Экология - өмірдіңсоғыптұрғанжүрегі

Тақырыбы <<Экология - өмірдіңсоғыптұрғанжүрегі!>>
Мақсаты:
1. Оқушыларға қазіргі таңдағы адамзат баласының алдында тұрған экологиялық проблемелар туралы түсініктерін қалыптастыра отырып, экологиялық тәрбие беру
2. Табиғатты сүйе білуге, білдірмеуге, ұқыптылыққа тәрбиелеу
3. Оқушыларды ойлау қабілетін, жалпы дүниетанымын, ғылыми көзқарасын дамыта отырып, өз елінің қамын ойлайтын, табиғат байлығын көзқарашығындай қорғайтын азамат болуға тәрбиелеу.
Керекті құрал - жабдықтар мен көрнекіліктер: Тапсырмасы бар үлестірме қағаздар, топтардың аттары жазылған көрсеткіштер, фламастер, ақ қағаз, <<Қазақстанның байлықтары>>, <<Арал тағдыры>>, <<Семей полигоны>> видеофильмдерінен үзіліс, <<Қазақстан қорықтары>> суреттері.
Өткізу әдісі: әңгімелеу, сұрақ - жауап , жарысу.
1.Ұйымдастыру кезеңі.
Кіріспе сөз:
Ей адамзат сен алдымен досынды ұқ,
Сенің досың таза ауа өсімдік
Табиғаттан ала беріп барлығын
Ал, оны қорлау деген не сұмдық - деп әсем табиғаттың ажары мен тепе-теңдігін сақтау байыптау біздің өз қолымызда! Сондықтан бүгінгі сайысымыз :<<Экология - өмірдің соғып тұрған жүрегі!>> деп атап отырмыз.Бізге келіп отырған қонақтарымызбен таныс болыңыздар . Сайысты бағалайтын әділқазылар.Ал енді сайысымызды бастаймыз.
Бүгінгі сайысқа 2 топ қатысқалы отыр өздерін таныстырып өтсін І-ші топ <<Каспий>> тобы, ұраны: <<Толқынындай Каспийдің тербелеміз, биіктерге білімменен кенелеміз!>>
ІІ - ші топ <<Арал>> тобы ұраны: <<Арал деп аталатын тобынан біз, аманатын бабалардың орындаймыз!>>
Сайыскерлеріміздің таныстырудағы бағасы.
<<Қазақстан -2030>> Бағдарламасында Елбасы Н.Ә. Назарбаев <<2030 жылы Қазақстан мөлдір сулы, жасыл желекті, ауасы таза аймаққа айналады. Өндіріс қалдықтары мен радиация бұдан былай біздің үйіміз бен бақтарымызға енбейтін болады. Біздің балалар кінаратсыз толыққанды өмір сүретін болады>>, -деп атап көрсеткен еді. Қазіргі таңда экология өзекті мәселеге айналып отыр. Сондықтан, қоршаған ортаны қорғау-әрбір адамның төл міндеті.
ЭКОЛОГИЯ
Енді балалар экранға назар аударып, экология туралы ұғымдарға тоқталайық:
Топырақ экологиясы Жануарлар мен өсімдік экологиясы Су экологиясы
Мұғалім:Айналадағы қоршаған ортаның әсері адам денсаулығын нығайтып, еңбекке деген ынтасын арттырады, организмнің үйлесімді дамуына мүмкіндік туғызып, бос уақытты жан-жақты тиімді пайдалануға ықпал жасайды. Адам табиғат пен Жер-ананың төл перзенті. Табиғат тіршілік көзі, сондықтан да табиғи заңдылықтарды қатаң сақтау керек.
Осы тақырыпта Қадыр Мырза Әлінің мынадай өлең шумақтары бар:
Табиғаттан бабамыз ала берген секілді,
Дархандықты қазаққа дала берген секілді.
Еркелікті, ерікті желден алған секілді,
Мөлдірлікті көгілдір көлден алаған секілді. (Қ.Мырза Әлі.)
2 тапсырма Үй жұмысы сурет салу қорғау
І топқа "Табиғатты қорғау, аялау"
ІІ топқа "Табиғатты не істесек біз бүлдіреміз" деген тақырыпта сурет салу
Сайыскерлерімізді бағалаймыз
1 .Енді <<Киностудио>> аялдамасына тоқталайық. <<Экология-өмірдің соғып тұрған жүрегі>> бейнефильмін көру. (2-3 мин)
2. <<Сұрақ-жауап>> аялдамасы.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қойылады.
1.Қоршаған орта дегеніміз не?
2.Экология дегеніміз не?
3.Қорық дегеніміз не?
4.Сіз табиғат қорғау үшін не істедіңіз?
Екі топтың жауабын бағалаймыз.
4. <<Қасірет>> аялдамасы. <<Арал тағдыры>>мини слайд көрсетіледі. Енді балалар осы аталған экологиялық аймақтардың ішіндегі Арал саяхатпен жалғастырамыз.
<<Арал тағдыры>> мини слайд қандай ой түйдіңдер?
Екі топтың жауабын бағалаймыз.

5.<<Ой шақыру>>аялдамасы.
"Табиғатта тепе-теңдік бұзылса, табиғат заңы бұзылады" - дей келе
"Өзге тілдің бәрін біл, Өз тіліңді құрметте"- деген ұғымды негізге ала отырып, "Тіл өнер" ойыны ойналады.Оқушыларға тапсырма беріледі, мақал-мәтелдердің жалғасын табады.
1. Таулы жер бұлақсыз болмас
Сұлу жер құлақсыз болмас
2. Су-ырыстың көзі
Еңбек кірістің көзі
3. Тау мен тасты су бұзар
Ел арасын қу бұзар
4. Судың да сұрауы бар
. 6. "Жер - Ана мен саған табынамын" Екі топтың жауабын бағалаймыз
Сайысымыздың жалғасы Өнер аялдамасы, сайыскерлер өз өнерін көрсетеді.Қалдық заттардан бұйымдар жасайды оларды не үшін жасағанын түсіндіреді.
Екі топтың өнеріне баға беріңіздер Каспи тобы, Арал тобы.
Тыйым сөздер аялдамасы екі топ тыйым сөздерді айтып жарысады. . <<Ұлттық - тәлім тәрбие>> аялдамасы.
<<Шығармашыл>> тобының қазақтың экологиялық тыйым сөздері, мақал - мәтелдері, нақыл сөздері бойынша жарысын
Тоқтап қалған топ жеңіледі топтың бағасы.
<<Үнемшіл>> аялдамасы
<<Үнемшіл>> тобына жанұяның бір күнгі үйден шығатын қоқыстарын тізімін жазып, көп қабатты үйлерден күнделікті қанша қоқыс шығатынын есептету, олардың қанша уақытта толық айырылып, шіруін есептеуін, олардың азайту жолдарын сұрау. Қазақстанның экологиясын бүлдірмеу үшін қандай ұсыныстар айтылатынын білу.
Заттардың толық айырылып, шіріп кетуі:
Қағаз 2-10 жыл
Консерві банкалар 80 жыл
Полиэтилен 200 жыл
Пластмасса 500 жыл
Шыны 1000 жыл
Екі топтың бағасы. Осымен сайысымыз мәресіне жетті екі топтың жалпы бағасы .Әділ қазылар қорытынды шығарарғанша оқушылар бір өнерін тамашалайық.
Әділ қазылар алқасына сөз кезегі беріледі.
.Қорытындылау:Берілген сөз тіркестерін таңдап, өз ой- пікірімен аяқтау. Оқушылар өз ойларын қорытындылап пікір айту
1. Ең қызықты болғаны...
2. Маған ой салғаны...
3. Мен мынадай сезімде болдым...
4. Маған ұнағаны...
5. Мені мазалағаны..
<<Тәрбие-бесіктен басталады>> дегендей, экологиялық сауаттылық, экологиялық мәдениет отбасы, ошақ қасынан басталғаны дұрыс. Қоршаған ортаны қорғау-әрбір адамның төл мәдениеті. Ендіше, табиғатты аялай білетін, адамгершіліг мол, ізгілікті, экологиялық білімі мен мәдениеті жоғары тұлға болуымыз керек.