Зат мөлшері. Моль. Авогадро саны. Молярлық масса

8 сынып

Пән
Химия
Сынып
8

Сабақтың тақырыбы
§17. Зат мөлшері. Моль. Авогадро саны. Молярлық масса.
Сабақтың мақсаттары
Зат мөлшері мен оның өлшем бірлігі - моль жайлы білімдерін есеп шығарғанда пайдалана білу керектігін үйретеді.
Оқушылардың алдыңғы сабақта алған теориялық білімдерін нақтылайды.
Өзіндік жұмыс арқылы білімдерін тексеруге, есеп шығару дағдысын дамытады.
Табыс критерийлері
1. Зат мөлшері, моль, Авагадро саны,молярлық массаның анықтамасын сауатты айтып береді;
2. Топта жұмыс істеуге, ұйымшылдыққа, өз білімін өзі бағалауға үйренеді;
3. Моль, молярлық масса, Авогадро саны есептер шығарғанда жиі қолданылады;
4. Тақырып бойынша алған білімдерін жүйелеп, жинақтап қорытады;
Түйінді идеялар
Зат мөлшері, моль, авогадро саны, молярлық масса, салыстырмалы молекулалық масса,салыстырмалы молекулалық масса, атомдар саны.
Уақыт
Тапсырма
Мұғалімнің іс-әрекеттері
Оқушының іс-әрекеттері
Ресурстар
Топқа бөлу кезеңі
(3 минут)
<<Австралия жаңбыры>> сергіту сәті.
Амандасу, сыныптың дайындығын байқау. Ойын ұйымдастырып, нәтижесі бойынша оқушыларды топқа бөлу.
Амандасады, ойынның шарты бойынша шеңбер құрып, ортаға тұрады. Топтық ережесін естеріне түсіреді, оны қатаң сақтайды.

Ұйымдастыру кезеңі
(2 минут)
Зат мөлшері. Моль. Авогадро саны. Молярлық масса.
Тақырыпты айту, сабақ мақсатымен таныстыру.
Оқушы мұқият тыңдайды, сабақ тақырыбын дәптерге жазып алады.

Мұғалім жұмысы
(5 минут)
Үй тапсырмасы.
Оқушылардан үй тапсырмасын сұрау. Кезекпен мақалдарын және синквейндерін оқыту.
Үй жұмысына берілген тапсырмаларды кезекпен оқиды және есептерді тексертеді.
Дәптер, тақта, бор
Мұғалім жұмысы
(5 минут)
Мәтінмен жұмыс.
Жаңа сабақ түсіндіріп, оқушыларға химияда зат мөлшерінің өлшем бірлігі ретінде <<моль>> болып қабылданғандығын, кез келген заттың 1 молінде 6,02*1023 бөлшек болатындығын, әр заттың 1 молінің массасы молярлық масса деп аталатындығын жеткізеді.
Жаңа сабақ түсіндірілгенде мұқият тыңдап, керек жерін <<Түрту стратегиясы>> бойынша жазып алады.

Практикалық жұмыс №1
(15 минут)
Оқушыларға әр түрлі деңгейлік тапсырмалар беру.
Тапсырманы топтарға бөліп беру, жұмыс мақсатын түсіндіру. Әр топтың жұмысын бақылап, бағыт-бағдар беру.
1. Деңгейлік тапсырмалармен мұқият танысады.
2. <<Бірін-бірін оқыту>> стратегиясы бойынша пікір алмасады.
3. Салыстырмалы молекулалық массасын есептейтін есептер шығарады.
Үлестірмелі материалдар ( 1 қосымша) (кадаскоп, кесте)
Қорытынды
(5 минут)
Зат мөлшері. Моль. Авогадро саны. Молярлық масса тақырыбын қорытындылау
Тақырыпты қорытады. Топтарды бағалайды.Үйге тапсырма беру.
Оқушылар мұқият тыңдайды. Үй тапсырмаларын белгілеп алады.
Оқушының дәптері ( 2 қосымша үй тапсырмасы)
Рефлексия
(5 минут)
Графикалық диктант
Кері байланыс жасату.

Оқушылар кесте толтырады.
Кесте парағы ( 3 қосымша)
11.20
Өзіндік бағалау: (5 минут)
Оқушылар күтілген нәтижеге жетті ме?
Не сәтті болды?
Не сәтсіз болды? Неліктен?
Нені өзгертуге болады?

1 қосымша <<Химиялық ой жинау>>
1. Зат мөлшері деген не?
2. Моль деген не?
3. Авагадро саны нені көрсетеді? Шамасы қандай?
4. Молярлық масса деген не?
5. Молярлық масса ,салыстырмалы атомдық масса, сал.молекулалық масса молшерінің бірдей болу себебі не?
Оқушыларға дайындалған кестелер үлестіріледі,әр топқа жеке. Әр оқушы өз тапсымасын дәптерде орындайды,жауаптарын қарандашпен кестеге салады.

І топқа
Салыстырмалы молекулалық массасын есепте

Оқушының аты
Заттар
Жауаптары
1
N 2 , H2 O , H 2 SiO 3, P 2O5

2
CI 2 ,C 2H 2, H 2C O3, Na2 O

3
C H4 ,N a CI ,H 2SO4 ,H2

4
P4 ,C 6H6 ,HCIO 4 , Cr (OH)3

ІІ топқа
Оқушының аты
Заттар
Жауаптары
1
S 4, N O2, MgO ,CO

2
H 2O , N H 3,AI2 O 3, C aO

3
CuO ,N a CI ,H 2SO4 ,H2

4
P4 ,C 6H6 , H 2 SiO 3, P 2O 5

2-тапсырма. Мына берілген заттар қанша мольден тұрады?

Оқушының аты
Заттар
Жауаптары
1
12 г P 2O 5

2
8 г Na2 O

3
22 г N a CI

4
27 г C 6H6

Оқушының аты
Заттар
Жауаптары
1
26 г MgO

2
4 г AI2 O 3

3
10 г CuO

4
24 г P 2O 5

3-тапсырма. Берілген зат мөлшерінің массасын есепте

Оқушының аты
Заттар
Жауаптары
1
0,4 моль MgO ; 1,5 моль CO

2
0,2 моль AI2 O ; 1,4 моль Na2 O

3
0,5 моль CuO ; 0,2моль HCIO 4 ,

4
0,3 моль P 2O 5 ; 1,6 моль C H4 ,

Оқушының аты
Заттар
Жауаптары
1
0,4 моль , P 2O 5 ; 1,2 моль H2C O3

2
0,5 моль C 6H6 ; 1,3 моль C 2H 2

3
0,6 моль AI2 O 3, ; 1,4 моль, H 2SiO 3

4
0,2 моль N a CI ; 1,7 моль CuO

4-тапсырма. Заттың белгілі массасындағы атом саны мен молекула санын анықтау. (Тапсырма кадаскоп арқылы беріледі.)
№1. Массасы 64 г оттек газында қанша атом болатынын табыңыздар.
№2.Қыз бала тамақ пісіріп жатқанда массасы 15 г қантты абайсызда жерге шашып алды.Ол қанттың қанша молекуласын шашып алғанын есепте.

2 қосымша Үй тапсырмасы §17, 6-8 есептерді шығару

3 қосымша Графикалық диктант
Сөйлемде келіссе + ; келіспесе - белгісі қойылады.
№

+
-
1
Зат мөлшері,моль, Авагадро саны,молярлық масса-физикалық шама

2
Атомдар мен молекулаларды граммен өлшейді

3
Авагадро саны 1023*6,02

4
Салыстырмалы молекулалық массаның өлшем бірлігі - г/моль

5
1 моль су ішсең шөлің қанады

6
Кез-келген заттың 1 молінде 6,023*1023 бөлшек болады

7
Теңдеудегі заттың коэффицентін <<моль >> саны деп есептеуге болады