Мәтінді оқу

Қызылорда облысы Жаңақорған ауданы Жайылма ауылы

№195 орта мектебінің бастауыш сынып мұғалімі Ахмедова Куланда

Сабақтың тақырыбы: Байлық пен ақыл.

Сабақтың мақсаты: қазақ ертегілері, оның ерекшеліктері, түрлері жөнінде
оқушы танымын кеңейту.

Білімділігі: Халық ауыз әдебиетінің өлмес мұрасы-ертегінің мазмұнын
түсіндіре отырып, байлық, сәндіктің баянсыз екенің, ақыл, қайрат, нұрлы
жүректің мұқалмас мұрат екенің ұғындыру.

Дамытушылық: ой шақыра білуге, топпен жұмыс істеуге дағдыландыру, ертегіні
өорытындылауға, тірек сызбаның маңыздылығын дамыту.

Тірбиелік: оқушыларды еңбекқорлыққа, әдептілікке баулу, жақсыдан үйреніп,
жаманнан жиренуге тәрбиелеу.

Көрнекілігі: топтастыру сызбалары, трек сызбалар.

Түрі: аралас сабақ.

Әдісі: сұрақ-жауап, сын тұрғысынан ойлауды дамыту.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру: а) психологиялық дайындық.

2. Үй тапсырмасын сұрау. «Аңқау арыстан» ертегісінің мазмұнын айтып,
сахналап көрсету.

3. Үй тапсырмасын қорыту. Ертегі кейіпкерлерін ата және оларды сипатта.

4. Мағынаны таныту.

5. Жаңа сабақ:

а) Кіріспе әңгіме: ертегі – халық ауыз әдебиетінің атадан балаға ауыз
екі сөйлеумен жеткен әдеби өнердің бірі. Ол мынадай түрге бөлінеді.

Ертегі үшке бөлінеді бүгінгі ертегіміздің тақырыбымен танысайық.

Байлық деген не?

Денсаулық зор байлық дегенді өалай түсінесіңдер?

Олай болса бүгінгі өтетін тақырыбымыз «Байлық пен ақыл» ертегісі.

ә) Дәптермен жұмыс.

Ертегі –атадан балаға мирас болып келген әдеби жанр түрі бүгінгі
ертегіміз шыншыл ертегі түріне жатады.

Суреттерге қарап, бұл заттар кімдерге қатысты екенін айт?

б) Сөздік жұмысы:

әшекей-өрнек, сәнді ою

мұрагер- орын басушы, дүниеге ие болушы.

в) оқулықпен жұмыс: Оқушылар тізбектей оқиды.

Мәтіннен кенже ұлының жауабын тауып оқу.

6. Қорытынды:

Саған кімнің жаубы ұнады? Неліктен?

7. Бағалау.

8. Үйге тапсырма. «Байлық пен ақыл» ертегісін оқып мазмұнын айту.

Сабақтың тақырыбы: Күз. М. Дулатұлы.

Сабақтың мақсаты:

Білімдік: күз мезгілінің ерекшеліктері туралы білімдерін нығайту;
сипаттай білуге үйрету; теңеу сөздерді дұрыс қолдана білу.

Дамытушылық: сөйлеу тілдерін жетілдіру, есте сақтау, ойлау
қабілеттерінің дамуына ықпал ету.

Тәрбиелік: еңбек сүйгіштікке, табиғатты сүюге, өзіндік пікірін білдіруге
баулу.

Сабақтың көрнекілігі: күз көріністері, альбомдар, суреттер.

Сабақтың барысы:

I. Қызығушылықты ояту.

1. Бұлттар төніп, Бой жаза алмай,

Жерге шөгіп. Ойнай алмай,

Дымқыл тұман басады. Денең мұздап тоңады.

Шөп сарғайып, Айтыңдаршы, бөбектерім,

Өзі тойып, Бұл қай кезде болады?

Дала сұры қашады. Ш. Ахметов.

Сұраққа жауап бере отырып, оқушылар күз мезгілін суреттейді.

1. Топтастыру.

II. Мағынаны тану.

1. Күзгі суреттерді көру.

2. М. Дулатұлының «Күз» шығармасын өздері оқиды.

3. Сөздік жұмыс жүргізіледі.

4. Сұрақтарға жауап бер:

• Күз мезгілінде табиғатта қандай өзгерістер болады?
• Адам өмірінде ше?
• Жануарлар әлемінде ше?
5.А. Құнанбайұлының «Күз» өлеңін оқу.

6. Шумақпен бөліп оқу.

7. Өлең жолдарын қара сөзбен айтып көр.

8. Тапсырма.

• Күз мезгілінің ерекшеліктерін жаз.
• Жыл құстарын жаз, олар туралы білетініңді айт.
• Күзде жапырақтың түсу себебін түсіндір.
• Жұмбақты шеш, өзің тақырыпқа сәйкес қандай жұмбақ білесің?
III. Ой толғаныс.

5 жолды өлең жаз. Мысалы:

Зат есім (1 сөз) күз.

Сын есім (2 сөз) алтын, күрең.

Етістік (3 сөз) сарғайды, дайындалды, жиналды .

Сезімді білдіретін сөйлем (4 сөз).

Алтын күз қандай көрікті!

Синоним (1 сөз) мезгіл.

Жаңа алған мәліметтерін пайдалана отырып, топтастыруды толықтырады.

IV. Үйге тапсырма.

1. Күз тақырыбына сурет сал.
2. Күз көріністерінен шағын кітапша жаса.

Сабақтың тақырыбы: Алғыс. М. Төрежанов.

Сабақтың мақсаты:

Білімдік: мәтіндегі негізгі ойды түсінуге жағдай жасау.

Дамытушылық: танымдық, есте сақтау, байланыстырып сөйлеу қабілеттерінің
дамуына ықпал ету.

Тәрбиелік: мейірімділікке, еңбекқорлыққа, шыншылдыққа баулу.

Сабақтың көрнекілігі: жеміс-жидек суреттері.

Сабақтың барысы:

I. Қызығушылықты ояту.

1. Тақтаға жеміс-жидектер суреттері ілінген. Оқушылар М. Әлімбаевтың
«Бау-бақшада» өлеңін айта отырып, аты аталған жемістер мен көкөністердің
атауын теріп жазады. Мысалы:

1. Күзде пісті алма,

Алқызылын таңда.

2.Аулада бар бүлдірген,

Жалықпай тер бір-бірден.

3. Қарт ұнатып, жас қалап,
Жейтіндері - асқабақ.

4. Кәдуілгі помидор,
Витаминді нәрі мол.
II. Мағынаны тану.

1. Топтастыру.

2.Топырақ
Күн
Адам сөздері бойынша топқа бөліну.

Су
Жер

2. «Алғыс» мәтінін әр топ өздеріне берілген бөлім бойынша түсіпіп оқып,
талқылайды. Сөздік жұмысы жүргізіледі.

Мәтін жан-жақты талқыланғаннан кейін мынадай тапсырмалар беріледі:

а) Мәтінге сүйене отырып, дүниетану пәнінен алған білімдері бойынша әр
топ өздерінің тобының атауы болған сөздің тіршілік үшін қаншалықты
қажеттігін дәлелдейді.

1. Өз аттарына сәйкес мақал-мәтел айту.

2. Мәтінді рөлге бөліп оқу.

3. Мәтін неліктен «Алғыс» деп аталған?

III. Ой толғаныс.

«Алғыс» сөзіне 5 жолды өлең құрастыру.

IV. Үйге тапсырма.

Алғыс алған сәттерін әңгімелеуге дайындалу. «Алғыс» мәтінін оқып,
мазмұнын айту.

Сабақтың тақырыбы: Анна апайдың бақшасы.

Сабақтың мақсаты:

Білімдік: мәтінді түсініп оқуға, мазмұнын түсінуге, негізгі идеясын,
ойын ашуға жағдай жасау.

Дамытушылық:оқушылардың ойын, тілін, шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелік: ұрлық жасамауға, жаман әдеттен аулақ болуға тәрбиелеу.

Сабақтың тәсілі: сұрақ-жауап, әңгімелеу, ой-қозғау, түсіндіру.

Сабақтың барысы:

1. Қызығушылығын ояту.
Үш топқа тапсырмалар беру.

- Мағынасын қалай түсінесіңдер?

1-топ. «Өлімнен ұят күшті».

2-топ. «Жақсы жүрген жеріне кент салады. Жаман жүрген жеріне өрт
салады».

3-топ. «Сенің әрбір қылығың басқаларға әсер етеді, қасыңда адамдар барын
ұмытпа».

В.А.
Сухомлинский

2. Мағынаны тану.

а) Мәтінді оқу. Талдау. Жаңа сөздермен жұмыс. Сұрақтарға жауап беру.

ә) Балалардың іс-әрекеттері жайлы оқушылардың ойларын тыңдау.

б) Жеміс-жидекті жуып жеу және оны өзінен кішілерге түсіндіру керек
екендігін айту.

в) Мәтінді рөлге бөліп оқыту.

3. Ой толғаныс.

Енді әр топ сабақтың басында берілген мақалдар мен нақыл сөздің мағынасы
бойынша айтқан ойларын ары қарай толықтырады. Осы әңгімеден кейін қандай ой
түйіндей аласың?

III. Үйге тапсырма беру.

Әңгімені түсініп оқу, мазмұнын ашу.

-----------------------
Ертегі

Тұрмыс-салт, хайуанаттар жайлы

Қиял-ғажайып ертегілер

Шыншыл ертегілер