Эрудиттер сайысы

Ұстаздар қауымының басты міндеті-оқушыға жан-жақты білім беру.Оқушының
білуге ,ізденуге деген ынтасын арттыруда сабақтан тыс жүргізілетін іс-
шаралардың да орны ерекше.Осы орайда 10-шы сынып оқушыларымен өткізген
сайыстың нұсқасын ұсынып отырмын.

Эрудиттер сайысы.
Эрудит деп аталу құқығын жеңіп алу үшін қатысушылар 5 кезеңнен тұратын
сайыстан өтуі қажет.
1-кезең. «Таңдап алу» барлық оқушылар қатысады.

Кіріспе кезең.

«Температура » сөзі беріледі.Осы сөзге кіретін әріптерден физикамен
байланысты жаңа сөздер құрастыру қажет.Сөздердің саны сәйкес келген
жағдайда жеңімпаз,сөздегі әріптердің саны арқылы анықталады.Музыка 3 минут
ойнайды.Ең көп сөз құрастырған 6 оқушы екінші кезеңге қатысады.
1-кезең.
Әр қатысушы таңдаған билеттерін алып,берілген сөздің мағынасын
түсіндіреді.Билетте 5 жауап беріледі,оның біреуі дұрыс.Жауап ауызша
беріледі және қатысушының 5 рет жауап беруге құқы бар.Жауабы дұрыс
болмаса,ұпай саны азая береді.
1-ші жауап-5 ұпай
2-ші жауап-4 ұпай
3-ші жауап-3 ұпай
4-ші жауап-2 ұпай

1-билет
«Бар» сөзінің бірнеше мағынасы бар.Төменде келтірілгендердің қайсысы оның
мағынасына жатпайды.
1. Буфет
2.Сыра ішу орны
3.Атмосфералық қысым бірлігі
4.Комбайнның кесуші бөлігі
2 билет
Батометр – қандай прибор?
1. Қан қысымын өлшейтін
2. Мұхит, теңіздің түбімен судың құрамын тексеретін
3. Атмосфералық қысымды өлшейтін
4.Тұнбаның мөлшерін анықтау
3-билет
Спирометр-нені өлшейді?
1.Кеудеге түсетін ауаның мөлшерін.
2.Қозғалыс жылдамдығын.
3.Жұлдыздың жарықтылығын.
4.Спирттің қатылығын.
4-билет
Самолеттің ұшу биіктігін немен өлшейді?
1.Монометр.
2.Гигрометр.
3.Альтиметр.
4.Эхолот.
5-билет
Сұйықтың тығыздығын немен өлшейді?
1.Барометр.
2.Ареометр.
3.Спидометр.
4.Гигрометр.
6-билет
Фотометр-нені өлшейтін құрал?
1.Дыбыс күшін.
2.Жарық жылдамдығы.
3.Жарықты өткізу дәрежесі.
4.Жарықтықты
(Келесі кезеңге 4 адам қалады)

2-кезең
1.талпыныс-5 ұпай
2.талпыныс-4 ұпай
3.талпыныс-3 ұпай
4.талпыныс-2 ұпай

1-билет
Электр лампасына патронды кім ойлап тапты?
1.Лодыгин
2.Яблочкин
3.Эднеон
4.Якобин
2-билет
Асқын өткізгіштікті кім ашты?
1.Ом
2.Гальвани
3.Эредет
4.Камерлинг-Оннес
3-билет
Техникада кеңінен қолданылатын химиялық элемет?
1.Амоминий
2.Сынап
3.Алтын
4.Азот
4-билет
Тогы бар өткізгіш айналасында магнит өрісі бар екенін анықтаған ғалым?
1.Ампер
2.Максвелл
3.Эртед
4.Кулон
Ұпай саны ең аз бір қатысушы ойыннан шығады.
3-кезең.
Кім бірінші қолын көтерсе сол қатысушы жауап береді.Дұрыс жауапқа 1 ұпай
қосылады.Ең аз ұпай жинағандар ойыннан шығады.
1.Туындысы сол санның өзіне тең екі санды ата(1 және 1)
2.Страус құспын деп айта ала ма? (Ол сөйлей алмайды)
3.Ең үлкен ғаламшар? (Юпитер)
4.Мақтаның тығыздығының өлшем бірлігі қандай? (кг/м³)
5.Қолдарыңда 10 саусақ.Он қолда неше саусақ? (50)
6.Ломоносовтың аты-жөні? (Михаил Васильевич)
7.Резеңкенің көмегімен атылған тас қандай энергияның есебінен ұшады?
(потенциялдық)
8.Геликоптерді-қазіргі заманғы тікұшақты құрастырудың идеясын ұсынған кім?
(Леонардо да Винчи)
11.Килограмдық кір тасының массасы қай уақытта көп болады:жазда ма,қыста
ма? (бірдей)
12.Тартылыс құбылысын ашқан ? (Ньютон)
13. «Ас тұзы» сөзінің синонимі? (натрий хлориді)

Ең аз ұпай жинаған 4 оқушы ойыннан шығады
Қазылар алқасы қорытынды шығарғанға дейін жанкүйерлерге сұрақ:
1.Бір жұмыртқаны пісіруге 4 минут уақыт керек,ал 5 жұмыртқаны пісіруге неше
минут уақыт керек? (4 минут)
2.Атмосфералық қысымды қагдай прибормен өлшейді? (Барометр)
3.Жарықтың соңы қай жерде аяқталады? (Көеңке басталған жерде)
4.Зат молекуласының қозғалысын ашқан ? (Броун)

4-кезең.
Көп ұпай жинаған 2 оқушы қалады
Оларға жұмбақ қойылады.Жұмбақты бірінші шешкен оқушы-“Эрудит”деп танылады.

Жұмбақ
Керемет саяхатшы Ол кім?
Көмекші сөйлемдер
1.Бұл саяхатта 3 мың адам претендент болды Соның ішінен таңдау осы кісіге
түсті.
2.Ол жұмысшы,студент,агроклуб курсанты.
3. “Кеттік” “Поехали”Жолға шығар алдындағы тарихи сөз соныкі
4.Ол әлемдік саяхатты жалғыз өзі атқарды.
(Гагарин)
Жұмбақтар
Табиғатта заттар көп.Солардың біреуі туралы. Ол қандай зат?
1.Оны үйкелісті азаиту үшін қолдануға болады?
2. Оны қыздыру,суыту үшін қолдануға болады.
3. Үлкен адамның организімінде 65% бар.
4. Оның үш күйімен біз жиі кездесеміз.
5.. Жерде” өмір шыныны” деп атайды.

(Су)
“Эрудит ” Анықталып сыйлықтар тапсырылады.

Қостанай обылысы
Лисаков қаласы
№3 орта мектебінің физика пәні мұғалімі.
Аяпбергенова Жаухар Оразғалиқызы

Эрудиттер сайысы.

Эрудит деп аталу құқығын жеңіп алу үшін қатысушылар 5 кезеңнен тұратын
сайыстан өтуі қажет.
1-кезең. «Таңдап алу» барлық оқушылар қатысады.

Кіріспе кезең.

«Температура » сөзі беріледі.Осы сөзге кіретін әріптерден физикамен
байланысты жаңа сөздер құрастыру қажет.Сөздердің саны сәйкес келген
жағдайда жеңімпаз,сөздегі әріптердің саны арқылы анықталады.Музыка 3 минут
ойнайды.Ең көп сөз құрастырған 6 оқушы екінші кезеңге қатысады.
1-кезең.
Әр қатысушы таңдаған билеттерін алып,берілген сөздің мағынасын
түсіндіреді.Билетте 5 жауап беріледі,оның біреуі дұрыс.Жауап ауызша
беріледі және қатысушының 5 рет жауап беруге құқы бар.Жауабы дұрыс
болмаса,ұпай саны азая береді.
1-ші жауап-5 ұпай
2-ші жауап-4 ұпай
3-ші жауап-3 ұпай
4-ші жауап-2 ұпай

1-билет
«Бар» сөзінің бірнеше мағынасы бар.Төменде келтірілгендердің қайсысы оның
мағынасына жатпайды.
1. Буфет
2.Сыра ішу орны
3.Атмосфералық қысым бірлігі
4.Комбайнның кесуші бөлігі
2 билет
Батометр – қандай прибор?
1. Қан қысымын өлшейтін
2. Мұхит, теңіздің түбімен судың құрамын тексеретін
3. Атмосфералық қысымды өлшейтін
4.Тұнбаның мөлшерін анықтау
3-билет
Спирометр-нені өлшейді?
1.Кеудеге түсетін ауаның мөлшерін.
2.Қозғалыс жылдамдығын.
3.Жұлдыздың жарықтылығын.
4.Спирттің қатылығын.
4-билет
Самолеттің ұшу биіктігін немен өлшейді?
1.Монометр.
2.Гигрометр.
3.Альтиметр.
4.Эхолот.
5-билет
Сұйықтың тығыздығын немен өлшейді?
1.Барометр.
2.Ареометр.
3.Спидометр.
4.Гигрометр.
6-билет
Фотометр-нені өлшейтін құрал?
1.Дыбыс күшін.
2.Жарық жылдамдығы.
3.Жарықты өткізу дәрежесі.
4.Жарықтықты
(Келесі кезеңге 4 адам қалады)
2-кезең

Кім бірінші қолын көтерсе сол қатысушы жауап береді.Дұрыс жауапқа 1 ұпай
қосылады.Ең аз ұпай жинағандар ойыннан шығады.
1.Туындысы сол санның өзіне тең екі санды ата(1 және 1)
2.Страус құспын деп айта ала ма? (Ол сөйлей алмайды)
3.Ең үлкен ғаламшар? (Юпитер)
4.Мақтаның тығыздығының өлшем бірлігі қандай? (кг/м³)
5.Қолдарыңда 10 саусақ.Он қолда неше саусақ? (50)
6.Ломоносовтың аты-жөні? (Михаил Васильевич)
7.Резеңкенің көмегімен атылған тас қандай энергияның есебінен ұшады?
(потенциялдық)
8.Геликоптерді-қазіргі заманғы тікұшақты құрастырудың идеясын ұсынған кім?
(Леонардо да Винчи)
11.Килограмдық кір тасының массасы қай уақытта көп болады:жазда ма,қыста
ма? (бірдей)
12.Тартылыс құбылысын ашқан ? (Ньютон)
13. «Ас тұзы» сөзінің синонимі? (натрий хлориді)

Ең аз ұпай жинаған 4 оқушы ойыннан шығады
Қазылар алқасы қорытынды шығарғанға дейін жанкүйерлерге сұрақ:
1.Бір жұмыртқаны пісіруге 4 минут уақыт керек,ал 5 жұмыртқаны пісіруге неше
минут уақыт керек? (4 минут)
2.Атмосфералық қысымды қагдай прибормен өлшейді? (Барометр)
3.Жарықтың соңы қай жерде аяқталады? (Көеңке басталған жерде)
4.Зат молекуласының қозғалысын ашқан ? (Броун)

3-кезең.

6 оқушы кезек-кезек билет ала отырып сұраққа жауап береді.
1-ші талпыныс-5 ұпай
2-ші талпыныс-4 ұпай
3-ші талпыныс-3 ұпай
4-ші талпыныс-2 ұпай

)
4. тур
1.талпыныс-5 ұпай
2.талпыныс-4 ұпай
3.талпыныс-3 ұпай
4.талпыныс-2 ұпай

1-билет
Электр лампасына патронды кім ойлап тапты?
1.Лодыгин
2.Яблочкин
3.Эднеон
4.Якобин
2-билет
Асқын өткізгіштікті кім ашты?
1.Ом
2.Гальвани
3.Эредет
4.Камерлинг-Оннес
3-билет
Техникада кеңінен қолданылатын химиялық элемет?
1.Амоминий
2.Сынап
3.Алтын
4.Азот
4-билет
Тогы бар өткізгіш айналасында магнит өрісі бар екенін анықтаған ғалым?
1.Ампер
2.Максвелл
3.Эртед
4.Кулон
Көп ұпай жинаған 2 оқушы қалады
Оларға жұмбақ қойылады.Жұмбақты бірінші шешкен оқушы-“Эрудит”деп
танылады.
Жұмбақ
Керемет саяхатшы Ол кім?
Көмекші сөйлемдер
1.Бұл саяхатта 3 мың адам претендент болды Соның ішінен таңдау осы кісіге
түсті.
2.Ол жұмысшы,студент,агроклуб курсанты.
3. “Кеттік” “Поехали”Жолға шығар алдындағы тарихи сөз соныкі
4.Ол әлемдік саяхатты жалғыз өзі атқарды.
(Гагарин)
Жұмбақтар
Табиғатта заттар көп.Солардың біреуі туралы. Ол қандай зат?
1.Оны үйкелісті азаиту үшін қолдануға болады?
2. Оны қыздыру,суыту үшін қолдануға болады.
3. Үлкен адамның организімінде 65% бар.
4. Оның үш күйімен біз жиі кездесеміз.
5.. Жерде” өмір шыныны” деп атайды.

(Су)
“Эрудит ” Анықталып сыйлықтар тапсырылады.

Қостанай обылысы
Лисаков қаласы
№3 орта мектебінің физика пәні мұғалімі.
Аяпбергенова Жаухар Оразғалиқызы