Жоңғар шапқыншылығына қарсы күрес

(11 сынып) Қазақстан тарихы
Сабақтың тақырыбы: Жоңғар шапқыншылығына қарсы күрес.
Мақсаты:
-Білімділік: XVIII ғасырдың бірінші шиіріндегі қазақ хандығының
ішкі, сыртқы саясатын, жоңғар басқыншыларына қарсы азаттық, елімізді;
жерімізді қорғау жөніндегі білімдерін кеңейтіп қорытындылап-жинақтау.
-Тәрбиелік: батыр бабаларымыздың тәуелсіздік үшін жанын қиған
күресін ашу арқылы, ұрпағымызды елін, жерін, Отанын сүюге тәрбиелеу.
-Дамытушылығы: оқушыларды елін, жерін, халқын сүюге, патриоттыққа
тәрбиелеу. Ойлау қабілетін дамыту.
-Көрнекі құралдар: Қазақ АКСР-інің картасы, тарихи деректер,
әдебиетттер, тарихи тұлғалардың суреттері, тірек сызбалар.
Сабақтың барысы:
1. Ұймдастыру кезеңі.
2. Үйге берген тапсыманы оқушыларды екі топқа бөліп сұрау:

1 топ 2 топ
Шапқыншы 1. Орбұлақ
1.
лықтың бас 2. шайқасындағы
2.
тауына себеп жеңіске жету
3.
ші факторлар 3. себептеріміз
4.
ды анықтау 4.

1-топқа
Әр топқа шығармашылық тапсырма “Тарихи сипаттау” негізінде сайыс
жүргізу.
а) Аңрақай шайқасы туралы тарихшы ғалымдар арасындағы
түрлі көзқарастар, пікірлердің қайсысы дұрыс.
2-топқа
Өздеріңізді бір сәт 1929 ж. Балқаш көлінің маңында деп сезініңіздер.
Қандай тарихи оқиғаның куәгері болар едіңіздер? Ол қандай оқиға, оның
қандай тарихи маңызы болды?

Қосымша 2 топқа да “Тарихи қайраткерлер” номинациясы.
|1. Тарихи қайраткелер |1 |
|2.Шайқастар |2 |
|Тарих |3 |

3. Оқып-үйренген сабақты бекіту.
-III Жаңа сабаққа ену
1. Қызығушылықты ояту
1. Бұл тақырыптан қандай оқиғаны білесіздер?
2. Тағы не білгіңіз келеді?
3. “Жеті жарғы” ойымызға қандай тізбектерді елестетеді?
4. Жоңғарларға қарсы күресіп елімізді қорғау үшін қандай
стратегияны қолдануымыз қажет деп ойлайсыздар?
-II Мағынаны ажырату
Оқушылар өздерінің ойлаған пікір, болжамына лайық ақпараттар іздеп,
зерттегенде мағынаны түсініп таниды, анықтайды:
А) Оқулықпен жұмыс
Ә)Деректерге ой шақырып, толғану
Б) Әр оқушы өз ойының иесі, пікірін ортаға салуға
әзірлену.

-III. Тақырып туралы толғаныс
1. Тәукенің хан ретіндегі қандай ерекшеліктерін және адам ретіндегі
қандай қасиеттерін танып білдіңіздер?
2. Әбілхайыр ханды неліктен дипломат, әрі мемлекет қоғам қайраткері деп
таныдыңыз?
3. Абылайдың батыр, қолбасшы, мемлекет, қоғам қайраткері екенін өз
ойыңызбен дәлелдей аласыз ба?
4. Билердің қазақ қоғамындағы кызметін қалай дәлелдеп сипаттар едініз?

Оқушылардың жауаптарын қабылдай отырып, неліктен оқушылар өздері атаған
ойға келгенін анықтау.
Тақырыпта тереңірек, нақты талқылап дәптерлеріндегі
тізмге жаңа ақпараттарды қосады
Өздік іздеу жұмысы: 1-тапсырма
1 топ
Тәуке ханның қоғамдағы орнын сипаттау.
1.
2.
3.
Тәуке “Жеті жарғы” 4.
5.
6.
7.
2-топ
Әбілқайыр ханның қазақ тарихындағы қызметі.

“Қалмақ 1.
қырылған”-“Аңырақай Әбілхайырдың 2.
шайқасы” рөлі 3.

4.
2-тапсырма
- Билердің тарихтағы рөлін “INSERT” әдісімен зерттеп шығу.
3-тапсырма
- Венн стратегиясы бойынша Тәуке мен Абылай ханның
қоғамдағы орнын салыстырып анықтау:
ұқсастығы
1. Тәуке 2. Абылай

4-тапсырма
“Бөгенбай, Қабанбай, Найурызбай батыр тұлғаларын танып
білу”
Оқушылардың ізденістеріне ерекше мән беріп, бағалау.
5-тапсырма

“Ойтолғау” (пікір тыңдау)
IV. Қорытынды, оқушылар білімін бағалау.
V. Үйге тапсырма беру: Тәуке, Әбілхайыр
Абылай хандарының
Қоғамдағы рөлін
Жинау, зерттеу, іздеу,
Толықтыру үшін
Ақпарат дайындау.