3-сыныпқа арналған қазақ тілі сабағы: 2-сыныптағы дыбыс пен әріп ұғымын қайталау

Дыбыстар мен әріптер туралы алған білімдерін сұрақ - жауап арқылы қайталау.

Тақтаға мынадай сөздер жазылады: дала, білім халық, қымыз.

Осы сөздерді құрап тұрған тек дауысты дыбыстар тізбегін жазу:

аа, іі, аы, ыы.

Мынадай сұрақ қойылады:

- Осы тізбектен қандай сөздер екенін білуге бола ма?

Енді сөздердің тек дауыссыз дыбыстарын көшіріп жазады:

Д . . . Л . . . , б . . . Л . . . М, Х . . . Л . . . Қ, қ . . . м . . . з.

- Бұл әріптер тізбегінен сөз құрастыруға бола ма?

Осы тапсырманы орындап болғаннан кейін, топ мүшелері өзара пікірлесе отырып, өз қорытындыларын айтады.

Мысалы, дауысты дыбыстар буын құрай алса, сөйлеу кезінде дауысты дыбыстармен қатар дауыссыз дыбыстардың да маңызы зор. Дауысты, дауыссыз дыбыстар бір - бірінсіз сөз құрай алмайды.

Сабақ басындағы қайталауға берілген тапсырма оқулық бойынша орындалады. Оқушылар көп нүктенің орнына керекті сөздерді қою арқылы сөйлемдерді ауызша толықтырады.

10 - жаттығуды орындап болғаннан кейін, жуан, жіңішке дауысты дыбыстар еске түсіріледі. Сөздегі дауысты дыбыстардың жуан, жіңішке болуына байланысты сөздердің де жуан, жіңішке айтылатынын естеріне түсіреді.

11 - жаттығу жұмбақтың шешуін тап. Жұмбақтың шешуіндегі сөзді буынға бөл

12-жаттығу Көп нүктенің орнына тиісті әріптерді қойып жаз.

13- жаттығуды орындау арқылы сөздерге дыбыстық талдау жасап, дыбыс пен әріптің айырмашылығын еске түсіреді.

Жаттығулар орындалғаннан кейін топтарға тапсырмалар беріледі. Дауысты, дауыссыз дыбыстарды еске түсіріп, дауысты, дауыссыз дыбыстардың ұқсастықтары мен ерекшеліктерін анықтау.

Сызбаны әр топ өздерінің қалауынша, әртүрлі формада сызуына болады.

Мысалы, үшбұрыштар, ашылған кітап, үй тәріздес, т. б.

Дауысты дыбыс

А, ә, о, ө, ұ, ү, ы, і, y, u, . . .

1. Созылып айтылады, кедергіге ұшырамайды.

2. Жуан, жіңішке.

3. Буын құрайды.

4. Екі дауысты дыбыс қатар келмейді.

Дауыссыз дыбыс

к, қ, м, н, ң, р, й, . . .

1. Созылмайды, кедергіге ұшырайды.

2. Қатаң, ұяң, үнді

З. Буын құрамайды.

4. Екі дауыссыз қатар келеді.

1. Дыбыс

2. Әріптік таңбасы бар

3. Сөз құрайды

4. Қазақ әліпбиін құрайды

5. Дыбыстың өзгеруі сөз мағынасын өзгертеді

Бастапқы шеңбердің ішіне дауысты, дауыссыз дыбыстардың айырмашылықтары, үшінші шеңберге ұқсастықтары жазылады.

«Егер дыбыстар мен әріптер болмаса . . . » деген тақырыпта эссе жазу.