Цитоплазма жəне оның органоидтері,олардың құрылысы жəне қызметі цитоплазма, эндоплазмалық тор

| Пән: Биология Пән мұғалімі: Қасымгожина М.Т. Сынып:10 |
|Сабақ: Күні: |
|Сабақтың |Цитоплазма жəне оның органоидтері,олардың құрылысы жəне қызметі: цитоплазма, эндоплазмалық тор. Зертханалық|
|тақырыбы: |жұмыс 3 «Өсімдік жасушаларындағы цитоплазманың қозғалысын бақылау». |
|Жалпы мақсаты: |Жасуша мен оның органоидтарының құрылысын білу керек; ойлау құзыреттілігін, мәселені шешу құзыреттілігін |
| |дамыту; қарым-қатынас құзыреттілігін, ынтымақтастық құзыреттілігі, әрекетті орындау құзыреттілігі, өз-өзін|
| |тану құзыреттілігі, өз-өзін басқару құзыреттілігін тәрбиелеу |
| | |
|Оқу нәтижелері: |- Митохондриялардың құрылыс ерекшеліктері мен атқаратын қызметін; |
| |- Пластидтердің құрылысын және атқаратын қызметін; |
| |Мұғалімге арналған нұсқаулық. Биология. Жалпы білім беретін мектептің 10 сыныбына арналған оқулық |
|Сілтеме: |Т.Қасымбаева, К.Мұхамбетжанов. Алматы «Мектеп», 2010 |
| |Жалпы биология.Әдістемелік нұсқау.Т.Қасымбаева,А.Қисымова. Алматы «Мектеп», 2006 |
| |Биология жұмыс дәптері. Биология оқыту әдістемесі. |
|Сабақтың кезеңдері|Мұғалімнің іс- әрекеті |Оқушылардың іс-әрекеті |Уақыты |
|Білу. | | | |
| |Сәлемдесу. Психологиялық дайындық |Жұппен қолдарынан ұстап біріне-бірі күн жақсы, |2 мин |
|Түсіну. | |сабақ сәтті өтілуін тілейді | |
| |«Геометриялық фигуралар» түсті стикерлермен | | |
| |топқа бөлу |Оқушылар өздеріне ұнайтын фигураларды таңдап 4 | |
|Қолдану. | |топқа бөлінеді | |
| |Өткен тақырыпқа «Биологиялық көпір» тапсырмасын| | |
|Талдау. |жүргізу |Оқушылар Жасуша мембранасы және плазмалемманың | |
| | |қызметтері тақырыбына тапсырмалар орындап жұппен |10 мин |
| |Қызығушылықты ояту (Әрбір топқа нұсқаулықпен |бағалайды | |
| |терминдік сөздер берілген) |Тест сұрақтары I нұсқа | |
| |Микроорганизмдер, микробиология, прокариот |1. Цитология ғылымы нені зерттейді? | |
| |(ядросы толық жетілмеген), эукариот (ядросы |а) жасушаларды; ә) ұлпаларды; б) өсімдіктерді; |10 мин |
| |толық жетілеген), плазмалемма,эндоцитоз түрлері|в) вирустарды. | |
| |(пиноцитоз – жасушаға ірірек келген сутамшылары|2. Өсімдіктерде қандай көмірсулар кездеседі? | |
| |өтеді), (фагоцитоз – жасуша мембраналары арқылы|а) гликоген; ә) липид; б) нәруыз; в) крахмал, | |
| |ірілеу келген түйіршіктер) |жасұнық (клетчатка). | |
| | |3. Тұңғыш рет 1736 жылы қандай ғалым бидай ұнынан| |
| | |желімтіктелген нәруыз алды? | |
| | |а) Р.Воклен; ә) В.Браконно; б) Ч.Дарвин; в) | |
| | |Я.Беккори. | |
| | |4. Аминқышқылдарының орын ауыстыруы организмге | |
| | |қалай әсер етеді? | |
| | |а) организм қызметі артады; ә) организмде ауру | |
| | |пайда болады; | |
| | |б) организмге ешкандай әсері жок; в) организм | |
| | |қызметі баяулайды. | |
| | |5. ДНК полимерінің мономері қандай заттардан | |
| | |тұрады? | |
| | |а) нуклеотид ; ә) аминқышқылы б) нуклеин кышқылы;| |
| | |в) ферменттер. | |
| | |Тест сұрақтары. ІІ нұсқа | |
| | |1. Нәруыздың неше реттік құрылымы бар? | |
| | |а) 4; б) 2; ә) 3; в)5. | |
| | |2. Жасуша теориясын ашуда қандай ғалымдар еңбек | |
| | |сіңірді? | |
| | |а) Р.Гук; ә)Т.Шванн, М.Шлейден; б) А.Левенгук; в)| |
| | |Г.Пуркине. | |
| | |3. Нуклеотидтер құрамындағы азотты негіз, көмірсу | |
| | |жене фосфат топтары арасындағы байланыс қалай | |
| | |аталады? |5 мин |
| | |а) сутектік; ә) коваленттік; б) металдық; | |
| | |в)иондық. | |
| | |4. ДНК үзінділерін біріктіретін фермент калай | |
| | |аталады? | |
| | |А)ДHK-пoлимepaзa; ә)лигаза; б) РНҚ-полимераза; в)| |
| | |амилаза. | |
| | |5. Жасушадағы судың мөлшері кандай? | |
| | |а) 1,0%-1,5%; ә) 1,0%-2,0%; б) 70%—80%; в) | |
| | |0,2%—2,0%. | |
| | | | |
| | | | |
| | |Оқушылар сұрақтарға жауап бере отырып, диалог | |
| | |негізінде жаңа сабақтың тақырыбына шығарады. | |
|Жинақтау | | | |
| |Топ алдына берілген бағыттау сұрақтарын қою |Сөйлемдерді толықтыр. |7 мин |
| |Оқушылардың жауаптарын қорытындылау |1. Цитоплазма — ..... (клетканың негізін құрайтын| |
| | |қоймалжың зат, оның түпнегізін гиалоплазма | |
| |Тақырыпты толық меңгергенін бақылау мақсатында |түзеді.) |4 мин |
| |Цитоплазма. Эндоплазмалық тор – мембраналы |2. Гиалоплазманың химиялық құрамы күрделі. Оның | |
| |органоид тақырыбын флипчартқа құру тапсырмасын|құрамында .... | |
| |беру |(20—25% белок, гликолиз ферменттері, азотты | |
| | |негіздер, аминқышқылдары, майлар және т.б. | |
| |Оқулықтан §14 84 бет тапсырмаларды алған |болады.) | |
| |білімдерін бекіту мақсатында орындату |3. Цитоплазма — .... тұрады. |5 мин |
| |Синквейн. |(мембраналы және мембранасыз ) органоидтардан | |
| |1. Қандай жаңа түсініктермен таныстыңдар? |тұрады. | |
| |2. Бүгінгі сабақта алған білімді қайда қолдана |4. Эндоплазмалық торды алғаш рет 1945 жылы .... | |
| |аласыңдар деп ойлайсыңдар? |(К.Портер электрондық микроскоптың көмегімен) | |
| |3.Сабақ қызықты өтті ме, несімен? |тапқан. Эндоплазмалық тор түйіршікті және тегіс | |
| |4. Сабақтың мақсатына жеттің бе? |болып екіге бөлінеді | |
| |Оқушылардың өз пікірі. | | |
| |Рефлексия | | |
|Бағалау | § 14 мазмұндау |§ 14 мазмұндау |2мин |