Есту мүшесі туралы

Есту мүшесі
Адам есту мүшесі арқылы айналадағы дыбыстарды естіп, сонымен байланыста болады. Адамың сөйлеп, өзара қарым - қатынас жасауында есту мүшесінң маңызы зор. Есту анализаторы үш бөліктен тұрады; сыртқы, ортаңғы және ішкі. Сыртқы құлақ пен ортаңғы құлақ аралығын дабыл жарғағы (перде) бөліп тұрады. Ортаңғы құлақ қуысы Евстахиев түтігі арқылы мұрын -жұтқыншақ қуысымен жалғасады. Сол себепті сыртқы құлақ пен ортаңғы құлақтағы атмосфералық қысым бірдей болады.
Ұшақ аспанға көтерілгенде немесе қонғанда адам құлағы неге бітеледі?
№
мазмұны
иә
жоқ
1
қысым өзгереді

2
оттегі азаяды

3
ешқандай өзгеріс болмайды

Ескерту: әр жауапты түсіндіру ( неге <<иә>>, неге <<жоқ>>)
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ақ сұлама
Қанат қоғасы қалың өскен су бекетінен түсі ақ, денесі созылыңқы жәндік тауып алды. Ол жәндікті үйіне әкеліп суға салып қойды және оған қорек етсін деп өсімдіктің жапырақтарын үгітіп салды. Бірнеше күннен соң ақ сұламаға не болады?

Ақ сұлама
Иә немесе жоқ
Көбейіп екі сұлама пайда болады
Иә/жоқ
Ол өліп қалады
Иә/жоқ
Одан әрі тіршілігін жалғастырады
Иә/жоқ
Ескерту: әр жауапты түсіндіру ( неге <<иә>>, неге <<жоқ>>)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Жауын құрт
Жауын құртттың пайдасы мен зиянын айтып, екі бағбан айтысып жатыр. Біреуі жауын құрттың топыраққа, қала берді онда өсетін дақылдарға пайдасын айтса, екіншісі құрттардың бақша дақылдарының тамыртүйнектерін, пиязшықтарын тамыржемістерін жеп, зиян келтіретінін айтады.
Қай бағбанның айтқаны дұрыс?
Мазмұны
иә
жоқ
дәлелдеу
Жауын құртының пайдасын жақтаған бағбандікі дұрыс

Жауын құрты зиян деген бағбандікі дұрыс

Дақылдардың өнімділігі атрады

Жауынқұрт тамыртүйнектермен пиязшықтармен қоректенеді

Ескерту: әр жауапты түсіндіру ( неге <<иә>>, неге <<жоқ>>)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Жауаптары
Есту мүшесі
Адам есту мүшесі арқылы айналадағы дыбыстарды естіп, сонымен байланыста болады. Адамың сөйлеп, өзара қарым - қатынас жасауында есту мүшесінң маңызы зор. Есту анализаторы үш бөліктен тұрады; сыртқы, ортаңғы және ішкі. Сыртқы құлақ пен ортаңғы құлақ аралығын дабыл жарғағы (перде) бөліп тұрады. Ортаңғы құлақ қуысы Евстахиев түтігі арқылы мұрын -жұтқыншақ қуысымен жалғасады. Сол себепті сыртқы құлақ пен ортаңғы құлақтағы атмосфералық қысым бірдей болады.
Ұшақ аспанға көтерілгенде немесе қонғанда адам құлағы неге бітеледі?
№
мазмұны
иә
жоқ
1
қысым өзгереді
иә

2
оттегі азаяды

жоқ
3
ешқандай өзгеріс болмайды

жоқ
Ескерту: әр жауапты түсіндіру ( неге <<иә>>, неге <<жоқ>>)
Қысым өзгереді деген жауап дұрыс себебі Евстахиев түтігі мұрын жұтқыншақ қуысымен жалғасып жатыр сондықтан ол жерде қысым артқанда құлақ бітеледі. Ал оттегінің көлемі еш өзгермейді.
Ақ сұлама
Қанат қоғасы қалың өскен су қойасынан түсі ақ, денесі созылыңқы жәндік тауып алды. Ол жәндікті үйіне әкеліп суға салып қойды және оған қорек етсін деп өсімдіктің жапырақтарын үгітіп салды. Бірнеше күннен соң ақ сұламаға не болады?

Ақ сұлама
Иә немесе жоқ
Көбейіп екі сұлама пайда болады
Иә/жоқ
Ол өліп қалады
Иә/жоқ
Одан әрі тіршілігін жалғастырады
Иә/жоқ
Ескерту: әр жауапты түсіндіру ( неге <<иә>>, неге <<жоқ>>)
Ақ сұлама өліп қалмайды ол өз тіршілігін жалғастырады және көбейеді.
Жауын құрт
Жауын құртттың пайдасы мен зиянын айтып, екі бағбан айтысып жатыр. Біреуі жауын құрттың топыраққа, және онда өсетін дақылдарға пайдасын айтса, екіншісі құрттардың бақша дақылдарының тамыр түйнектерін, пиязшықтарын тамыржемістерін жеп, зиян келтіретінін айтады.
Қай бағбанның айтқаны дұрыс?
Мазмұны
иә
жоқ
дәлелдеу
Жауын құртының пайдасын жақтаған бағбандікі дұрыс

Жауын құрты зиян деген бағбандікі дұрыс

Дақылдардың өнімділігі атрады

Жауынқұрт тамыртүйнектермен пиязшықтармен қоректенеді

Ескерту: әр жауапты түсіндіру ( неге <<иә>>, неге <<жоқ>>)
Жауын құртын жақтаған бағбандікі дұрыс, себебі жауын құрты өсімдіктердін шірінділерімен қоректеніп топырақтын құнарлығыны арттырады.

Ашық тест
1.Ұлпалық және өкпелік тыныс алу дегеніміз не?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Жауабы: Ұлпалық тыныс алу дегеніміз қан және ұлпа жасушалары арасындағы газ алмасу процессі, ал өкпелік тыныс алу дегеніміз ауа және қана арасындағы газ алмасу процессі.
2.Мұрын арқылы тыныс алудың, ауыз арқылы тыныс алудан айырмашылығы неде?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Жауабы: Мұрын арқылы тыныс алғанда ауа жылынып, зарарсызданады ал ауызбен тыныс алғанда ондай құбылыстар жүрмейді.
3.Гайморит ауруы қалай байқалады және қандай сөзден шыққан?
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Жауабы: Гайморит ауруы кезінде адамның мұрынынан көп мөлшерде сұйықтық ағып басы ауырады, жұмыс қабілеті төмендейді. Гайморит дегеніміз гаймор немесе синустық қалташалардың ( мұрын қуысының маңында орналасқан) қабынуы.