Тақырып Булану және конденсация

Бекітемін:
Пәні: Физика және астрономия

Қысқа мерзімді жоспар №12

Сабақтың тақырыбы : Булану және конденсация

№201 мектеп-лицей
Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Шілдебаева Айгүл
Сынып: 8
Сабақтағы оқушылар саны:
Сабаққа қатыспаған оқушылар саны:
Сабақтағы оқыту мақсаттары:
Оқушылар үйренеді:
1.Заттың агрегаттық күйлерін, булану және конденсация құбылыстарын білуі, мысалдар келтіре алуы.
2.Кебу құбылысының қандай факторларға тәуелді екенін білуі, булану және конденсация құбылыстарын ажырата алуы.
3.Кебу құбылысын заттың молекулалық құрылымы тұрғысынан түсінуі, өз қортындыларын жасай алуы.

Күтілетін нәтиже:
Барлық оқушылар:
Заттың агрегаттық күйлерін, булану және конденсация құбылыстарын біледі, мысалдар келтіре алады.

Оқушылардың көпшілігі:
Кебу құбылысының қандай факторларға тәуелді екенін біледі, булану және конденсация құбылыстарын ажырата алады.

Кейбір оқушылар:
Кебу құбылысын заттың молекулалық құрылымы тұрғысынан түсінеді, өз қортындыларын жасай алады.
Тілдік мақсаттар
Физикалық терминдердің дұрыс қолданылуына мән беру. Мысалы, бу, булану, су
бу - пар - vapor
булану - испарение - vaporization
су - вода - water
су буы - водяной пар - steam
газ - газ - gas
көлем - объем - volum
булану жылуы - теплота парообразование - heat of vaporization
меншікті - удельная - spesific
конденсация - конденсация- condensation
қайнау - кипеть - boil
қайнау - кипение - boiling
қайнау нүктесі - точка кипения - boiling point
булану, бу түзілу - испарение, парообразование - evaporation

Пәнаралық байланыстар
Математика , география

Алдыңғы білім
Заттың агрегаттық күйлері. Қатты денелердің балқуы және қатаюы. Балқу және қатаю температурасы. Балқу және қатаю кезіндегі ішкі энергияның өзгеруі. Меншікті балқу жылуы.
Дерек көздер, ресурстар
1.Б.М. Дүйсембаев, т.б, Физика және астрономия. Алматы <<Мектеп>>, 2015 ж
2.Мұғалімге арналған нұсқаулық. <<Назарбаев Зияткерлік мектептері>> ДББҰ, І деңгей
3. Электронды оқулық, 8 сынып
4.В.И.Кем, Б.А.Кронгарт Физика . Есептер жинағы

Жоспар
Жоспар-
ланған мерзім

Жоспарланған іс-шаралар

Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті

Бағалау түрі
Кіріспе
(3мин)
3 топқа бөлу
Ынтымақтастық ортасын құру. Ережелерді еске түсіреді.
Әлеуметтік орта, ынтымақтастық ортаға енеді
Ынталанды-
ру

Үй тапсырма-сы (8 мин)

Үй тапсырмасымен жұмыс.
Заттың агрегаттық күйлері. Қатты денелердің балқуы және қатаюы. Балқу және қатаю температурасы. Балқу және қатаю кезіндегі ішкі энергияның өзгеруі. Меншікті балқу жылуы.

Түрткі, сынама, қайта бағыттау сұрақтары

1.Балқу, қатаю деген не?
2.Меншікті балқу жылуы деген не?
3. Балқу және қатаю температурасы деген не?

Мұғалім оқушыларға түрткі, сынама, қайта бағыттау сұрақтарын өткен тақырып бойынша береді.
Мұғалім әр оқушының жауаптарына мадақтау сөздерін айтады.

oo ойлану
oo талқылау, диалог
oo жауап беру

Мадақтау

3 мин

Қызығушылығын ояту

Миға шабуыл . Сұрақтар арқылы

Жаңа тақырып бойынша сұрақтар қою.

Оқушылар сұрақтарға жауап береді, ой-пікірлерін білдіреді.
Сабақтың тақырыбын ашады.

Негізгі бөлімі

(13 мин)

Мағынаны тану

Топтық бірлескен жұмыс. Кіші жоба қорғау.

І топ. Булану
ІІ топ. Конденсация
ІІІ топ. Толықтырушы топ

Шағын топ ішіндегі оқушылардың жұмысын бақылау. Барлық оқушылардың белсен-ділігін, әрекет түрін, оның сапасын, өзара ынтымағын, нәтижеге жету ниеттерін бақылау.

Арнайы рөлдерге бөліну арқылы шағын топта кіші жоба әзірлейді. Топтық жұмысты құрылымдауға үйренеді. Басшы рөлдерге бөледі, бақылайды,
Оқушылар жоба бойынша сұрақтар қояды-жауап береді,

Топ спикері қорғайды.

Критерий арқылы бағалау

1.Қорғау тәртібін сақтау: Уақыт және әдептілік;
2. Мазмұнның толық ашылуы;
3. Өмірден мысалдар келтіруі.

5 мин

Жұптық жұмыс. Жалғасын тап

Шағын топтың ішіндегі белсенділігі төмен оқушыны белсенділігі жоғары оқушымен жұптастыруды стикерлер көмегімен ұйымдастыру.

Жаңа тақырып бойынша бойындағы білімдерін пысықтайды.

<<Екі жұлдыз, бір тілек>>
Оқушылар-дың танымы, сөйлеу, тыңдалым,жазылымы, оқылымы, ойлау қабілеті артады

Қорытын-
ды бөлімі

8 мин

Ой-толғаныс
Жеке жұмыс. Деңгейлік тапсырмалар

Сынып ішіндегі барлық оқушылардың деңгейлік тапсырманы орындауын қадағалау. Әсіресе мұғалімнің назарында А, В, С деңгейіндегі оқушылардың оқу әрекетін бақылау.

Оқушылар деңгейлік тапсырманы орындайды.

Жаңа тақырып бойынша өз білімдерін тексереді, сыни ойланады, ақпаратпен жұмыс жасау дағдылары дамиды

Кері байланыс.

5 мин

Маған ұнады, маған ұнамады.

Оқушылар бүгінгі сабақ бойынша өз ойларын ауызша айтады.
Үйге

Булану және конденсация
Оқушылар үйде өздерінің ойларын жаңа тақырып бойынша дәптерлеріне түсіріп келеді , тақырыпты оқып келеді.

Эксперименттік жұмыс
Саралау - Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?
Бағалау- Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлаймыз?
Пәнаралық байланыс
Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері АКТ-мен байланыс
Құндылықтардағы байланыс

Рефлексия. Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарланған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз?

Қорытынды бағамдау
Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1.

2.

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1.

2.

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?

Жұптық жұмыс. Жалғасын тап

1.Булану деп _______________________________________________________________________________________

2. Буланудың түрлері ________________________________________________________________________________

3. Конденсация деп _________________________________________________________________________________

4.Қай кезде булануды кебу деп атайды ? Оны заттың молекулалық құрылымы тұрғысынан қалай түсіндіруге болады? ______________________________________________________________________________________
5.Егер сұйыққа жел үрлесе, булану процесі қалай жүреді ? ______________________________________________
______________________________________________________________________________________________

6. Таза шыны пластинка алыңдар да, оның әр жеріне су, әтір және күнбағыс майының бір-бір тамшысын тамызыңдар. Тамшылардың қайсысы - бірінші, қайсысы- екінші және қайсысы шынының бетінде ұзақ уақыт тұрып қалатындығын бақылаңдар. _________________________________________________________________
____________________________________________________________
7. Таза екі шыны пластинканың бетіне бір тамшыдан әтір сеуіп, біреуін жанып тұрған электр шамының үстіне орналастыр. Осы шынының бетіндегі әтір мен қыздырылмаған пластинканың бетіндегі әтірдің қанша уақытта кебетінін белгілеп алыңдар. Осы тәжірибе нәтижесімен сұйықтың кебу жылдамдығының қандай физикалық шамаға тәуелді екендігіне қорытынды жасаңдар.
8. Неліктен тәрелкедегі су табақтағы судан тез буланады ? ______________________________________________

9 Егер біреуі қыздырылған бірдей екі металл пластинканың бетін суласа, олардың қайсысы тезірек кебеді? ______________________________________________________________________________________________
10. Егер сырттан энергия берілмесе, онда булану кезінде сұйықтың температурасы қалай өзгереді ? Неге?
___________________________________________________________________________________________________

11. Кебу құбылысы қандай жағдайларға байланысты болады ? __________________________________________
________________________________________________________________________________________________

12. Булану кезінде сұйықтың ішкі энергиясы өзгере ме? Неге ? ____________________________________________

13. Конденсацияға мысалдар келтіріңдер. ____________________________________________________________

Жеке жұмыс. Деңгейлік тапсырмалар

І деңгей

1. Жинап қойған жуылған кірдің жай , ал жіпке жайылған кірдің тез кебетіні неліктен ?
2. Бірдей температурада бөлмедегі жайылған кір баяу, ал ашық ауадағы кірдің тез кебетіні неліктен?
3. Неліктен ыстық шай үрлегенде тез суиды ?
4. Жайылған кір мен шабылған шөп неге жел болғанда тез кебеді ?
5. Ылғал ағаш құрғақ ағашқа қарағанда отта баяу жанады. Себебін түсіндіріңдер.

ІІ деңгей

1.Өзенге шомылып шыққан адамның , өте ыстық күннің өзінде денесінің суитыны неліктен ?
2.Жаңбыр жауғанда ауаның суып кететіні неліктен ?
3. Резеңке киім кигенде , ыстыққа шыдаудың қиындығын қалай түсіндіресіңдер?

ІІІ деңгей

1.Қол бұлғаңдар. Енді оған иіс су жағып , қайта бұлғаңдар. Осы кезде не сезінгендеріңді түсіндіріңдер.
2.Ашық тоғандарда жиналған судың температурасы қоршаған орта температурасынан үнемі төмен болады. Оның себебі неде ?