Ахмет Иүгнеки Ақиқат сыйы дастаны

Сабақ тақырыбы: Ахмет Иүгнеки <<Ақиқат сыйы>> дастаны
Мақсаты:
Білімділік:ақын өмірі ,шығармасы туралы мәлімет беру арқылы қайталанбас тұлға екенн таныту;
Тәрбиелік;адамгершілікке ,адалдыққа тәрбиелеу
Дамыту:білімдік танымын,шығармашылық қабілетін,сөздік қорын дамыту;
Сабақ түрі:дәстүрлі
Әдісі:сұрақ-жауап,баяндау
Көрнекілігі:суреттер
Сабақ барысы:Ұйымдастыру
1. Үй тапсырмасын сұрау
2. Жаңа сабақ
Ахмет Иүгнеки Махмұтұлы (Жүйнеки) 12 ғасырдың аяғы мен 3 ғасырдың басында өмір сүрген өз заманында асқан білімпаз ,ғұлама оқымысты болғандықтан <<Әдиф Ахмет>> (оқымысты) деп аталған,есімі өз кезінде бүкіл ұлан-ғайыр Қарахан мемлекеті түркілеріне белгілі болған данышпан кісі,яғни ақындардың ақыны.даналардың көшбасшысы.
Ғұлама ақын Сыр бойындағы белгілі қалалардың бірі Жүйнекте туып өскен. Ақынның бізге жеткен <<Ақиқат сыйы>> атты кітабы - тәлім-тәрбие ,адамгершілік , білім,кісілік туралы өнегелерді өлең өрнектерімен айтып, ұрпақты ұлағаттылыққа тәрбиелейтін аса құнды ,данышпандық ойларға толы даналық мұра.
<<Ақиқат сыйы>>(шығармадан үзінді)
Ей, достым, білімдіге ынтызар бол.
Ашылар біліммен бақыт жолы,
Білім ал жолға түсіп бақыт жолы.
Білімді-алтын ,нұры ашылатын,
Білімсіз - қара бақыр шашылатын...
Жүрсе де тым шіреніп,
Білімсіз жан - тірі өлік.
Ақынның айтпағы не? (білімсіз надан адамның адамдық бейнесі болмайтынын басып айтады.Халқымыздың <<Оқу-инемен құдық қазғандай>>,>>Оқу-білім қазығы, білім-өмір азығы>> деген мақалы осы отты қайнар көзінен туындаған)
Әрқашанда әдеппен,
Қысқа сөйлеп әдеттен.
Байқап шығар үніңді- дейді.( <<Оқ жарасы жазылар, тіл жарасы жазылмас>> әдепті сөйлемеген адам көңілге қаяу , жүрекке жара салатынын қатаң ескертеді)
Жұмсармас иілмсті жомарт иер,
Мұрат та қол жетпейтін бұған тиер.Мақтайтын бақылдарды жан бола ма?
Сақыны ағайын ,ел бәрі сүйер,-дейді.(ақын жеке адамның мінез-құлқын жақсарту арқылы оларды жомарт ,мейірімді,білімді ету арқылы заманды да жақсартуға болады деп үміттенеді де тәлім-тәрбиеге,білім беру ісіне ерекше көңіл аударады.)
Дұшпандықты жоя біл,
Жазықтыны кешірген :
Ақылға ден қоя біл,
Ашу өртін өшірген (жақсы мінезді қалыптастыру үшін әрбір адам өзін-өзі тәрбиелей білуі
қаж ет екенін өнеге етеді)
--Ақынның өмірлік мақсат-мұраты қандай?

Қорытынды:Ертедегі данышпан бабаларымыздың мұхиттай мол еңбектерінің шашырандысы іспеттес болса да,>>Ақиқат сыйы>> кітабы ұлы ойшылдардың ұлттық тәлім-тәрбиемізге бұдан былай да зор әсер ететін құнды еңбек екенін бағалай біліп, халықтың педагогикада да жалпы этностық тәлім-тәрбие де оның алатын орны ерекше екенін көреміз.
Бұл адамзаттық тәлімге қажетті дүние .Шығыстың жарқын жұлдыздарының данышпандық ойларын бүкіл адамзат ардақтай білуі керек.
Бағалау.
Үйге тапсырма:үзінді жаттау.