Ерітінділер тақырыбына арналған типтік есептерді шығару әдістемесі

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Оңтүстік Қазақстан облысы Төлеби ауданы

Қазақстан жалпы орта мектеп мемлекеттік мекемесі

Ерітінділер тақырыбына арналған типтік есептерді шығару әдістемесі

Химия пәнінің мұғалімі-Амирханов Шынықұл

2011 жыл

|№ |Есептің мәтіні |Шешуді |Шешу реті |
| | |орындау | |
| | |алгоритмі | |
|№1. |Массасы 280 г су|1.Ерітінді |1.m(ер.) =[pic] |
| |мен 40 г |массасын |m(гл.) |
| |глюкозадан |есептеу |2.W(гл.)=------*100%= 12,5% |
| |тұратын |2.Глюкозаның | |
| |ерітіндідегі |массалық |m(ер.) |
| |глюкозаның |үлесін | |
| |массалық үлесін |есептеу | |
| |табыңыз. | | |
|№2 |Көлемі 5 литр 8 |1.Дайындалуға|1. mе= [pic]*Vер = 5000*1,075= 5375 |
| |% ерітінді |тиісті |г |
| |дайындауға |ерітінді | |
| |натрий |массасын |2.m(Na2SO3)=[pic] |
| |сульфитінің неше|есептеу | |
| |грамы қажет? |2.Тұз | |
| |([pic]= 1,075 |массасын | |
| |г/мл) |есептеу | |
|№3 |Көлемі 1 литр |1.Ерітіндінің| |
| |25% ерітіндідегі|массасын |1. m(ер.)=[pic] |
| |еріген заттың |есептеу | |
| |массасы 0,458 г.|2.Ертіндінің |2.([pic])=[pic] |
| |Ерітіндінің |тығыздығын | |
| |тығыздығы |есептеу | |
| |қандай? | | |
|№4 |Массасы 400 г |1. Күкірт |1. m (Н2SO4) = |
| |50% -қ күкірт |қышқылының | |
| |қышқылы |массасын |mер(Н2SO4)* W(Н2SO4) |
| |ерітіндісінен |есептеу |-- - -----------------------------= |
| |буландыру арқылы|2.Буландыруда|200 г |
| |100 г суды |н кейінгі |100 |
| |бөлді. Алынған |ерітінді |2. mер=(400-100)г=300г |
| |ерітіндідегі |массасын | |
| |күкірт |есептеу | |
| |қышқылының |3.Буландыруда|[pic] |
| |массалық үлесі |н кейінгі | |
| |қандай? |ерітіндідегі | |
| | |қышқылдың | |
| | |массалық | |
| | |үлесін | |
| | |есептеу | |
|№5 | 250С кезіндегі|1. 250С |1. mер(NacI)= m(H2O)+m(NacI) |
| |ас тұзының 100г|кезіндегі |=(100+36)=136г |
| |судағы |қаныққын |2. [pic] |
| |ерігіштігі 36,0 |ерітінді | |
| |г. Қаныққан |массасын | |
| |ертіндідегі ас |есептеу | |
| |тұзының |2.Ас тұзының | |
| |массалық үлесін |массалық | |
| |табыңыз. |үлесін | |
| | |есептеу | |
|№6 |Хлорсутектің 9% |1.Тұз | 1. m(HCI)=[pic] |
| |-қ ерітіндісін |қышқылының | |
| |алу үшін, оның |массасын | |
| |(қ.ж.) 67,2 |есептеу | |
| |литрін неше г |2. 9% -қ |2. [pic] |
| |суда еріту |ерітіндің |3. m(H2 O)=mер(HCI )-m (HCI)= |
| |керек? |массасын |(1216,7-109,5)г=1107,7г |
| | |есептеу | |
| | |3.109,5г | |
| | |хлорсутекті | |
| | |еріту үшін | |
| | |қажет су | |
| | |массасын | |
| | |есептеу | |
|№7 |Калий |1. 20%-қ |1. [pic] |
| |гидроксид-ң |ерітіндінің |0,2х+1000*0,5=(1000+х)*0,25 |
| |25%-қ |массасын | |
| |ерітіндісін алу |есептеу |Х=5000г (5 кг) |
| |үшін, оның 1 кг | | |
| |50%-қ | | |
| |ерітіндісіне | | |
| |20%-қ | | |
| |ерітіндінің | | |
| |қандай массасын | | |
| |алу керек? | | |
|№8 |Заттың 300г |1.Алынатын | 1. [pic] |
| |25%-дық және |үшінші |Бұдан : |
| |400г 40%–дық |ерітіндідегі |[pic] |
| |ерітінділерін |еріген заттың| |
| |араластырғанда |массалық | |
| |алынған |үлесін | |
| |ерітіндідегі |есептеу | |
| |еріген заттың | | |
| |массалық үлесін| | |
| |анықтаңыз . | | |
|№8 |Массасы 400г 20%|1.Б астапқы |1. [pic] |
| |–дық ерітіндіні |ерітіндідегі | |
| |салқындатқанда |еріген заттың| |
| |50г зат тұнбаға |массасын |2. [pic] |
| |түскен. Қалған |есептеу | |
| |ерітіндідегі |2. Қалған | |
| |заттың массалық |ерітіндідегі | |
| |үлесі қандай? |заттың | |
| | |массалық | |
| | |үлесін | |
| | |есептеу | |
|№9 |Массалық үлесі |1.Бастапқы | 1. m1(ер.H2SO4)=100*1,14=114г |
| |5% -қ |ерітіндінің |2.[pic] |
| |ерітіндісін алу |массасын |[pic] |
| |үшін 100мл 20% |есептеу |114*0.2=m3*0,05 |
| |–қ күкірт |2.Су |Бұдан : |
| |қышқылының |қосылған-н |m3(ер.)=456г |
| |ерітіндісіне |кейінгі | |
| |([pic]=1,14[pic]|ерітіндінің |3. m(су)=m3(ер.)- m1(ер.H2SO4)=342 г|
| |) судың қандай |массасын | |
| |көлемін қосу |есептеу | |
| |керек ? |3.Судың | |
| | |массасын |4. [pic] |
| | |есептеу | |
| | |4.Судың | |
| | |көлемін | |
| | |есептеу | |
|№10 |Көлемі 500мл 32|1.Бастапқы |1.m1 (ер.HNO3 )=500мл .1.20[pic] |
| |%-қ азот |ерітінді |=600г |
| |қышқылының |массасын |2. 1 Литр судың массасы 1000г -ға |
| |ерітіндісіне |есептеу |тең, |
| |([pic]) |2.Ерітіндідег|олай болса : |
| |1 литр су |і қышқылдың | |
| |қосылды. Алынған|массалық |m1[pic]1= [pic]3 m3 |
| |ерітіндідегі |үлесін |600[pic]=1600 [pic]3 |
| |азот қышқылының|есептеу |[pic]31600=192 |
| |массалық үлесі | |[pic]3(HNO3) = 0.12 (12%) |
| |қандай ? | | |
|№11 |Натрий |1.Бастапқы |1.m1 (ер. NaCl ) =[pic] |
| |хлоридінің |ертінді |2. |
| |көлемі 500 мл |массасын |[pic] |
| |20%- дық |есептеу |3. |
| |ертіндісінен |2.Алынатын |V3ер(NaCI )=[pic] |
| |([pic]=1.152[pic|ерітінді | |
| |]) 4.5% -дық |массасын | |
| |ертіндісін |есептеу | |
| |([pic]=1.029[pic|3.Сұйылтылған| |
| |]алу үшін оны |ерітінді | |
| |қандай көлемге |көлемін | |
| |дейін сұйылту |есептеу | |
| |қажет? | | |
|№12 |Азот қышқылының |1.Ерітінді |1. mер.(НNO3)=1000*1.12 г/мл=1120г |
| |1литр |массасын | |
| |ерітіндісінде |есептеу | |
| |([pic]) 224г |2. НNO3 -ң |m(НNO3) |
| |қышқыл бар . Осы|массалық |2.W(гл.)=-------------*100%= 20% |
| |ерітіндідегі |үлесін | |
| |қышқылдың |есептеу |m(ер.) |
| |массалық үлесін| | |
| |анықтаңыз . | | |
|№13 |Массалық үлесі |1.Ерітінді |1.m (ер. КОН)[pic] |
| |26%-қ калий |массасын | |
| |гидроксиді |есептеу |2.m (KOH )=[pic] |
| |ерітіндісінің |2.Ерітіндідег| |
| |тығыздығы |і еріген |3. [pic] |
| |1,24г/мл. Көлемі|заттың | |
| |5л.калий |массасын | |
| |гидроксиді |есептеу | |
| |ерітіндісінде |3. КОН-ң зат | |
| |неше моль КОН |мөлшерін | |
| |бар ? |есептеу | |
|№14 |Магний |1. 400г |1. 1моль MgSO4 7H2O массасы |
| |сульфаттың |кристаллогидр|246г |
| |5%-қ ерітіндісін|ат | |
| |дайындау үшін |құрамындағы |246г MgSO4 7H2O -------- 126г H2O |
| |400г [pic] |судың |400г МgSO4 7H2O -----------X H2O |
| |алынған. Алынған|массасын |бар . |
| |ерітіндінің |есептеу |X=204,9г су бар |
| |массасын |2.Алынған | |
| |анықтаңыз . |ерітіндінің |2. 400г кристаллогидрат құрамында |
| | |массасын |204,9г су және 195,1г құрғақ тұз |
| | |есептеу |бар.Пропорция құру арқылы 195,2г тұз |
| | | |қанша грамм ерітіндіде болатынын |
| | | |есептеп табу: |
| | | |100г ерітіндіде ------5г MgSO4 |
| | | |X г ерітіндіде ------195,2г MgSO4 |
| | | |бар |
| | | |[pic] |
| | | |[pic] немесе 3,902кг |