Бөлшек сандардың ондық жазылуы

№6 орта мектебі

Бөлшек сандардың ондық жазылуы
5 б сыныбы

Дайындаған: Дүйсембаева Р.Ш.

Шалқар
2010-2011 жыл
Күні: 10.02.11ж.
Сыныбы: 5 «б»
Пәні: математика
Мұғалімі: Дүйсембаева Р.
Сабақтың тақырыбы: Бөлшек сандардың ондық жазылуы
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділігі: Ондық бөлшектің жазылуы, бүтін бөлік, бөлшек бөлік,
олардың разрядтары, үтір қайыру, ондық бөлшектің қасиеттерін меңгерту.
2. Дамытушылығы: Ондық бөлшектерді разрядтары бойынша орналастыра
алу,оқушылардың білім және білік дағдысын дамыту, өз бетінше есеп
шығару, іздену, шығармашылықпен еңбек ету қабілеттерін дамыту.
3. Тәрбиелілігі: Оқушыларды шапшаңдыққа, сұрақтарға нақты жауап беруге,
алған білімдерін практикамен ұштастыруға, өз білімін көрсете алатын
қасиеттерін ашуға тәрбилеу.
Сабақтың мазмұны: І –ІІІ кезеңдік тапсырмалар
Сабақтың әдіс-тәсілі:
І-кезеңде – сұрақ-жауап
ІІ-кезеңде- а) оқулықпен өз бетімен іздену әдісі
ә) пікір-талас
б) практикада бекіту
Көрнекілігі: Жұмыс дәптері, ашық журнал, интерактивті тақта
Сабақтың барысы:
І кезеңде - а) ұйымдастыру
б) үй тапсырмасы
ІІ кезеңде - а) оқушылардың өз беттерімен жұмысы
ә) жұмыстың жүргізілуін тексеру
ІІІ кезеңде - тапсырмалардың дұрыс орындалуын

«ашық журналға» белгілетіп отыру
Ұпайларын қорыту; үйге тапсырма беру.

Математика 5-сынып

|Мұғалімдердің | |
|есіне |Оқушыларға берілетін тапсырмалар (кілті) |
|«Көпір» |І кезең |
|тапсырмалары |1. Жай бөлшек дегеніміз қандай бөлшек? |
| |ж/бы: алымы және бөлімі бар бөлшектер жай бөлшектер деп айтылады|
| |2. Жай бөлшекті жай бөлшекке бөлу амалы қалай орындалады? |
| |ж/бы: бөлгішті кері бөлшекке айналдырып, көбейту амалы ережесі |
| |бойынша көбейтеміз |
| |3. Жай бөлшекті көбейту амалы қалай орындалады? |
| |ж/бы: алымын алымына, бөлімін бөліміне көбейтеміз |
| |4. Жай бөлшекті азайту үшін не істейміз? |
| |ж/бы: бөлшектерді ең кіші ортақ бөлімге келтіріп, бөлімдері |
| |берідей |
| |бөлшектерді азайту ережесі бойынша орындалады |
| |5. Жай бөлшекті қосу үшін не істейміз? |
| |ж/бы: бөлшектерді ең кіші ортақ бөлімге келтіріп, бөлімдері |
| |берідей |
| |бөлшектерді қосу ережесі бойынша орындалады |
| |6. Санның бөлігін табу және бөлігі бойынша санды табудың |
| |айырмашылығы |
| |неде? |
| |ж/бы: санның бөлігін табу үшін санды осы бөлшекке көбейтеміз, ал|
| | |
| |бөлігі бойынша санды табу үшін, бөлікке сәйкес санды осы |
| |бөлшекке |
| |бөлеміз |
|«Білу» |ІІ кезең |
|тапсырмалары. |1.Бөлімдері 10, 100, 1000 болатын жай бөлшекті бөлімсіз қалай |
|( Не? |жазамыз? |
|Кім? Не |Жауабы: бөлімсіз жазу үшін алдымен бүтін бөлігі жазылып, сонан |
|істеді?Қашан? |соң үтір қойылып, үтірден кейін бөлшек бөлігінің алымы жазылады.|
|Қандай?) |2. Ондық бөлшектің бүтін бөлігінің разрядтары және бөлшек |
| |бөлігінің разрядтарын қалай ажыратамыз? |
| |Жауабы: бүтін бөлігі үтірдің сол жағына, бөлшек бөлігі үтірдің |
| |оң жағына разряд бойынша орналасады. |
| |3. Қандай бөлшектер ондық бөлшекпен жазылады? |
| |Жауабы: 2 және 5 сандарына бөлінетін (бөлімдері) жай бөлшектер |
| |ондық бөлшекпен жазылады |
| |Бос орынға қажетті сөзді жаз. |
|«Түсіну» |1. 12 бөлшегін неге 12,07 түрінде жазамыз? |
|тапсырмалары. |Жауабы: себебі, бөлімі 10,100,100,т.с.с. болатын жай бөлшектерді|
|(Неге? Себебі? |бөлімсіз жазуға болады. |
|Неліктен?) |2. 2, 817 бөлшегінде неше ондық таңба бар, олар разрядтарға |
| |қалай жіктеледі? |
| | |
| |Жауабы: Үш ондық таңба бар, 2,817 ондық бөлшегіндегі |
| |үтірдің оң жағындағы бірінші цифр 8 ондық үлестер, екінші цифр 1|
| |жүздік үлестер, үшінші цифр 7 мыңдық үлестер санын көрсетеді. |
| | |
|«Талдау» |Жай бөлшек пен ондық бөлшектің айырмашылығы неде? |
|тапсырмалары |Жауабы: жай бөлшекте алымы және бөлімі болады. |
| |Ондық бөлшектер бөлімсіз жазылады. |
| |Кестені толтыр. |
|«Жинақтау» |35,418; 442, 915 |
|тапсырмалары |Бүтін бөлігінің разрядтары |
| |Бөлшек бөлімінің разрядтары |
| | |
| |Жүздік |
| |тер |
| |Ондық |
| |тар |
| |Бірлік |
| |тер |
| |Ондық үлестер |
| |Жүздік үлестер |
| |Мыңдық үлестер |
| |Он мыңдық үлестер |
| | |
| | |
| |3 |
| |5 |
| |4 |
| |1 |
| |8 |
| | |
| | |
| |4 |
| |4 |
| |2 |
| |9 |
| |1 |
| |5 |
| | |
| | |
| | |
|«Қолдану» |Оқулықпен жұмыс: №941, №943, №944 |
|тапсырмасы | |
|Практика | |
|«Баға беру» |Сен қалай ойлайсың? Қанша бөлігі боялған және боялмаған? Жай |
|( сен қалай |бөлшек және ондық бөлшек түрінде жазып көрсет. |
|ойлайсын? не | |
|істер едің?) | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
|Теориясы: | |
|«Білу» |ІІІ кезең |
|( Кім? |1 деңгей (5 балл) «3» |
|Қашан?Қайда? Не | |
|істеді?) |Не себепті ондық бөлшектер пайдаланылды және қандай жай |
| |бөлшектерді бөлімсіз жазу қабылданды? |
| |Жауабы: Ғылыммен техниканың дамуына байланысты жай бөлшектермен |
| |жұмыс жасау қиын болғандықтан ондық бөлшектер пайдаланылды ,және|
| |бөлімдері 10, 100, 1000 т.с.с.болатын жай бөлшектерді бөлімсіз |
| |жазу қабылданды. |
| |Ондық бөлшекке айналмайтын қандай жай бөлшектер? |
| |Жауабы: бөлімдері 2 және 5 сандарынан басқа жай көбейткіштер |
|Практикасы: |болатын |
|« Қолдану» |қысқартылмайтын жай бөлшектер. |
| | |
| |№ 949 есепті шығар |
| | |
| | |
|«Түсіну» |2 деңгей (5+4 балл) «4» |
|теориясы |1. Ондық бөлшектің соңына 0-дерді тіркеп жазғаннан немесе алып |
|(Неге? Себебі? |тастағаннан ондық бөлшек өзгере ме? |
|Неліктен?) |Жауабы: өзгермейді |
| | |
| |2.Жай бөлшектің ондық бөлшек түрінде жазылуында бөлімінде қанша |
| |нөл болса, үтірден кейін сонша цифр болуы қажет , неліктен? |
| | |
| |Жауабы: Бөлімдері 10,100,1000 және т.с.с. болатын жай бөлшектер |
| |болғандықтан. |
| | |
| | |
|Практикасы: |№956 есепті шығар. |
|«Қолдану» | |
| | |
|«Жинақтау» |3 деңгей (5+4+3 балл) «5» |
| |985,6317 бөлшегіндегі үтірді оңға қарай бір орынға, екі орынға |
| |жылжытып, ондық бөлшекті өзгертіп жаз және разрядтарға жікте. |
| |Жауабы: 9856,317 бір орынға жылжытқанда |
| |98563,17 екі орынға жылжытқанда |
| | |
| |Бүтін бөлігінің разрядтары |
| |Бөлшек бөлімінің разрядтары |
| | |
| |Он мың |
| |дық |
| |Мыңдық |
| |Жүздік |
| |тер |
| |Ондық |
| |тар |
| |Бірлік |
| |тер |
| |Ондық үлестер |
| |Жүздік үлестер |
| |Мыңдық үлестер |
| |Он мыңдық үлестер |
| | |
| | |
| |9 |
| |8 |
| |5 |
| |6 |
| |3 |
| |1 |
| |7 |
| | |
| | |
| |9 |
| |8 |
| |5 |
| |6 |
| |3 |
| |1 |
| |7 |
| | |
| | |
| | |
|Практика | №957 есепті шығар |
|« Баға беру» | |

Ашық журнал
5 б сынып
Тақырыбы: «Бөлшек сандардың ондық жазылуы»

|р/с |Оқушының |
| |аты - жөні |
|Теориясы: | II-кезең |
|«Білу» |Тапсырманы орында: |
|(Кім? Не?Қашан? |25,85 0,009 |
|Қандай? Қалай?) |x 7 x 7 |
| |—— —— ондық бөлшекті|
| |натурал санға көбейту |
| |180,95 0,063 |
| |үшін: |
| |Үтірге назар аудармай, натурал сандарды |
| |көбейткендей көбейту керек |
| |шыққан көбейтіндіде оң жақтан ондық бөлшекте |
| |үтірден кейін неше ондық таңба болса, сонша |
| |цифрды үтірмен айыру керек. |
|«Түсіну» |Бос орынға қажет сөзді жаз: |
|Неліктен? Неге? |1. 7,465 •10=74,65 не себепті |
|Не үшін? Не себепті? |көбейтіндідегі үтір жылжыды? |
| |2. 7,465• 100= 746,5 |
| |3. 7,465 • 1000= 7465 |
| |Жауабы: Ондық бөлшектегі 10,100,1000 және т.с.с.|
| |разряд бірліктеріне көбейткенде, ондық бөлшектің|
| |үтірін разряд бірлігінде неше нөл болса, сонша |
| |цифрға оңға қарай жылжыту керек. |
|«Талдау» |Ондық бөлшекті натурал санға көбейту мен жай |
|Тапсырмалары |бөлшекті натурал санға көбейтудің айырмашылығы |
|(салыстыр,айырмашылығы |неде? |
|неде?) |Натурал санды бөлшекке көбейткенде натурал сан |
| |бөлшектің алымына көбейтіледі. |
| |Ондық бөлшекті натурал санға көбейткенде үтірге |
| |назар аудармай көбейтіп, көбейтіндіден оң жақтан|
| |үтірді айырады. |
|«Жинақтау» | Жұлдызшаның орнына тиісті цифрларды жаз: |
| |5,* 3 2) * 7, * |
| |х * 4 х |
| |2* |
| |———— ————— |
| |* * 5 * 0 0 0 |
| |+ * * 3 9 + 13* 0 |
| |————— ————— |
| |174,4* * * * * ,* |
|«Қолдану» | |
|тапсырмалары |№1082,1083,1086,1089 |
|«Баға» беру | Жауабы қайсысы ? |
|(сен қалай ойлайсың?) |0,24•400 = 1000,|
| |10, 100 |
| |2,5 • 0,4 = |
| |0,1, 1, 0,01 |
| |250 • 0,4 = |
| |100, 0,01, 0,1 |
|«Кері байланыс» | III-кезең |
|«Білу» теориясы |I деңгей ( 5 балл) «3» |
| |Бос орынға қажетті сөзді жаз: |
| |1. ондық бөлшекті —— көбейткенде , |
| |үтірді оңға қарай бір орын жылжытады. |
| | |
| |2 ондық бөлшекті —— көбейткенде, |
| |үтірді оңға қарай екі орын жылжытады. |
| |3 —— үтірді , оңға қарай үш орын |
| |жылжытады. |
| |көбейткенде , |
|Практика | |
| |4. —— үтірді , оңға қарай төрт орын |
| |жылжытады. |
| | |
| |№ 1092 |
| | |
| | II деңгей (5+4) «4» |
|«Түсіну» |Бос орынға қажетті сөзді жаз: |
| |1.Егер ондық бөлшектегі ондық таңбалар саны |
| |,разряд |
| |бірлігіндегі нөлдер санынан аз болса, онда ондық|
| |бөлшекке қажетіне қарай нөлдер тіркеп жазып , |
|Практика |көбейтуді орындаймыз. |
| |№1096 (1-4) |
|«Жинақтау | III деңгей (5+4+3) «5» балл |
| |Өрнектің мәнін тап: |
| |1)2,9х, мұндағы х = 5,10,100 |
| |2) 1,6х + у, мұндағы х= 9, у =28,05 |
| |3)2,81х+1,8у, мұндағы=20, у= 6 |
| | |
|Практика |№1096 ( 4-8) |