Бедерлі тігістері бар белдемшені тігу Белдемшені пішу, көктеу және бірінші өлшемнене өткізу

Топ: ПУ-13
Күні: 05.11.2015 ж

Өндірістік оқыту сабағының жоспары

Бағдарлама тақырыбы: №9 Бедерлі тігістері бар белдемшені тігу
Сабақтың тақырыбы: №9,1 Белдемшені пішу, көктеу және бірінші өлшемнене өткізу

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Белдемшенің пішу жолдарын тусіндіре отырып көрсету, дайын лекаломен жұмыс жасауды үйрету.
Дамытушылық: Мамандығына деген қызығушылығын арттыру, еңбекке іскерлігін, икемділігін дамыту.
Тәрбиелік: оқушыларды: Талаппен бастап, талғаммен аяқтау, әсемділікке, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Сарамандық тәжірибелік жұмыс
Материалды-техникалық жабдықтар: Презентация слайдтарын қолдану, нұсқау парақтары, сантиметрлік таспа, арнайы бор, қайшы, сызғыш, дайын үлгілер.
Пән аралық байланыс: математика, киімді құрастыру.

САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ:
КІРІСПЕ БӨЛІМ

І. Ұйымдастыру бөлімі: 3-5 мин.
1. Амандасу.
2. Сабаққа қатысуын тексеру.
3. Сабаққа дайындықтарын тексеру.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: Үй тапсырмасын қайталау ретінде, сұрақтарға және сурет бойынша жауап бері.
1. Бүкпені екінші жақ бөлікке қандай әдіспен көшіреді, әдісін түсіндір? (Алдымен алдыңғы бойдағы бүкпені көшірммелі тігістер арқылы екінші жаққа көшіремі. Орындалу әдісі екі бөлікті уақытша біріктіреді көктеу арақашықтығы 15-25мм, ал жіптің босату биіктігі 15,-20 мм. Матаны екі жаққа тартып ортасындағы жіпті кеседі де екінші жаққа түскен инешаншымшың орнын арнайы бор мен сызады)
2. Бүйір тігістерін неше сантиметрге көктейді және тігеді?(бүйір тігісін 15 мм көктейді және 10 мм тігеді)
3. Артқы бойдағы жапсырма қалтаның өңделу жолдарын қандай?( алдымен қалта бөлігін дайындап алу, қалта аузын 15-20 мм қайырып сырып тігу, жиектерін 10 мм қайырып көктеп машинамен 1-2 мм тігу )
4. Белдемшенің етегін қалай өңдейді?
5. (Белдемшенің етегін 40 мм қайырып көктер аламыз, содан кейін арнайы жасырын тігін машинасымен немесе ттігін машинасы мен 35 мм-тігіс жүргізіп тігу)
6. Түйме тесігін қандай әдіспен орындайды?
( Түйме тесігін арнайы машинамен тесуге болады немесе ілмектелген инешаншыммен тігеді)
7. Қалтаның өңделуіне қарай қандай топқа бөлінеді?
(жарма қалта тігіске түскен және жапсырма қалта)
8. Қалтаның орналасуына қарай қандай түрге бөлінеді?
(төс және жан қалта түріне бөлінеді)
9. Қалта аузының қырқылуына қарай қандай түрге бөлінеді?
(қиғашталған, көлденең, тігінен, қалпына қарай және фигуралы болып бөлінеді)
10. Ал сәндік бөлшектеріне қарай қандай түріне бөлінеді?
(қақпақшалы, жапырақшалы болып бөлінеді)
11. Жарма қалта қандай әдіспен орындалады?
(тіл әдісімен орындалады)

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

ІІІ. Жаңа тақырып

Әйелдер үшін негізгі киімнің бірі белдемше болып есептеледі. Белдемшенің формасы мен үлгісі әр түрлі болады.
1. Тіке белдемше түрі
2. Тіке белдемше бедерлі тігістерімен түрі
3. Етегі жағы трапеция белдемше түрі
4. Шеңберлі белдемше түрі
5. Жартылай шеңберлі белдемше түрі
Солардың ішіндегі бедерлі тігістері дар белдемшені пішеміз. Белдемше алдыңғы бой мен артқы бой болып бөлінеді, бірақ алдыңғы бойына бедерлік тігістері орналасқан. Белдемшенің бір неше түрлері болады.

Матаны дайындау барысы. Матаны алдымен ылғалды жылулық өңдеуден өткіземіз. Яғни, матаны үтіктеу столында жазып қоямызда матаның теріс жағынан жайма арқылы ылғалдап үтіктеу жұмысын жүргіземіз. Осы жұмыс арқылы матаның толық отыруы немесе орнына келуі процесі жүргізіледі. Дайын матаны пішу столына жаямыз. Матаның ұзынына белдемше пішіледі.
Үлгіні матаға түсіру барысы. Үлгі жасау үшін бірініші адам денесінен керекті өлшем бірліктерін алады олар, бел айналымы, бөксе айналымы, белдемше ұзындығы. Алдымен матаның түсіне түріне назараудару керек. Егер мата бір түсті болса дайын үлгіні қатар ретімен қойып пішеді. Егер мата түрі сызықтары мен болса онда дайын үлгіні мата суретін келістіріп орналастырады. Мата суретін орналастырмаған жағдайда белдемше сызықтары мен суреттері әр түрлі болады. Сондықтан матаның ттүрінің суретіне байланысты. Дайын белдемшенің үлгісін мата бетіне дұрыс орналастырып қою. Матаға үлгіні ұзыннан қойып пішеміз. Алдымен алдыңғы бой мен бедерлік тігістерінің үлгісін мата бетіне орналастыамыз, содан кейін артқы бойдың үлгісін матаға орналастырамыз. Әр үлгінің бүйір тігісіне, артқы бой тігісіне, 1,5 см қоспа беріп сызамыз, бел сызығына да қоспа беріледі 1 см қоспа беріледі, етек сызығына 4 см қоспа беріледі. Дайын белдемшені кесіп көктеу жұмысына дайындаймыз.
Көктеу жұмысы. Адымен алдыңғы бойдағы бедерлік тігістерін көктеу жұмысы атқарылады. Алдыңғы бойдағы орта бедерлік бөлікке жан қиығының бөліктерін қондырамыз. Матаның оң жақтарын бір біріне қаратып 1,5 см көктейді, содан кейін артқы бойдағы бүкпені көктеу. Болғаннан соң артқы бой мен дайын болған алдыңғы бойдың бөліктерін алып бүйір тігістерін 1,5 см көктейді. Сол жақ бөлігінің тігісінің сыдырма орнын 18 - 20 см жеткізбей көктейді.
Бірініші өлшемнен өткізу барысы. Дайын бұйымды бірінші өлшемге дайындап кигізіп көреді, ақауларын бор немесе арнайы түйреуішпен белгілейді. Белдемшенің қателігін түзетеді де келесі жұмысқа дайындап қояды.

IV. Жаңа тақырыпты бекіту.
1. Матаны пішпес бұрын қандай жұмыс атқарылады, неліктен?
(Матаны алдымен толық ЫЖӨ-ден өткізеді. Матаның сапасына байланысты мата ЫЖӨ-ден өткеннен кейін отыруы мумкін.)
2. Белдемше пішуге мата суретінің ықпалы бар ма?
(үлгіні матаның түрі мен суретіне байланысты пішіледі, егер мата бір бүсті болса онда үлгіні қаз қатар қойып пішеді. Ал мата суретті немесе сызықты болма онда үлгіні мата бетіні сурет жалғасымен немесе сызық жалғасын келтіріп пішеді)
3. Белдемшенің жан қиықтарына және бүйір тігісіне неше мм. қоспа береді?
(10-15 мм қоспа беріледі)
4. Белдемшенің етегіне неше мм. Қоспа беріледі?
(40 мм қоспа беріледі)
5. Белдемшенің сыдырмасына неше мм орын қалдырады қай жағынан?
(18-20 мм сыдырмаға орын қалдырады сол жақ бүйір тігісінен)

V.Техника қауіпсіздігі ережесінің пысықтау сұрақтары

Тігін машиналарында істейтіндерге арналған ереже.
1. Машинамен жұмыс бастар алдында не істеу керек?
(машинаның жөнді екенін тексеру, ақауы болса механикке тексерту)
2. Машинамен жұмыс кезінде нені естен шығаруға болмайды?
(машинада қолды дұрыс ұстамаудан саусақты инемен щаншып алуы мүмкүн )
3. Метал жетеуіште несіз жұмыс істеуге болмайды?
(резеңке кілемшесіз жұмыс істеуге болмайды)
4. Электр двигателін өшірмей тұрып қандай жұмыс түрлерін атқаруға болмайды?
(машинаны тазалауға және майлауға сондай-ақ машина шкивіне ремень салуға тыйым салынады)
5. Машинаның айналып тұрған бөлігі жанына қай заттарды қоюға болмайды?
(қайшы және басқа аспаптарды қоюға тыйым салынады)

Электр үтігімен істейтіндерге арналған ереже.
1. Үтікті қосқанға дейін қай бөліктерін тексеру қажет
(үтік буын, үтік тұрығын тексеру керек)
2. Электр үтігін желіге қосып сөндіру әдісін айтындар
(бауынан тартып шығармай, айыр корпусынан қолмен ажырату керек)
3. Ысып тұрған үтікті қалай суытамыз және қалай суытуға болмайды?
(су бүркіп суытуға және үтікті суға салуға болмайды)
4. Ондай жағдайда қандай қауіпқа ұшырауы мүмкін?
(қолды немесе бетті күйдіріп алу)
5. Ылғалды жылумен жасау кезінде пяқ астымызда міндетті түрде не болуы тиіс?
(резеңке төсеніш)

IV.Нұсқау парағы бойынша жұмыс жасау

ҚОРЫТЫНДЫ БӨЛІМ
1. Бағалау
2. Оқушылардың оқу орнын жинауы

Өндірісте оқыту шебері: Жапаргалиева А.Ж.

Нұсқау парағы
№ 9,1 Белдемшені пішу, көктеу және бірінші өлшемнене өткізу