Оқушылардың көшеде жүру ережелерін жетік білуіне үлес қосу

Тақырыбы: Жол ережесін сақтай біл
Мақсаты: Оқушылардың көшеде жүру ережелерін жетік білуіне үлес қосу. Жол
ережесін қатаң сақтау арқасында түрлі жазатайым апаттың алдын алу шараларын
қарастыру.
Бүгінде қалада да, ауылда да үлкен көшелер мен көше қиылыстары көбеюде.
Көше кеңейген сайын ерсілі-қарсылы жаяулар мен жүргізушілердің де
көбейетіні анық. Соңғы жылдары еліміздің қай жерінде болмасын автомобильдер
мен басқа транспорттың барлық түрлері еселеп артып келеді. Мұның өзі машина
жүргізушілер мен жаяулардың, әсіресе мектеп оқушыларының жол ережесін
неғұрлым жете біліп, қатаң сақтауын қажет етеді.
Көшенің тәртібін үйде ата-ана ескертсе, көше қиылысында күзет
қызметкерлері мен бағдаршам қадағалайды. Ал мектепте мұғалімдер оқушыларды
көше қозғалысының ережесімен таныстырып, оны жүйелі меңгерту үшін түрлі
тақырыптарда тәрбие сағаттарын өткізіп, жарыстар, конкурстар ұйымдастырады.
Соңдай шаралардың бірі "Жол ережесін сақтай біл!" тәрбие сағатының
көрнекілігіне оқушылардың салған суреттері, көшеде жүру ережесінің кестесі,
картон қағаздан жасалған бағдаршам макеті, Жол тәртібін жадында ұста!
Бәріміз де бағдаршамға бағынайық, Көшеде сақ бол! деген сөздер жазылған
плакаттар пайдаланылды.
Бастаушы:
- Әрбір адам күніне жодцы ең кем дегенде екі рет кесіп өтеді. Қоғамдық
транспорттарды немесе велосипед тебеді. Олар біздің жол қозғалысына
қатысуымызға себепкер болады. Ал жол бойында кездейсоқ қатерге ұшырамау
үшін жолда жүру ережесін жақсы білу қажет. Жол жүру белгілерін түстеп
айырып, бағдаршамның нұсқауына бағыну керек.
Бастаушының сөзін оқушылар жалғастырады.
1-оқушы: Сен көшеге шықтың. Жүріп келе жатқан адамдарға бөгет жасамау
үшін еуелі сол жағыңа, содан кейін оң жағыңа қара.
2-оқушы: Мектепке барар жолды, не көшені барынша аз қиыңдықпен ететін ең
қауіпсіз жолды тандап ал.
3-оқушы: Қала көшесімен келе жатқанда абай бол! Асықпа! Тек троту-армен
немесе жол жиегімен ғана жүр.
4-оқушы: Тар тротуармен келе жатқаныңда алдыңнан қарсы келе жатқан үлкен
кісіге жол бер!
5-оқушы: Көшеде келе жатып қақпадан шығып келе жатқан машинаны көрсең,
күте тұр. Көшеде тоқ-тап ұрған машинаның қасынан абайлап өт, машина есігін
ашып қалуы мүмкін.
Ереже тарауларына сәйкес өлең шумақтары айтылды.
Жүргізуші:
- Балалар, жаяу қай жермен жүруге болмайды?
Оқушылар: - Машиналар жүретін үлкен көшемен жүруге болмайды.
Жүргізуші: Көшеде жүру тәртібін не басқарады?
6-оқушы: Бағдаршам өмірімізді апаттан сақтандыратын кемекшіміз, оның
сырын біліп, тілін алу баршамыздың міндетіміз. Бағдаршам - жол
элементтерінің ішіндегі ең ерте пайдаланыла бастағаны. Қазір бағдаршамның
жасы жүзден әлде-қайда асып кетті. Әрі оның кескін-келбеті де, кұрылысы да
әлденеше рет жаңарды. Ол жол қозғалысына қатысушыларға өз жарығымен бағыт
сілтейді.
Оқушылар кезектесіп бағдаршам туралы тақпақ айтады, жүргізуші оның
мазмұнына сәйкес қызыл, сары, жасыл түсті суреттерді көрсетіп тұрады.
7-оқушы: Үш түсті түрі бар,
Жөн сілтер тілі бар
Бағдаршам дегеннің
Сырын жақсы біліп ал.
8-оқушы: Қызыл көз жанарда
Тоқтай қал әманда.
Сары тұс — ескерту
Дайын бол табанда.
9-оқушы: Жасыл көз жарасты
Алдыңнан жол ашты.
Өте бер асықпай
Жолыңмен қарасты.
(А.Естенов. Әліппемен қоштасу).
Жұмбақтар шешу.
1. Көзін ашып-жұмады.
Бағыт сілтеп тұрады.
(Бағдаршам).
2. Ала таяқ ұстаған
Жол тәртібін нұсқаған.
Өмірінді күзеткен
Ысқырығы күшті адам.
(Милиция кызметкері)
3. Үш көзді батыр
Жолды андып жатыр.
(Бағдаршам).
4. Екі аяқты бір ізді
Үстіне адам мінгізді.
(Велосипед).
Жүргізуші: — Балалар, велосипедпен көшеде жүруге бола ма?
Оқушылар: Тек 14 жастан кейін ғана көшеде велосипедпен жүруге рұқсат
етіледі.
Жүргізуші: — Трамвай, автобус, машина артына жабысуға болмайды. Құлап
апатқа ұшырауы мүмкін.
Көшеде жол тортібі ережесіл сақтау туралы сөз одан әрі жалғасады. Содан
кейін шагын керініс көрсетіледі. Қағаздан ұын жол етіп өткел жасалады. Екі
ойыншық машина жүргізіледі. Мектептен шыққан оқушы өткелден қалай өту
керектігін керсетеді.
Ойын.
Жүргізуші: Бағдаршамның кызыл түсін көрсетсе, оқушылар тыныш тұра қалады,
сары көзін керсетсе, оң аяқтарын көтереді, ал жасылда -аяқтарын тап-тап
басады.
Ойын бірнеше рет кайталанады.
Ойын аяқталғаннан кейін оқушылар тақпақ айтуды жалғастырады.
10-оқушы:
Қай көше, қалаға қарай барсаңыз да Қай акыл елшеміне салсаңыз да Жолда
жүру ережесі — занды тортіп Ол ортақ үлкен — кіші баршамызға. Басталар әр
қадамың аттауменен Жолда жүру ережесін сақтауменен, -деген елең жолдарымен
тәрбие сағаты аяқталды.
Көшеде жүру тәртібі ережесіне арналған тәрбие сағатына оқушылар қызыға
қатысады, әрі одан мол әсер алады.