Ақша нарығы жүйесі



1. Ақша функциясы. Ақша агрегаты.
2. Ақшаға сұраныс. Ақшаның классикалық сандық теориясы.
3. Ақша ұсынысы. Ақша мультипликаторы.
4. Ақша нарығындағы тепе.теңдік. Хансен моделі (LM)
Ақша дегеніміз – тауардың жалпы эквивалентінің тиянақталған түрі, құнның эквиваленттік формасы мен тұтыну құны біте қайнасқан ерекше тауар. Яғни, ақша-тауар өндіру меноны айырбастау үрдісінде басқа тауарлардан бөлініп шыққан ерекше тауар, оның айрықша қызметі - барлық тауарларға ортақ балама рөлін атқару. Ақшаның ең ықтимал сипаты – оның жоғары өтімділігі. Ақшаның 3 қызметін бөліп көрсетеміз: 1.Айналыс құралы; 2. Құн өлшемі; 3.Төлем құралы. Үш функцияның жиынтығы ақшаның басқа активтен айырмашылығын көрсетеді. Ақша көлемін мемлекет Қазақстан Ұлттық Банкі арқылы бақылайды. Ақша көлемін бақылауға байланысты экономикадағы тұрақтылықты іске асырады, осыған байланысты ақша шамасын есептеу негізгі рөл атқарады.
Ақша массасы дегеніміз – шаруашылық айнаымына қызмет ететін және жеке адамдарға, кәсіпорындарға, мемлекетке қарасты сатып алу және төлем қаржысының жиынтық мөлшері. Ақша массасы ақша айналымының сандық көрсеткіші. Белгілі бір мерзім аралығында және белгілі бір күнге ақша айналымындағы сандық өзгерістерді талдау үшін, сол сияқты ақша массасының көлемін және оның өсу қарқынын реттейтін іс-шаралар жүргізу үшін әр түрлі көрсеткіштер(ақша агрегаттары) қолданылады.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
Ақша нарығы
Жоспар:
1. Ақша функциясы. Ақша агрегаты.
2. Ақшаға сұраныс. Ақшаның классикалық сандық теориясы.
3. Ақша ұсынысы. Ақша мультипликаторы.
4. Ақша нарығындағы тепе-теңдік. Хансен моделі (LM)

1.Ақша функциясы. Ақша агрегаты.
Ақша дегеніміз - тауардың жалпы эквивалентінің тиянақталған түрі, құнның эквиваленттік формасы мен тұтыну құны біте қайнасқан ерекше тауар. Яғни, ақша-тауар өндіру меноны айырбастау үрдісінде басқа тауарлардан бөлініп шыққан ерекше тауар, оның айрықша қызметі - барлық тауарларға ортақ балама рөлін атқару. Ақшаның ең ықтимал сипаты - оның жоғары өтімділігі. Ақшаның 3 қызметін бөліп көрсетеміз: 1.Айналыс құралы; 2. Құн өлшемі; 3.Төлем құралы. Үш функцияның жиынтығы ақшаның басқа активтен айырмашылығын көрсетеді. Ақша көлемін мемлекет Қазақстан Ұлттық Банкі арқылы бақылайды. Ақша көлемін бақылауға байланысты экономикадағы тұрақтылықты іске асырады, осыған байланысты ақша шамасын есептеу негізгі рөл атқарады.
Ақша массасы дегеніміз - шаруашылық айнаымына қызмет ететін және жеке адамдарға, кәсіпорындарға, мемлекетке қарасты сатып алу және төлем қаржысының жиынтық мөлшері. Ақша массасы ақша айналымының сандық көрсеткіші. Белгілі бір мерзім аралығында және белгілі бір күнге ақша айналымындағы сандық өзгерістерді талдау үшін, сол сияқты ақша массасының көлемін және оның өсу қарқынын реттейтін іс-шаралар жүргізу үшін әр түрлі көрсеткіштер(ақша агрегаттары) қолданылады.

Ақша агрегаттары - орталық банк қолданатын ақша массасын анықтайтын көрсеткіш.

ҚР Ұлттық Банк қолданатын ақша агрегаттары
М0
Қолма - қол ақша
М1
Айналымдағы қолма-қол ақша
М2
М1 + коммерциялық банктердің жедел шоттарындағы ақша
М3
М2 + қысқа мерзімді бағалы қағаздар, банк сертификаттары
L
М3 + мемлекеттік бағалы қағаздар

2.Ақшаға сұраныс. Ақшаның классикалық сандық теориясы.

Ақша сұранысы - ақша қорының айқын қажеттілігі. Ол анықталады, қаржының төлем санымен, халық және фирмалар өнерпаздық форма ретінде ұстайды. Ақшаға сұранысты түсіндірудің теориялық ыңғайын табу.

Ақшаға сұранысты түсіндірудің теориялық ыңғайы:
1. Ақшаға сұраныстың сандық классикалық теориясы.
2. Кейнстік өтімшілдіктің артықшылық теориясы.
3. Монетаристік теория.
Ақшаның сандық теориясы - ақшаға сұранысты айырбас теңдеуін шешуге байланысты анықтайды: MV = PY
Мұндағы, M - айналыстағы ақша сомасы;
V - ақшаның жылдамдық айналысы;
P - баға деңгейі;
Y - шығару көлемі.
Болжасақ, ақшаның айналыс жылдамдығы V- шамасы тұрақты, бұл жағдай экономиканың тұрақты байланыста болуын, табиғи жағдайға байланысты, уақыттың жылжуына қарай ақшаның жылдамдығы өзгеруі ықтимал (банк жүйесіне жаңа технологияны қолдануға байланысты т.с.с.)
Ақша айналымының тұрақтылығына байланысты теңдеу келесі түрде болады: MV = PV
Бұл жағдайда айналыстағы ақша шамасының өзгеруі ЖҰӨ пропорционалды номиналды өзгереді. Классикалық концепциясы бойынша нақты ЖҰӨ өте баяу өзгереді, өндіріс факторына жаңа санды қосуға байланысты қысқа мерзім уақытында тұрақты болады, сондықтан ақшаны қолдану айырбаста әсер етеді. Ақшаның қасиеті нақты көрсеткішке әсер етпеуі ақшаның нейтралдығына деген атқа ие. Осыған байланысты классиктер қорытынды жасады, ол мынадай атаққа ие - классикалық дихотомия - ұлттық экономикада екі айналыс секторында нақты және ақша нарығында белгіленеді.
Ақша нарығы - институттар жүйесі ақшаға және ақша активіне ұсыныс пен сұраныстық қызметін қамтамасыз етеді, негізгі рөлді атқарушы қаржы делдалдары активтерді және қарыз міндеттемесі тұтынушылардың сұрақтарына сәйкес жасайды. Ақша нарығында пайыздық мөлшерлемесі ақшаның альтернативтік құны және аңғарылмаған табыс ретінде сипаттайды, ақша қаржысын сақтау жиналған бөлігі.
Номиналдық пайыз мөлшерлемесі банк пайызын қамтып көрсетеді, ал нақты мөлшер мен мөлшерлеме пайызы табыстың сатудағы қабілеттігін қамтиды, пайыз ретінде алынған номиналдық және нақты пайыздық мөлшерлемелердің байланысы Фишердің теңдеуінде жазылған : i=r+п , мұнда п - инфляция қарқыны, і - номиналдық пайыз мөлшерлемесі, r - пайыздың нақты мөлшері.

3.Ақша ұсынысы. Ақша мультипликаторы.
Ақша ұсынысы - ақша саны, банк жүйесінен тыс қолда бар айналыстағы ақша. Ақша ұсынысы (Ms) екі қосындыдан тұрады:
1. Банк жүйесінен тыс қолда бар ақша ( С );
2. Экономикалық қажет кезде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қаржы нарығының теориялық негіздері
Қаржы нарығы жайында
Қаржы нарығының түсінігі және экономиканың дамуындағы оның маңызы
Қазақстан Республикасындағы бағалы қағаздар нарығы жүйесіндегі мәселелерді шешу жолдары
Қаржы нарығының түсінігі
Қаржы нарығының құрылым
Қаржы нарығының мәні мен механизмі
Қаржы нарығын басқарудың басыңқы салалары
Қаржы нарығының құрылымы
Қаржы және ақша нарығы
Пәндер