Философиялық білім және әлем шындықтарының жиынтығы

Қостанай облысы әкімдігі білім басқармасының <<Арқалық политехникалық колледжі>> КМҚК

Ашық сабақ

Тақырыбы:

<<Философиялық білім және
әлем шындықтарының жиынтығы>>.

Өткізген тарих пәнінің оқытушысы: Айтмаганбетова Б.С.

Арқалық - 2014-2015 жыл
Сабақтың тақырыбы: <<Философиялық білім және
әлем шындықтарының жиынтығы>>
Сабақтың мақсаты:
Білімділік мәні: адам баласының дүниені танып білуге, философияның көп ықпалы бар екендігін оқушыларға ұғындыру мен қатар, өмірге деген
көз қарас, әлем шындығын ұғынуға бағыттау.
Дамытушылық мәні: тараудың бекітілуіне байланысты, әр түрлі тапсырмаларды орындауда оқушыларды жалықтырып алмай, қызығушылықтарын ояту.
Тәрбиелік мәні: оқушыларымызды оқытумен қатар, алған білімдерін байланыстыра адамгершілікке, ұлтын сүюге, Қазақстан Республикамыздың патриоты болуға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: қайталау, қорытындылау сабағы.
Қолданылатын әдістері: сұрақ-жауап, ізденіс, ұжымдық жұмыс,жеке жұмыс,ойын т.б.
Пәнаралық байланыс: әдебиет, өзін-өзі тану,адам және қоғам, т.б
Сабақтың көрнекілігі: интербелсенді тақта, әлем философтарының суреттері, ХІХ ғасырлардағы қазақ философтарының суреттері, тест, ребус, бейне таспалар.
Сабақтың барысы
І - Ұйымдастыру кезеңі.
А) оқушылармен сәлемдесу.
Б) оқушыларды түгендеу.
В) оқушылардың назарын сабаққа аудару.
Сабақтың жоспары
1-кезең: <<Ой қозғау>> кезеңі бойынша осы тараудан алған білімдерін тест тапсырмасы бойынша тексеру.

2-кезең: Ұжымдық жұмыс кезеңі, бұл кезеңде ребус шешу керек.

3-кезең: <<Ой толғаныс>> кезеңі, бұл кезең бойынша оқушылар интерактивті тақтадан көрсетілген бейне таспаның мағынасын талдау керек.
(бейне таспа №1)
4-кезең: <<Кім шапшаң>> кезеңі, бұл кезең бойынша оқушылар өздеріне берілген тапсырманы таңдап алу арқылы орындайды.

5-кезең: <<Шығармашылық>> кезеңі бойынша, интерактивті тақтадан көрсетілген бейне таспаны көргеннен кейін өз беттерімен тақырып құрап, эссе жазу.
( бейне таспа №2)
6-кезең: Сергіту сәті, бұл кезеңде оқушылар бойларын жазып, сабақтан алған әсерлерімен достарына жақсы тілектерін білдіру.

7-кезең: <<Өлеңмен - өміріңді байланыстыр>>кезеңі, бұл кезеңде қазақ ойшылдарының шығармаларын талдау, және осы өлеңде кездесетін <<уақыт>> сөзін өзіңнің бір күндік өміріңмен байланыстырып , бір күндік уақытқа жоспарыңды жасау.
(видео ролик №3)

8-кезең: <<Домино ойыны>>. Бұл кезең бойынша философиялық ой толғаныс тудырар мақал-мәтелдерді қиындылардан құрап, талдау.
9-кезең: Қорытынды жасау.

ІІ - негізгі кезең.
1-кезең бойынша, тест тапсырмасы арқылы өткен тараудан алған білімдерін тексеру.
1.
1. Материаның философиялық
анықтамасы:
а) материя - энергиямен массасы бар
барлық заттар.
в) материя - сансыз көп атомдар.
с) материя дегеніміз - санаға тәуелсіз өмір
сүретін объективтік дүние
2. Болмыстың анықтамасы:
а) Субъективтік пен объективтік реалдылық-
тың бірлігі.
в) Материяның өмір сүруінің тәсілі.
с) Дүние болды, бар және болады деген
ұғым.
3. Адамның қай сезім мүшесі заттың қаттысын, жұмсағын, суықтығын, ыстығын білдіреді:
а) Дәм сезу мүшесі.
в) Тер арқылы түйсігі.
с) Иіс сеуімен.
4. сананың жоғарғы элементі:
а) сезім
в) ақыл-ой
с) жігері
5. Адам миында елеңдеу мен басылу,
қызығу мен жирену процестері
жүріп жатады:
а) Жігер процестері.
в) Ойлау процестері
с) Эмоциялар (сезімталдық
процестері)

6. Заттардың жаратылыстары мен
ерекшеліктерін білдіретін маңызды
белгілердің жиынтығы:
а) Сан
в) Сапа
с) Мөлшер.
7. Құбылыстың ішкі, көзге көрінбейтін жағы:
а) Мән
в) Құбылыс
с) Кездейсоқтық
8. Дамудың кертартпа бағыттары:
а) Тоқырау.
в) Рогресс
с) Прогресс
9. Диалектиканың қай заңы дамудың бағытын (тенденциясын) көрсетеді:
а) Терістеуді теріске шығару.
в) Қарама - қарсылықтардың бірлігі
мен күресі заңы.
с) Сан мен сапа өзгерістер заңы
10. Материалистік диалектика
ілімі бойынша дүниенің негізі
(субстанция):
а) Материя.
в) Қозғалыс
с) Өзгеріс.

жауаптары: 1)с, 2)а, 3)в, 4)в, 5)с, 6)в, 7)а, 8)в, 9) а, 10)а
2-кезең: Ұжымдық жұмыс кезеңі, бұл кезеңде ребус шешу керек

(Ребусты дұрыс шешкенде шығыс философы Фирдоусидің <<Игі мақсатқа тура жүрген жетеді>> деген даналық сөзі шығады).
3-кезең <<Ой толғаныс>> кезеңі, бұл кезең бойынша оқушылар интербелсенді тақтадан көрсетілген бейне таспаның мағынасын талдап, ой елегінен өткізу арқылы пікірлесу, ой бөлісулері керек.

Жер жүзіне қарасам,
Неше түрлі халық бар.
Дін иманын санаса,
Мыңнан артық анық бар.

Біреу отқа жағынады,
Нұрдың түбі құдай деп.
Не суретке табынады,
Олай емес, былай деп.

Бірі: <<Құдай бар>> десе,
Бірі айтада: <<көп құдай>>.
Бірі: <<Тәңір күн десе>>,
Бірі дейді: <<Жоқ құдай>>.

Жердің жүзін дәл тауып,
Ешбір дін жоқ орныққан.
Бәрінен де бар қауіп,
Дін көбейді сондықтан.
(Ш.Құдайбердіұлы)

4-кезең: <<Кім шапшаң>> кезеңі, бұл кезең бойынша оқушылар өздеріне берілген тапсырманы таңдап алу арқылы орындайды. Оқушыларға өздері белгі(жұлдызша мен үш бұрыш) таңдап алу арқылы екі түрлі тапсырмаларды таңдап алады. Тапсырмалар: сәйкестендіру тесті мен симантикалық карта.
Сәйкестендіру тестісі:

Заттың түсін қай сезім мүшемен біледі
Көппен көрген
Адам болмысы туралы ілім
Философия денен сөздің мағынасы
Диолектиканың баламасы
Дүниетаным

Отнология
Догматизм
Көру, көз
Ұлы той

Симантикалық карта:
№
сұрақтар

жауаптар
Қытай, Үнді,
Грекия
бес
сана
миф
Абай
1
Алғашқы ойдың бөлінбеген формасы

+

2
Философияның үш ірі ошағы
+

3
Қазақ философының ірі өкілі

+
4
Адамның неше сезім мүшесі бар

+

5
Адам миының қызметінің жемісі не?

+

5-кезең: <<Шығармашылық стратегиясы>> кезеңі бойынша, интерактивті тақтадан көрсетілген бейне таспаны көргеннен кейін, өз беттерінше тақырып қойып, эссе жазу.
Бұл көрсетілген бейне жазбада, адам баласы достық қарым - қатынасты бәрінен биік қою керектігін, сонымен қатар адамгершілікке тәрбиелейтіндігін көре аламыз.
6-кезең: Сергіту сәті, бұл кезеңде оқушылар бойларын жазып, сабақтан алған әсерлерімен достарына жақсы тілектерін білдіру.
7-кезең: <<Өлеңмен - өміріңді байланыстыр>>кезеңі, бұл кезеңде қазақ ойшылы Абайдың шығармасын талдау, және осы өлеңде кездесетін <<уақыт>> сөзін өзіңнің бір күндік өміріңмен байланыстырып , бір күндік уақытыңды сағат тілі бойынша жоспарлап жасау.
(видео ролик №3)

Сағаттың шықылдағы емес ермек,
Һәмишә өмір өтпек-ол білдірмек.
Бір минут бір кісінің өміріне ұқсас,

Бір күндік
уақыт
Өтті, өлді, тағдыр жоқ қайта келмек.Сағаттың өзі - ұры шықылдаған,
Өмірді білдірмеген, күнде ұрлаған.
Тиянақ жоқ, тұрлау жоқ, келді кетті,
Қайта айналмас, бұрылмас бұлдыр заман.

Өткен өмір белгісі - осы сыбдыр,
Көңілді күнде сындыр, әлде тындыр.
Ақыл анық байқаған қылығыңды,
Қу шыққансып қағасың босқа бұлдыр.

Күн жиылып ай болды, он екі ай - жыл,
Жыл жиылып, қартайып қалғаны - Бұл.
Сүйенген, сенген дәурен жалған болса,
Жалғаны жоқ бір тәңірім кеңшілік қыл.
( Абай Құнанбаев)

8-кезең: <<Домино ойыны>>. Бұл кезең бойынша философиялық категориялары бар мақал-мәтелдерді қима қағаздардан тауып алып құрау керек, және мақалда талдау.

1. Көзін ауырса, қолыңды тый, ішің ауырса, аузыңды тый.
2. Сауып ішсең-мың күндік, сойып жесең - бір күндік.
3. Ер- туған жеріне, ит- тойған жеріне.
4. Жалғаз жүріп жол тапқанша, көппен жүріп адас.
5. Саусағың бірікпей, қолыңа ине ілікпес.

9-кезең: Қорытынды жасау, бағалау.
Бүгінгі сабағымыз ойын, сұрақ-жауап, шығармашылық қабілеттеріңді байқау сияқты түрлі тапсырмалардың аясында өткізілді және сабағымыздың да мәресіне келіп жеттік. Енді оқушылар бүгінгі сабағымыздың бағалау сәтін алдарыңыздағы парақшаға түсіріп тапсыру керек.