Есім хан (1598 - 1628 ж)

7 сынып. Қазақстан тарих
Сабақтың тақырыбы: §41 Есім хан (1598 - 1628 ж)
Сабақтың мақсаты: Білімділік: Есім ханның тұсындағы қазақ хандығының жағдайы
туралы. Есім ханның заңдары туралы оқушыларды жан - жақты
таныстыру;

Дамытушылық: Сабақ барысында оқушыларды тарихи танымдық
танымдық ойлау, талдау, салыстырып, қорытынды жасау қабілеттерін
дамыту;

Тәрбиелік: Хандықтың ішкі және сыртқы саяси жағдайын, Есім хан
мен Тұрсын ханның арасындағы алауыздықтың салдарын түсіндіре
отырып, оқушыларды ауызбіршілікке, адамгершілікке, Отанын сүюге
тәрбиелеу;

Көрнекілік құралдар: суреттер, слайд, карта
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдістері: Баяндау, сұрақ - жауап
Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру
1.Оқушылармен амандасу, түгендеу
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау
<<Алтын қақпа>> ойыны
І. Тас қақпа сұрағы
1. Тәуекелдің хандық билікті алғанға дейінгі елдің жағдайы туралы айтып бер.
ІІ. Күміс қақпа сұрағы
2. Тәуекел хан тұсындағы хандықтың сыртқы саясаты
ІІІ. Алтын қақпа сұрағы
3. Қазақ өзбек қатынастары
ІҮ. Алтын сандық сұрағы
4. Орыс мемлекеті мен қарым - қатынас
ІІІ.Қорытындылау
ІҮ. Жаңа сабақ
<<Бүтін билікке Төле жеткен,
Бүтін хандыққа Есім жеткен>>
Қазыбек би
Жоспар:
1.Есім ханның ішкі және сыртқы саясаты
2.Тұрсын ханның бүлігі
3.>>Есім ханның ескі жолы>>

Басты мақсаты - қазақ 1598 - 1628 қазақ тәжірибелі қолбасшы
хандығын нығайту елін басқарған

Есім хан

<<Есім ханның ескі жолы>> білікті саясатшы <<Еңсегей бойлы Ер Есім>>
заңының авторы атты тарихи жыр шыққан

Ел қорғанысын нығайту Әдет - ғұрып заңы <<Қасым салған қасқа жолды>>
негізге алып, өңдеп толықтырған

Мал - мүлік туралы бап <<Есім ханның ескі жолы>>

Қоныс тұрақ туралы бап Адамдар арасындағы Кейін Тәукенің <<Жеті жарғысына>>
қатынас туралы негіз болды

Есім хан Тұрсын ханға ілесіп, бейбіт елді ойраңдауға белсене қатысқан Қатаған руын жазалады.Тұрсын ханның бұл бүлігі тарихты <<Қатаған қырғыны>> деп атаған. Жоспар бойынша слайдтар арқылы түсіндіру.
Ү.Бекіту.
Сәйкестендіру

Хандар Билік еткен жылдар
1.Мұрындық хан 1474 - 1511
2.Қасым хан 1511- 1518
3.Хақназар 1538- 1580
4.Шығай хан 1580 - 1582
5.Есім хан 1598 - 1528

Ретімен қой
1.Керей
2.Жәнібек
3.Мұрындық
4.Қасым
5.Хақназар
6.Шығай
7.Тәуекел
8.Есім

Артығын тап.
1.Қасым.Бұйдаш.Тахир.Есенбұға.Хақназар
2.Шайбани.Сұлтан.Бейбарыс.Абдар - Рашид.Абдаллах
3.Түркістан.Қозыбасы.Сығанақ.Тараз
4.Ресей. Египет.Бұқар хандығы.Моғолстан
Сұрақ - жауап
Есім ханның билік құрған жылдары - 1598-1628
Есім ханның басты мақсаты - хандықты бір орталыққа бағындырған мемлекет құру
Алғашқы қазақ - бұқар шайқасы - 1603 Айғыржарда
Есім ханның қалмақтарды талқандаған жылы - 1627 ж
Қазақ Бұқар соғысында Есім хан қолданған ұтымды соғыс тәсілі - қорғаныс шайқас
ХҮІ басында бір мезгілде билік құрған екі хан Есім, Тұрсын
Далалық заңдарға байланысты Есім ханның заңдар жинағы - <<Есім ханның ескі жолы>>
Тұрсын ханның бүлігі - <<Қатаған қырғыны>>
<<Қатаған қырғыны>> болған жы - 1627 жыл
Тұрсын хан тәуелсіздік белгісі ретінде шығарды - ақша
ҮІ.Үйге тапсырма Есім хан (1598 - 1628ж) Есім хан туралы қосымша материалдар жинақтау
ҮІІ.Оқушыларды бағалау.