Қазіргі кездегі негізгі құқықтық жүйелер



Құқықтық жүйе – бұл бір-бірімен қарым-қатынастағы келісілген және әрекеттестік құрал, қоғамдық қатынастарды және элементтерді реттейтін жиынтық сол не басқа елдердің құқықтық дамуының деңгейін сипаттаушы.
Құқықтық жүйені құрайтындарға құқықтың қайнар көздерінің ерекшелігі және мемлекеттік органдардың билігі, құқықтық шығармашылық және құқықты қолданумен шұғылданатындар жатады. Солармен қатар өздерін ашық көрсететін дүниетанымдық сипаттағы рухани құбылыстар заңгерлік ғылымдар, құқықтық түсініктер, құқықтық қағидалар, құқықтық мәдениет, құқықтық саясат, құқық тұтасымен және оны көрсететін заңдар, заңды техника, т.б.
Құқықтық жүйенің бірнешеге топтастырылған түрлері бар (өзгешеліктерін сайлау негізінен, сол не басқа құқық жүйесін бөлшектеу арқылы жүргізіледі) ұлттық құқықтық жүйені жүктеудің көбірек таралғаны нақтылы-тарихи құқықтық жиынтықта (заңдарда), заңды тәжірибеде және жекеленген елдердің үстемдік идеологиясында Р.Давидтың ұсынысы бойынша. Ол тура солай құқықтық отбасы түсінігін, ұлттық құқықтық жүйесінің жиынтығы ретінде, бір құқық типінің қалпында, тарихи жолының жалпы қалыптасу негізінде, биік тұрған қайнар көздердің, құқық құрамының құқықты пайдалану әрекеттерінің ерекшелігімен, заңгерлік ғылымның түсіну-категориялық аппаратына байланысты.
Үш құқықтық отбасы жүйесі бөлініп шығады, құқық жүйесінің ішкі салыстырмалы бірлігімен сипатталатын, заңдылық белгілерінің ұқсастығының болуы.
• роман-германдық құқықтық отбасы (конституциялық құқық);
• ағылшын-саксондық құқықтық отбасы (жалпы құқық-тың жүйесі);
• діни-дәстүрлік құқықтық жүйелер.
Роман-германдық құқықтық жүйе не құқықтың конституциялық жүйесі, оған мына мемлекеттер жатады: Франция, Германия, Италия, Испания және басқа мемлекеттер, оған қоса Ресей де өзінің ұзақ тарихына қарасақ түбірімен римдік құқыққа дейін баратынын байқаймыз.
Роман-германдық құқықтық жүйе рим құқығына негізделген осы күнгі негізгі құқықтық жүйе, сондықтан құқықтың маңызды қайнар көзіне нормативтік-құқықты кіргізеді, норманың абстрактілігі, құқықтың көпшілікке және жекешелікке бөлінуін, құқықтың әр түрлі салаларының бөлініп шығуын мойындайды.
Роман-германдық құқықтық жүйе ерекше құқық жүйесі ретінде XIII ғ. нормалар рецепциясы, қағидалар мен рим құқығының дәстүрлері негізінде қалыптасты.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Т.А.Ағдарбеков, З.Т.Ағдарбекова, М.С.Данишбаева. Мемлекет және құқық теориясы. Түркістан: 2012 ж. - 208 б.
2. Т.А.Ағдарбеков. Мемлекет және құқық теориясы. Алматы: 2003 ж. - 328 б.
3. Д. А.Булгакова. Мемлекет жəне құқық теориясы. Алматы: 2006 ж. - 106 б.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
1 Құқықтық жүйенің түсінігі және оның түрлері
Құқықтық жүйе - бұл бір-бірімен қарым-қатынастағы келісілген және әрекеттестік құрал, қоғамдық қатынастарды және элементтерді реттейтін жиынтық сол не басқа елдердің құқықтық дамуының деңгейін сипаттаушы.
Құқықтық жүйені құрайтындарға құқықтың қайнар көздерінің ерекшелігі және мемлекеттік органдардың билігі, құқықтық шығармашылық және құқықты қолданумен шұғылданатындар жатады. Солармен қатар өздерін ашық көрсететін дүниетанымдық сипаттағы рухани құбылыстар заңгерлік ғылымдар, құқықтық түсініктер, құқықтық қағидалар, құқықтық мәдениет, құқықтық саясат, құқық тұтасымен және оны көрсететін заңдар, заңды техника, т.б.
Құқықтық жүйенің бірнешеге топтастырылған түрлері бар (өзгешеліктерін сайлау негізінен, сол не басқа құқық жүйесін бөлшектеу арқылы жүргізіледі) ұлттық құқықтық жүйені жүктеудің көбірек таралғаны нақтылы-тарихи құқықтық жиынтықта (заңдарда), заңды тәжірибеде және жекеленген елдердің үстемдік идеологиясында Р.Давидтың ұсынысы бойынша. Ол тура солай құқықтық отбасы түсінігін, ұлттық құқықтық жүйесінің жиынтығы ретінде, бір құқық типінің қалпында, тарихи жолының жалпы қалыптасу негізінде, биік тұрған қайнар көздердің, құқық құрамының құқықты пайдалану әрекеттерінің ерекшелігімен, заңгерлік ғылымның түсіну-категориялық аппаратына байланысты.
Үш құқықтық отбасы жүйесі бөлініп шығады, құқық жүйесінің ішкі салыстырмалы бірлігімен сипатталатын, заңдылық белгілерінің ұқсастығының болуы.
* роман-германдық құқықтық отбасы (конституциялық құқық);
* ағылшын-саксондық құқықтық отбасы (жалпы құқық-тың жүйесі);
* діни-дәстүрлік құқықтық жүйелер.
Роман-германдық құқықтық жүйе не құқықтың конституциялық жүйесі, оған мына мемлекеттер жатады: Франция, Германия, Италия, Испания және басқа мемлекеттер, оған қоса Ресей де өзінің ұзақ тарихына қарасақ түбірімен римдік құқыққа дейін баратынын байқаймыз.
Роман-германдық құқықтық жүйе рим құқығына негізделген осы күнгі негізгі құқықтық жүйе, сондықтан құқықтың маңызды қайнар көзіне нормативтік-құқықты кіргізеді, норманың абстрактілігі, құқықтың көпшілікке және жекешелікке бөлінуін, құқықтың әр түрлі салаларының бөлініп шығуын мойындайды.
Роман-германдық құқықтық жүйе ерекше құқық жүйесі ретінде XIII ғ. нормалар рецепциясы, қағидалар мен рим құқығының дәстүрлері негізінде қалыптасты.
Континентальдік құқық жүйесінің негізгі белгісі мен элементтері:
* барлық елдерде роман-германдық құқықтық отбасы заң ғылымын құқық нормаларын бір үлкен топқа біріктіреді, барлық жерлерде фундаментальді құқықты көпшілік және жекеше құқыққа бөлу кездеседі.
* Көпшілік құқық, жекеше ретінде барлық елдердегі роман-германдық құқықтық отбасы, сол негізгі бір салаға бөлінеді: конституциялық, қылмыстық, процессуалдық, еңбек, т.с.с.;
* Осы елдердің бәрінде құқық нормасы абстракты (жалпы) ұйғарым ретінде түсіндіріледі және бағаланады, ол моральдік және адалдыққа негізделген, яғни нақты кезді шешу құралының көрінісі емес (құқықтық прецеденттің);
* Роман-германдық елдердің барлығында соттар құқықты құрамайды, тек оны қолданады;
* Құқықтың негізгі қайнар көзіне, нормативті-құқықтық актілер, олардың ең маңыздысы - заңдар жатады, ал көптеген елдердің континентальдық құқығында негізгі құқықтың қайнар көзіне кодекстер жатады.
Роман-германдық отбасы елдерінен өзгешелігі сонда, мұнда құқықтың қайнар көзіне, англосаксондық құқықтық отбасының кіргізген заңы және құқықтың негізгі қайнар көзіне соттардың тұжырымдаған және сот прецедентінде көрінетін нормалар жатады.
Ағылшын-саксондық жалпы құқық - бұл өзіндік ерекшелігі бар құқықтық жүйедегі отбасы, абстракты тұжырымдалған құқық нормаларына құқық нормаларына негізделмей, әдет құқығы мен сот тәжірибесіне негізделген (прецеденттік құқыққа).
Егер роман-германдық жүйедегі құқық нормалары (заңды нормалар) әлеуметтік процестердің типтігін көрсетіп бекітсе, (кез) соның салдарынан олардың қайталануы белгілі абстрактілікпен сипатталады, ал англосакондық құқық нормалары ғылыми түрде жасалып заңдармен белгіленген, ол нақтылы кезге негізделген әр уақытта казуальдік.
Бірінші өзгешелікпен екіншісі тығыз байланысты. Егер роман-германдық құқықтық отбасы елдерінде, құқықтың негізгі қайнар көзіне нормативті-құқықтық актілер-заңдар жатса, отбасының жалпы нормативті типтегі прецеденттік құ-қық. Сондықтан, сот тәжірибесі бірінші және жалпы құқық-тың негізгі қайнар көзіне жатады. Мұнда төменгі сатыдағы соттар өз жұмысында жоғарғы соттардың шешімін міндетті түрде басшылыққа алады. Сонымен бірге, англосаксондық елдерде, кейінгі кезде, жоғарғы заң шығару органдарымен шығарылады және сот прецедентімен қатар (статуттық құқық) әрекет ететін нормалардың рөлі артып келеді.
Діни-дәстүрдегі құқық жүйесі - бұл ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Құқықтың түрлері
Қазіргі кездегі мемлекеттік функцияның түсінігі және жіктелуі
Құқықтық мемлекет және азаматтық қоғам туралы
Саяси жүйе туралы
Әкімшілік құқықтық тұрғыдан мемлекеттi басқару нысандарының түсiнiгi мен мазмұны
Мелекет нысанының түрлеріне сипаттама
Мемлекеттiк басқарудағы ақпарттық жүйе жене оны жетiлдiру қажеттiлiгi
Құқықтық жүйе
САЯСАТТАНУ ПӘНІНІҢ ТИПТІК БАҒДАРЛАМАСЫ
Әлеуметтік жұмыстағы ақпараттық технологиялар
Пәндер