Меншікті балқу жылуы

Сабақтың тақырыбы: Заттың агрегаттық күйлерін қайталау.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушылардың тарау бойынша алған білімдерін қайталау, теориялық және практикалық білімін пысықтау.

Дамытушылық: Оқушыларды өз бетімен ізденуге, білімін шығармашылық тұрғыдан дамытуға, өз білімін қорытындылауға үйрету.

Тәрбиелік: Ұқыптылыққа, іскерлікке, ынтымақтылыққа, топпен жұмыс жасауға үйрету.

Сабақтың типі: Білімді жинақтау, жүйелеу қайталау сабағы.

Сабақтың көрнекілігі: грофоаппарат, суреттер, плакаттар.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды үш топқа бөлемін. Топ басшысын тағайындаймын. Сабақтың мақсатын айтамын.

І. Ой шақыру.

Бұнда оқушыларға өтілген тақырыптар бойынша сұрақтар қойылады.

Агрегаттық күйлер дегеніміз не?
Бір заттың өзі қандай агрегаттық күйде бола алады?
Қандай процесті балқу деп атайды?
Қандай процесті қатаю деп атайды?
Заттың балқыған немесе қатайған кездегі температураны қалай атайды?
Меншікті балқу жылуы дегеніміз не?
Балқу дегеніміз не?
Қандай құбылысты кебу деп атайды?
Конденсация дегеніміз не?
Қайнау дегеніміз не?
Қаныққан және қанықпаған бу деп нені айтамыз?

ІІ. Іздену.

Қояндар тақтаға ілінеді, соның артында өмірмен байланысты сұрақтар бар жауап беру керек. Әр топпен.

1-39 С-тан төмен ауаны өлшеу үшін сынап термометірін пайдалануға болады бола ма? Бұл мақсатта термометрге қандай сұйықты пайдалануға болады?

2. Егер қорғасынның түйірін балқып тұрған қалайыға тастап жіберсе, онда не болады.

3. Жұмыс істеп тұрған электроплиткасына қойылған шәйнек неге ішіндегі су таусылғанша балқып кетпейді?

4. Егер сендер ыстық уақытта ағаш жапырағын ұстасаңдар салқындықты сезінесіңдер. Не себепті?

5. Қандай ауа райы кезінде жаңбырдан қалған шалшық тезірек кебеді? Ыстық күнде ме, жоқ суық ме? Мұны қалай түсіндіруге болады?

6. Ыстық күнде шыққан суық тер денені салқындатады. Неліктен?

7. Жазғы ыстықта суық су алу үшін оны аз күйдірілген балшықтан жасалған, қабырғалары сыртынан су аздап ағып тұратын ыдыстарға құяды. Мұндай жағдайларда су айналадағы аудан салқын. Неліктен?

8. Неліктен жаңбырдан кейін аздап салқын тартады?

9. Стақан мен табақшада тепе-тең мөлшерде су бар. Қайсысындағы су тезірек буланады. Неліктен?

10. Дымқыл ағаш жанғанда шатыр-шұтыр дыбыс шығады. Неліктен?

ІІІ. Ой қозғау.

Сұрақтар :

Графикте қалайының қыздыру және балқу графигі кестеленген. Графиктің АВ, ВС және СД бөліктері қандай процестерді сипаттайды. Процесс қанша уақытқа созылады? Осы уақытта қалайының ішкі құрылысы ішкі энергиясы қалай өзгереді.
Графикте алюминидің су және кристалдану графигі берілген. Графикті АБ, БС, СД бөліктері қандай процестерді сипатттайды? Қатаю процесі қанша уақытқа созылады? Алюминидің ішкі құрылысы өзгере ме? АБ, БС, СД бөлшектерінде алюминидің ішкі энергиясы қалай өзгереді?

Графопраектор арқылы экранға сызба сызылады.

І.

А) . АБ бөлігінде қалайы қызады және ішкі энергиясы артады. Қызу уақыты 1, 5 минут.

Ә) . БС бөлігінде қалайы балқиды, ішкі энергиясы өзгермейді. 1 минут.

Б) . СД бөлігінде қалайының температурасы артады. Процесс ұзақтығы 1 минут.

ІІ.

А) . АБ бөлігінде алюминий салқындайды, ішкі энергиясы кемиді. Процесс ұзақтығы 4 минут.

Ә) . БС бөлігінде алюминий салқындайды, ішкі энергиясы кемиді. Процесс ұзақтығы 4 минут.

Б) . БС бөлігінде алюминий кристалдары. Ішкі энергиясы өзгермейді.

ІҮ. Тест тапсырмасы. Іс-әрекет.