Қырықжапырақтәріздес өсімдіктер бөлімі

БҚО,Теректі ауданы, Подстепный қазақ жалпы орта білім беретін мектебінің химия-биология пәндерінің I-санатты мұғалімі Берді Назгүл Елеуқызы.

Сабақтың тақырыбы: Қырықжапырақтәріздес өсімдіктер бөлімі.
Сабақтың мақсаты: Қырықжапырақ тәріздес өсімдіктердің морфологиялық ерекшеліктері туралы,бәріне ортақ даму процесі болатыны,ертедегі алғашқы тіршілік формаларының тас көмір түзілудегі,қазба түрлеріндегі көпшілігінің шөптектес өсімдіктер екендігі туралы білім беру.
.2.Қырықжапырақтардың табиғаттағы,адам өміріндегі маңызын оқыта отырып,тиянақты білім алуға тәрбиелеу.
3.Осы топқа жататын өсімдіктерді танып-білуге,қорғап-сақтауға тәрбиелеу.
Сабақтың құрал-жабдығы: Интерактивті тақтадан кестелер,сызба-нұсқалар тапсырмалары ,суреттермен жұмыс,биологиялық диктант.Микроскоп,лупа,микропрепараттар,кеппешөптер.
Сабақтың әдісі: Биологиялық диктант.Сұрақ-жауап.
Сабақтың жоспары:
I.Ұйымдастыру бөлімі.
. II.Үй тапсырмасын тексеру
1 тапсырма.
1.Қырықбуын тамырсабағы бар ______ және ______ өркеннен тұратын дәрілік өсімдік.
2.Қырықбуын өте көп _______ мен _______ тұрады.
3.Көктемгі өркендері ________, ал жаздық өркендері ________ қызметін атқарады.
4.Өсімді көбеюі _______________,________________ арқылы, жыныссыз көбеюі ____________ арқылы жүзеге асады.
5.Қырықбуынның ұшында орналасатын спорангийлер тобының орны ____________ деп аталады.
6.Бір споралардан __________ өскіншелер,екіншілерінен _______ өскіншелер дамиды.
7.Осы өскіншелерде _________________ көбею жүзеге асады.
2- тапсырма.Қырықбуын өркендерінің екі түрінің белгілерін кестеге жіктеп жаз.
1) споралы; 2)өсімді; 3) өсу қызметін атқарады; 4) көбею қызметін атқарады; 5) жасушаларында хлорофилл бар; 6) өркендерінің ұштарында спорангийлері бар масақтары болады; 7) өркендерінде бұтақтар топтанып орналасады; 8) өркендерінде қабыршақты жапырақтар топтанып орналасады; 9)өркендерінің жасушаларында хлорофилл болмайды; 10) өркендері буын және буынаралықтардан тұрады.
Өсу
Көбею

III.Жаңа материалды оқыту:
1.Өсімдіктерге жалпы шолу.
Төменгі сатыдағы өсімдіктер.
Балдырлар.

Жоғарғы сатыдағы өсімдіктер.
Мүктер
Плаундар
Қырықбуындар
Қырықжапырақтар

Споралы Тұқымды
2.Қырықжапыраққа жалпы сипаттама.
3.Құрылысының ерекшеліктері.
Усасыр қырықжапырағында үш түрлі жапырақ болады.
1-ші жылғы жапырақтар
2-ші жылғы жапырақтар
3-ші жылғы жапырақтар
Бүршік түрінде тамырсабақтың ұшына жақын орналасады.
Жапырақтар осы бүршіктерден пайда болады.Олар биіктеп сыртын түктер жабады.
Көктемде бүктелген жапырақтар жазылып,қауырсынды тілімделген нағыз жапырақтарға айналады.

3.Көбеюі.

Қырықжапырақ және оның даму айналымы: 1 - қырықжапырақ; 2 - жапырақ және оның астындағы спорангийлер; 3 - спорангийдің ашылып, споралардың шашылуы; 4 - споралардың өнуі; 5 - өскінше; өскіншеде түзілген аталық (5а) және аналық (5ә) жыныс мүшелері; 6 - пісіп жетілген өскіншеден дамыған жас қырықжапырақ.
4.Қырықжапырақтың маңызы және Қазақстанның Қызыл кітабына енген түрлері.
№ 19-зертханалық жұмыс.
Қырықжапырақтәрізділердің сыртқы құрылысы.
1. Қырықжапырақтың жерүсті,жерасты бөліктерін табу.
2.Споралы қоңыр төмпешіктерді табу,оны лупамен қарау.
3.Микропрепаратты микроскоппен ұлғайтып қарау.
4.Бақылағандарының суретін салу,атауларын жазу.
5.Қорытындылау.
IV.Бекіту:
1- тапсырма.Қырықжапырақтың суретіне назар аудар. Оның құрылымдық бөліктерін жаз.
1......................................................................................................
2......................................................................................................
3......................................................................................................

2- тапсырма.Қырықжапырақтәріздес өсімдіктердің көбеюін сызбаға түсір.

Көбеюі:

3-тапсырма.
Жапырақтардың қызметтерін жаз.
1.
2.
V.Бағалау.
VI.Үйге. § 21. Хабарлама: <<Тас көмірдің пайда болуы>>.
+

Суретте әр сан нені көрсетіп тұр?Гаметофитті ирек сызықпен, спорофитті түзу сызықпен сыз.
1-...........................................................................
2-...........................................................................
3-...........................................................................
4-...........................................................................
5-...........................................................................
6-...........................................................................
7-...........................................................................
8-...........................................................................
9-...........................................................................

V.№7.Зертхана бойынша;
1.