Қауіпсіздік техникасы

№1 сабақ 9 сынып
Сабақ тақырыбы:
«Кіріспе. Қауіпсіздік техникасы. Есептеуіш техника кабинетінде жұмыс істеу
ережелері»

Мақсаты: ЕТ-пен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы ережесімен
таныстыру. ЕТ кабинетінде жұмыс істеу ережесімен таныстыру. Төтенше
жағдайларда әрекет ету ережесімен таныстыру. Көзді талдырмау жаттығуларымен
таныстыру.

Сабақ түрі: Практикум элементтері бар түсіндірмелі – көрнекілікті.

Программалық дидактикалық қамтылуы: Жұмыс орнын пайдалануды есепке алу
журналы. Қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқамадан өтуді тіркеу журналы. Өрт
сөндіру құрал-жабдыктары.

Сабақ барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Жаңа сабақ
3. Бекіту
4. Үйге тапсырма

Теориялы бөлім:
1. НЕПЗГІ ҚАҒИДАЛАР
Есептеуіш техниканың оқу процесінде пайдалану алдында Қазақ ССР
Халықка білім беру министрлігінің (08.02.1990 ж.) бұйрығына сәйкес барлық
оқушылар қауілсіздік техникасы бойынша нұскамадан өтуі, қауіпті жағдайларда
әрекет ету ережелерін оқып үйренуі, электр тогымен зақымдану кезінде
алғашқы медициналық көмек көрсету тәсілдерден және көз талдырмайтын
жаттығулармен танысулары тиіс. Нұсқама өткізілгеннен кейін оқушылар
қауіпсіздік техникасын білуі туралы сынама тапсыруы тиіс, ол туралы
белгіленген тәртіппен журналға тіркелуі қажет.

2. ҚАУІПСІЗДІК ТЕХНИКАСЫ ЕРЕЖЕЛЕРІ
Қауіпсіздік техникасы ережелерін мына пункттерге бөлуге болады: 1)
жалпы; 2) дербес пайдаланылатын компьютерде жұмыс істеу алдындағы; 3) жұмыс
кезіндегі; 4) апатты (төтенше) жағдайлардағы; 5) жұмыс аяқталғандағы.
Қауіпсіздікке қойылатын жалпы талаптарға мыналар жатады:
1. Сымдарды, жалғаушы ашаларды, розеткаларды, штекерлерді қозғауға;
жабдықты мұғалімнің рұқсатынсыз жылжытуға тыйым салынады.
2. Мұғалімнін рұқсатынсыз компьютерлік сыныпқа кіруге және одан
шығуға болмайды.
3. Мұғалімнің рұқсатынсыз сынып ішінде жүруге болмайды.
4. Дербес компьютерде ылғалды қолмен және дымқыл киіммен жұмыс
істеуге болмайды.
5. Қорабы немесе сымдары зақымданған дербес компьютерде жұмыс істеуге
тыйым салынады.
6. Дербес компьютермен қатар үстел үстіне портфель, сөмке, кітап
қоюға тыйым салынады. Үстел үстінде тек қалам мен дәптер ғана жатуы тиіс.
7. Пернетақта үстіне ештенені қоюға болмайды.
8. Компьютерлік сыныпта жүгіруге, ойнауға, жұмыс істеп отырған
оқушылардың көңілін алаңдатуға, басқа жұмыспен айналысуға болмайды.

3. АЛҒАШҚЫ МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК КӨРСЕТУ ТӘСІЛДЕРІ
Адамның эдектр тогымен зақымданған кездегі алғашкы медициналық көмек
көрсету тәсілдері:
1. Токтан ажырату (таратушы тақтадағы тумблерді ажырату) керек.
2. Электр тогын өткізбейтін қолда бар құралдарды пайдаланып,
зақымданған адамды ток әсерінен босату керек.
3. Дәрігерді (мектептегі медпункттен, 03 жедел жәрдем телефоны
бойынша немесе жақын жердегі емдеу мекемесінен) шақырту керек.
4. Зақымданған адамды мұқият қарап, зақымдану дәрежесіне қарай оған
көмек көрсету керек.

Күйген кездегі кемек көрсету
Адам күйікке шалынған жағдайда:
1. Ауырғанды басатын, тыныштандыратын дәрі (анальгин, валерьянка)
беру керек.
2. Күйген жерге дәрі (винилин) жағу керек.
3. Күйген жараның бетіне микроб түспейтіндей етіп, алдымен
целлофанмен орап алып, суық суда ұстау керек.
. 4. Дәрігерді (мектептегі медпункттен, 03 жедел жәрдем телефоны
бойынша немесе жақын жердегі емдеу мекемесінен) шақырту керек.

Талып қалғандағы көмек көрсету
Адам талып қалған жағдайда:
1. Талып қалған адам тегіс жерге шалқасынан, басын солға бұрып
жатқызу керек.
2. Дәрігерді (мектептегі медпункттен, 03 жедел жәрдем телефоны
бойынша немесе жақын жердегі емдеу мекемесінен) шақырту керек.

4. КӨЗДІ ТАЛДЫРМАУ ЖӘНЕ ШАРШАТПАУ ЖАТТЫҒУЛАРЫ
Бірнеше ондаған минут қозғалмай отырып компьютермен ұзақ уақыт
бірсарынды жұмыс істеген кезде жағымсыз сезім, дене ұйығандай болып, шаршау
пайда болады, көз талады. Осыларды болдырмау үшін сабақ барысында 1—2 рет
(оқушы жасына байланысты) келесі жаттығуларды орындау керек.
Көздің талуын болдырмау жаттығулары:
1) қарау бағытын өзгерту: алысқа — мұрын ұшына, солға — оңга, төмен
—жоғары;
2) сағат тілі бағытымен және қарсы бағытта көзді айналдыра бұрып қарау;
3) көзді жұмып, қолмен жауып, 1—1,5 мин отыру.
Шаршауды болдырмау жаттығулары:
1) сағат тілі бағытымен және қарсы бағытта басты айналдыра бұру;
2) басты кезекпен екі жакқа бұру;
3) саусақтарды жұдырыққа жұму, қолдың ұшын босаңсыту;
4) оңға — солға бұрылып, қолды сермеп, керіліл — созылу,
Осы жаттығуларды оқушылармен бірге орындау керек.
Сынып журналында және еңбек қауіпсіздігі бойынша оқушыларды
нұсқамадан өткізу журналында тиісті тіркеулер жасау қажет.