Көлік түрлерімен саяхаттарды жоспарлау
МАЗМҰНЫ
Бет
КІРІСПЕ 3
1 Қазақстан Республикасындағы көліктік саяхаттар түрлері 5
1.1 Қазақстандағы көліктік саяхаттардың бағыттары 5
1.2 Туристік фирмасының қаржылық – экономикалық және 12
маркетингтік қызметіне талдау
2 Қазақстан Республикасында көліктік саяхаттарды дамыту және 19
жоспарлау мәселелері
2.1 Көлік түрлерімен саяхаттарды жоспарлау 19
2.2. Қазақстан Республикасында көліктік саяхаттарды дамыту 23
мәселелері
ҚОРЫТЫНДЫ 31
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 33
ҚОСЫМША 34
Кіріспе
Қазіргі уақытта көлік саяхаттары туризмнің жеке бір түріне айналды.
Жалпы айтқанда көлік саяхаттары - бұл алдын-ала құрастырылған маршрут
бойынша жолдамасы бар ұйымдастырылған туристердің көлікті пайдалану мен
түрлі қызметтер көрсету (тамақтану, орналасу, экскурсиялық және т.б.)
арқылы саяхаттары.
Көлік саяхаттарының топтастырылуында негізгі мінездемелерінің бірі
маршрут типі. Туризмде қозғалудың әуе, жер, су және аралас түрлері
пайдаланады. Жер көлігі өз кезегінде темір жол және автомобильді, ал су
теңіз және өзен болып бөлінеді.
Орын ауыстыру мен транспорт құралын қолдану амалы туристік тауардың
қалыптасуымен тур бағыттарына қарай, орналасқан жер аралығы туристік
қызметтің құралы болып табылады. Тасымалдау туристік бизнестің мәнін
құраушысы маңызды құрамдас бөлігі болуы мүмкін. Қазіргі кезде туризмде
қызметпен қамтамасыз ететін бірыңғай көлік жүйесі жоқ.Ал тасымалдаудағы
қажеттілік көліктің әрбір түрінің сұранысымен реттеледі.
Кез келген адамға күнде немесе жиі болатын әрбір қозғалыстан моралды
және физикалық күш түседі. Сондықтан қозғалу түрін таңдау өте маңызды.
Көлік кешені экономиканың инфрақұрылымын қалыптастыратын салалардың
бірі. Көліктің ел экономикасындағы рөлі айрықша маңызды. Тасымалдауға
ұсынылатын негізгі тауар өнімі – көмір, астық, мұнай, кентас, минаралдық
тыңайтқыштар.
Курстық жұмыстың өзектілігі: көптеген мемлекеттер Қазақстанның ежелгі
және жаңа өркениеттің куәсі ретінде әртүрлі табиғи байлықтарын өздерімен
салыстырады. Туристік объектілерге қызығушылық тудырған қонақтарға туристік
компаниялар қызмет көрсету жағдайында саяхаттау бағыттарын ұсынады: табиғи,
танымдық, этнографиялық т.б. Курстық жұмыстың осы бөлімшесінде, яғни
Қазақсатан Республикасының туристік фирмаларынан тапқан материалдарымнан
көліктік сахаттарға сипаттама жасалған, яғни автокөлік арқылы мәдени -
танымдық және Ұлы Жібек жолы бағытындағы және Алматы - Астана теміржолы
бағытындағы саяхаттарды қарастырамын.
Көлік түрлері моторлы және моторсыз бола алады. Моторлы түріне поезд,
ұшақтар, автобустар, теплоходтар, мотоциклдер және т.б. жатады. Қозғалудың
моторсыз түрлеріне техникалық жабдықтар жатады: қайық, велосипед,
дельтаплан және т.б., сонымен қатар жануарлар да жатады.
Маусымдық көлік түріне және аймақтың табиғи – климаттық жағдайына
байланысты. Әсіресе көліктің навигациялық периодқа байланысты су түрлері
маусымды болып табылады. Турфирмалар тәжірибесінде көлікті негізінен
бірретті тапсырыс бойынша пайдаланады.
Жұмысымның мақсаты: мақсатқа жалпы тасымалдау түрлеріне мағлұмат
беріп, көліктік саяхаттың туризм үшін қаншалықты маңызды екендігін
жеткізіп,оны толық сипаттау алынған.Оның ішінде әуе тасымалдарының дүние
жүзіндегі жағдайы, реттелу,ұйымдастырылу сұрақтары қарастырылады.
Жұмыстың міндеті: Көлік кешені – экономиканың инфрақұрылымын
қалыптастыратын салалардың бірі. Көліктің ел экономикасындағы рөлі айрықша
маңызды, сондықтан да Қазақстанда туризмдегі көлік түрлерінің саяхатын
жоспарлап, оның инфрақұрылымын қарастыру.
1 Қазақстан Республикасындағы көліктік саяхаттар түрлері
1.1 Қазақстандағы көліктік саяхаттардың бағыттары.
Экскурсия және саяхат мыңдаған жылдар бойы адамзатты өзіне тартып,
қызықтырып келеді. Қазақстан Республикасының археологиялық ашылулары ежелгі
қалашық, көпсалалы қорғандар, тарихи ескерткіштер, табиғи-рекреациялық
рестурстар т.б. біздің еліміздің табиғи байлығы екендігін атап өтті.
Экскурсиялық қызмет - туристердің танымдылық қызығушылықтарын
қанағаттандыратын туристік қызмет, сонымен қатар экскурсиялық қызмет
көрсету бағдарламаларын кіріктіру, экскурсияларды ұйымдастыру және өткізу.
Туристік- экскурсиялық қызметтерді жүзеге асырушы туроператор және
турагенттер.
Туроператор - турларды құру, жүзеге асыру және жылжыту мақсатында
лицензия негізінде жұмыс жасайтын ұйым немесе жеке кәсіпкер.
Турагент - турларды жүзеге асыру және жылжыту мақсатында лицензия
негізінде жұмыс жасайтын ұйым немесе жеке кәсіпкер.
Туристік саяхаттар мен экскурсиялар саяхат маршрутымен
ұйымдастырылады, осыған байланысты туристер әр түрлі географиялық пунктер
мен орындарды аралайды.
Туристік қызметтер туроператор мен турагент арасында жүргізілген
келісім - шарт незінде көрсетіледі. Турдың төлемін растайтын құжат туристік
жолдама деп аталады. Туриске қызмет көрсетілуді, турдың құрамына кіретін
және қызметтің көрсетілгенін растайтын құжат туристік ваучер деп аталады.
Туропраторлар мен турагенттер турды әр түрлі ұзақтықта ұйымдастырады.
Бір күндік саяхаттар 3 сағат, 3 - 5сағат, 6 - 8 сағат, 9 - 11сағаттан
кем және 12 сағатта көп.
Тасымалдаушы ретінде туристерге әр түрлі транспорт түрімен қызмет
көрсететін ұйым немесе жеке кәсіпкер.
Теміржол транспорты арқылы саяхат бағыты. Жұма күні туристер тобы
Алматы-Астана поездына шықты, 20.00 жолда болды.
Туристердің Алматыда поездбен Астанаға келу уақытысы 07.50. Аялдама
орталықта орналасқан Президент сарайына жақын Алтын адам қонақ үй
комплексінде. Қонақ үй жоғарғы дәрежелі қызмет көрсетуді, ыңғайлы және
қазіргі заман талабына сай жасалған.
Номердің бағасы 50 ден 100 ге дейін. Ынғайлы номерлер барлық
жағдаймен жасақталған. Кез-келген номерде телефон, теледидар (кабельдік
теледидар), ванна комнатасында душ кабинкасы бар.
Люкс номерлерінде мини - бар, гидромассажды душ кобинасы бар. Қонақ
үй комплексінде сауна және бассейн, ыңғайлы демалу бөлмесі, бильярд
және массаж бөлмесі бар.
Қонақ үйде қонақтар таңғы асты ішіп, демалды. Сағат 12.00 де
біздің мемлекеттің жүрегі Астана экскурсиясы 3 - 4 сағат комфортабельді
автобуста ескі қаланың байлықтарын көріп, орталық сол жағажайда
өздеріне жаңа орталық ашқысы келетіндерге арналған. Астанамен танысу
вокзал алаңынан басталады. Ол соңғы жылдары көзге ілінерліктей
әрленген. Автобус автовокзалын алаңын тастап, Жеңіс даңғылымен жылжиды.
Міне біздің алдымыздан ұлы ақ сарай кездеседі. Бұл Күлаш Байсеитова
атындағы Ұлттық опера және балет театры. Бұл сарай 1958 жылы
құрылған. Астана ауыспас алдын ол теміржолшылар сарайы деп аталды.
Сол жақтан біз оқу орындарын көреміз. Сәкен Сейфуллин атындағы
Аграрлық Университетін Ауылшаруашылық институты қаланың 1-ші оқу орны.
Ол 1957 жылы құрылған. Алғашқы студенттерге баракта білім алуға тура
келді. Ал бүгінгі таңда ауылшаруашылық мамандардың студенттер
қалашығына дейін өсті, және бүкіл кварталды алып жатыр.
Сол жақта талдармен үйлерден биік теледидарлық вышка көрініп тұр.
Оның биіктігі 192 метр. Соның арқасында қала тұрғындары сол кездегі
целенаграттықтар 1963 жылдың аяғында бірінші рет теледидар
бағдарламасын көрді.1964 жылы 1 - қаңтарда теледидар бағдарламасын
туралады [1, 23б.].
Автобус жеңіс даңғылы бойынша жылжуын жалғастыруда. Оң жақтан біз
пианино көрінісін беретін ғимарат көреміз. Бұл Қазақтың Ұлттық
Академиясы. Бұл жоғары оқу орынын Қазақстан Республикасының халық
әртісі, профессор, әлем әртісі, талантты скрипкашы Айман Мусаходжаева
иемденеді. 2005 жылы Астана күнінде академияда органды залы ашылды.
5 қабатты үйдің 1- қабатының сол терезесінен редакцияның көгілдір
витраждарын көреміз. Ол еліміздің алғашқы газеттерінің бірі-
Казахстанская правда. Газет редакциясына қарама-қарсы Министрлік
орталық ғимаратын көреміз. Даңғылдың сол жағында ақ ғимаратта сонау
30 жылдарда өткен 100 ж.ж. құрылған Ауылшаруашылық министрлігін көреміз.
Автобустың оң терезесінен үлкен заманға сай ғимаратты байқамау
мүмкін емес. Қазақстанның көгілдір туын еске түсіретін көрініс
тапқан. Министерство ғимараты архитектор Владимир Лаптев жобасы бойынша
салынған.
Автобус солға Абай даңғылына бұрды. Жаңа алаңның жанынан өтуде.
Өзінің көрінісімен ол 8 бұрышты жұлдызға ұқсас. Оның жүрегі- фонтан
өмірдің символы. Одан аллеялар өзінің бастамасын алады. Алғаш рет оның
ағаштары 1920 жылы егілді. Авто оның жанынан Желтоқсан көшесі бойынша
өтіп жатыр. Енді парк еліміздің тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев
музейінің териториясына жатады. Желтоқсан көшесінде қаланың ескі
театрларына мән берген жөн. Горький атындағы орыс драма театры ескі
парламент ғимаратында орналасқан. Бүгінде ол- Конгресс-хол деп аталады.
19 - ғасырда бұл жерде базар болған. Бұл уақытты еске түсіретін
көшенің сол жағындағы саудагерлердің үйлері. Осылардың біреуінде
бүгін Беларусь Республикасының посольства дипломаты жұмыс істейді.
Екіншісінде: Астана магазині жұмыс істейді.
Сол жақта жаңа астаналық әкімшілік, ГКП Астанагенплан, Астананың
үлкен макеті орналасқан жерде. Жаңа Астананың архетиктуралық
құрылысының негізіне Елбасымыздың ойынша Астананың бірден бір үлкен
Евразиялық орталыққа айналуы, Азия және Европаға сай көрініс алуы
жатады.
Есіл өзенінің жағасына жетіп қалдық. Суартериясының аты қазақ
тіліне аударғанда түссіз дегенді білдіреді. Өзен бірнеше жыл бұрын
тереңдетілген, ені кеңейтілген. Заманауи архетектуралық безендіру оған
ерекше көрініс береді. Жағажайда Астананың бірінші жылдарында заманауи
үйлер салына бастады. Жағажайдың ең басты байлығы болып Кенесары
ханның ескерткіші есептеледі. Соның арқасында зона тарихпен демалуда.
Скульптор Нұрлан Долбай және архитектор Шота Уалихановтың жұмысы
соңғы қазақ ханнның атын шарғытты. Хан сол кезде Ресейге жорықты
Есіл жағасынан бастаған. Кеңесары Қасымұлының қарамағына
ресейліктердің билікті дұрыс жүргізбегеніне көз жеткізгендер жиналды.
Олар Емельян Пугачов, Степан Розин, Иван Болотниковтарды жақтаушыларды
қосқанда көп болды. Ескерткішті орнатқан жерді президент таңдады.
Жағажаймен танысып болған соң ары қарай жол жүреміз. Оқушылар
сарайының жанынан өтіп барамыз. Интернациональная көшесімен біз қаланың
негізгі көшелеріне Республика даңғылына шығамыз. Халықаралық
презентациясына таман даңғыл 1998 жылы өзгерді, онда нағыз көрікті
көрініс табылды. Бұрын соңды бұл көше Больничная болғанын елестету
қиын. Атауы кездейсоқ болған жоқ. Кезінде осы көшеде жалғыз аурухана
болған. Оны саудагердің бірі өзінің жиені үшін салдырған. Бұрын
Ақмоланың барлық көшесі сөйлейтін болған, яғни Церковная көшесі
шіркеуге, ал Степная көшесі қаладан шығаратын болған [2, 45б.].
Әртүрлі уақытта Республика даңғылы атын ауыстырды. Больничнаядан
соң ол Пушкин, сосын Целинный деп өзгертілді. Автобус осы тарихи
көшемен жылжуда. Даңғылдың оң жағынан біз заманауи музейді көреміз.
Ары қарай жүріп, біз көрінісі ханның киіз үйіне ұқсас ғимаратты
көреміз. Президенттік мәдениет орталығы 2000 жылы салынған. Оған
көршілес Ресей Федерациясының жаңа ғимараты орналасқан.
Оңға бұрылып автобус Үш найза манументінің астынан жүріп өтеді.
Ол үш жүздің басын біріктірген мемлекетті символдайды. Манумент ескі
және жаңа қаланы жалғайды. Қабанбай батыр көшесімен жаңа администраторлық
орталыққа барамыз. Жаңа орталықтың территориясы 438,5 га құрайды. Жаңа
орталықтың негізгі элементі үш алаң болып табылады: негізгі
административті алаң, тәуелсіз Бәйтерек манументін құрайтын алаң және
Круглая алаңы.
Қабанбай көшесінің оң жағында көздің жауын алатын аппақ Салтанат
сарайы бар. Оған саясат репресясына ұшырағандарға арналған мемориял
қосылады. Мемориялдың жан-жағынан ағаштар аллеясын орнатқан. Осында
Президент, еліміздің танымал саясаткерлері және елімізбен тығыз қарым-
қатынастағы елдер ағаш отырғызған. Мемориялдан соң этно-мемориялды
комплекс Атамекен жалғасады. Онымен көршілес ойын-сауық орталығы-
Думан.
Біз Қабанбай батыр көшесімен жол жүруді жалғастырудамыз. Мұнда 2000
көрерменге арналған цирк жанынан өтеміз. Бұл ғимарат әлемдік
тәжірибеге сай ғимарат.
Дипломатиялық қала жаққа бұрыламыз, жаңа орталықтың негізгі
администраторлық алаңына жетудеміз. Ол жаңа орталықтың шығыс бөлігінде,
Есілге жақын жерде орналасқан. Президенттік парктің территориясында үлкен
ғимарат Президент резиденциясы Ақ Орда орналасқан. Ғимарат жер
платформасының үстіне көтерілген. Сол себепті одан әрмен әсем көрінеді.
Ол ақ мрамор мен граниттен жасалған 6 қабатты ғимарат. Оның көгілдір
түсі еліміздің туының түсін символдайды. Президенттің резиденция
ғимаратының ұзындығы шпилімен бірге қосқанда 70 метрді құрайды.
Президент резиденциясының батыс бөлігінде Қазақстан
Республикасының негізгі административті алаңы орналасқан. Онда саясат
және мейрами қойылымдар, әскери парадтар өткізіледі. Бұл алаңда Мәжіліс
және Сенаттың биік ғимараты орнатылған. Министрдің кабинеттері,
Президенттің администрациялары және Министерство қатарлары бар. Солтүстік
жағында 4 қабатты Жоғарғы сот орналасқан. Ал оңтүстігінде басты алаңда
3000 орынды концерттік залы бар. Концерттік зал Италиян архитекторы
Николетти жобасы бойынша салынады. Ол халықаралық архитекторлар
конкурсында жеңіп шыққан. Жоба заманауи стильмен жасалған.
Батыста 11-15 қабатты фасады басты алаңға қаралған ғимараттар
орналасқан. Келесі экскурсиямыз тәуелсіздік манументі Бәйтерек. Оның
символдық образы мен ол Астананың визиттік карточкасына айналды.
Манументтің оңтүстігінде қауіпсіздік министерствасы, солтүстігінде алаң
шетелдік іс шаралар министерсвалармен жалғасады. Алаңның батыс
бөлігінде Ұлттық библиотека, Қазақстан Республикасының архиві, бизнес
орталықтар орналасқан. Шығысында қабатты үйлер орналасқан.
Қабанбай батыр көшесінде үлкен света музыкалы фонтанымен Круглая
алаңы орналасқан. Қонақтар мен қала тұрғындары Круглая алаңының
көгалдандырылған және фонтандармен жасақталған авто жолдарынан алыс
төменгі бөлігінде серуендеулеріне болады. Батыс бөлігінде 1-20
қабатты компаниялар КазТрансОйл, КазМұнайГаз, Евразиялық банк
құрылған.
Солтүстік-шығыс бөлігінде Транспорт және комуникация министрлігі
салынған. Алтын түсті стекломен жасақталған, 37 қабатты ғимарат
пластиикалық форма береді. Биіктігі 153м ғимарат қаланың барлық
аяғынан жақсы көрінеді.
Жасыл су бульбары 3 алаңды біріктіреді. Жүру эскпланадасы шығыстан
батысқ 2,5 км, ені 100 м және көлемі 15 га.
Тәуелсіз манументі Бәйтеректі көріп ары қарай жүреміз. Мұнда
Қазақстандағы ең үлкен және ең адемі 5000 адам сиятын ерлер мен әйелдерге
арналған 2 намаз оқитын залы бар Исламдық мәдени орталығын көреміз. Мешіт
бөлек медресе және имам үйімен толықтырылады. Автобус жаңа Сары-Арқа
көшесімен жылжуда. Ол екі бағытты әуежай және темір жол вокзалын
біріктіреді. Оң жағажайға ораламыз. Сол жақта болашақ Неке сарайы көзге
түседі. Жаңа көпір мен жүре отырып 100 жылдан көп уақыт бойы тұған
Астаналық паркке көңіл аударуға болады.
Қабанбай батыр Мавзолейі. Астанадан 21,75 мил орналасқан Қабанбай
батыр мавзалейі бар. 2000 жылдың 3-қарашасында ескерткіштің ашылу салтанаты
болды. Батыр жерленген жерде 25 метр биіктікте мовзолей орнатылған.
Мовзолей әскери шлемнің формасын еске түсіреді. Қабанбай батырдың қол
астындағы әскерлері жоңғарларды жеңіп қазақ елін қорғап қалады. 78 жасында
батыр жас жігіттің қолынан қайтыс болады. Тарихшылар оны ақылды әрі мықты
деп сипаттайды.
Келесі бағыт Қарқаралы таулы-орманды оазисіне саяхат
Авияцонды – автобусты саяхат 5 күн4 түн Қарқаралы таулы орманды оазис
бағыты бойынша: Алматы – Қарағанды – Қарқаралы- Қарағанды – Алматы
Класс қызмет көрсету – туристер: көшуге ыңғайлы, автобус тәуелді
маршрут: авиа ұшу 1 жаққа 270 км, автобуста көшу 32 км.
Сиымдылық 2 және 1 орынды номерлі отел Космонавт (таңғы ас және кешкі
ас). Космонавт барлық көлемі 75 орынды 16 ыңғайлы номерлер, отопление,
кондицониер, сейфтер, мини барлар, спутниктік теледидар және интернет бар.
Қарқаралы таулы орманды массивінде Пашен көлінің жағасында демалу үйі
Шахтер орналасқан.
Тур бағасына кіреді:
- әуе билеті Алматы – Қарағанды – Алматы
- трансфер
- сиымдылық
- жарты пансион
- бағдарлама бойынша экскурсия
- тур бағасына кірмейтіндер
- медециналық сақтандыру
Келесі кестеде көретіндеріңіз Қазақстан территориясы бойынша саяхаттар
мәдени-танымдық және Ұлы Жібек жолы бойынша бағыттарды қарастырамыз.
1- кесте – Мәдени - танымдық бағыттары бойынша саяхаттар
№ Бағыттың Бағыттың толық сипаттамасы Бағыттың Ұйымдастыру
аталуы бағасы фирмаларының
аталуы
1 Жамбыл Тараз қаласындағы 1-2 күндік Адам Жамбыл облысы
облысының бағыт. Шығыс базарынан басталып,басына ТОО Жамбыл
меруерті Алматы тасжолымен Ақшолақ 500-2000тгсервис
бекетіне бағыт алады. Мұндағы
Ақыртас ескерткіші (8-11ғғ)
Ақыртас бекетінен 5 шақырым
жерде орналасқан. Бұл ескерткіш
Оңтүстік Қазақстанның құпиялы
ескерткіштерінің бірі. Сонымен
қатар туристер әрі қарай
Қазастанның Ұлы архитектуралық
байлықтарының бірі, Орта Азия
мен Қазақстанның керемет
ескерткіші Айша-бибі музейін
тамашалайды. Осы уақытқа дейін
жеткізілген халық аңыздарына
сүйенсек, Орта ғасырларда өмір
сүрген ғалым, жазушы
Хакім-Атаның Айша деген өте сұлу
қызы өзінің сүйіктісіне жол
жүріп бара жатқанда осы жерде
жылан шағып қайтыс болады.
Бағыттың жалпы жол жүру ұзақтығы
200 шақырым.
2 Бөкей Бұл бағыт кіші жүз қазақтарының Батыс
хандығына салтымен, тарихымен байланысқан, Қазақстан
саяхат Орал-Атырау бағытындағы саяхат. облысы
Бөкей Ордасының 200 жылдық Панорама
тарихы бар Хан Жәңгір, Дина Туристік
Нұрпейісқызы, Құрмаңғазы, фирмасы
Махамбет Өтемісұлы және Исатай
Тайманұлы тарихи
ескерткіштерімен танысу.Бұл өлке
тариғи- архитектуралық
ескерткіштер: Бекет- ата,
Шақпақ- ата, жерасты мешіттері,
Есет- батыр мемориалды кешені
сақталған. Тек некропольдердің
өзі 600 жуық әртүрлі сапарлар
түйе керуені жолымен
Александров үңгірлері, тариғи
автожүріс ұйымдастырылады.
Ескерту: ЖШС Travel system мәліметтері негізінде автор құрастырған
2- кесте – Ұлы Жібек жолы бойынша бағыттар
№ Бағыттың Бағыттың толық сипаттамасы Бағыттың Ұйымдастыру
аталуы бағасы фирмаларының
аталуы
(мекен-жайы)
1 Ұлы ЖібекСаяхат Қарақия (теңіз деңгейінен Автобус-2Маңғыстау
жолы -132 м төмен) ойысынан басталып, Ұлы 200 облысы, Ақтау
Жібек жолындағы караван жолдарымен қаласы
қиылысады. Ежелгі ұлы жол Маңғыстау ТОО
арқылы краван сарайлар мен ежелгі Caspiantour
қалашықтарды басып өтеді. Саяхат
Х-ХІІІ ғ.ғ. Маңғыстаудағы ірі
қаларадың бірі болған ежелгі Қызыл
қала қащығымен аяқталады. Қалашықтың
маңындағы Ақмыш шатқалына және
Шерқала қаласына бағыт алады. Шерқала
тауы ақ қазақүй тәріздес, бір жағынан
ұйықтап жатқан арыстан сияқты.
Шерқаладан алыс емес жерде үлкен
әртүрлі формада домалақ шар тәріздес
тастар жатыр.
2 Оңтүстік Жібек жолы немесе Ұлы жібек Оқушы-ларАО
Қазақстан-жолы-Ежелгі Қытайдан Таяу Шығыс және ға- 18000Акмола-турис
ның алтын Европа арқылы жүретін ежелгі караван тг. т
сақинасы жолдар. Бұ сауда жолы б.з.д 3 мың Үлкен-дерАстана қаласы
жылда қалыптасқан. Жолдың жарты ге-
бөлігі (1700 ш) Қазақстан арқылы 21000тг.
өткен. Екі әлемнің Шығыс және
Батыстың арасын байланыстырушы.
Ежелгі–Яссы қаласы. Оңтүстік
Қазақстанның қала мәдениетінің
археологиялық есерткіші. Оның қазақ
халқының кейінгі ортағасырлық
тарихындағы ролі бәріне мәлім. Бұл
жер түрік сопысы Қожа Ахмет Яссауидың
өмір сүрген жері, Қазақ хандығының
саяси орталығы және Шығыс
мұсылмандарының екінші Меккесі,
Түркістанға үш рет бару Меккеге
қажылыққа барумен теңеседі. Қожа
Ахмет Яссауи кесенесі керемет
сарайлар мен храмдар кешені,
1385-1405жж. салынған Әмір Темір
кезеңінің архитектуралық ескерткіші.
Баба ата (Созақ ауданы) және
Арыстанбаб (Отырар ауданы)
кесене-мешіттері;
-Сайрамдағы Абдел Азиз-Баб, Мір
Әлібаб, Қожа Талық, т.б. кесенелері;
-Исламдағы софылық дәстүрлерге қатысы
бар әулиелердің кесенелері.
Ескерту: ЖШС Travel system мәліметтері негізінде автор құрастырған
Жұмыс қорытындысы бойынша облыс аудандары мен қалаларындағы туризмді
дамытудың басым бағыттары анықталып, көліктік саяхаттармен туристік
маршруттардың реестрі дайындалған. Оның ішінде танымдық, экологиялық,
орнитологиялық, саяжай-сауықтыру, этнографиялық туризм түрлерін қамтитын
жүзге тарта бағыттар енгізілген.
1.2. Туристік фирмасының қаржылық – экономикалық және маркетингтік
қызметіне талдау
Қазақстан Республикасындағы барлық туристік фирмалар Қазақстан
Республикасының Заңнамасы мен Жарғысының негізінде қызмет етеді және алдына
табысты табуды басты мақсат етіп қояды, сонмен қатар:
- заманға сай туристік нарық ретінде Алматы мен Алматы облысының
имиджін құру;
- халықаралық туристік нарық жүйесіне Қазақстан мен Алматыны
интеграциялау және туризм саласында халықаралық ынтымақтастықты дамыту;
- бәсекелестіктің негізінде туристерге қызмет көрсету сапасын арттыру,
туристік кәсіпорындар жұмысында кооперация мен мамандануды тереңдету;
- туризм сферасында кадрлар біліктілігін жоғарылату мен дайындау
жүйесін дамыту;
- туризм мен қызмет көрсету саласындағы әлемдік көшбасшыларды тартудың
негізінде жоғары технологияларды ендіру;
- жоба қатысушыларының ұйымдық, интелектуалдық және қаржылық
капиталдарын оптималды пайдалану және осы мқсат үшін туристерге қызмет
көрсетудің барлық сатысын қамтитын ұйымдық құралым құру;
- тұтынушыларға бәсекеге қабілетті қызметтердің ұйымдық және қаржылық
формасын ендіру;
- қоғамның тұрмыс – жағдайын көтеру;
- туристік агенттікті құратын қаржылық, материалдық техникалық және
еңбек ресурстарын пайдалануды оптимизациялау;
- туристік фирмалардың алдына қойылатын мақсаттарына сәйкес келесі
міндеттер шешіледі:
- Қазақстан Республикасындағы туристік нарықтың белгілі бір сегментін
иемдену;
- клиенттерге жоғары сапалы қызметтер көрсету кешені жүйесін құру;
- туристік қызмет облысында жаңа ұйымдық технологияларды игеру:
Жоғарыда аталған мақсаттарға қол жеткізу үшін және міндеттерді шешу
үшін Серіктестік келесі қызметтер түрлерін жүзеге асырады:
Қызметтің басты түрі халықаралық және ішкі туризмнен тұратын туристік
қызмет болып табылады, сонымен қатар ол келесілерді біріктіреді:
- туристік операторлық қызмет (өзіндік турларды шығару)
- туристік агенттік қызмет (делдалдық қызметтер)
- экскурсиялық қызмет (экскурсияларды ұйымдастыру және өткізу)
- әуе билеттерін сату
- сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасы рұқсат беретін кез
келген қызмет түрлері.
Мақсаттар (ұзақ мерзімді)
Мүмкін болатын максималды табыс басты мақсат болып табылады, осы үшін
кәсіпорындар құрылады. Мүмкін болатын максималды табыс-барлық өндірістік
және адам ресурстарын пайдаланудың барысында алынған табыс болып табылады
[3, 65б.].
Қазіргі уақытта бүкіл әлемде қызмет көрсетудің сапасына үлкен назар
аударылады, адамдар туристік фирмаларға демалуға деген табиғи
қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін ғана келмейді, сонымен қатар олар
қатынастағы, өзін-өзі дамытудағы және басқа да әлеуметтік қажеттіліктерін
қанағаттандыру үшін келеді. Адамдар барған сайын қызметтердің сапасына
қоятын талаптарын күшейтуде, бұл олардың демалыстан алатын әсерлеріне ықпал
ететін басты көрсеткіштедің бірі болып саналады.
Компания жұмысшыларды жалдай отыра, олардың өмірлерінің қауіпсіздігіне
жауапкершілікті өз мойнына алады. Өмір сүру деңгейлері жоғары болған сайын
компания маңыздырақ бола түседі. Қызметкерлерді бәсекеге қабілетті
жалақымен және тағы да басқа мүмкін болатын игіліктермен қамтамасыз ету
керек. Дамуыш фирманың имиджі қоғамның сенімін тудырады, ал бұл нақ осы
фирмада турларды тапсыруға және билеттерді сатып алуға олардың құмарлықтары
артады деген сөз.
Нарықтағы орын маңыздылығы жөнінен алдыға қойылған мақсаттан кейін
екніші орынды алады. Оның құрамына Алматы облысының VIP кленттерге қызмет
көрсету бойынша туризм облысында нарық үлесін иемдену жатады.
Кәсіпорынның табысы оның өнімділігіне тікелей пропорционалды байланысы
бар. Тек максималды өнімділік кезінде ғана, барлық өнідірістік және еңбек
ресурстарын толық пайдаланудың нәтижесінде ғана максималды табысқа қол
жеткізуге болады.
Тек заманға сай жаңа технологияларды ендіру арқылы, туристік ұсыныстар
тізімін кеңейту және сапаларын үнемі жақсартып тұрудың арқасында,
қызметкерлердің біліктіліктерін үнемі жоғарылату және туристік қызметтер
нарығындағы жаңа ахуалға оларды бейімдеу арқылы ғана агенттік сәттіліктерге
кеңеледі [4, 78б.].
ІАТА (халықаралық әуе агенттік) мамандары дайын, тек оларға
тәжірибелер жинақтау ғана қалды.
Сонымен қатар турфирмалардың бір-бірімен әрекеттесу маңыздылығы ортақ
тур өнім шығару кезінде байқалады. Аталғанды ескере отырып, турқызметтердің
бірін-бірі толықтыру ерекшеліктеріне де тоқталған жөн. Олардың негізінен,
үш аспектісі белгілі:
Әр турфирма іщіндегі кірме факторлар мен өндірістік факторлар
арасындағыбірін-бірі толықтырушылық;
- әр түрлі тур кәсіпорындарының бірін-бірі толықтырулары;
- турқызмет кәсіпорындары мен туристік ерекшіліктер арасындағы бірін-
бірі толықтырушылық.
Сонымен қатар тауар өнімділігі сапалы болу үшін ең алдымен білікті
қызметкерлер болу шарт. Мысалы Отель менеджері қызметкерлерді сұрыптап,
таңдағаннан кейін оларды қызықтыра отырып, дайындаулары тиіс. Бұл ол үшін
маңызды болып келеді.Сонымен қатар таулы мекендердегі отелдер тек турагент
пен тур операторларға тән тәуелді болмайды. Олар, жаңа жоғарыда аталғандай,
көлік кәсіпорындарына және т.б. тығыз байланысты болып келеді [5, 98б.].
Сонымен қатар турфирманың қызметінде дистрибьторлық жүйе маңызды рөль
атқарады. Олардың құрамын турөнімді құрушы мен тұтынушылар арасындағы
байланысты қамтамасыз етушілер құрайды. Дистрибьторлық қызметтердің маңызы
келесіден байқалады:
- олар сұраныс жайлы нақты мәліметтерге ие;
- тұтынушылардың талаптары жайлы неғұрлым тереңірек мәліметтенген;
- нарықтың сегментациясына қатысты сұраныстың өзгеруін жедел арада
анықтай алады.
- атаулы қызмет атқарушылар түрлі қызмет түрлерін бір жиынтыққа жинап,
кешенджі қызмет көрсетулерге қатысы тұтынушыға қызмет көрсетулердің
жиынтық пакетін ұсына алады;
- олар тек қана жиынтық қызмет көрсетулердің пакетін беріп қана қоймай,
тұтынушыға маршруттар, қызмет көрсетулердің типтері, олардың
ерекшеліктері мен кемшіліктері туралы қосымша мәліметтер береді.
Сонымен қатар, айта кететін жағдай, бәсекелестікке қажетті
факторларының түрі болып сұранысты анықтаушы фактор танылады.
Туристік фирманың ұсынылатын қызмет ассортиментінің
ерекшеліктері.Халық шаруашылығының саласы ретінде туризм сұранм мен
ұсыныстың нарықтық санаттарына сәйкес болуы тиіс өнім шығарады. Осыған
қатысты шетелдік тұтынушыға бағдарланған халықаралық рынок пен Қазақстан
азаматтарына арналған ішкі рыноктың аражігін ажырата білу қажет.
Қазақстандық туристік өнімнің ерекше белгісі оның сипатының маусымдығы
болып табылады, бұл маусымнан басқа кезде нақты шаралар қабылдауды және
туризмнің баламалы түрлерін дамытуды талап етеді. Атаулының барлығы да
турфирманың қызмет көрсету барасында ескеріледі.
Қаржылық жоспар потенциалды инвесторлар үшін ғана емес, сонымен қатар
ішкі қолданыстар үшін өте маңызды болып табылады, сондықтан оның
дайындалуына мұқияттылықпен қарау керек және оны үнемі жаңартып тұру қажет.
Қаржылық аспектілер ерекше білімді, ең алдымен бухгалтерлік есеп пен талдау
саласындағы білімдерді талап етеді, сондықтан оны дайындау үшін, егер
кәсіпорын (фирма) шағын болғандығы сонша, оның бухгалтері (қаржылық қызмет)
жоқ болса немесе ол жеткілікті мамандандырылмаған болса, онда бухгалтерлік
есеп және қаржылық менеджмент бойынша фирмалардың мамандары шақырылады.
Шетелдік тәжірибелерде қаржылық жоспарды әзірлеуге қойылатын қатал талаптар
қалыптасқан, оған белгілі бір қаржылық жоспарлық және есептік құжаттарды
жинастыру және кәсіпорынның (фирманың) шығынсыз қызметін есептеулер кіреді.
Кейбір қазақстандық банкітер жаңа жүйеге көшіп үлгерді, ал қалғандары әлі
дайындық үстінде.
Қаржылық жоспардың маңызы элементі кәсіпорынның (фирманың)
коммерциялық қызметінің шығынсыздығын талдау болып табылады. Ол екі әдіс
арқылы жүргізіліуі мүмкін: формулаларды пайдалану арқылы немесе график сызу
арқылы [6, 66б.].
Тұтынушы нарығының циклді дамуы мен құбылмалылығына байланысты,
әртүрлі туризм түрлеріне сәйкес нарық конъюнктурасын жүйелі түрде бақылау
қажеттілігі туындап отыр. Бұл туристік қызметтер көлемін басқарудың тиімді
саясатын қалыптастыру мен агенттіктің даму мүмкіндіктерін анықтау үшін
қажет.
Талдау жүргізу екі негізгі мақсатты көздейді:
- турфирмалардың мүлкінің көлемі, құрылымы мен құрамы және оның
міндеттемелерінің мөлшері мен жағдайы туралы түсініктеме беру;
- экономикалық тиімділік, төлем қабілеттілігі, қаржылық тұрақтылық
сияқты көрсеткіштірді үшін тауып, осы көрсеткіштердің даму тенденцияларын
анықтау.
Туристік фирмалардың қызметінің негізгі экономикалық көрсеткіш болып
айналыс шығындары табылады. Туризмде турды қалыптастыруға кеткен шығындар
айналыс шығындары деп аталады.
Турфирманың айналыс шығындары келесідей негізгі көрсеткіштермен
сипатталады:
- айналыс шығындарының абсолюттік сомасы;
- турагенттіктің айналыс шығындарының деңгейі;
- шығын қайтарымдылығы деңгейі;
- айналыс шығындарының рентабельділік деңгейі.
Айналыс шығындарын талдау турфирманың бухгалтерлік және статистикалық
қорытындылары және ағымдағы есеп беру материалдары негізінде жүргізіледі
[7, 35б.].
Турфирманың қаржылық қорытындысы оның шығындарды төмендетуіне
байланысты болады.Travel system турфирмасының осындай мүмкіндіктерінің
қандай екендігін көру үшін, жылдар бойынша айналыс шығындарының құрылымы
мен құрамын қарастыру қажет (кесте-2).
Отандық туристік қызметтер нарығына жүргізілген талдау
көрсеткендей, туристік қызметтер нарығының әрі қарайғы дамуы мен бәсекеге
қабілетті туристік өнім өндіруі үшін әртүрлі бағыттарды қолдану қажет.
Осындай бағыттардың бірі – туристік агенттіктер мен турфирмалар қызметінде
маркетингті қолдану болып табылады.
Туристік маркетинг – бұл фирманың маркетингтік қызметінің
маңызды аспектісі туристік қызметке баға қалыптастыру болып табылады.
Туристік маркетингтің мынандай ерекшеліктері бар:
- туристік маркетингте сұранысты ынталандыру міндеті тұтыну тауарлары
нарығымен салыстырғанда әлдеқайда аз деңгейде;
- туристік өнім туралы ақпараттың шынайылылығын қамтамасыз ету
қажеттілігі;
- туристік маркетинг консюмеризм қағидаларын (тұтынушы құқықтарын
қорғау) толық түрде қолдануға бағытталған болуы керек;
- маркетингтің маңызды рөлі маусым аралық кезеңде байқалады, сондықтан
диверсификация шараларын жүзеге асыру қажет.
Туризм саласында маркетингті қолдану туристік қызметтерді өндірушілер
мен тұтынушылардың мүдделерінің келісілгендігіне мүмкіндік береді. Туристік
фирма қызметінің масштабы, турфирма дамуының жалпы стратегиясы мен
қызметкерлердің кәсіби мамандану деңгейіне байланысты маркетингті қолдану
бағыттары да әртүрлі болуы мүмкін.
Маркетингтің мақсаты – фирма ұсынатын қызметтерге нақты және жасырын
сұранысты анықтап, фирманың бар ынтасын осы қызметтерді өндіру, қайта бөлу,
өткізу және жылжытуға бағыттау. Яғни, туристік маркетинг турфирманың
туристік өнімдері мен қызметін өткізу нарығын кеңейту мақсатында турфирма
әкімшілігімен жүзеге асырылатын функциялардың жиынтығы болып табылады [8,
67б.].
Туризмдегі маркетинг коммерциялық мақсаттағы тұтынушылардың туристік
қызметтерге сұранысын, қажеттіліктерін анықтау бойынша стратегиясын
қалыптастырады. Сонымен қоса, туристік маркетинг турфирмалар қызметін,
туризм саласындағы аймақтық, ұлттық және халықаралық деңгейдегі мемлекет
саясатын ұйымдастырады.
Туристік қызметтер нарығында турфирмалардың туроператордың да,
турагенттің де қызметін атқарады, яғни турларды жинақтайды, отандық және
шетелдік контрагенттермен шарттар жасасады, турдың бағасын белгілейді,
турлар бағдарламасын құрып, оларды тұтынушыларға өткізеді.
Турфирманың негізгі стратегиялық мақсаты – шетелдік туристерді
елімізде қабылдау және еліміздің азаматтарының шетелде демалуына жағдай
жасау болып табылады.
Жауапкершілігі шектеулі серіктестік – бұл белгілі бір коммерциялық
мақсаттарды іске асырумен байланысты еркін мүліктік ұйым . Жауапкершілігі
шектеулі серіктестіктің қатысушылары оның міндеттемелері бойынша жауап
бермейді және кәсіпорынның шығынға ұшырау жағдайында тек өз салымдары
боынша ғана жауап береді.
Серіктестіктің қаржылық қоры қатысушылардың жарғылық қорға мүліктік
және ақшалай формадағы салымдары, шаруашылық қызметтен түскен табыс, банк
кредиттері және заңдармен шектелмеген басқа да табыс түрлері арқылы
қалыптасады.
Қазақстанда туристік бизнесті дамыту үшін лицензияның үш категориясы
қолданылады. Travel system турфирмасы А категориясындағы лицензияға ие.
Бұл лицензия түрі келесідей қызмет түрлерімен айналысуға мүмкіндік береді:
Қазақстан азаматтарына қызмет көрсету және шетелдік туристерді қабылдау;
Қазақстан азаматтарының шетелге туристік саяхаттарын ұйымдастыру;
транзиттік шетелдік туристерге қызмет көрсету; ішкі туризмді ұйымдастыру
[9, 32б.].
ҚР-ғы турфирмалар негізінен туристік және экскурсиондық қызметпен,
Қазақстан азаматтарын визамен қамтамасыз етумен, әуе билеттерін бронирлеу
және өткізумен ... жалғасы
Бет
КІРІСПЕ 3
1 Қазақстан Республикасындағы көліктік саяхаттар түрлері 5
1.1 Қазақстандағы көліктік саяхаттардың бағыттары 5
1.2 Туристік фирмасының қаржылық – экономикалық және 12
маркетингтік қызметіне талдау
2 Қазақстан Республикасында көліктік саяхаттарды дамыту және 19
жоспарлау мәселелері
2.1 Көлік түрлерімен саяхаттарды жоспарлау 19
2.2. Қазақстан Республикасында көліктік саяхаттарды дамыту 23
мәселелері
ҚОРЫТЫНДЫ 31
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 33
ҚОСЫМША 34
Кіріспе
Қазіргі уақытта көлік саяхаттары туризмнің жеке бір түріне айналды.
Жалпы айтқанда көлік саяхаттары - бұл алдын-ала құрастырылған маршрут
бойынша жолдамасы бар ұйымдастырылған туристердің көлікті пайдалану мен
түрлі қызметтер көрсету (тамақтану, орналасу, экскурсиялық және т.б.)
арқылы саяхаттары.
Көлік саяхаттарының топтастырылуында негізгі мінездемелерінің бірі
маршрут типі. Туризмде қозғалудың әуе, жер, су және аралас түрлері
пайдаланады. Жер көлігі өз кезегінде темір жол және автомобильді, ал су
теңіз және өзен болып бөлінеді.
Орын ауыстыру мен транспорт құралын қолдану амалы туристік тауардың
қалыптасуымен тур бағыттарына қарай, орналасқан жер аралығы туристік
қызметтің құралы болып табылады. Тасымалдау туристік бизнестің мәнін
құраушысы маңызды құрамдас бөлігі болуы мүмкін. Қазіргі кезде туризмде
қызметпен қамтамасыз ететін бірыңғай көлік жүйесі жоқ.Ал тасымалдаудағы
қажеттілік көліктің әрбір түрінің сұранысымен реттеледі.
Кез келген адамға күнде немесе жиі болатын әрбір қозғалыстан моралды
және физикалық күш түседі. Сондықтан қозғалу түрін таңдау өте маңызды.
Көлік кешені экономиканың инфрақұрылымын қалыптастыратын салалардың
бірі. Көліктің ел экономикасындағы рөлі айрықша маңызды. Тасымалдауға
ұсынылатын негізгі тауар өнімі – көмір, астық, мұнай, кентас, минаралдық
тыңайтқыштар.
Курстық жұмыстың өзектілігі: көптеген мемлекеттер Қазақстанның ежелгі
және жаңа өркениеттің куәсі ретінде әртүрлі табиғи байлықтарын өздерімен
салыстырады. Туристік объектілерге қызығушылық тудырған қонақтарға туристік
компаниялар қызмет көрсету жағдайында саяхаттау бағыттарын ұсынады: табиғи,
танымдық, этнографиялық т.б. Курстық жұмыстың осы бөлімшесінде, яғни
Қазақсатан Республикасының туристік фирмаларынан тапқан материалдарымнан
көліктік сахаттарға сипаттама жасалған, яғни автокөлік арқылы мәдени -
танымдық және Ұлы Жібек жолы бағытындағы және Алматы - Астана теміржолы
бағытындағы саяхаттарды қарастырамын.
Көлік түрлері моторлы және моторсыз бола алады. Моторлы түріне поезд,
ұшақтар, автобустар, теплоходтар, мотоциклдер және т.б. жатады. Қозғалудың
моторсыз түрлеріне техникалық жабдықтар жатады: қайық, велосипед,
дельтаплан және т.б., сонымен қатар жануарлар да жатады.
Маусымдық көлік түріне және аймақтың табиғи – климаттық жағдайына
байланысты. Әсіресе көліктің навигациялық периодқа байланысты су түрлері
маусымды болып табылады. Турфирмалар тәжірибесінде көлікті негізінен
бірретті тапсырыс бойынша пайдаланады.
Жұмысымның мақсаты: мақсатқа жалпы тасымалдау түрлеріне мағлұмат
беріп, көліктік саяхаттың туризм үшін қаншалықты маңызды екендігін
жеткізіп,оны толық сипаттау алынған.Оның ішінде әуе тасымалдарының дүние
жүзіндегі жағдайы, реттелу,ұйымдастырылу сұрақтары қарастырылады.
Жұмыстың міндеті: Көлік кешені – экономиканың инфрақұрылымын
қалыптастыратын салалардың бірі. Көліктің ел экономикасындағы рөлі айрықша
маңызды, сондықтан да Қазақстанда туризмдегі көлік түрлерінің саяхатын
жоспарлап, оның инфрақұрылымын қарастыру.
1 Қазақстан Республикасындағы көліктік саяхаттар түрлері
1.1 Қазақстандағы көліктік саяхаттардың бағыттары.
Экскурсия және саяхат мыңдаған жылдар бойы адамзатты өзіне тартып,
қызықтырып келеді. Қазақстан Республикасының археологиялық ашылулары ежелгі
қалашық, көпсалалы қорғандар, тарихи ескерткіштер, табиғи-рекреациялық
рестурстар т.б. біздің еліміздің табиғи байлығы екендігін атап өтті.
Экскурсиялық қызмет - туристердің танымдылық қызығушылықтарын
қанағаттандыратын туристік қызмет, сонымен қатар экскурсиялық қызмет
көрсету бағдарламаларын кіріктіру, экскурсияларды ұйымдастыру және өткізу.
Туристік- экскурсиялық қызметтерді жүзеге асырушы туроператор және
турагенттер.
Туроператор - турларды құру, жүзеге асыру және жылжыту мақсатында
лицензия негізінде жұмыс жасайтын ұйым немесе жеке кәсіпкер.
Турагент - турларды жүзеге асыру және жылжыту мақсатында лицензия
негізінде жұмыс жасайтын ұйым немесе жеке кәсіпкер.
Туристік саяхаттар мен экскурсиялар саяхат маршрутымен
ұйымдастырылады, осыған байланысты туристер әр түрлі географиялық пунктер
мен орындарды аралайды.
Туристік қызметтер туроператор мен турагент арасында жүргізілген
келісім - шарт незінде көрсетіледі. Турдың төлемін растайтын құжат туристік
жолдама деп аталады. Туриске қызмет көрсетілуді, турдың құрамына кіретін
және қызметтің көрсетілгенін растайтын құжат туристік ваучер деп аталады.
Туропраторлар мен турагенттер турды әр түрлі ұзақтықта ұйымдастырады.
Бір күндік саяхаттар 3 сағат, 3 - 5сағат, 6 - 8 сағат, 9 - 11сағаттан
кем және 12 сағатта көп.
Тасымалдаушы ретінде туристерге әр түрлі транспорт түрімен қызмет
көрсететін ұйым немесе жеке кәсіпкер.
Теміржол транспорты арқылы саяхат бағыты. Жұма күні туристер тобы
Алматы-Астана поездына шықты, 20.00 жолда болды.
Туристердің Алматыда поездбен Астанаға келу уақытысы 07.50. Аялдама
орталықта орналасқан Президент сарайына жақын Алтын адам қонақ үй
комплексінде. Қонақ үй жоғарғы дәрежелі қызмет көрсетуді, ыңғайлы және
қазіргі заман талабына сай жасалған.
Номердің бағасы 50 ден 100 ге дейін. Ынғайлы номерлер барлық
жағдаймен жасақталған. Кез-келген номерде телефон, теледидар (кабельдік
теледидар), ванна комнатасында душ кабинкасы бар.
Люкс номерлерінде мини - бар, гидромассажды душ кобинасы бар. Қонақ
үй комплексінде сауна және бассейн, ыңғайлы демалу бөлмесі, бильярд
және массаж бөлмесі бар.
Қонақ үйде қонақтар таңғы асты ішіп, демалды. Сағат 12.00 де
біздің мемлекеттің жүрегі Астана экскурсиясы 3 - 4 сағат комфортабельді
автобуста ескі қаланың байлықтарын көріп, орталық сол жағажайда
өздеріне жаңа орталық ашқысы келетіндерге арналған. Астанамен танысу
вокзал алаңынан басталады. Ол соңғы жылдары көзге ілінерліктей
әрленген. Автобус автовокзалын алаңын тастап, Жеңіс даңғылымен жылжиды.
Міне біздің алдымыздан ұлы ақ сарай кездеседі. Бұл Күлаш Байсеитова
атындағы Ұлттық опера және балет театры. Бұл сарай 1958 жылы
құрылған. Астана ауыспас алдын ол теміржолшылар сарайы деп аталды.
Сол жақтан біз оқу орындарын көреміз. Сәкен Сейфуллин атындағы
Аграрлық Университетін Ауылшаруашылық институты қаланың 1-ші оқу орны.
Ол 1957 жылы құрылған. Алғашқы студенттерге баракта білім алуға тура
келді. Ал бүгінгі таңда ауылшаруашылық мамандардың студенттер
қалашығына дейін өсті, және бүкіл кварталды алып жатыр.
Сол жақта талдармен үйлерден биік теледидарлық вышка көрініп тұр.
Оның биіктігі 192 метр. Соның арқасында қала тұрғындары сол кездегі
целенаграттықтар 1963 жылдың аяғында бірінші рет теледидар
бағдарламасын көрді.1964 жылы 1 - қаңтарда теледидар бағдарламасын
туралады [1, 23б.].
Автобус жеңіс даңғылы бойынша жылжуын жалғастыруда. Оң жақтан біз
пианино көрінісін беретін ғимарат көреміз. Бұл Қазақтың Ұлттық
Академиясы. Бұл жоғары оқу орынын Қазақстан Республикасының халық
әртісі, профессор, әлем әртісі, талантты скрипкашы Айман Мусаходжаева
иемденеді. 2005 жылы Астана күнінде академияда органды залы ашылды.
5 қабатты үйдің 1- қабатының сол терезесінен редакцияның көгілдір
витраждарын көреміз. Ол еліміздің алғашқы газеттерінің бірі-
Казахстанская правда. Газет редакциясына қарама-қарсы Министрлік
орталық ғимаратын көреміз. Даңғылдың сол жағында ақ ғимаратта сонау
30 жылдарда өткен 100 ж.ж. құрылған Ауылшаруашылық министрлігін көреміз.
Автобустың оң терезесінен үлкен заманға сай ғимаратты байқамау
мүмкін емес. Қазақстанның көгілдір туын еске түсіретін көрініс
тапқан. Министерство ғимараты архитектор Владимир Лаптев жобасы бойынша
салынған.
Автобус солға Абай даңғылына бұрды. Жаңа алаңның жанынан өтуде.
Өзінің көрінісімен ол 8 бұрышты жұлдызға ұқсас. Оның жүрегі- фонтан
өмірдің символы. Одан аллеялар өзінің бастамасын алады. Алғаш рет оның
ағаштары 1920 жылы егілді. Авто оның жанынан Желтоқсан көшесі бойынша
өтіп жатыр. Енді парк еліміздің тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев
музейінің териториясына жатады. Желтоқсан көшесінде қаланың ескі
театрларына мән берген жөн. Горький атындағы орыс драма театры ескі
парламент ғимаратында орналасқан. Бүгінде ол- Конгресс-хол деп аталады.
19 - ғасырда бұл жерде базар болған. Бұл уақытты еске түсіретін
көшенің сол жағындағы саудагерлердің үйлері. Осылардың біреуінде
бүгін Беларусь Республикасының посольства дипломаты жұмыс істейді.
Екіншісінде: Астана магазині жұмыс істейді.
Сол жақта жаңа астаналық әкімшілік, ГКП Астанагенплан, Астананың
үлкен макеті орналасқан жерде. Жаңа Астананың архетиктуралық
құрылысының негізіне Елбасымыздың ойынша Астананың бірден бір үлкен
Евразиялық орталыққа айналуы, Азия және Европаға сай көрініс алуы
жатады.
Есіл өзенінің жағасына жетіп қалдық. Суартериясының аты қазақ
тіліне аударғанда түссіз дегенді білдіреді. Өзен бірнеше жыл бұрын
тереңдетілген, ені кеңейтілген. Заманауи архетектуралық безендіру оған
ерекше көрініс береді. Жағажайда Астананың бірінші жылдарында заманауи
үйлер салына бастады. Жағажайдың ең басты байлығы болып Кенесары
ханның ескерткіші есептеледі. Соның арқасында зона тарихпен демалуда.
Скульптор Нұрлан Долбай және архитектор Шота Уалихановтың жұмысы
соңғы қазақ ханнның атын шарғытты. Хан сол кезде Ресейге жорықты
Есіл жағасынан бастаған. Кеңесары Қасымұлының қарамағына
ресейліктердің билікті дұрыс жүргізбегеніне көз жеткізгендер жиналды.
Олар Емельян Пугачов, Степан Розин, Иван Болотниковтарды жақтаушыларды
қосқанда көп болды. Ескерткішті орнатқан жерді президент таңдады.
Жағажаймен танысып болған соң ары қарай жол жүреміз. Оқушылар
сарайының жанынан өтіп барамыз. Интернациональная көшесімен біз қаланың
негізгі көшелеріне Республика даңғылына шығамыз. Халықаралық
презентациясына таман даңғыл 1998 жылы өзгерді, онда нағыз көрікті
көрініс табылды. Бұрын соңды бұл көше Больничная болғанын елестету
қиын. Атауы кездейсоқ болған жоқ. Кезінде осы көшеде жалғыз аурухана
болған. Оны саудагердің бірі өзінің жиені үшін салдырған. Бұрын
Ақмоланың барлық көшесі сөйлейтін болған, яғни Церковная көшесі
шіркеуге, ал Степная көшесі қаладан шығаратын болған [2, 45б.].
Әртүрлі уақытта Республика даңғылы атын ауыстырды. Больничнаядан
соң ол Пушкин, сосын Целинный деп өзгертілді. Автобус осы тарихи
көшемен жылжуда. Даңғылдың оң жағынан біз заманауи музейді көреміз.
Ары қарай жүріп, біз көрінісі ханның киіз үйіне ұқсас ғимаратты
көреміз. Президенттік мәдениет орталығы 2000 жылы салынған. Оған
көршілес Ресей Федерациясының жаңа ғимараты орналасқан.
Оңға бұрылып автобус Үш найза манументінің астынан жүріп өтеді.
Ол үш жүздің басын біріктірген мемлекетті символдайды. Манумент ескі
және жаңа қаланы жалғайды. Қабанбай батыр көшесімен жаңа администраторлық
орталыққа барамыз. Жаңа орталықтың территориясы 438,5 га құрайды. Жаңа
орталықтың негізгі элементі үш алаң болып табылады: негізгі
административті алаң, тәуелсіз Бәйтерек манументін құрайтын алаң және
Круглая алаңы.
Қабанбай көшесінің оң жағында көздің жауын алатын аппақ Салтанат
сарайы бар. Оған саясат репресясына ұшырағандарға арналған мемориял
қосылады. Мемориялдың жан-жағынан ағаштар аллеясын орнатқан. Осында
Президент, еліміздің танымал саясаткерлері және елімізбен тығыз қарым-
қатынастағы елдер ағаш отырғызған. Мемориялдан соң этно-мемориялды
комплекс Атамекен жалғасады. Онымен көршілес ойын-сауық орталығы-
Думан.
Біз Қабанбай батыр көшесімен жол жүруді жалғастырудамыз. Мұнда 2000
көрерменге арналған цирк жанынан өтеміз. Бұл ғимарат әлемдік
тәжірибеге сай ғимарат.
Дипломатиялық қала жаққа бұрыламыз, жаңа орталықтың негізгі
администраторлық алаңына жетудеміз. Ол жаңа орталықтың шығыс бөлігінде,
Есілге жақын жерде орналасқан. Президенттік парктің территориясында үлкен
ғимарат Президент резиденциясы Ақ Орда орналасқан. Ғимарат жер
платформасының үстіне көтерілген. Сол себепті одан әрмен әсем көрінеді.
Ол ақ мрамор мен граниттен жасалған 6 қабатты ғимарат. Оның көгілдір
түсі еліміздің туының түсін символдайды. Президенттің резиденция
ғимаратының ұзындығы шпилімен бірге қосқанда 70 метрді құрайды.
Президент резиденциясының батыс бөлігінде Қазақстан
Республикасының негізгі административті алаңы орналасқан. Онда саясат
және мейрами қойылымдар, әскери парадтар өткізіледі. Бұл алаңда Мәжіліс
және Сенаттың биік ғимараты орнатылған. Министрдің кабинеттері,
Президенттің администрациялары және Министерство қатарлары бар. Солтүстік
жағында 4 қабатты Жоғарғы сот орналасқан. Ал оңтүстігінде басты алаңда
3000 орынды концерттік залы бар. Концерттік зал Италиян архитекторы
Николетти жобасы бойынша салынады. Ол халықаралық архитекторлар
конкурсында жеңіп шыққан. Жоба заманауи стильмен жасалған.
Батыста 11-15 қабатты фасады басты алаңға қаралған ғимараттар
орналасқан. Келесі экскурсиямыз тәуелсіздік манументі Бәйтерек. Оның
символдық образы мен ол Астананың визиттік карточкасына айналды.
Манументтің оңтүстігінде қауіпсіздік министерствасы, солтүстігінде алаң
шетелдік іс шаралар министерсвалармен жалғасады. Алаңның батыс
бөлігінде Ұлттық библиотека, Қазақстан Республикасының архиві, бизнес
орталықтар орналасқан. Шығысында қабатты үйлер орналасқан.
Қабанбай батыр көшесінде үлкен света музыкалы фонтанымен Круглая
алаңы орналасқан. Қонақтар мен қала тұрғындары Круглая алаңының
көгалдандырылған және фонтандармен жасақталған авто жолдарынан алыс
төменгі бөлігінде серуендеулеріне болады. Батыс бөлігінде 1-20
қабатты компаниялар КазТрансОйл, КазМұнайГаз, Евразиялық банк
құрылған.
Солтүстік-шығыс бөлігінде Транспорт және комуникация министрлігі
салынған. Алтын түсті стекломен жасақталған, 37 қабатты ғимарат
пластиикалық форма береді. Биіктігі 153м ғимарат қаланың барлық
аяғынан жақсы көрінеді.
Жасыл су бульбары 3 алаңды біріктіреді. Жүру эскпланадасы шығыстан
батысқ 2,5 км, ені 100 м және көлемі 15 га.
Тәуелсіз манументі Бәйтеректі көріп ары қарай жүреміз. Мұнда
Қазақстандағы ең үлкен және ең адемі 5000 адам сиятын ерлер мен әйелдерге
арналған 2 намаз оқитын залы бар Исламдық мәдени орталығын көреміз. Мешіт
бөлек медресе және имам үйімен толықтырылады. Автобус жаңа Сары-Арқа
көшесімен жылжуда. Ол екі бағытты әуежай және темір жол вокзалын
біріктіреді. Оң жағажайға ораламыз. Сол жақта болашақ Неке сарайы көзге
түседі. Жаңа көпір мен жүре отырып 100 жылдан көп уақыт бойы тұған
Астаналық паркке көңіл аударуға болады.
Қабанбай батыр Мавзолейі. Астанадан 21,75 мил орналасқан Қабанбай
батыр мавзалейі бар. 2000 жылдың 3-қарашасында ескерткіштің ашылу салтанаты
болды. Батыр жерленген жерде 25 метр биіктікте мовзолей орнатылған.
Мовзолей әскери шлемнің формасын еске түсіреді. Қабанбай батырдың қол
астындағы әскерлері жоңғарларды жеңіп қазақ елін қорғап қалады. 78 жасында
батыр жас жігіттің қолынан қайтыс болады. Тарихшылар оны ақылды әрі мықты
деп сипаттайды.
Келесі бағыт Қарқаралы таулы-орманды оазисіне саяхат
Авияцонды – автобусты саяхат 5 күн4 түн Қарқаралы таулы орманды оазис
бағыты бойынша: Алматы – Қарағанды – Қарқаралы- Қарағанды – Алматы
Класс қызмет көрсету – туристер: көшуге ыңғайлы, автобус тәуелді
маршрут: авиа ұшу 1 жаққа 270 км, автобуста көшу 32 км.
Сиымдылық 2 және 1 орынды номерлі отел Космонавт (таңғы ас және кешкі
ас). Космонавт барлық көлемі 75 орынды 16 ыңғайлы номерлер, отопление,
кондицониер, сейфтер, мини барлар, спутниктік теледидар және интернет бар.
Қарқаралы таулы орманды массивінде Пашен көлінің жағасында демалу үйі
Шахтер орналасқан.
Тур бағасына кіреді:
- әуе билеті Алматы – Қарағанды – Алматы
- трансфер
- сиымдылық
- жарты пансион
- бағдарлама бойынша экскурсия
- тур бағасына кірмейтіндер
- медециналық сақтандыру
Келесі кестеде көретіндеріңіз Қазақстан территориясы бойынша саяхаттар
мәдени-танымдық және Ұлы Жібек жолы бойынша бағыттарды қарастырамыз.
1- кесте – Мәдени - танымдық бағыттары бойынша саяхаттар
№ Бағыттың Бағыттың толық сипаттамасы Бағыттың Ұйымдастыру
аталуы бағасы фирмаларының
аталуы
1 Жамбыл Тараз қаласындағы 1-2 күндік Адам Жамбыл облысы
облысының бағыт. Шығыс базарынан басталып,басына ТОО Жамбыл
меруерті Алматы тасжолымен Ақшолақ 500-2000тгсервис
бекетіне бағыт алады. Мұндағы
Ақыртас ескерткіші (8-11ғғ)
Ақыртас бекетінен 5 шақырым
жерде орналасқан. Бұл ескерткіш
Оңтүстік Қазақстанның құпиялы
ескерткіштерінің бірі. Сонымен
қатар туристер әрі қарай
Қазастанның Ұлы архитектуралық
байлықтарының бірі, Орта Азия
мен Қазақстанның керемет
ескерткіші Айша-бибі музейін
тамашалайды. Осы уақытқа дейін
жеткізілген халық аңыздарына
сүйенсек, Орта ғасырларда өмір
сүрген ғалым, жазушы
Хакім-Атаның Айша деген өте сұлу
қызы өзінің сүйіктісіне жол
жүріп бара жатқанда осы жерде
жылан шағып қайтыс болады.
Бағыттың жалпы жол жүру ұзақтығы
200 шақырым.
2 Бөкей Бұл бағыт кіші жүз қазақтарының Батыс
хандығына салтымен, тарихымен байланысқан, Қазақстан
саяхат Орал-Атырау бағытындағы саяхат. облысы
Бөкей Ордасының 200 жылдық Панорама
тарихы бар Хан Жәңгір, Дина Туристік
Нұрпейісқызы, Құрмаңғазы, фирмасы
Махамбет Өтемісұлы және Исатай
Тайманұлы тарихи
ескерткіштерімен танысу.Бұл өлке
тариғи- архитектуралық
ескерткіштер: Бекет- ата,
Шақпақ- ата, жерасты мешіттері,
Есет- батыр мемориалды кешені
сақталған. Тек некропольдердің
өзі 600 жуық әртүрлі сапарлар
түйе керуені жолымен
Александров үңгірлері, тариғи
автожүріс ұйымдастырылады.
Ескерту: ЖШС Travel system мәліметтері негізінде автор құрастырған
2- кесте – Ұлы Жібек жолы бойынша бағыттар
№ Бағыттың Бағыттың толық сипаттамасы Бағыттың Ұйымдастыру
аталуы бағасы фирмаларының
аталуы
(мекен-жайы)
1 Ұлы ЖібекСаяхат Қарақия (теңіз деңгейінен Автобус-2Маңғыстау
жолы -132 м төмен) ойысынан басталып, Ұлы 200 облысы, Ақтау
Жібек жолындағы караван жолдарымен қаласы
қиылысады. Ежелгі ұлы жол Маңғыстау ТОО
арқылы краван сарайлар мен ежелгі Caspiantour
қалашықтарды басып өтеді. Саяхат
Х-ХІІІ ғ.ғ. Маңғыстаудағы ірі
қаларадың бірі болған ежелгі Қызыл
қала қащығымен аяқталады. Қалашықтың
маңындағы Ақмыш шатқалына және
Шерқала қаласына бағыт алады. Шерқала
тауы ақ қазақүй тәріздес, бір жағынан
ұйықтап жатқан арыстан сияқты.
Шерқаладан алыс емес жерде үлкен
әртүрлі формада домалақ шар тәріздес
тастар жатыр.
2 Оңтүстік Жібек жолы немесе Ұлы жібек Оқушы-ларАО
Қазақстан-жолы-Ежелгі Қытайдан Таяу Шығыс және ға- 18000Акмола-турис
ның алтын Европа арқылы жүретін ежелгі караван тг. т
сақинасы жолдар. Бұ сауда жолы б.з.д 3 мың Үлкен-дерАстана қаласы
жылда қалыптасқан. Жолдың жарты ге-
бөлігі (1700 ш) Қазақстан арқылы 21000тг.
өткен. Екі әлемнің Шығыс және
Батыстың арасын байланыстырушы.
Ежелгі–Яссы қаласы. Оңтүстік
Қазақстанның қала мәдениетінің
археологиялық есерткіші. Оның қазақ
халқының кейінгі ортағасырлық
тарихындағы ролі бәріне мәлім. Бұл
жер түрік сопысы Қожа Ахмет Яссауидың
өмір сүрген жері, Қазақ хандығының
саяси орталығы және Шығыс
мұсылмандарының екінші Меккесі,
Түркістанға үш рет бару Меккеге
қажылыққа барумен теңеседі. Қожа
Ахмет Яссауи кесенесі керемет
сарайлар мен храмдар кешені,
1385-1405жж. салынған Әмір Темір
кезеңінің архитектуралық ескерткіші.
Баба ата (Созақ ауданы) және
Арыстанбаб (Отырар ауданы)
кесене-мешіттері;
-Сайрамдағы Абдел Азиз-Баб, Мір
Әлібаб, Қожа Талық, т.б. кесенелері;
-Исламдағы софылық дәстүрлерге қатысы
бар әулиелердің кесенелері.
Ескерту: ЖШС Travel system мәліметтері негізінде автор құрастырған
Жұмыс қорытындысы бойынша облыс аудандары мен қалаларындағы туризмді
дамытудың басым бағыттары анықталып, көліктік саяхаттармен туристік
маршруттардың реестрі дайындалған. Оның ішінде танымдық, экологиялық,
орнитологиялық, саяжай-сауықтыру, этнографиялық туризм түрлерін қамтитын
жүзге тарта бағыттар енгізілген.
1.2. Туристік фирмасының қаржылық – экономикалық және маркетингтік
қызметіне талдау
Қазақстан Республикасындағы барлық туристік фирмалар Қазақстан
Республикасының Заңнамасы мен Жарғысының негізінде қызмет етеді және алдына
табысты табуды басты мақсат етіп қояды, сонмен қатар:
- заманға сай туристік нарық ретінде Алматы мен Алматы облысының
имиджін құру;
- халықаралық туристік нарық жүйесіне Қазақстан мен Алматыны
интеграциялау және туризм саласында халықаралық ынтымақтастықты дамыту;
- бәсекелестіктің негізінде туристерге қызмет көрсету сапасын арттыру,
туристік кәсіпорындар жұмысында кооперация мен мамандануды тереңдету;
- туризм сферасында кадрлар біліктілігін жоғарылату мен дайындау
жүйесін дамыту;
- туризм мен қызмет көрсету саласындағы әлемдік көшбасшыларды тартудың
негізінде жоғары технологияларды ендіру;
- жоба қатысушыларының ұйымдық, интелектуалдық және қаржылық
капиталдарын оптималды пайдалану және осы мқсат үшін туристерге қызмет
көрсетудің барлық сатысын қамтитын ұйымдық құралым құру;
- тұтынушыларға бәсекеге қабілетті қызметтердің ұйымдық және қаржылық
формасын ендіру;
- қоғамның тұрмыс – жағдайын көтеру;
- туристік агенттікті құратын қаржылық, материалдық техникалық және
еңбек ресурстарын пайдалануды оптимизациялау;
- туристік фирмалардың алдына қойылатын мақсаттарына сәйкес келесі
міндеттер шешіледі:
- Қазақстан Республикасындағы туристік нарықтың белгілі бір сегментін
иемдену;
- клиенттерге жоғары сапалы қызметтер көрсету кешені жүйесін құру;
- туристік қызмет облысында жаңа ұйымдық технологияларды игеру:
Жоғарыда аталған мақсаттарға қол жеткізу үшін және міндеттерді шешу
үшін Серіктестік келесі қызметтер түрлерін жүзеге асырады:
Қызметтің басты түрі халықаралық және ішкі туризмнен тұратын туристік
қызмет болып табылады, сонымен қатар ол келесілерді біріктіреді:
- туристік операторлық қызмет (өзіндік турларды шығару)
- туристік агенттік қызмет (делдалдық қызметтер)
- экскурсиялық қызмет (экскурсияларды ұйымдастыру және өткізу)
- әуе билеттерін сату
- сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасы рұқсат беретін кез
келген қызмет түрлері.
Мақсаттар (ұзақ мерзімді)
Мүмкін болатын максималды табыс басты мақсат болып табылады, осы үшін
кәсіпорындар құрылады. Мүмкін болатын максималды табыс-барлық өндірістік
және адам ресурстарын пайдаланудың барысында алынған табыс болып табылады
[3, 65б.].
Қазіргі уақытта бүкіл әлемде қызмет көрсетудің сапасына үлкен назар
аударылады, адамдар туристік фирмаларға демалуға деген табиғи
қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін ғана келмейді, сонымен қатар олар
қатынастағы, өзін-өзі дамытудағы және басқа да әлеуметтік қажеттіліктерін
қанағаттандыру үшін келеді. Адамдар барған сайын қызметтердің сапасына
қоятын талаптарын күшейтуде, бұл олардың демалыстан алатын әсерлеріне ықпал
ететін басты көрсеткіштедің бірі болып саналады.
Компания жұмысшыларды жалдай отыра, олардың өмірлерінің қауіпсіздігіне
жауапкершілікті өз мойнына алады. Өмір сүру деңгейлері жоғары болған сайын
компания маңыздырақ бола түседі. Қызметкерлерді бәсекеге қабілетті
жалақымен және тағы да басқа мүмкін болатын игіліктермен қамтамасыз ету
керек. Дамуыш фирманың имиджі қоғамның сенімін тудырады, ал бұл нақ осы
фирмада турларды тапсыруға және билеттерді сатып алуға олардың құмарлықтары
артады деген сөз.
Нарықтағы орын маңыздылығы жөнінен алдыға қойылған мақсаттан кейін
екніші орынды алады. Оның құрамына Алматы облысының VIP кленттерге қызмет
көрсету бойынша туризм облысында нарық үлесін иемдену жатады.
Кәсіпорынның табысы оның өнімділігіне тікелей пропорционалды байланысы
бар. Тек максималды өнімділік кезінде ғана, барлық өнідірістік және еңбек
ресурстарын толық пайдаланудың нәтижесінде ғана максималды табысқа қол
жеткізуге болады.
Тек заманға сай жаңа технологияларды ендіру арқылы, туристік ұсыныстар
тізімін кеңейту және сапаларын үнемі жақсартып тұрудың арқасында,
қызметкерлердің біліктіліктерін үнемі жоғарылату және туристік қызметтер
нарығындағы жаңа ахуалға оларды бейімдеу арқылы ғана агенттік сәттіліктерге
кеңеледі [4, 78б.].
ІАТА (халықаралық әуе агенттік) мамандары дайын, тек оларға
тәжірибелер жинақтау ғана қалды.
Сонымен қатар турфирмалардың бір-бірімен әрекеттесу маңыздылығы ортақ
тур өнім шығару кезінде байқалады. Аталғанды ескере отырып, турқызметтердің
бірін-бірі толықтыру ерекшеліктеріне де тоқталған жөн. Олардың негізінен,
үш аспектісі белгілі:
Әр турфирма іщіндегі кірме факторлар мен өндірістік факторлар
арасындағыбірін-бірі толықтырушылық;
- әр түрлі тур кәсіпорындарының бірін-бірі толықтырулары;
- турқызмет кәсіпорындары мен туристік ерекшіліктер арасындағы бірін-
бірі толықтырушылық.
Сонымен қатар тауар өнімділігі сапалы болу үшін ең алдымен білікті
қызметкерлер болу шарт. Мысалы Отель менеджері қызметкерлерді сұрыптап,
таңдағаннан кейін оларды қызықтыра отырып, дайындаулары тиіс. Бұл ол үшін
маңызды болып келеді.Сонымен қатар таулы мекендердегі отелдер тек турагент
пен тур операторларға тән тәуелді болмайды. Олар, жаңа жоғарыда аталғандай,
көлік кәсіпорындарына және т.б. тығыз байланысты болып келеді [5, 98б.].
Сонымен қатар турфирманың қызметінде дистрибьторлық жүйе маңызды рөль
атқарады. Олардың құрамын турөнімді құрушы мен тұтынушылар арасындағы
байланысты қамтамасыз етушілер құрайды. Дистрибьторлық қызметтердің маңызы
келесіден байқалады:
- олар сұраныс жайлы нақты мәліметтерге ие;
- тұтынушылардың талаптары жайлы неғұрлым тереңірек мәліметтенген;
- нарықтың сегментациясына қатысты сұраныстың өзгеруін жедел арада
анықтай алады.
- атаулы қызмет атқарушылар түрлі қызмет түрлерін бір жиынтыққа жинап,
кешенджі қызмет көрсетулерге қатысы тұтынушыға қызмет көрсетулердің
жиынтық пакетін ұсына алады;
- олар тек қана жиынтық қызмет көрсетулердің пакетін беріп қана қоймай,
тұтынушыға маршруттар, қызмет көрсетулердің типтері, олардың
ерекшеліктері мен кемшіліктері туралы қосымша мәліметтер береді.
Сонымен қатар, айта кететін жағдай, бәсекелестікке қажетті
факторларының түрі болып сұранысты анықтаушы фактор танылады.
Туристік фирманың ұсынылатын қызмет ассортиментінің
ерекшеліктері.Халық шаруашылығының саласы ретінде туризм сұранм мен
ұсыныстың нарықтық санаттарына сәйкес болуы тиіс өнім шығарады. Осыған
қатысты шетелдік тұтынушыға бағдарланған халықаралық рынок пен Қазақстан
азаматтарына арналған ішкі рыноктың аражігін ажырата білу қажет.
Қазақстандық туристік өнімнің ерекше белгісі оның сипатының маусымдығы
болып табылады, бұл маусымнан басқа кезде нақты шаралар қабылдауды және
туризмнің баламалы түрлерін дамытуды талап етеді. Атаулының барлығы да
турфирманың қызмет көрсету барасында ескеріледі.
Қаржылық жоспар потенциалды инвесторлар үшін ғана емес, сонымен қатар
ішкі қолданыстар үшін өте маңызды болып табылады, сондықтан оның
дайындалуына мұқияттылықпен қарау керек және оны үнемі жаңартып тұру қажет.
Қаржылық аспектілер ерекше білімді, ең алдымен бухгалтерлік есеп пен талдау
саласындағы білімдерді талап етеді, сондықтан оны дайындау үшін, егер
кәсіпорын (фирма) шағын болғандығы сонша, оның бухгалтері (қаржылық қызмет)
жоқ болса немесе ол жеткілікті мамандандырылмаған болса, онда бухгалтерлік
есеп және қаржылық менеджмент бойынша фирмалардың мамандары шақырылады.
Шетелдік тәжірибелерде қаржылық жоспарды әзірлеуге қойылатын қатал талаптар
қалыптасқан, оған белгілі бір қаржылық жоспарлық және есептік құжаттарды
жинастыру және кәсіпорынның (фирманың) шығынсыз қызметін есептеулер кіреді.
Кейбір қазақстандық банкітер жаңа жүйеге көшіп үлгерді, ал қалғандары әлі
дайындық үстінде.
Қаржылық жоспардың маңызы элементі кәсіпорынның (фирманың)
коммерциялық қызметінің шығынсыздығын талдау болып табылады. Ол екі әдіс
арқылы жүргізіліуі мүмкін: формулаларды пайдалану арқылы немесе график сызу
арқылы [6, 66б.].
Тұтынушы нарығының циклді дамуы мен құбылмалылығына байланысты,
әртүрлі туризм түрлеріне сәйкес нарық конъюнктурасын жүйелі түрде бақылау
қажеттілігі туындап отыр. Бұл туристік қызметтер көлемін басқарудың тиімді
саясатын қалыптастыру мен агенттіктің даму мүмкіндіктерін анықтау үшін
қажет.
Талдау жүргізу екі негізгі мақсатты көздейді:
- турфирмалардың мүлкінің көлемі, құрылымы мен құрамы және оның
міндеттемелерінің мөлшері мен жағдайы туралы түсініктеме беру;
- экономикалық тиімділік, төлем қабілеттілігі, қаржылық тұрақтылық
сияқты көрсеткіштірді үшін тауып, осы көрсеткіштердің даму тенденцияларын
анықтау.
Туристік фирмалардың қызметінің негізгі экономикалық көрсеткіш болып
айналыс шығындары табылады. Туризмде турды қалыптастыруға кеткен шығындар
айналыс шығындары деп аталады.
Турфирманың айналыс шығындары келесідей негізгі көрсеткіштермен
сипатталады:
- айналыс шығындарының абсолюттік сомасы;
- турагенттіктің айналыс шығындарының деңгейі;
- шығын қайтарымдылығы деңгейі;
- айналыс шығындарының рентабельділік деңгейі.
Айналыс шығындарын талдау турфирманың бухгалтерлік және статистикалық
қорытындылары және ағымдағы есеп беру материалдары негізінде жүргізіледі
[7, 35б.].
Турфирманың қаржылық қорытындысы оның шығындарды төмендетуіне
байланысты болады.Travel system турфирмасының осындай мүмкіндіктерінің
қандай екендігін көру үшін, жылдар бойынша айналыс шығындарының құрылымы
мен құрамын қарастыру қажет (кесте-2).
Отандық туристік қызметтер нарығына жүргізілген талдау
көрсеткендей, туристік қызметтер нарығының әрі қарайғы дамуы мен бәсекеге
қабілетті туристік өнім өндіруі үшін әртүрлі бағыттарды қолдану қажет.
Осындай бағыттардың бірі – туристік агенттіктер мен турфирмалар қызметінде
маркетингті қолдану болып табылады.
Туристік маркетинг – бұл фирманың маркетингтік қызметінің
маңызды аспектісі туристік қызметке баға қалыптастыру болып табылады.
Туристік маркетингтің мынандай ерекшеліктері бар:
- туристік маркетингте сұранысты ынталандыру міндеті тұтыну тауарлары
нарығымен салыстырғанда әлдеқайда аз деңгейде;
- туристік өнім туралы ақпараттың шынайылылығын қамтамасыз ету
қажеттілігі;
- туристік маркетинг консюмеризм қағидаларын (тұтынушы құқықтарын
қорғау) толық түрде қолдануға бағытталған болуы керек;
- маркетингтің маңызды рөлі маусым аралық кезеңде байқалады, сондықтан
диверсификация шараларын жүзеге асыру қажет.
Туризм саласында маркетингті қолдану туристік қызметтерді өндірушілер
мен тұтынушылардың мүдделерінің келісілгендігіне мүмкіндік береді. Туристік
фирма қызметінің масштабы, турфирма дамуының жалпы стратегиясы мен
қызметкерлердің кәсіби мамандану деңгейіне байланысты маркетингті қолдану
бағыттары да әртүрлі болуы мүмкін.
Маркетингтің мақсаты – фирма ұсынатын қызметтерге нақты және жасырын
сұранысты анықтап, фирманың бар ынтасын осы қызметтерді өндіру, қайта бөлу,
өткізу және жылжытуға бағыттау. Яғни, туристік маркетинг турфирманың
туристік өнімдері мен қызметін өткізу нарығын кеңейту мақсатында турфирма
әкімшілігімен жүзеге асырылатын функциялардың жиынтығы болып табылады [8,
67б.].
Туризмдегі маркетинг коммерциялық мақсаттағы тұтынушылардың туристік
қызметтерге сұранысын, қажеттіліктерін анықтау бойынша стратегиясын
қалыптастырады. Сонымен қоса, туристік маркетинг турфирмалар қызметін,
туризм саласындағы аймақтық, ұлттық және халықаралық деңгейдегі мемлекет
саясатын ұйымдастырады.
Туристік қызметтер нарығында турфирмалардың туроператордың да,
турагенттің де қызметін атқарады, яғни турларды жинақтайды, отандық және
шетелдік контрагенттермен шарттар жасасады, турдың бағасын белгілейді,
турлар бағдарламасын құрып, оларды тұтынушыларға өткізеді.
Турфирманың негізгі стратегиялық мақсаты – шетелдік туристерді
елімізде қабылдау және еліміздің азаматтарының шетелде демалуына жағдай
жасау болып табылады.
Жауапкершілігі шектеулі серіктестік – бұл белгілі бір коммерциялық
мақсаттарды іске асырумен байланысты еркін мүліктік ұйым . Жауапкершілігі
шектеулі серіктестіктің қатысушылары оның міндеттемелері бойынша жауап
бермейді және кәсіпорынның шығынға ұшырау жағдайында тек өз салымдары
боынша ғана жауап береді.
Серіктестіктің қаржылық қоры қатысушылардың жарғылық қорға мүліктік
және ақшалай формадағы салымдары, шаруашылық қызметтен түскен табыс, банк
кредиттері және заңдармен шектелмеген басқа да табыс түрлері арқылы
қалыптасады.
Қазақстанда туристік бизнесті дамыту үшін лицензияның үш категориясы
қолданылады. Travel system турфирмасы А категориясындағы лицензияға ие.
Бұл лицензия түрі келесідей қызмет түрлерімен айналысуға мүмкіндік береді:
Қазақстан азаматтарына қызмет көрсету және шетелдік туристерді қабылдау;
Қазақстан азаматтарының шетелге туристік саяхаттарын ұйымдастыру;
транзиттік шетелдік туристерге қызмет көрсету; ішкі туризмді ұйымдастыру
[9, 32б.].
ҚР-ғы турфирмалар негізінен туристік және экскурсиондық қызметпен,
Қазақстан азаматтарын визамен қамтамасыз етумен, әуе билеттерін бронирлеу
және өткізумен ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz