Халыққа жеткіз күйімді. Әбу Сәрсенбаев

Сабақ жоспары.
Пәні Әдебиеттік оқу
Сабақтың тақырыбы: Халыққа жеткіз күйімді. Әбу Сәрсенбаев
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Күй атасы Құрманғазы Сағырбайұлы мен Дина Нұрпейісованың өмірімен, өнерімен таныстырып, олардың қиын заманда өмір сүріп, адамдар арасындағы теңсіздіктің, зорлық зомбылықтың куәсі болғанын көрсету, құдіретті күй өнерінің мәңгілік екендігін ұғындыру.
Дамытушылығы: Қазіргі уақытта айтылып жүрген халық арасындағы: <<Жаңақалаға барып күйшімін деме>> деген есті сөздің сыры тереңде жатқанын, әрі мақтаныш екенін айту. Бүгінгі күнге жеткен мол мұра иесі, халыққа тарихтан белгілі Құрманғазы Сағырбайұлы мен Дина Нұрпейісованың туған өлке Жаңақала ауданының тулғалары екенін дәріптеу, шығармашылығын дамыту.
Тәрбиелігі: Ел намысын асқақтатып, жерін қорғайтын, халқын, тілін сүйетін, өнерді дәріптейтін ұл - қыздарды тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа білім беру
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, ой қозғау, әңгімелеу, топтық жұмыс
Сабақтың көрнекілігі: Құрманғазы, Динаның суреттері, тарихи-танымдық анықтамалық, интербелсенді тақта, тақырыптық суреттер.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі:
> Оқушылармен амандасу, түгендеу;
> Оқушылардың зейінін, назарын психологиялық жаттығулар орындау арқылы сабаққа аудару.
Үлкендерге сіз,
Кішілерге біз.
Әдеппен бас иіп,
Сәлем бердік біз.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. / <<Ғажайып бестік>> әдісі бойынша/
1/ С
5/Н
4/Е
3/К
2/ Ә

Сәкенге мінездеме беріп көр.

Сәкен үй шаруасында қандай көмек көрсететін?

Сәкен қандай жағдайға араласты?

Анасы Сәкенге не деді?

Сәкеннің ұқыптылығын қайдан білуге болады?

ІІІ. Жаңа сабаққа кіріспе. (Рефлексия)
Мына ойды жалғастыр:
+ Нағыз қазақ қазақ емес, нағыз қазақ ............/домбыра/
+ Сен өнерпаз, өнертапқыш болсаң, не ойлап табар едің? /Оқушылар жауаптары тыңдалады, сарапталады, түйінделеді/
+ Бүгінгі сабақ не туралы деп ойлайсың? Сендер тапқан жауаптарға байланысы бар ма?

Оқулықпен жұмыс. <<Ой шақыру>> әдісі бойынша топтық жұмыс суретпен жүргізіледі.
> Мәтінді түсініп, іштей оқимыз.
> Құрманғазы мен Дина қай жылы кездесті? Құрманғазы неге налыды, неге қуанды?
Өздеріңе ұнаған бөлігін белгілеп қоямыз.

Динаның ойнаған күйі қалай аталатын?
Құрманғазы Динаға қандай бата берді?

Дина атасына қандай ант берді?
Оны қалай орындады?

ІV. Жаңа сабақты пысықтау. <<Сәйкестендіру>> тесті. Дәптермен шығармашылық жұмыс.
Шарты: Алдымен қысқаша авторлар жөнінде мұғалім ақпарат береді. Оқушылар сол ақпаратты толық мәліметке айналдырады.
1806 жылы Жаңақала ауданында Жиделі ауылында дүниеге келген
Тарихта қазақ халқының ұлы күйшісі, дүлділ домбырашы, композитор, қазақтың аспаптық музыкасының классигі
<<Бұлбұл, Байжұма, Көгентүп т.б.>>күйлері бар
Жаңаталап ауылының мектебі осы тұлғаның атында
Заманының әділетсіздігін ,зорлық-зомбылығымен бірге күресіп өмірі өтті.
1861 жылыЖаңақала ауданы, Бекетай құмында дүниеге келген
Атақты <<Адай>>, <<Көбік шашқанда>>, <<Аман бол, шешем, аман бол>>, <<Қайран шешем>>, <<Балбырауын>>, <<Кісен ашқан>> т.б.көптеген күйлері бар
ХХ ғасырдың ұлы күйшісі
Жаңақаладағы өнертану мұражайының аты кісінің құрметіне аталған
1879 жылы Ресей мемлекетінің, Астрхан облысында дүниеден озған

V. Қосымша ақпарат.
Балалар, Құрманғазы атамыз <<Өнерімді алып қалатын ұл болмады- ау>> деп налыған кезінде қызда болса жас Дина көңілінен шығып, күйшінің жолын қуып, бүгінгі ұрпаққа қазақ даласының сырын, шерін, тарихын күй өнерімен жеткізді. Сол өлмейтін бай қазақ өнері бүгінде жалғасын тапты, оның дәлелі ретінде ауылымыздан шыққан күй өнерінің майталмандарымен таныс болайық. Сыныбымыздағы Бактыгалиев Абдрахимның атасы Айтжанов Бақтығали аталарыңыз 1973 жылдан өмірінің соңына дейін аудандық ұлт аспаптар оркестрінің дирижері болды. Өзі шығарған <<Қуаныш>> атты күйі бар. /күйшінің суреті мен өмірбаянын таныстыру/.

Осы біздің аулымызда дүниеге келіп, сендер отырған партада отырып оқыған, өнер жолын қуған тағы күйші ағаларың бар.
Олар: Кенжеғалиев Асқар, Нұрланов Досым, Қалиев Азамат (слайд арқылы көрсету.)
VІ. Бағалау. Мадақтау.
VІІ. Үйге тапсырмасы: Мәтінді түсініп оқып, түсінігін айту.
<<Күйшілерге арнау>> жазу.
Сабақты аяқтау.