Цирк мәтінін түсіндіру

Шығыс Қазақстан облысы, Семей қаласы
«№35 жалпы орта білім беретін мектеп» ММ
Жоғары санатты бастауыш сынып мұғалімі:
Сембаева Толқын
2010-2011 оқу жылы
Әліппе
1-сынып
Сабақтың тақырыбы: Ц дыбысы мен әрпі. Цирк
Сабақтың мақсаты: Болашақ ұрпаққа терең біліммен өнегелі тәрбие беру.
Сабақтың міндеті:
1. Ц дыбысы мен әрпін таныстыру, ол арқылы берілген сөздерді оқу мен
жазуды меңгерту.
2. Ц дыбысы қатысты жаңа сөздерді білдіру арқылы оқушылардың жалпы ой-
өрісін, тілін дамыту.
3. Оқушыларға жол көліктерін білдіре отырып, адамгершілікке тәрбиелеу.
Көрнекілік: Ц дыбысының баспаша, жазбаша түрлері, кеспе әріптері, дыбыстық
белгілер, ролотно, жұмбақ, цирктің суреті, Күлегеш қонақ,
бағанадағы сөздердің суреттері, әріптері алфавит, алтын мәтін
жазылған плакат, ассоциация құру, insert әдісі.
Оқыту әдісі: Баяндау, ізденушілік, сұрақ-жауап, insert.
Сабақ жоспары:
I. Ұйымдастыру кезеңі:
а) Қонақ
ә) Топқа бөлу
II. Үй тапсырмасын сұрау.
а) Білімді тексеру
III. Жаңа тақырып
а) Жаңа дыбыс
ә) «Цирк» суретпен жұмыс
б) Цирк сөзін дыбыстық белгімен жазу
в) Бағандағы сөздерге түсініктеме беру.
г) Цирк мәтінін түсіндіру.
ғ) Ассоциация құру.
д) Мұғалімнің мәнерлеп оқуы
ж) Хормен, іштей, тізбектей оқу.
з) Сергіту сәті.
л) Ауада жазу, тақтамен жұмыс.
ІҮ. Бекіту сұрақтары.
a) insert әдісі.
ә) үйге тапсырма беру
Ү. Қорытынды
а) бағалау
ә) топ жеңімпаздарын анықтау
Сабақтың барысы:
I. - Сәлеметсіңдер ме? - Отырыңдар!
Қазір қай мезгіл? - Қыс.
Қыстың қай айы? - Желтоқсан
Қазір әліппе сабағы.
Балалар, бүгін келген оқушылар саны
- Күлегеш деген бала қонаққа келіп отыр. Сонымен қоса бүгін бізге
көптеген қонақтар келіп отыр. Сондықтан сендер тыныш отырып, сабаққа жақсы
қатысып отыруларың керек. Соның бәрін қонақтар сырттай сендерді бақылап,
қарап, қадағалап отырады. Қане барлығымыз тыныш отырайық. Сыныпты 3 топқа
бөліп, топ басшыларын сайлап алайық.
II. 1-Аялдама. «Білімді тексеру» бөлімі.
* Өткен сабақта қандай дыбыс өттік? (щ)
* Ол қандай дыбыс? (дауыссыз)
* Сондықтан біз оны қандай тор көзге орналастырдық? (көк)
* щ дыбысына мысал келтіріңдерші? (щётка т.б.)
* Үйге берілген мәтінді кім оқып береді? (Қол көтереді).
* Ал, кім мазмұнын айтады? (Қол көтер) Үй тапсырмасына жақсы дайындалып
келіпсіңдер. Осы бөлім бойынша алдарыңдағы тізбеге (, □, ▲ белгілерін
орналастыру.
ІІІ. 2-Аялдама. «Жаңа дыбыс» бөлімі.
«Цирк» суретпен жұмыс. Цирк деген сөзде таныс емес қандай дыбыс
естіледі? Ц дыбысы. Олай болса бүгінгі біздің танысатынымыз Ц дыбысы (баспа
түрі) Қане хормен айтып көрейікші Ц-Ц-Ц. Біз қайттік? Көзбен көрдік,
ауызбен айттық, құлақпен естідік. Дауысымызды созып айта аламыз ба? (жоқ)
Олай болса Ц дыбысы қандай дыбыс екен? (дауыссыз)
Яғни, Ц – тіл алды, жуан, қатаң дауыссыз дыбысты белгілейтін әріп.
Қазақ тілінің төл сөздерінің құрамында кездеспейді. Орыс тілінен енген
сөздермен халықаралық терминдерге тән.
Ц дыбыс сөздің басында, ортасында келеді. Оны қандай торкөзге қоямыз?
(көк)
3-Аялдама. «Жаңа дыбыс еліне мысал келтір» Ц дыбысына кім көп, сөз айтар
екен? (цирк, цех, т.б.)
Цемент сөзін буынға бөлейікші. (2 буын) Қане кім Цемент сөзін дыбыстық
белгісін жазады. Дыбыстық талдау. Цемент сөзінде неше, буын бар? (2)
дауысты дыбыс нешеу? (2) дауыссыз нешеу? (4) Ц дыбысы қай буында кездеседі?
(1-ші). Офицер сөзін полотноға жазғызу. Ц дыбысы қай буында? (3-ші) Неше
әріп, неше дыбыс бар? (6 әріп, 6 дыбыс)
Яғни, мынау Ц дыбысының әріп таңбасы. Бұл баспа түрі. Кітапта, газет-
журналда жазылады. Ал мынау жазбаша түрі. Бұл дәптерде, тақтада жазылады.
Қалташаларына (, □, ▲ белгілерін қою.
4-Аялдама. «Кім дұрыс оқиды» бөілімі. Ц дыбысы бар бетті ашайық, бағандағы
сөздерді оқып, түсініктеме беремін.
Цирк – көтеріңкі көңіл күй!
Цех – қажеттерді жасап шығару орталығы. (кәмпит, нан, т.б.)
Цемент – Құрғақ, ұнтақ, тез қататын құрылыс материалы.

Авиация – ауаға ұшақтарды ұшыру орталығы.
Офицер – әскери адам.
Ал енді, «Цирк» деген мәтінді түсіндіремін. Ассоциация құру.

Енді плакатпен хормен оқыту. Оқушылар орнында кітапен іштей оқу. Енді
парта бойынша тізбектей оқу, дауыстап.
Сергіту сәті: Жазу жаздық бәріміз
Талып қалды қолымыз.
Тынығамыз біраз біз
Қайта жазу жазамыз.
Отырыңдар! Қалташаларына (, □, ▲ белгілерін қою.
5-Аялдама. «Кім әдемі жазады» бөлімі.
Енді Ц жазбашасымен танысып, оны ауада жазғызу. Тақтадағы жазу әдемі
жазғандар қалташаларына (, □, ▲ белгілерін қою.
6-Аялдама. «Бәсеке, мәре» бөлімі.
Яғни, бүгін қандай дыбыспен таныстық? (Ц)
Ц дыбысы қандай дыбыс? (дауыссыз)
Қандай мәтін оқыдық? (Цирк)

|Не білемін? |Не білдім? |Не білгім келеді? |
|Циркте күлегештер, |Цирктің мағынасын |Циркте хайуанаттарды қалай |
|хайуанаттарды |түсіндім. |жаттықтыруларын білгім |
|білеміз. | |келеді. |

Үйге: Цирк мәтінін оқып, мазмұнын айту.
Оқушыларды бағалау. Әр топтың (-рын есептеп орын беру.
1-ші орынға алтын белгі.
2-ші орынға күміс белгі табыс ету.
– Осымен ашық сабағымыз аяқталды. Келген қонақтарымызға көп рахмет!
-----------------------
Цирк

қызықты

хайуанаттар

ойындар

үлкен

әдемі

күлегеш