Модуль Жеке адамға қатысты іс қағаздары (Өмірбаян, түйіндеме рәсімдеу)

СМЖ Н. 05-05

Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ “Жоғары медициналық колледж” МКК

Ашық сабақ жоспары

Тақырыбы: Модуль «Жеке адамға қатысты іс қағаздары»
(Өмірбаян, түйіндеме рәсімдеу)

Пәні: Кәсіби қазақ тілі

Құрастырған
оқытушылар: Құлмұқанова С.К.

Тақырыбы: Модуль «Жеке адамға қатысты іс қағаздары»
(Өмірбаян, түйіндеме рәсімдеу)

Сабаққа бөлінген уақыт: 80 мин

Сабақтың типі: Тәжірибелік сабақ, жаңа сабақты түсіндіру

Қолданылатын әдіс-тәсілдер: Оқу мен жазу арқылы сыни тұрғыдан ойлауды
дамыту, жеке, екеуара, топта жұмыс істеу, пікір алмасу, мәтінмен жұмыс.

Көрнекілік: құжат үлгілері (мінездеме, өмірбаян, түйіндеме), интерактивті
тақта(лексико-грамматикалық тест, теориялық мәлімет, кестелер), маркер,
электрондық оқулық «Ресми іс қағаздары»

Пәнаралық байланыс: орыс тілі, қазақ әдебиеті

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Іс-қағаздарымен жұмыс істеуде сөздік қорын толықтыру, сөйлеуге
жаттықтыру, сауатты жаза білуге дағдыландыру арқылы жеке адам өміріне
қатысты құжаттар рәсімдеу дағдыларын қалыптастыру.
Дамытушылық: Іс-әрекет алгоритмі арқылы білім алушылардың шығармашылық
біліктілігін арттыру, алған білімдерін әрі қарай дамыта отырып өзіндік
ойлауға, мәнерлі сөйлеп, сауатты жазуға баулу.
Тәрбиелік: Білім алушыларды қарым-қатынас жасау әдебіне, тіл мәдениетіне
тәрбиелеу, топтасып жұмыс істеу арқылы ұйымшылдыққа, бірін-бірі сыйлауға,
ой-пікірін тыңдай білуге баулу.

Күтілетін нәтиже: Білім алушылардың сөздік қоры молаяды, бірлесе жұмыс
істеу арқұылы меңгерген ақпараттарды қолдана және жарата білуге үйренеді.

Сабақтың құрылымы (хронокартасы):

|№ |Сабақ кезеңдері |Уақыт (мин.) |
|1 |Дидактикалық кезең. |3 |
| |Ұйымдастыру бөлімі. | |
|2 |Дидактикалық кезең. |24 |
| |Білім деңгейін тексеру. | |
| |Өздік жұмыс. | |
|3 |Дидактикалық кезең (Жаңа тақырыпты түсіндіру) |21 |
| |Оқытушының білім алушылармен жұмысы | |
|4 |Дидактикалық кезең. |32 |
| |Пысықтау. | |
| |Қорытынды бағалау. | |
| |Бағалау. | |
| |Үйге тапсырма. | |
| |Рефлексия. | |

Сабақтың барысы:

І. Дидактикалық кезең: (3`)
1. Мұғалім сөзі:
Балалар, қайырлы таң! Сабағымызды бастайық. Мен бүгін сіздермен
кездескеніме, бірлесе жұмыс істегеніме өте қуаныштымын. Таңертең
тұрған бетте отбасы мүшелеріне, таныстарыңа, достарыңа қандай жақсы
тілек, жылы сөз айтқандарыңызды еске түсіріңіздер. Қазір сабақты бір-
бірімізге жылы сөз айтудан бастайық. Мен бастаймын:
- ...
Ал бүгінгі сабаққа келген қонақтарға не айтамыз?
- Қош келдіңіздер! Сіздермен кездескенімізге өте қуаныштымыз.
......

Ендеше алдарыңда жатқан «Көңіл-күй картасын» ашып, өздеріңнің көңіл-
күйлеріңізді анықтаңыздар.
Сабақ басталғанда:

|[pic] |[pic] |[pic] |
| | |Жұмыс істеуге дайынмын|
|Қобалжып отырмын |Қуаныштымын | |

Сабақ аяқталғанда:

|[pic] |[pic] |[pic] |
| | |Жұмыс істеуге дайынмын|
|Қобалжып отырмын |Қуаныштымын | |

ІІ. Дидактикалық кезең:
1) Білім алушыларды топқа бөлу (1`)
2) Үй тапсырмасын тексеру (20`)
а) І топ – Құжат ұғымы
ІІ топ – Мінездеме
ә) Лексико-грамматикалық тест (қосымша 2)
б) Қатесін тап (электрондық оқулық, мінездеме үлгісі) (3`)

ІІІ. Дидактикалық кезең:
Жаңа сабақ
а) Мұғалім сөзі «Жеке адамға байланысты іс қағаздары» модуліне кіріспе
Сабақтың мақсаттары мен міндеттерін хабарлау (3`)

[pic]
ә) Ой қозғау (2`)
Оқытушы сөзі: (проектор арқылы сөз көрсетілді, №1 қосымша)
- Балалар, кестені мұқият оқып шығыңыздар. Осы кестеге қандай атау берер
едіңіздер?
- «Жұмысқа қабылдау барысында рәсімделетін құжат түрлері»,...
- Осы іс қағаздарының қайсысымен біз жақсы таныспыз?
- ...
- Бүгін біз өмірбаян рәсімдеу үлгісімен танысамыз.
(Сабақ мақсаты айтылады)
Жаңа тақырыпты түсіндіру
Міндеті: жаңа ұғым беру
а) Ой қозғау (8`)
«Өмірбаян» ұғымы бойынша дәптерге өз ойларыңды жазыңдар.
[pic]
ә) Жұппен жұмыс
Көршіңмен ой бөліс, ортақ тізім жаса (топпен ортақ кластер жасау)

Проектор бойынша білім алушыларға жаңа теориялық мәлімет ұсынылады (5`)
(№3 қосымша)
- мазмұнымен танысып, дәптерге түртіп алады

|Бұрыннан не білдім? |Қандай жаңа мәлімет алдым? |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |

- Теориялық мәліметтерді дәптерге сызба түрінде жазып алу (3`)

[pic]
Оқуға түсу; - хабарлы - өмір жолы
- құжат түрінің
Жаңа қызметке - 1 жақта - іскерлік қасиеттері
атауы;
орналасу
- автордың аты-жөні,

и
туған жылы,
күні,
и
туған жері
т
- ұлты

- білімі, оқыған оқу м

орындары

- қоғамдық-саяси

қызметі, марапатталуы

- ата-анасы, жұбайы, м

балалары туралы

мәлімет

- қазіргі жұмысы,

мекенжайы, телефоны

- қолы

IV. Дидактикалық кезең:
а) Өмірбаян үлгісімен танысу (№5, 7қосымша) (6`)
ә) Өмірбаян-түйіндеме мәтінмен жұмыс (№8 қосымша) (5`)
б) Үллгісімен танысу (№9 қосымша) (5`)
в) Грамматикалық жағдаяттық тапсырмалар арқылы жаңа сабақты пысықтау (9`)
г) Пікір айту «Іс қағаздарын толтыра білу қажеттілік пе?» (3`)

Бағалау: (1`)
Білім алушылардың істеген жұмысын бағалау (білім алушылардың пікірін есепке
алу)

Үйге тапсырма: (1`)
- Өзінің танысың туралы мәліметтер жинап, оның өмірбаянын жаз.
- Теориялық мәліметтер бойынша сұрақ-жауапқа дайындал.

Рефлексия (сабақты қорытындылау) (2`)
- Бүгін сабақта не үйрендік?
- Сабақ ұнады ма? «Көңіл-күй картасын» анықтау

Қолданылған әдебиеттер:
- Ә. Хазимова «Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу»
- А. Алдашева, ... «Ресми іс қағаздары»

Қосымша әдебиеттер:
- Д. Ақанова, ... «Ресми іскери қазақ тілі»
- М. Басақов «Делопроизводство и корреспонденция»

№1 қосымша

[pic]

№2 қосымша
1. «Квалифицированный специалист» тіркесінің қазақша баламасы:
а) өз ісін жетік білетін, білімді
ә) өз ісін жетік білетін, үлгілі
б) өз ісін жетік білетін, білікті
в) өз ісін жетік білетін, беделді
2. «Білікті» сөзінің синонимі:
а) өз ісіне ұқыпты
ә) өз ісін жетік білетін
б) тиянақты
в) жоғары білімді
3. Мінездеме ....... мақсатында беріледі:
а) кезекті еңбек демалысын беру
ә) қол қою
б) кәсіби біліктілігін көтеру
в) түсінік беру
4. Бөлім бастығы қызметіне ұсыну үшін жазылатын ресми құжат түрі
а) хаттама, бұйрық
ә) арыз, түсінікхат
б) өмірбаян, жеке іс парағы
в) мінездеме, ұсынысхат
5. Мінездеме жазуда қолданылатын етістіктің шағы:
а) нақ осы шақ
ә) келер шағы
б) ауыспалы осы шақ
в) өткен шағы
6. «Өз әріптестері» тіркесінің орыс тіліндегі баламасы:
а) среди своих коллег
ә) своих коллег
б) своими коллегами
в) среди коллег
7. Сөйлемдерді толықтыр:
2001-2004 ...... орыс колледжде аға оқытушы болып жұмыс істеді.
а) жылдардын кейін
ә) жыл соңында
б) жылдар аралығында
в) жылдар өткенде
8. Сөйлемді аяқта:
Абай атындағы Алматы мемлекеттік университетін ......
а) бітірсе
ә) бітіруде
б) бітірмейтін
в) бітірген
9. Қатыстық сын есімдер:
а) сыйлы, беделді
ә) үлкен
б) ашық, қызық
в) меңгерген, білікті
10. Қосымшасының жазылуы дұрыс нұсқасы:
а) 22-сінен бастап
ә) 22-не бастап
б) 22-де бастап
в) 22-мен бастап
11. Мінездемеде көрсетілген міндетті мәліметтер:
а) денсаулығы, қызмет орны, мінезі, жеке басының қасиеттері, лауазымы
ә) жеке адам туралы негізгі мәліметтер, қызмет орны, жеке басының
қасиеттері, не үшін берілді
б) отбасы жағдайы, жеке басының іскерлігі, еңбекақысы, не үшін берілгені
в) кәсіби деңгейі, ұлты, азаматтығы, мекеме басшысының аты-жөні

Сауалнама кілті
1. б
2. ә
3. б
4. в
5. в
6. ә
7. б
8. в
9. а
10. а
11. ә

№3 қосымша

Өмірбаян-ақпараттық-анықтамалық құжат түрі. Жекеадамның өмір жолы
хронологиялық тәртіпте қысқаша жазылатын ресми құжат. Өмірбаянның арнайы
типтік үлгісі жоқ, ерікті түрде жазылады. Бірақ өмірбаян рәсімдеуде
міндетті түрде көрсетілетін мәліметтер бар. Олар:
- құжат түрінің атауы;
- аты-жөні (толық жазылады), туған жылы, күні, туған жері;
- ұлты;
- білімі, оқыған оқу орындары;
- қоғамдық саяси қызметі;
- ата-анасы, жұбайы, балалары туралы мәлімет (аты-жөні, қызметі);
- қазіргі жұмысы;
- мекенжайы, телефоны;
- қолы.
Өмірбаянның мазмұны автордың өмір жолын, іскерлік қасиеттерін жан-
жақты баяндап беруге тиіс.
Өмірбаян әдетте оқуға түсу, жұмысқа орналасу кезінде жазылады. Құжат А4
форматта немесе арнайы бланкте рәсімделеді. Жазылу нысаны – хабарлы, 1
жақта.
Автордың өмір жолы, іскерлік біліктілігі және қоғамдық-саяси қызметі
хронологиялық тәртіпте беріледі.
Негізгі сөздік:
Өмірбаян – автобиография
Ұлт – национальность
Білім – образование
Жоғары білім – высшее образование
Орта білім – среднее образование
Ата-ана – родители
Үйленгенмін – женат
Жұбай – супруг(супруга)
Үйленбегенмін – не женат
Ажырасқанмын – разведен
Әскери қызметте міндеттімін – обязяан к воинской службе
Әскери қызмет – воинская служба
Қосымша мәліметтер – дополнительные сведения
Мекенжай – адрес
Туу – родиться
Оқу – учиться
Түсу – поступать
Бітіру – окончить, закончить
Жұмыс істеу – работать
Ауысу – перейти
Міндетті – обязан
Әскери қызметті өтеу – выполнять воинскую службу
№4 қосымша
Үтірдің қолданылуы:
Запятая ставится:
- для разделения однородных членов предложения;

Применение:
- Запятая не ставится перед және, мен (бен, пен), если они6 соединяя
однородные члены предложения, используются один раз.
- для разделения соединительных (ыңғайлас, салалас сөйлем),
- разделительных, разъяснительных (толғаулы салалас сөйлем),
последовательных (кезектес салалас сөйлем), причинных (себептес салалас
сөйлем), сложносочиненных предложений:
- для разделения компонентов сложноподчиненных предложений;
- перед повторяющимися союзами;
- для выделения вводных слов и вводных предложений;
- для отделения обрашений.
Тире
Сызықша
Тире ставится:
- между подлежащим и сказуемым в предложениях, типа Бұл – адам. Астана –
Қазақстанның астанасы.
- после однородных членов предложения перед обощающим словом (жалпылауыш
сөз);
- при цитации;
- при оформлении диалогов.
Двоеточие
Қос нүкте
Двоеточие ставится:
- после обобщающего слова перед однородными членами предложения;
- после слов автора перед цитатой;
- между компонентами бессоюзного причинно-сочинительного (себептес
салалас сөйлем) предложения;
- между компонентами разъяснительного (түсіндірме салалас сөйлем)
предложения.
Цитация
Бөгде сөз
Цитата приводится в кавычках, которые выделюят ее с двух сторон. Слова
автора могут находится в начале, середине и конце цитаты. Знаки препинания
при этом ставятся следующим образом:
«Шырағым, бұл кішкентай жәндіктердің еңбегі – саған үлгі. Өрмекші, маса,
шыбынға тұзақ құрып жүр. Ұстап алған соң, оны өзіне азық етеді» – бұл Ы.
Алтынсариннің «Өрмекші, Құмырсқа, Қарлығаш» деген әңгімесінен алынған.

№ 5 қосымша

ӨМІРБАЯН

Мен, Қуаныш Өмірбекұлы, 1963 жылы 1 мамырда Семей облысы, Аягоз
ауданы, Баршатас ауылында тудым. Ұлтым – қазақ. 1970 жылдан 1980 жылға
дейін Баршатас орыс орта мектебінде оқыдым. 1980 жылы Қазақ политехника
институтының компьютерлік техника факультетіне оқуға түстім. Институтты
бітіргеннен кейін 1985-88 жылдар аралығында Ғылыми –жобалау институтында
жұмыс істедім. 1988 жылғы 1 қыркүйекте Қазақ политехника институтының
металургия өнеркәсібі кафедрасына ауыстым. Қазір осы кафедраның аға
мұғалімін.
Ата –анам бар: әкем – Өмірбек Қадыров – Ұлы Отан соғысының
ардагері, құрметті зейнеткер; анам – Хадиша Қасымовна – ұзақ жылдар бойы
Баршатас орыс мектебінде мұғалім болып істеді, қазір зейнеткер.
Жұбайым – Жазира Дүйсенбайқызы, жоғары білімді маман, дәрігер. Үш балам
бар, олар мектепке оқиды.
Әскери қызметке міндеттімін. Аға лейтенант атағым бар.
Қосымша мәліметтер: қазақ, орыс және ағылшын тілдерін жетік
білемін, компьютерлік бағлармаларын толық меңгергенмін, Интернетте жұмыс
істей аламын.
Мекенжайым: Алматы қаласы, «Қазақфильм» шағын ауданы, 47-үй.

Мерзімі
Қолы

№ 7 қосымша

|Аты –жөні |Омарова Айнұр Маратқызы |
|Туған жері, жылы, |Шымкент қаласы, 20/04/1974 |
|күні, айы | |
|Ұлты |Қазақ |
|Білімі |1981-1991 жж. – Шымкент қаласындағы № орта мектеп. |
| |1991-1996 жж. – Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық |
| |университеті, мамандығы – қазақ тілі пәнінің |
| |оқытушысы. |
| |1997-2000 жж. – Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ –дың сырттай |
| |аспиранты |
|Жұмыс орны |1997-2000жж. – Алматы қ. №159 қазақ орта мектебінің |
| |мұғалімі. |
| |2000 жылдан бері Қ. Сітбаев атындағы ұлттық технткалық|
| |университетіндегі қазақ тілі кафедрасының аға |
| |оқытушысы. Кандидаттық диссертацияның тақырыбы – «10 |
| |томдық түсіндірме сөздіктегі арабизмдер» (2000ж.) |
|Отбасы жағдайы |Тұрмыста. Күйеуі – Омаров Қайрат Досұлы – инженер |
| |(1973 ж. туған) |
| |Қызы – марова Жанар Қайратқызы (2001ж.) |
|Қосымша мәліметтер|Қазақ, орыс тілдерінде еркін сөйлейді. Ағылшын тілін |
| |аздап түсінеді. Компьютер бағдарламаларын жетік |
| |меңгерген. Әскери қызметте міндетті емес. |
|Мекенжайы |Алматы қаласы, Төле би көшесі, 51-үй, 79- пәтер |

№ 8 қосымша
Өмірбаян – резюме
Қазіргі нарық заманында жұмысқа тұру, жұмысқа қабылдану кезінде құжаттың
жаңа түрі өмірбаян – резюме жазылады. Бұнда өмірбаян мәліметтері ықшам, әрі
толық түрде беріледі.
Өмірбаян–түйіндеме үшін қажетті мәліметтер:
1. Азаматтық хал–жағдайы: аты–жөні, туған жылы, айы, күні, туған жері,
азаматтығы, ұлты, отбасы жағдайы, телефон нөмірі.
2. Білімі: жоғары немесе орта арнаулы білімі туралы мәлімет, дипломда
көрсетілетін деректер.
3. Кәсіби тәжірибесі және біліктілігі: Мамандығы, негізгі мамандығы
бойынша жұмыс істеген орындары, еңбектегі табыстары, ғылыми атағы мен
ғылыми дәрежесі.
4. Қосымша мәліметтер: тілдерді білу, спортқа қатысы, компьютерде және
Интернет бағдарламаларында жұмыс істеу деңгейі, көрсетілу міндетті деп
есептелінетін басқа да мәліметтер.
Өмірбаян–түйіндеме құжаты үшін жиі жұмсалатын терминдер және
термин–клишелері:
Ұлт_____________________________ұлтым қазақ
Азаматтық_______________________Қазақстан Республикасының азаматы
Білім____________________________жоғары білімді
орта
білімді
Отбасы__________________________отбасым бар:
жұбайы үйленгенмін
бала үйленбегенмін
қыз ажырасқанмын
ата–ана тұрмысқа
шыққанмын
тұрмысқа
шықпағанмын
Жұмыс орны
мекенжай ...жылдар
арасында...
мамандық негізгі еңбектері
лауазым мемлекеттік
наградалары
Спортпен айналысамын: ат спортын, футболды ұнатамын, бірінші деңгейлі
волейболшымын.
Компьютерде
Интернетте жұмыс істей аламын
Қазақ жақсы
Ағылшын тілдерін жетік
білемін
Орыс орташа

Түсінемін

Оқи аламын

Сөздікпен аудара аламын

№ 9 қосымша

Аты–жөні Садықова Ажар

Мекенжайы Қазақстан Республикасы, Алматы қ., Көктем 1,
72п

Жалпы ақпарат

*Туған жылы 31 мамыр, 1978

*Ұлты қазақ

*Жынысы әйел

*Отбасы жағдайы тұрмысқа шықпаған

*Азаматтығы Қазақстан Республикасы

Жұмыс тәжірибесі: 1985-1993 №51 орта мектеп

1993-1999 «Базальт» ЖАҚ,
менеджердің көмекшісі

Білімі:

Орта: 1993-1995 Жоғары сыныптарға арналған

м Республикалық
Экспериментальдық мектеп
( (Архмедтің мектебі) Алматы

Жоғары: 1999-2001жж. КИМЭП, экономика Магистрі
бөлімі

1997-2001жж. Әл-Фараби атындағы
Қазақтың Мемлекеттік вввввввввв
университеті, заң факультеті(сыртқы бөлім) Алматы

1995-1999жж. Қазақтың Мемлекеттік
Басқару Академиясы, сссссссссссс «Халықаралық
экономикалық қатынастар» факультеті Алматы

Тілді білуі: Қазақша – ана тілім, орысша – еркін,
ағылшынша – ттт өте жақсы

Компьютерді игеруі: Компьютер бағдарламаларын жетік меңгергенмін.

Жеке қасиеттері: жауапкершіліктік, мақсаттылық, жан–жақтылық,
ұйымдастырушылық және басқарушылық қабілеттері, талапшыл, алдына қойған
міндеттерге шығармашылық көзқарас, ұжыммен жұмыс істей білу және т.б.

Қосымша ақпараттар: Ашық қоғамдық институтының сертификаты, Жеке табысы
үшін жоғары білімді қолдау бағдарламасының стипендиясы «Адамзаттың
глобальді мәселелері» атты студенттердің Қалалық конференциясының мақтау
грамотасы

Құштарлығы: кітап оқу, саяхатқа шығу, конькимен сырғанақ тебу, би, гитарада
ойнау

Ұсынымхат: Жоқ

-----------------------
Мінездеме,

өмірбаян,

түйіндеме

Хат түрлері

Модуль «Жеке адамға қатысты іс қағаздары»

Өтініш, арыз, түсінікхат, қолхат, сенімхат

Нәтиже сабақ:

1) Пікір қорғау

2) Жағдаяттық тапсырма

3) Шығармашылық жұмыс

4) Лексико- грамматикалық тапсырмалар

5) Сөйлесу үлгілері

Өмірбаян

Өмірбаян-ақпараттық анықтамалық құжат

Жазылу мақсаты

Жазылу нысаны

Мазмұны

Мәліметтері

Мінездеме (ұсынысхат),

өмірбаян,

түйіндеме

Өтініш

Сауалнама

Еңбек келісімі

Жұмысқа қабылдау туралы бұйрық

Еңбек кітапшасын толтыру

Есеп бөлімі (жеке есепшотын ашу)

Жеке іс парағын және жеке ісін рәсімдеу