Механизмы развития государственно-частного партнерства в Казахстане: этапы, инструменты и меры государственной поддержки
Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
СӨЖ №3
Тақырыбы: «Мемлекеттік-жекешелік әріптестік қызметінің даму механизмдері»
Орындаған: МН-21 тобының студенті
Кадыркешева Мадина
Тексерген: Кемел Мырзагелді
Астана, 2018-2019
Қазақстанда мемлекеттік - жекешелік әріптестік (МЖӘ) механизмі күн сайын халық арасында кеңінен танымалдыққа ие болады, алайда халықтың барлық бөлігі елде МЖӘ енгізудің маңыздылығын түсінбейді. МЖӘ механизмі жеке қаржыландыруды тарту және әлеуметтік инфрақұрылымды басқару үшін жеке және мемлекеттік сектор арасындағы ұзақ мерзімді қатынастарға негізделеді.
МЖӘ жеке және мемлекеттік секторлардың ресурстарын біріктіру арқылы көптеген инфрақұрылымдық, инновациялық, әлеуметтік, экологиялық міндеттерді шешуге көмектеседі. Атап айтқанда, МЖӘ көлік, телекоммуникация, энергетика, ауыл және коммуналдық шаруашылық, білім беру, денсаулық сақтау саласында және әлеуметтік қызметтердің кейбір басқа да салаларында кеңінен таралуда. Бұл ретте мұндай альянстың тиімділігі бірлесіп қаржыландыру шартымен қаржы ресурстарын тікелей біріктірумен ғана емес (мұндай тәсіл жиі қолданылса да), жобаның екі қатысушысының әрқайсысының бірегей мүмкіндіктерін барынша толық пайдалану арқылы қамтамасыз етіледі.
МЖӘ бірқатар қатысушыларды тартуды талап етеді, олардың әрқайсысы жобаның тәуекелдерін басқаруда маңызды рөл атқарады. Қатысушылардың тізімі жобаның ерекшелігіне байланысты өзгеруі мүмкін. (сурет-1)
Мемлекет
Өнімді/қызметті сатып алушы
құрылыс компаниясы
кредиттік ұйымдар
жеткізушілер
оператор
жобалау компаниясы
Елімізде МЖӘ-ні мемлекеттік қолдаудың мынадай шаралары көзделген:
1. инфрақұрылымдық облигациялар бойынша Мемлекет кепілгерлігі;
2. МЖӘ жобаларын қаржыландыру үшін тартылатын қарыздар бойынша мемлекеттік кепілдіктер;
3. мемлекетке тиесілі зияткерлік меншік объектілеріне айрықша құқықтарды беру;
4. ҚР заңнамасына сәйкес заттай гранттар беру;
5. МЖӘ жобаларын бірлесіп қаржыландыру;
6. МЖӘ жобасын іске асыру барысында өндірілетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) белгілі бір көлемін мемлекеттің тұтыну кепілдіктері.
Республикада мемлекеттік-жекешелік әріптестік механизмі 2006 жылдан бастап жұмыс істей бастады. Халықаралық практикаға сәйкес нақты бір елде МЖӘ даму механизмі үш кезеңді қамтиды: дайындау, енгізу және жетілдіру.
Мемлекет:
- халықаралық тәжірибені зерделейді
- қолданыстағы заңнаманы талдайды
- МЖӘ саласындағы жалпы мемлекеттік саясатты айқындайды
- кейде пилоттық жобаларды іске асыра бастайды.
МЖӘ енгізу кезеңі бірқатар іс-шараларды көздейді:
- заңнаманы қалыптастыру
- әдістемелік нұсқаулықтар мен басшылықтарды әзірлеу
- МЖӘ мамандандырылған органын құру
- МЖӘ мен т. б. қолдану аясын кеңейту.
Осылайша, бүгінгі таңда Қазақстанда МЖӘ-ні дамыту екінші кезеңді аяқтағанын және қалыптасу кезеңінен бастап жетілдіру кезеңіне көшу үшін барлық жағдайлар жасалғанын батыл айтуға болады.
Қазіргі уақытта, МЖӘ елімізде қарқынды дамып келеді, алайда бұл үрдісті жалғастыру және МЖӘ тетігінің "озық пайдаланушылары" болу үшін
МЖӘ жобаларын қаржыландыру көздері
- жекеше әріптестің меншікті қаражаты;
- қарыз қаражаты;
- мемлекеттік бюджет қаражаты;
- квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қаражаты
- Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де қаражат.
Қазақстан мектептер, ауруханалар, әскери, муниципалдық және жол инфрақұрылымдарының құрылысындағы халықаралық тәжірибені түсіну және қабылдауы қажет.
2015 жылдың қазан айында қабылданған жаңа заңнаманың арқасында мемлекеттік-жекешелік әріптестік жаңа күшке ие болды: бүгінгі күні заңнамада концессиялар ғана емес, сонымен қатар МЖӘ келісімшарттарының барлық кең спектрі де рұқсат етіледі.
МЖӘ тетіктерін пайдалану қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында кең таралған және тізбесін ҚР Үкіметі айқындайтын объектілерді қоспағанда, экономиканың барлық салаларында жүзеге асырылады.
Мемлекеттік әріптес пен жекеше әріптестің қатынасы "мемлекеттік-жекешелік әріптестік туралы" 2015 жылғы 31 қазандағы, "Концессиялар туралы" 2006 жылғы 7 шілдедегі заңдармен және тиісті заңға тәуелді актілермен реттеледі.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
- https://strategy2050. kz/ru/news/51709/
- https://articlekz. com/article/
- http://uralsk. atameken. kz/ru/pages/566-gosudarstvenno-chastnoe-partnerstvo
- http://economy. gov. kz/ru/kategorii/gosudarstvenno-chastnoe-partnerstvo?theme_version=mobile
- http://nb. kz/13207/
- А. Шатерникова. Государственно-частное партнерство в Казахстане // Казахстанская еженедельная газета «Панорама» - № 32, 17. 08. 2012 г.
- Материалы АО «Казахстанский центр государственно-частного партнерства».
- Варнавский В. Г. Партнерство государства и частного сектора: формы, проекты, риски [Электронный ресурс] / Официальный сайт Института Мировой Экономики и Международных Отношений. Режим доступа: http://www. imemo. ru/
- Гагарин П. А., Двинянин Е. А. Государственно-частное партнерство как инструмент реализации масштабных проектов. http://www. gradient-alpha. ru/assets/docs/PPP-Research-14. 03. 2014. pdf
В Казахстане механизм государственно - частного партнерства (ГЧП) с каждым днем приобретает все большую популярность среди населения, однако далеко не вся часть населения понимает важность внедрения ГЧП в стране. Механизм ГЧП основывается на долгосрочных отношениях между частным и государственным сектором для привлечения частного финансирования и управления социальной инфраструктурой.
ГЧП путем объединения ресурсов частного и государственного секторов помогает решать множество инфраструктурных, инновационных, социальных, экологических задач. В частности ГЧП нашло распространение в сфере транспорта, телекоммуникаций, энергетики, сельского и коммунального хозяйства, образования и здравоохранения и некоторых других отраслях инфраструктуры и социальных услуг. Причем эффективность такого альянса обеспечивается не столько прямым объединением финансовых ресурсов на условиях софинансирования (хотя и такой подход применяется довольно часто), сколько максимально полным использованием уникальных возможностей каждого из двух участников проекта и совокупным сокращением рисков.
ГЧП представляет собой достаточно сложный процесс, требующий вовлечения целого ряда участников, каждый из которых играет важную роль в управлении рисками проекта. Список участников может меняться в зависимости от специфики проекта.
Помимо этого в стране предусмотрены следующие меры государственной поддержки ГЧП:
1. поручительства государства по инфраструктурным облигациям;
2. государственные гарантии по займам, привлекаемым для финансирования проектов ГЧП;
3. передача исключительных прав на объекты интеллектуальной собственности, принадлежащие государству;
4. предоставление натурных грантов в соответствии с законодательством РК;
5. софинансирование проектов ГЧП;
6. гарантии потребления государством определенного объема товаров (работ, услуг), производимых в ходе реализации проекта ГЧП.
... продолжениеВы можете абсолютно на бесплатной основе полностью просмотреть эту работу через наше приложение.
- Информатика
- Банковское дело
- Оценка бизнеса
- Бухгалтерское дело
- Валеология
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Религия
- Общая история
- Журналистика
- Таможенное дело
- История Казахстана
- Финансы
- Законодательство и Право, Криминалистика
- Маркетинг
- Культурология
- Медицина
- Менеджмент
- Нефть, Газ
- Искуство, музыка
- Педагогика
- Психология
- Страхование
- Налоги
- Политология
- Сертификация, стандартизация
- Социология, Демография
- Статистика
- Туризм
- Физика
- Философия
- Химия
- Делопроизводсто
- Экология, Охрана природы, Природопользование
- Экономика
- Литература
- Биология
- Мясо, молочно, вино-водочные продукты
- Земельный кадастр, Недвижимость
- Математика, Геометрия
- Государственное управление
- Архивное дело
- Полиграфия
- Горное дело
- Языковедение, Филология
- Исторические личности
- Автоматизация, Техника
- Экономическая география
- Международные отношения
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности), Защита труда
