, ауыр өнеркәсіпте, энергетикада, жеңіл
өнеркәсіпте, ХТТ өндірісінде дамып келеді.
Италия Қазақстан экономикасына салынған инвестицияның көлемі жағынан
АҚШ-тан, Оңтүстік Корея мен Ұлыбританиядан кейін төртінші орын алады. 2004
жылдың аяғында Италияның инвестиция көлемі 1,6 млрд. доллардан асып түсті.
Қазақстан рыногын игеруде отын-энергетика кешеніне байланысты Эни
концернінің құрамына кіретін Аджип, Комеринт, Сайпем С. п. А., Ди
Анджели Индастриз және басқа италиян компаниялары зор белсенділік
танытуда.
Рим Папасының бастамасымен 1986 жылы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz