Циклдік алгоритмдерді программалау жайлы

Сабақ мақсаттары

Оқушылар:

Тақырып бойынша танымдық сұрақтарды шешеді, белгіленген мақсатқа қол жеткізеді, өзін-өзі дамытады, топпен жұмыс істеу және топ жұмысының нәтижесін көреді, өз ойын сынып алдында қорғай біледі.

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Циклдік алгоритмнің қызметі ?

For, To, Do қандай оператор ?

• Discuss the chart that is created. Which is the most popular fruit choice? How do we know?
• Has every learner’s choice been recorded? How can we check?
• Ask learners if they can think of other questions that we might have investigated. If ideas are not forthcoming, ‘lead’ the discussion by suggesting - what else could we have put in the basket? What other things could we try, to see if people have favourites? What other questions could we have asked about our fruit basket?
• Take ideas and ask - What do you think the result might be? What would the pictogram look like?

Жазылым бойынша ұсыныстар:

1. For, To, Do
2. FOR - ҮШІН, TO - ДЕЙІН, DO - ОРЫНДАУдеген мағынаны беретін түйінді сөздер.

Табыс критерийлері:

1. Кері байланыс орнату.
2. Жаңа тақырыпты толық меңгерту.
3. АКТ-дағы жұмыстарды дұрыс орындау.
4. Жаңа тақырыпты қорытындылау.

Ұйымдастыру. Сәлемдесу. Сынапта ынтымақтастық атмосферасын орнату үшін оқушылардың бүгінгі күнгі көңіл күйлерін сұрап «Шарф» әдісі арқылы оқушыларды 2 топқа бөлу. 1-топ «Қызыл түс»

2-топ «Көк түс»

Оқушыларды жұмыс орындарына отырғызу.

«Өрмекші торы»әдісі бойынша сұрақтар. Сынама шкаласы арқылы бастапқы білімді анықтау үшін кері байланыс орнату.

1. «Миға шабуыл» әдісіарқылы «Сөзжұмбақ» шешу.

Блум таксоманиясының категорияларын қолдану.
1 . Білу
2. Түсіну
3. Қолдану
4. Талдау
5. Жинақтау
6. Бағалау

1. Білу. «Шағын дәріс» әдісі» әдісі арқылы. Өмірдегі сияқты Паскаль ортасында да процесс нәтижесіне жеткенше қайталана береді. Жалпы грек тілінен аударғанда цикл - шеңбер дегенді білдіреді екен.
Көп жағдайда аргументтерінің әр түрлі мәні бойынша алгоритмнің белгілі бір бөліктерін бірнеше рет қайталауға тура келеді. Осындай процесстерді ұйымдастыру үшін циклдік құрылымды алгоритмдер - қайталау операторлары қолданылады. Олар әр түрлі заңдылық негізіндегі ереже бойынша қолданылады.

2. Түсіну . »Шағын дәріс»Паскаль тілінде қайталау процессін жүзеге асыратын циклдік операторлардың 3 түрі бар: арифметикалық цикл - FOR, шартын алдын ала тексеретін цикл - WHILE және шартты соңынан тексеретін цикл - REPEAT. Егер шартын алдын ала тексеретін циклдегі операторды неше рет қайталау керек екендігі белгісіз болып, оның тек қайталану шарты берілсе, онда WHILE, REPEAT операторлары пайдаланылады. Ал FOR операторы қайталану саны алдын ала белгілі болған кезде қолданылады. FOR операторын параметрлі цикл операторы деп те аталады, өйткені, қайталау саны функция аргументі сияқты циклдің параметрі қызметін атқаратын басқару айнымалысы арқылы беріледі. FOR операторының екі түрі бар:FOR <айнымалы>:= to do <оператор>; FOR <айнымалы>:= downto do <оператор>; Мұндағы, S1 және S2 - цикл параметрінің алғашқы және соңғы мәндерін анықтайтын өрнектер; for…do - цикл тақырыбын анықтайтын түйінді сөздер; <оператор> - цикл тұлғасы. FOR - ҮШІН, TO - ДЕЙІН, DO - ОРЫНДАУ деген мағынаны беретін түйінді сөздер. Паскаль тілінде цикл параметрі міндетті түрде бүтін немесе реттелген типтегі айнымалы болуы қажет. Параметрдің өзгеру қадамына байланысты операторда TO немесе DOWNTO (DOWN - төмен, TO - дейін, DOWNTO - кері қарай) түінді сөздері пайдаланылады. Егер қадам +1 ге тең болса, онда операторда TO, ал қадам -1 -ге тең болса, онда DOWNTO сөзі қолданылады. Параметрдің бастапқы және соңғы мәндері бүтін сан түрінде немесе өсуі, кемуі бойынша реттелетін болуы тиіс, әйтпесе оларды бүтін мен беретін арифметикалық өрнек түрінде жазуға да болады.

3. Қолдану . »Түртіп алу» әдісі. Сабақ түсініктірек болу үшін мысалдар қарастырайық:
Мысал: 1 мен 100 аралығындағы сандар қосындысын есептейтін программа құру.
(for операторын қолдану арқылы)
Program esep1;
Var {айнымалыларды сипаттау бөлімі}
N, S:Integer; {х, y - бүтін сандар }
BEGIN {программа басы}
S:=0;
For N:=1 to 100 do { цикл 100 рет айналады}
S:=S + N; { қосындыны есептеу}
Writeln(‘S=’, S) ; { нәтижені экранға шығару }
End. { программа соңы}

«Ойлан-жұптас-бөліс» әдісі арқылы компьютерде есептер шығару кезеңі.

№ 1. 1, 3, 5, . . . , 15 сандар тізбегі берілген. Осы тізбектің квадраттарының кестесін құру керек.

PROGRAM ESEP3;
VAR I, K: INTEGER;
BEGIN
FOR I:=1 TO 15 DO
IF I MOD 2=1 THEN
BEGIN
K:=SQR(I) ;
WRITELN ('K=', K) ;
END;
END.

№ 2. 10-нан 20-ға дейінгі барлық жұп сандардың көбейтіндісін шығаратын программа құрыңдар.

PROGRAM ESEP2;
VAR I, K: INTEGER;
BEGIN
K:=1;
FOR I:=10 TO 20 DO
IF I MOD 2=0 THEN
K:=K*I;
WRITELN ('K=', K) ;
END.

№ 3 . 10- нан 20- ға дейінгі сандардың қосындысын табу керек.

PROGRAM ESEP1;
VAR I, S: INTEGER;
BEGIN
S:=0;
FOR I:=10 TO 20 DO
S :=S+I;
WRITELN ('S = ', S) ;
END.

Сергіту сәті. «Жанды дауыс» арқылы патриоттық ән айту.

5. Талдау. 1-топ «Кейстер» әдісі арқылы

1-топ: Командалар тізбегін табу.
W T E T O Y P F W
G P I
N T E G E
R
V
A R G E N K L I
S S D
O B D M S T
T
H E N G D F E E
A Z S D M R E A L
D F V H M F
O R N
I
D O W N T O M H
F R
E A D L N A Z

Жауабы: VAR, THEN, READLN, IF, INTEGER, REAL, ELSE, WRITELN, FOR, DO, TO, DOWNTO

2-топ: "Сәйкестендір"әдісі - терминдерді сәйкестендіру.

1. do 1. дейін
2. writeln 2. программа соңы
3. for 3. егер
4. end. 4. мәліметтерді енгізу
5. then 5. әйтпесе
6. readln 6. мәліметтерді шығару
7. else 7. үшін
8. if 8. онда
9. to 9. орындау

5. Жинақтау . Графикалық диктант.
1. Цикл операторының денесінде бірнеше операторды қатар қолдана аламыз (+)
2. FOR n=3 TO 5 do write (n) операторы - дұрыс жазылған (-)
3. Цикл операторында қайталану санын білу міндетті емес (-)
4. Егер қадам +1 ге тең болса, онда операторда TO, ал қадам -1 -ге тең болса, онда DOWNTO сөзі қолданылады. (+)
5. Параметрдің бастапқы және соңғы мәндері бүтін сан түрінде немесе өсуі, кемуі бойынша реттелетін болуы тиіс. (+)

Постер қорғау:»Кластер» әдісі арқылы

Постерді бағалау (топтық)

Критерий арқылы өзін-өзі бағалау. Топтық жиынтық бағалау.

Үйге тапсырма: 1. Цикл операторын оқу, сұрақтар жазып

келу. №5 есеп.

Кері байланыс: «Чемодан, Еттартқыш, Қоқыс жәшігі» Оқушылар қолдарындарындағы стикерлерге жұмыстарға қатысты пікірлері мен ұсыныстарын жазып, сол жұмыстын тұсына жапсырады.