Өсімдіктердің маңызы



Жоспар:

I. Кіріспе
Өсімдіктердің маңызы.

II. Негізгі бөлім
А) Өсімдіктерді қорғау жолдары
Ә) Орман ең негізгі жауы . өрт

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Тіршілік үшін өсімдіктің маңызы
Өсімдіктерді суда өсетін, топырақта өсетін, жер астында өсетін, жер бетінде өсетін деп бірнеше топқа бөлуге болады.
Топырак, өсімдіктері — бактериялар, балдырлар, кейбір саңырауқұлақтар. Бұлар топырақ кұнарлылығын көтеруде маңызды роль аткарады.
Жер асты өсімдіктері бактериялар түрінде кездеседі және 3 км тереңдікте болады.
Жер беті есімдіктерінің 500 мыңдай түрі кездеседі. Олардьң көпшілігін адам баласы пайдаланады жеке өсіп, молая беруіне жағдай жасап отырады. Олар біздің экологиямыздың сақталуы үшін ғана емес, экономикамыздың дамуында да зор роль аткарады. Сондықтан да, жер үсті өсімдіктерін қорғау — басты міндеттің бірі. Өсімдіктер жердегі өмірдің бірінші кезі.Өсімдіктер табиғатта фотосинтез жүргізу үшін керек. Фотосинтез — күрделі биологиялык процесс, яғни өсімдіктер өздерінің көгілдір пигменті — хлорофилдің көмегімен күн көзінің энергиясын жинап алады да, оның күшімен көміртегі газын және суды өзгертеді. Осынын, нәтижесінде мол органикалық косылыстар түзеді. Мұның өзі күн көзінің энергиясын химиялык байланыстар энергиясына айналдырады.
Бүл құралған органикалық қосылыстар тікелей немесе басқа нәрселердің көмегімен басқа организмдерге тамақ болады. Дәлірек айтқанда, жасыл өсімдіктер фотосинтез процесін атқара отырып, жерде өмірдің дамуы, гүлденуі үшін маңызды роль атқарады, өмір сүрудің бірінші көзі болып табылады. Сол себепті өсімдіктерді қорғау жердегі өмірді қорғаумен пара-пар.
ІІІамамен алғанда кұрылықтьң өсімдіктер қабаты жыл сайын 20—30 млрд т. көміртегін пайдаланады.
300 жылдың ішінде өсімдіктер жұтатын көміртегі мөлшері атмосферада және суларда болатын көміртегіне тен. Жер шарының өсімдіктері жыл сайын фотосинтез процесі кезінде 177 млрд т органикалық заттар құрады. Олардын 122 млрд тоннасы құрлық өсімдіктері үлесіне, 55 млрд тоннасы – мұхиттағы өсімдіктер үлесіне тиеді.
Жыл ішіндегі фотосинтез өнімінің химиялық энергиясы дүние жүзіндегі электростанциялардың қуатынан 100 есе асып түседі.
Фотосинтез миллиардтаған жылдар ішінде жүзеге асып келеді. Бұл уақыт ішінде көптеген органикалық заттар жинақталды, олардың бірқатары мұнай, жанатын газ, тас көмір, торф, т.б.. Көмір, мұнай күйінде кездесетін көміртегінің өзі барлық тірі организмдерде кездесетін көміртегінен 50 есе көп.
Өсімдіктер құрамына кіретін химиялық элементтер де көп. Бұған қосымша өсімдіктердің табиғатқа, адам өміріне, өндіргіш күштердің дамуына тигізетін пайдалы әсерін ескерсек, өсімдіктерсіз өмір жоқ деген қорытынды жасауға болады.
Өсімдіктер табиғат биоценозында үлкен роль атқарады. Ол топыраққа, жануарлар дүниесіне, микроорганизмдерге пайдалы. Өсімдік түріне қарай биоценоз да әртүрлі болады.
Өсімдіктің адам өміріндегі маңызы зор. Ол әртүрлі тамақтық өнімдердің, техникалық және дәрілік шикізаттың, құрылыс материалдарын өндірудің негізгі көзі. Жерді күшті су ағыстарынан қорғайды, құнарлы жерлерді құм басудан сақтайды. Өсімдік адам баласына психогигиеналық әсер етеді.
Өсімдік ресурстарының бастысы – орман. Ол жер шарындағы биологиялық активті оттегінің 60 процентін береді. Оның көмегімен (т.б. экологиялық жүйелердің қатысуымен) атмосферада оттегі тұрақты болады, осының арқасында 2 млрд. жылдай біздің планетамызда өмір жалғасып келе жатыр. Орта дәрежеде бір ағаш 24 сағат ішінде үш адамның бір тәулікте демалуына жететін оттегі бөліп шығарады. Орман адамға керекті шикізат – ағаш береді. Ол үй тұрғызуда, кеме, ауыл шаруашылығында, машина жасау өнеркәсібінде, темір жол транспортында (шпал, вагон), ағаш ыдыстар жасауда пайдаланылады.
Ағашты басқа синтетикалық материалдармен ешқашан алмастыруға болмайды. Орманда өсетін ағаштар қағаз, спирт, скипидар, канифоли, глицерин, кір жуғыш нәрселер, смола, жидек ашытқыштар, эфирлы майлар алатын шикізат болып табылады. Ағаштан 20 мыңнан аса әр түрлі бағалы нәрселер өндіруге болады. Ормандарда ауыл шаруашылғы аңшылық ұйымдастырылады, көптеген бағалы шипалы өптер жиналады, жеміс-жидектер дайындалады.
Орманның ауасында адам денсаулығына қажетті жеңіл иондар болады. Соның арқасында орманда демалған адам салкынға көп берілмейді, олардың кан құрамы жаксарады, канның қысымы төмендейді, шаршағаны басылады, дәлірек айтқанда орманда дем алғаннан кейін енбек өнімділігі артады. Орманның төбесінен өткен су сүзіліп, тазарып шығады, ол лабораторияда сүзгіштен өткен судан артық болады. Орманның далада қар ұстау үшін де манызы зор. Орманның көмегімен жел және су эрозиясының орын алуына жол берілмейді, осының аркасында топырақтың тұзданып кетуіне тойтарыс беріледі. Ормандарда қар еру процесі ақырын және біркелкі жүретіндіктен қар суымен тасқынның болуына мүмкіндік жоқ, еріген су жерге ақырын сіңіп үлгереді, оның қүнарлылығын көтереді, одан асқан су өзендер мен көлдердін деңгейін толтырады. Осыдан көріп отырғанымыздай, орман адам өмірінде, экономикада сан қилы роль атқарады.

Өсімдіктерді қорғау жолдары.
Өсімдіктер қоры тауысылатын, бірақ қайтадан қалпына келетін табиғи ресурстарға жатады. Қазір планетамыздағы жалпы құрылым территориясының небарі 26 проценті ғана орман алқаптарының еншісіне тиеді. Бұл ағаштарды кесіп, жойып жіберу қиын емес, ал оны қалпына келтіру үшін ұзақ жылдар керек. Ғылыми деректерге қарағанда, отырғызылған балғын шыбықтан бәйтерек ағаш өсуі үшін 100-150 жыл керек.
Біздің ормандарымызда жыл сайын 844 млн м3 ағаш қосымша өсіріледі де 460 млн га кесіледі.
Ағаш қорын сақтау үшін кесілген ағаш жаңа жас ағашпен толықтырылып отыруы керек (әрбір ағаш түбінен есептегенде), ағаш кесу әрбір 80-100 жылда қайталанып отыруы тиіс, өйткені қысқа мерзім ішінде жас ағашты отай беру оның тез арада қалпына келуіне, мүмкіндік бермейді
Қолданылған әдебиеттер:

1. С. Қаженбаев, С. Махмутов, «Табиғат қорғау», Алматы 1992.
2. Ж. Ж. Жатқанбаев, «Экология негіздері», Алматы 2003.

Пән: Биология
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар:

I. Кіріспе
Өсімдіктердің маңызы.

II. Негізгі бөлім
А) Өсімдіктерді қорғау жолдары
Ә) Орман ең негізгі жауы - өрт

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Тіршілік үшін өсімдіктің маңызы
Өсімдіктерді суда өсетін, топырақта өсетін, жер астында
өсетін, жер бетінде өсетін деп бірнеше топқа бөлуге болады.
Топырак, өсімдіктері — бактериялар, балдырлар, кейбір
саңырауқұлақтар. Бұлар топырақ кұнарлылығын көтеруде маңызды роль
аткарады.
Жер асты өсімдіктері бактериялар түрінде кездеседі және
3 км тереңдікте болады.
Жер беті есімдіктерінің 500 мыңдай түрі кездеседі.
Олардьң көпшілігін адам баласы пайдаланады жеке өсіп, молая
беруіне жағдай жасап отырады. Олар біздің экологиямыздың сақталуы
үшін ғана емес, экономикамыздың дамуында да зор роль аткарады.
Сондықтан да, жер үсті өсімдіктерін қорғау — басты міндеттің
бірі. Өсімдіктер жердегі өмірдің бірінші кезі.Өсімдіктер
табиғатта фотосинтез жүргізу үшін керек. Фотосинтез — күрделі
биологиялык процесс, яғни өсімдіктер өздерінің көгілдір пигменті
— хлорофилдің көмегімен күн көзінің энергиясын жинап алады да,
оның күшімен көміртегі газын және суды өзгертеді. Осынын,
нәтижесінде мол органикалық косылыстар түзеді. Мұның өзі күн
көзінің энергиясын химиялык байланыстар энергиясына айналдырады.
Бүл құралған органикалық қосылыстар тікелей немесе басқа
нәрселердің көмегімен басқа организмдерге тамақ болады. Дәлірек
айтқанда, жасыл өсімдіктер фотосинтез процесін атқара отырып,
жерде өмірдің дамуы, гүлденуі үшін маңызды роль атқарады, өмір
сүрудің бірінші көзі болып табылады. Сол себепті өсімдіктерді
қорғау жердегі өмірді қорғаумен пара-пар.
ІІІамамен алғанда кұрылықтьң өсімдіктер қабаты жыл сайын
20—30 млрд т. көміртегін пайдаланады.
300 жылдың ішінде өсімдіктер жұтатын көміртегі мөлшері
атмосферада және суларда болатын көміртегіне тен. Жер шарының
өсімдіктері жыл сайын фотосинтез процесі кезінде 177 млрд т
органикалық заттар құрады. Олардын 122 млрд тоннасы құрлық
өсімдіктері үлесіне, 55 млрд тоннасы – мұхиттағы өсімдіктер
үлесіне тиеді.
Жыл ішіндегі фотосинтез өнімінің химиялық энергиясы
дүние жүзіндегі электростанциялардың қуатынан 100 есе асып
түседі.
Фотосинтез миллиардтаған жылдар ішінде жүзеге асып
келеді. Бұл уақыт ішінде көптеген органикалық заттар жинақталды,
олардың бірқатары мұнай, жанатын газ, тас көмір, торф, т.б..
Көмір, мұнай күйінде кездесетін көміртегінің өзі барлық тірі
организмдерде кездесетін көміртегінен 50 есе көп.
Өсімдіктер құрамына кіретін химиялық элементтер де көп.
Бұған қосымша өсімдіктердің табиғатқа, адам өміріне, өндіргіш
күштердің дамуына тигізетін пайдалы әсерін ескерсек,
өсімдіктерсіз өмір жоқ деген қорытынды жасауға болады.
Өсімдіктер табиғат биоценозында үлкен роль атқарады. Ол
топыраққа, жануарлар дүниесіне, микроорганизмдерге пайдалы.
Өсімдік түріне қарай биоценоз да әртүрлі болады.
Өсімдіктің адам өміріндегі маңызы зор. Ол әртүрлі
тамақтық өнімдердің, техникалық және дәрілік шикізаттың, құрылыс
материалдарын өндірудің негізгі көзі. Жерді күшті су ағыстарынан
қорғайды, құнарлы жерлерді құм басудан сақтайды. Өсімдік адам
баласына психогигиеналық әсер етеді.
Өсімдік ресурстарының бастысы – орман. Ол жер шарындағы
биологиялық активті оттегінің 60 процентін береді. Оның көмегімен
(т.б. экологиялық жүйелердің қатысуымен) атмосферада оттегі
тұрақты болады, осының арқасында 2 млрд. жылдай біздің
планетамызда өмір жалғасып келе жатыр. Орта дәрежеде бір ағаш 24
сағат ішінде үш адамның бір тәулікте демалуына жететін оттегі
бөліп шығарады. Орман адамға керекті шикізат – ағаш береді. Ол үй
тұрғызуда, кеме, ауыл шаруашылығында, машина жасау өнеркәсібінде,
темір жол транспортында (шпал, вагон), ағаш ыдыстар жасауда
пайдаланылады.
Ағашты басқа синтетикалық материалдармен ешқашан
алмастыруға болмайды. Орманда өсетін ағаштар қағаз, спирт,
скипидар, канифоли, глицерин, кір жуғыш нәрселер, смола, жидек
ашытқыштар, эфирлы майлар алатын шикізат болып табылады.
Ағаштан 20 мыңнан аса әр түрлі бағалы нәрселер өндіруге
болады. Ормандарда ауыл шаруашылғы аңшылық ұйымдастырылады,
көптеген бағалы шипалы өптер жиналады, жеміс-жидектер
дайындалады.
Орманның ауасында адам денсаулығына қажетті
жеңіл иондар болады. Соның арқасында орманда демалған адам
салкынға көп берілмейді, олардың кан құрамы жаксарады, канның
қысымы төмендейді, шаршағаны басылады, дәлірек айтқанда орманда
дем алғаннан кейін енбек өнімділігі артады. Орманның төбесінен
өткен су сүзіліп, тазарып шығады, ол лабораторияда сүзгіштен
өткен судан артық болады. Орманның далада қар ұстау үшін де
манызы зор. Орманның көмегімен жел және су эрозиясының орын
алуына жол берілмейді, осының аркасында топырақтың
тұзданып кетуіне тойтарыс беріледі. Ормандарда қар еру
процесі ақырын және біркелкі жүретіндіктен қар суымен
тасқынның болуына мүмкіндік жоқ, еріген су жерге ақырын
сіңіп үлгереді, оның қүнарлылығын көтереді, одан асқан су
өзендер мен көлдердін деңгейін толтырады. Осыдан көріп
отырғанымыздай, орман адам өмірінде, экономикада сан қилы роль
атқарады.

Өсімдіктерді қорғау жолдары.
Өсімдіктер қоры тауысылатын, бірақ қайтадан қалпына
келетін табиғи ресурстарға жатады. Қазір планетамыздағы жалпы
құрылым территориясының небарі 26 проценті ғана орман
алқаптарының еншісіне тиеді. Бұл ағаштарды кесіп, жойып жіберу
қиын емес, ал оны қалпына келтіру үшін ұзақ жылдар керек. Ғылыми
деректерге қарағанда, отырғызылған балғын шыбықтан бәйтерек ағаш
өсуі үшін 100-150 жыл керек.
Біздің ормандарымызда жыл сайын 844 млн м3 ағаш қосымша
өсіріледі де 460 млн га кесіледі.
Ағаш қорын сақтау үшін кесілген ағаш жаңа жас ағашпен
толықтырылып отыруы керек (әрбір ағаш түбінен есептегенде), ағаш
кесу әрбір 80-100 жылда қайталанып отыруы тиіс, өйткені қысқа
мерзім ішінде жас ағашты отай беру оның тез арада қалпына
келуіне, мүмкіндік бермейді. Кесілген ағаштың 13 табиғи жолмен
қалпына келеді, ал қалғанын адамдар өз күшімен отырғызуы керек.
Өкінішке орай, тәжірибеде ол жүзеге аса бермейді.
Мамандардың есебі бойынша, біздің ормандарымыздан жылына
1500 млн м3 дейін ағаш дайындауға болады. Қазіргі кезде оның 1,3
ғана дайындалып жүр, соның өзінде ағаш қоры дұрыс
пайдаланбағандықтан орманға үлкен зиян келуде.
Кесілген ағашты сақтауда, тасымалдауда өте көп
кемшіліктер бар. Олар поезбен, сумен, автотранспортпен
тасымалдағанда жолшыбай шашылып, ысырап болады. Орманды сактауда
оларды зиянды жәндіктерден корғаудың маңызы зор. Оның
механикалық, химиялық, биологиялық жолдары бар.
Көгалдар мен жайылымдарды сақтау үшін: 1) жер бетіп лас
нәрселерден тазарту керек; 2) топырақ құнарлылығын сактау керек;
3) улы өсімдіктермен тұрақты күресу керек.
Қазақстан орман шарулшылықтары жыл сайын 90 мың гектарга
ағаштар отырғызады. Онда табиғи өсімдіктердің бес мыңнан астам
түрлері өседі, олардьщ ішінде дүние жүзінде кездеспейтін реликті
өсімдіктер де бар. Мысалы, Шарын өзенінің аңғарында өсетін ақ
үйеңкі тоғайы планетамыздың басқа түкпірлерінде кездеспейді. Сол
сияқты сирек кездесетін реликті өсімдіктср түрлері ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Селекция туралы жалпы түсінік
Пайдалы өсімдіктердің зерттелуі
Төменгі сатыдағы өсімдіктер систематикасы
Өсімдіктердің инфекциялық ауруларға иммунитет
Өсімдіктер анатомиясы мен морфологиясы
Өсімдіктердің минералдық заттармен қоректенуі
Дала өсімдіктері
Өсімдіктердің топырақтан қоректенуі
Ботаникалық бақтың реконструкциясы
Гүлдің құрылысы және оның қызметі
Пәндер