Сфералық айнаның түрі

Қысқа мерзімді жоспар
|Пәні : физика |Мектеп: Құрманғазы атындағы жалпы орта мектебі |
|Ұзақ мерзімді жоспардың |Мұғалімнің аты жөні: Абу Г.Ә. |
|бөлімі: 8.4 А Жарық | |
|құбылыстары | |
|Күні: |Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|Сынып: 8 | |
|Сабақтың тақырыбы: |Сфералық айналар, сфералық айна көмегімен кескін алу. |
|Осы сабақта жүзеге асатын|8.5.1.5 – дененің кескінін алу үшін сфералық айнада |
|оқу мақсаты (оқу |сәуленің жолын салу және алынған кескінді сипаттау |
|жоспарына сілтеме) | |
|Сабақтың мақсаты: |1.Сфералық айнаның анықтамасын және сфералық айна |
| |түрлерінің өмірде қолдануын білу |
| |2. Кескін алу үшін сфералық айнада сәуленің жолын |
| |кескіндеу |
| |3. Сфералық айнаның екі түрінде алынған кескіндерді |
| |сипаттау. |
|Бағалау критерийі |1.Сфералық айнаның анықтамасын және сфералық айна |
| |түрлерінің өмірде қолдануына мысал келтіреді. |
| |2. Кескін алу үшін сфералық айнада сәуленің жолын |
| |салады. |
| |3. Сфералық айнада алынған кескінді сипаттайды. |
|Тілдік мақсаттар: |Пәндік лексика мен термин сөздер: сфералық айна , |
| |дөңес, ойыс, оптика, айна фокусы, фокаль жазықтық, сәуле.|
| |Диалог пен оқыту үшін тілдік мақсаттар: |
| |Шағылдырғыш беті сфераның бөлігі болып табылатын айна |
| |сфералық айна деп аталады. |
| |Егер жарық сфераның ішкі бетінен шағылса сфералық |
| |айна ойыс деп, ал егер сфераның сыртқы бетінен шағылса |
| |дөңес деп аталады. Ойыс айна жарықты жинақтайды. |
| |Бұл айнаның фокусы нақты деп аталады, себебі онда айнадан|
| |шағылған сәулелер жинақталады. Дөңес айна жарықты ша- |
| |шыратады. Дөңес айнаның фокусы жалған деп аталады, |
| |себебі онда айнадан шағылған сәулелердің созындылары |
| |жинақталады. |
|Құндылықтарды дарыту |Жалпыға бірдей еңбек қоғамында бірлескен жұмыстың |
| |орындалуы барысында оқушылардың шығармашылығы |
| |ынтымақтастығы артады, оптикалық еңбек өнімділіктерін |
| |жоғарылату жолдарын ұсынады, өз үлестерін оқу арқылы |
| |қосатындығын ескертемін. |
|Пәнаралық байланыс: |Сәуле жүрістерін кескіндеу кезінде геометриямен |
| |байланыстырады. |
| |Есептеу кезінде математикалық білімдерін қолданады. |
|Алдыңғы білім |Лупа , дүрбі, көзәйнек туралы өмірден біледі |
| |7 сынып физикадан телескоп жайында, 8 сыныпта шағылу |
| |заңдары туралы білімі бар. |

Сабақтың барысы

|Сабақтың |Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері |ресурстар |
|жоспарланған | | |
|кезеңдері | | |
|Сабақтың басы |Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу. Шаттық шеңберін| |
|5 минут |құру «Жүректен –жүрекке» бір-біріне жылы лебіз | |
| |айту арқылы сыныпта жағымды ахуал орнату | |
| |Альфавит әріптері бойынша оқушыларды топқа бөлу.| |
| | | |
| |Оқушыларды А, В, С, Д тобына бөлу. |Стикерлер |
| |1-топ: «А» тобы | |
| |2-топ: «В» тобы | |
| |3-топ: «С» тобы | |
| |4-топ: «Д» тобы | |
| |Мақсаты-топпен жұмыс істей отырып, өзгенің | |
| |пікірін тыңдауға, бір-бірінен үйренуге, | |
| |үйретуге, еркін өз пікірін айтуға сөздік қорын | |
| |толықтыруға дағдыланады. | |
| | | |
| |Үй тапсырмасын тексеру: | |
| |W «Серпілген сауал» әдісі арқылы сұралады. | |
| | |слайдтар |
| |Жарықтың шағылуы дегеніміз не? | |
| |Айналық және бұлыңғыр беттің бір -бірінен | |
| |айырмашылығы неде? | |
| |Шашыраңқы шағылу қай кезде болады? | |
| |Айналық шағылу дегеніміз не? | |
| |Жазық айна дегеніміз не? | |
| |Егер жазық айнаны 20°-қа бұрса, одан шағылған | |
| |сәуле қанша бұрышқа бұрылады? | |
| |Сәуленің түсу бұрышы 60°. Түскен сәуле мен | |
| |шағылған сәуленің арасындағы бұрышты табыңдар? | |
| |Дескриптор: | |
| |Жарықтың шағылуының анықтамасын біледі. | |
| |Айналық және бұлыңғыр беттің бір -бірінен | |
| |айырмашылығын түсінеді. | |
| |Шашыраңқы шағылуды сипаттай алады. | |
| |Айналық шағылудың анықтамасын біледі. | |
| |Жазық айнада қандай кескін беретінін сипаттайды.| |
| |Егер жазық айнаны 20°-қа бұрса, одан шағылған | |
| |сәуленің 400 бұрылатынын біледі. | |
| |Сәуленің түсу бұрышы 60°. Түскен сәуле мен | |
| |шағылған сәуленің арасындағы бұрыш 120 0 екенін| |
| |біледі. | |
|Сабақтың |W.«Кинометафора» әдісі - Бейнематериал арқылы |Бейнеролик, |
|ортасы |жаңа сабақтың тақырыбын ашу |Bilim land kz |
| |https://bilimland.kz/kk/courses/physics-kk/optik|сайты |
|(Білу,түсіну |a/.../ai-nalar | |
|қолдану) |1- Тапсырма: | |
|Тыңдалым |«Джигсо» әдісі бойынша оқушыларға тапсырма беру.| |
|Айтылым |№ 1.Сфералық айна, түрлері |8 сынып оқулық |
| |№ 2.Ойыс айна көмегімен кескін алу | |
|30 минут |№ 3. Дөңес айна көмегімен кескін алу | |
| |№ 4. Сфералық айналардың практикада қолданылуы | |
| |атты тақырыптарда талдау жасаңдар. | |
| | | |
| |Тақырыпты талдап болған соң, біріншілер «1-ші» | |
| |топқа, екіншілер «2-ші» топқа, үшіншілер «3- ші»| |
| |топқа, төртіншілер «4-ші» топқа араласып | |
| |отырады. | |
| |1-топ: «А1, В1, С1, Д1» тобы | |
| |2-топ: «А2, В2, С2, Д2» тобы | |
| |3-топ: «А3, В3, С3, Д3» тобы | |
| |4-топ: «А4, В4, С4, Д4» тобы | |
| |«Айырмашылығы неде?» әдісін пайдалану арқылы | |
| |жазық айна мен сфералық айнаның айырмашылығы, | |
| |дөңес айна мен ойыс айнаның мағынасы ашылады. | |
| |Сфералық айналардың қолданылатын жерлерін | |
| |атайды тапсырма бойынша түйген ойларын | |
| |түсіндіреді. (Сын тұрғысынан ойлау, есте | |
| |сақтау, іздену, оқушы- оқушы, мұғалім-оқушы | |
| |қарым-қатынас дағдылары қалыптасады, оқылым , | |
| |айтылым, тыңдалым дағдылары дамиды. ) | |
| |Дескриптор: | |
| |Сфералық айнаның анықтамасын біледі. | |
| |Қандай сфералық айна жарықты шашыратады, ал | |
| |қандай айна өзіне түскен параллель жарық шоғын | |
| |бір нүктеге жинақтайтынын түсінеді, | |
| |Түрлерін ажыратады. | |
| |Ойыс айнаның өзіне түскен параллель жарық шоғын | |
| |бір нүктеге жинақтайтынын түсінеді. | |
| |Сфералық айнаның қайсысының фокусы жалған, | |
| |қайсысы нақты екенін айта алады. | |
| |Сфералық айнада кескін салуға мүмкіндік беретін | |
| |үш тамаша сәулелерді атайды. | |
| |Өздеріне белгілі жазық, сфералық айналарына | |
| |өмірде қолдану мысалдарын келтіреді. | |
| | | |
| |Топтар өзара бағалауды «Басбармақ» әдісі | |
| |арқылы бағалайды | |
| |2 тапсырма Конверттегі тапсырма: G | |
| |А –тобы | |
| |Нәрсе фокус пен айнаның ортасында орналасқан. |Конверттегі |
| |Нәрсенің кескінін салып сипаттаңдар. |тапсырма , |
| |В- тобы |флипчарт маркер |
| |Нәрсе фокуста орналасқан. Нәрсенің кескінін |сызғыш |
| |салып сипаттаңдар. | |
| |С- тобы | |
| |Нәрсе сфераның центрінде орналасқан. Нәрсенің | |
| |кескінін салып сипаттаңдар. | |
| |Д- тобы | |
| |Нәрсе айнаның сыртында орналасқан. Нәрсенің | |
| |кескінін салып сипаттаңдар. | |
| | | |
| |Дескриптор: | |
| |1.Нәрсенің кескінін фокус жазықтығының әр түрлі| |
| |нүктелерінде салады, сипаттайды | |
| |2. Сәуле жолдарын көрсетеді. | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
|Сабақтың соңы | Қорытынды: Графикалық органайзер «Галерея» |А -4 парағы |
| |әдісінде оқушыларға сфералық айнада әр түрлі |Үлестірме |
|5 минут |кескін алынған суреттер көрсетіледі. Оқушылар |материалдар әрбір |
| |берілген кескіндерді ажыратып, кескінге |оқушыға |
| |сипаттамаларды жаза алды. |кесте |
| |Сфералық айнаның түрі | |
| |Кескін алудың тәсілі | |
| | | |
| | | |
| |Суретте нәрсе ретінде алынған майшам | |
| |сфераның центрі С нүктесінің | |
| |артында орналасқан. | |
| |.Бұл нақты, кері, кішірейтілген кескін. | |
| | | |
| | | |
| |Нәрсе сфераның центрі мен фокустың арасында | |
| |орналасқан. Бұл жағдайда | |
| |нәрсенің кескіні центрдің артында пайда болады.| |
| |Бұл нақты, кері, үлкейтілген | |
| |кескін | |
| | | |
| | | |
| |Дөңес айнадан шағылған сәулелер – әрқашан | |
| |шашыраңқы сәулелер Кескін кішірейтілген, тура | |
| |және жорамал | |
| | | |
| | | |
| |Нәрсе фокус пен айнаның арасында орналасқан | |
| |кескін айнаның артында пайда болады. Бұл тура | |
| |(төңкерілмеген), | |
| |ұлғайтылған және жалған кескін. Себебі, айнаның | |
| |артында шағылған сәулелер | |
| |емес, олардың созындылары қиылысады. | |
| | | |
| | | |
| |Кескін тек айнаның | |
| |арт жағында пайда болады. | |
| |Дөңес айнадағы кескін — тура (төңке- | |
| |рілмеген), жалған, кішірейтілген. Ол | |
| |айнаның артында пайда болады. | |
| | | |
| |Дескриптор: | |
| |Сфералық айнаның түрін ажыратады. | |
| |Нәрсенін фокус жазықтығында орналасуына қарай, | |
| |оның кескініне сипаттама бере алады. | |
| |Пайда болған кескіннің ерекшеліктерін атай | |
| |алады. | |
|Кері байланыс |«Жетістік баспалдағы» әдісі арқылы кері байланыс| |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| |Үйге тапсырма: Сфералық айналар, сфералық айна | |
| |көмегімен кескін алу. | |
|Саралау – Сіз қандай тәсілмен |Бағалау – Сіз оқушылардың |Денсаулық және |
|көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз |материалды игеру деңгейін |қауіпсіздік |
|басқаларға қарағанда қабілетті |қалай тексеруді жоспарлап |техникасын сақтау |
|оқушыларға қандай тапсырмалар |отырсыз? | |
|бересіз? | | |
|Тапсырмалар оқушылардың жеке |Оқушылардың оқуда |Оқушылларды |
|қабілеттерін ескеріп жасалды. |жетістіктерге жетуіне және |орындықта дұрыс |
|Оқушылардың қажеттіліктеріне |алға ынталандыруға ықпал |отырып жұмыс |
|қарай дереккөздерді, оқулықтарды |ететін кері байланысты |істеуге |
|«Кинометафора» әдісі кезінде |сабақтың өне бойында |дағдыландыру. |
|Bilim land kz сайты бойынша |жүргізіп отырамын. Сабақтың|Оқушыларға сабақ |
|көрсетілім пайдаланамын. |әрбір кезеңінде берілген |барысында |
|«Джигсо» әдісі бойынша берілген |кері байланыс оқушыларды |сақталатын өмір |
|тапсырма барысында белсенді оқыту |алға жетелеп , сабаққа деген|қауіпсіздік |
|жүзеге асырылады қабілеті жоғары |ынтасын арттырып |негіздерін және |
|оқушылар тапсырма орындауда |қызығушылығын оятады. |техникалық |
|қиналатын оқушыларға көпірше |Өзара және өзін-өзі, топтық |қауіпсіздік |
|болады. |бағалау жүреді "Сен |ережелері туралы |
|«Айырмашылығы неде?» әдісі, |жарайсың , керемет, жақсы, |ескерту. |
|Конверттегі тапсырманы орындау |өте тамаша "- деген | |
|арқылы сын тұрғысынан ойлау, есте|сөздермен | |
|сақтау, іздену, өз пікірін |Сфералық айнаның қолдану | |
|еркін айту , оқушы мен оқушы, |аясын | |
|мұғалім мен оқушы қарым-қатынас |түгел білсеңдер тіптен | |
|дағдылары қалыптасып, |жақсы болар еді– деген | |
|қажеттілігіне қарай жетелеуші |қалыптастырушы бағалауды | |
|сұрақтар қойып диалог арқылы |пайдаланамын. | |
|қолдау көрсетемін бағыт- бағдар |Сабақтың соңында «Жетістік | |
|беру арқылы қарқындатамын. Оқылым |баспалдағы» әдісі арқылы | |
|, айтылым, тыңдалым жазылым |кері байланыс жасаймын | |
|дағдыларын дамытамын. Қабілеті |Оқушылардың қай деңгейде | |
|жоғары оқушыларға күрделі есеп |екендігін, жеткен | |
|беремін. . |жетістіктерін әр тапсырмаға | |
| |берілген дескриптор арқылы| |
| |бақылап , бағалаймын. | |

|Сфералық айнаның түрі |Кескін алудың тәсілі |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |