Қазақ халқының материалдық мәдениеті

2. Оқу пәнінің 5-сыныптағы базалық білім мазмұны

1.
«
Т
а
р
и
х

ә
л
е
м
і
»

(
2

с
а
ғ
а
т
)
:

тарих туралы түсінік, тарихты зерделеу не үшін қажет, Қазақстан
тарихы–дүние жүзі тарихының құрамдас бөлігі, Қазақстан тарихының кезеңдері
(ежелгі, орта ғасырлардағы, жаңа және қазіргі заманғы тарих);
тарихи жәдігерлер, тарихи жәдігерлердің түрлері (ауызша, жазбаша,
археологиялық), заттай, жазбаша жәдігерлер.
2.
«Т
а
р
и
х
қ
а

с
а
я
х
а
т
»

(
1
4

с
а
ғ
а
т
)
:

адамның шығу тегі әлемнің пайда болуы туралы қазақ аңыздары, адамның
шығу тегі туралы ғылыми көзқарастар, Қазақстан территориясындағы ежелгі
адамдар;
Қазақстан территориясындағы тас дәуірі кезеңі, палеолит – ерте тас
дәуірі, ежелгі еңбек құралдары, алғашқы қауымдық қоғам, табиғат, ауа райы,
мұз басу, мезолит – орта тас дәуірі, күннің жылынуы, мұздықтардың еруі,
кішігірім, жүйрік аңдарды аулауға арналған садақ пен жебені және бумарангты
ойлап табу, жеке аң аулау, жаңа еңбек құралдарының пайда болуы, неолит –
жаңа тас дәуірі, микролиттік мәдениет, мал шаруашылығы мен егіншіліктің
қалыптасуы;
Қазақстан территориясындағы қола дәуірі (алғашқы металдар, қоланы
пайдалануды үйрену), андронов мәдениеті, қола дәуіріндегі тайпалардың
шаруашылығы, қола дәуіріндегі тайпалардың мәдениеті;
сақ тайпалары, сақтар – ежелгі Қазақстанды мекендеушілер, сақтар
туралы парсы және грек жазбалары, сақтардың тұрмысы, шаруашылығы, олардың
әдет-ғұрыптары, сақ билеушілері, сақтардың басқару жүйесі, Томирис –
сақтардың атақты патшалары (ханшайымдары), сақтардың тәуелсіздік үшін
күрестері, парсылармен соғысы, Шырақтың ерлігі, сақ мәдениеті, «Алтын адам»
– қазақ халқының баға жетпес мәдени мұрасы;
Қазақстан территориясындағы ғұн тайпалары, Мөде – ғұн мемлекетінің
негізін қалаушы, ғұндардың тарихы, ғұндардың шаруашылығы және тұрмысы,
«халықтардың ұлы қоныс аударуы», Аттила (Еділ) – ұлы жаһангер;
Қазақстан территориясындағы көне түркілер («түркі» түсінігі), Түркі
қағанатының құрылуы, Бумын қаған – Түркі қағанатының негізін қалаушы, көне
түркілердің тұрмысы және қызметі, көне түркілердің мәдениеті, діни
түсініктері, көне түркі жазбалары;
Шығыс даналары (әл-Фараби, Ж. Баласағұн, А. Иассауи);
Ұлы Жібек жолы – маңызды сауда жолы орта ғасырлардағы Қазақстан
қалалары, қалалардың құрылысы, ірі қалалар (Түркістан, Сығанақ, Сайрам,
Тараз);
монғол шапқыншылығы, Отырар қорғанысы. Отырардың күйреуі;
қазақ халқының қалыптасуы және Қазақ хандығының құрылуы, «қазақ»
терминінің мағынасы, Алтын Орданың ыдырауы, Ақ Орданың құрылуы, Әбілхайыр
хан мемлекеті, Керей мен Жәнібек сұлтандардың бөлінуі және өздерінің
руларымен Моғолстан территориясына қоныстануы, қазақ хандығының құрылуы,
жүздердің қалыптасуы, Қасым хан тұсындағы қазақ хандығының күшеюі;
қазақ хандары, билері және батырларының тарихы, хан – ел билеушісі,
аңызға айналған қазақ хандары (Алаша хан, Уыз (Оғыз хан), қазақ хандары
(Керей, Жәнібек, Қасым, Хақназар, Тәуке), билер (дана, шешен, қазылар),
қазақ қоғамындағы билердің рөлі билер, ХV-ХVІІІ ғасырдың ұлы батырлары,
қазақ қоғамындағы батырлардың алатын орны;
Қазақстан және Ресей қазақ-жоңғар соғысы, Қазақстанның Ресейге
қосылуы, Әбілхайыр ханның Ресей құрамына кіруге ұмтылысы, Кіші жүз
қазақтарының Ресей империясының құрамына қабылдануы, А.Тевкелевтің
елшілігі;
Абылай хан, өмірі мен саяси қызметі, XVIII-XIX ғасырлардағы қазақ
халқының ұлт-азаттық қозғалыстары;
қазақ ағартушылары; Ш.Уәлиханов, Абай Құнанбаев, Ыбырай Алтынсарин;
8. Қорытындылау (1 сағат).
9. «Әсемдік әлемінде» (6 сағат):
қазақ халқының материалдық мәдениет, қазақтардың тұрғын үйлері (киіз
үй, киіз үйдің жиһаздары), қазақ халқының ұлттық киімдері, қазақ
шеберлерінің қолөнер бұйымдары;
архитектуралық ескерткіштер, Қазақстан территориясындағы ежелгі
құрылыстар, орта ғасырлардағы архитектуралық ескерткіштер (Қозы Көрпеш-
Баян Сұлу, Бабаджа – қатын, Айша бибі, Алаша хан, Сырлытам. Қожа Ахмет
Йассауи кесенелері);
қазақ халқының рухани мәдениеті, қазақ халқының мейрамдары: наурыз
мейрамы, халық ауыз әдебиеті және қазақ халқының шешендік өнері (дастан,
аңыз-әңгімелер, шежірелер), қазақ халқының айтыс өнері, шешендердің өнері
(Жиренше шешен, Аяз би, Алдар Көсе);
қазақ халқының музыка өнері, күй өнері (Құрманғазы, Тәттімбет, Ықылас,
Қорқыт т.б.);
діннің пайда болуы, ежелгі адамдардың діни түсініктері, қазақ халқының
діни наным-сенімі.
10. «Қазақстан ХХ ғасырда» (6 cағат):
Қазақстан Ресей құрамында, 1917 жылы патшаны тақтан тайдыру, 1917 жылы
қазанда большевиктердің билікті алуы, Қазақстанда Кеңес билігінің орнауы,
азамат соғысы, КСРО-ның құрылуы;
қазақ ұлттық зиялылары (Әлихан Бөкейханов, Ахмет Байтұрсынов, Міржақып
Дулатов);
Қазақстан 1941 – 1945 жылдары, Ұлы Отан соғысы жылдарында, КСРО-ға
қарсы Германияның фашистік әскери жоспары, Ұлы Отан соғысының басталуы, Ұлы
Жеңіске қазақстандықтардың қосқан үлесі, Қазақстан майдан арсеналы,
Қазақстандықтардың соғыс жылдарындағы еңбектегі ерлігі; Қазақстандық Ұлы
Отан соғысы қаһармандарының естеліктеріндегі отты жылдар жаңғырығы;
тың және тыңайған жерлерді игеру, тың және тыңайған жерлерді игерудің
себептері, тың игеру қорытындылары;
Қазақстандағы ғылым мен мәдениеттің дамуы (Қ.И. Сәтпаев – қазақтың
тұңғыш академигі, Қазақ Ғылым академиясының бірінші президенті), «Мәдени
мұра» бағдарламасы;
ғарышты игеру, Қазақстан – ғарыш айлағы (Байқоңыр, Қазақстандық
ғарышкерлер – Тоқтар Әубәкіров, Талғат Мұсабаев).
11. «Тәуелсіз Қазақстан» (3 cағат):
Қазақстан – егеменді мемлекет, КСРО-ның құлауы, Қазақстанның
мемлекеттік тәуелсіздігін жариялауы, Н.Ә. Назарбаев – тәуелсіз Қазақстанның
тұңғыш президенті;
Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері (мемлекеттік рәміздер
туралы түсінік, қазақ халқының мемлекеттік рәміздері тарихынан, Қазақстан
Республикасының рәміздері), Ата заң – болашақ кепілі, Ұлт бірлігі және
ұрпақтар сабақтастығы;
Астана – Қазақстанның жаңа астанасы (біздің еліміздің бас қаласы),
Қазақстан астаналары (Орынбор, Қызылорда, Алматы), 1997 жыл – Астана
қаласының еліміздің елордасы болып жариялануы;
12. Қорытынды қайталау (2 сағат).

Қазақстан тарихы пәнінен 5 «А» сыныпқа арналған
тақырыптық күнтізбе жоспары 2015-2016 оқу жылы.
Апталық сағат саны –1 Жылдық сағат саны-34
|реті |тақырыбы |жоспар бойынша |ескерту|мерзімі|
| | |сағат саны | | |
| І Бөлім. Тарих әлемі (2 сағат) |
|1 |Тарих туралы түсінік |1 | | |
|2 |Тарихи деректер |1 | | |
| ІІ Бөлім. Тарихқа саяхат (14 сағат) |
|3 |Адам баласының пайда болуы |1 | | |
|4 |Қазақстан аумағындағы тас дәуірі |1 | | |
|5 |Қола дәуіріндегі Қазақстан |1 | | |
|6 |Сақ тайпалары |1 | | |
| |Сақ патшалары | | | |
|7 |Қазақ даласындағы ғұн тайпалары |1 | | |
|8 |Қазақстан территориясындағы көне түркітер |1 | | |
|9 |Шығыс даналары |1 | | |
|10 |Ұлы Жібек жолы- маңызды сауда жолы |1 | | |
|11 |Монғол шапқыншылығы |1 | | |
|12 |Қазақ халқының және қазақ хандығының құрылуы.|1 | | |
|13 |Қазақ хандары, билері және батырларының |1 | | |
| |тарихы | | | |
|14 |Қазақстан және Ресей қазақ-жоңғар соғысы |1 | | |
|15 |Абылай хан |1 | | |
|16 |Қазақ ағартушылары |1 | | |
|Қорытынды қайталау 1 сағат |
|17 |І жарты жылдық өткен тақырыптарды жалпылама|1 | | |
| |қайталау | | | |
| ІІІ Бөлім . Әсемдік әлемінде 6 сағат |
|18 |Қазақ халқының материалдық мәдениеті. |1 | | |
|19 |Архитектуралық ескерткіштер |1 | | |
|20 |Қазақ халқының рухани мәдениеті. |1 | | |
|21 |Наурыз мейрамы |1 | | |
|22 |Қазақ халқының музыка өнері |1 | | |
|23 |Діннің пайда болуы |1 | | |
| ІV Бөлім. Қазақстан ХХ ғасырда (6 сағат) |
|24 |Қазақстан Ресей құрамында |1 | | |
|25 |Қазақ ұлттық зиялылары |1 | | |
|26 |Қазақстан 1941-1945 жылдары |1 | | |
|27 |Тың игеру |1 | | |
|28 |Қазақстандағы ғылым мен мәдениеттің дамуы. |1 | | |
|29 |Ғарышты игеру |1 | | |
| V Бөлім. Тәуелсіз Қазақстан (3 сағат) |
|30 |Қазақстан- егеменді мемлекет |1 | | |
|31 |Қазақстан Республикасының мемлекеттік |1 | | |
| |рәміздері | | | |
|32 |Астана-Қазақстанның жаңа астанасы. |1 | | |
| Қорытынды қайталау 2 сағат |
|33 |Тоқсандық қайталау |1 | | |
|34 |ІІ жартыжылдық бойынша тақырыптарды қайталау.|1 | | |