Ортақ нүктесі бар түзулер

Сабақ тақырыбы: Нүкте және түзу. Екі түзудің өзара орналасуы.
Сабақ мақсаты:Біліктілік:Жазықтықтағы негізгі фигураларға нүкте мен түзу
жататындығын, оларды қалай белгілейтіндігін түсіндіру, түзулердің
қиылысатын және қиылыспайтындығын айту.
Дамытушылық: Оқушылардың ақыл-ойын дамыту, ойлау қабілетін жетілдіру, есеп
шығарудың жаңа түрлерін меңгерту және ойдан ой туындатуға, әр сөзді,
айтылған ойды дәлелдеуге үйрету.
Тәрбиелік: Оқушылардың геометрия пәніне ынталығын, қызығушылығын арттыру.
Сабақ көрнекілігі: Компьютер, интерактивті тақта, Microsoft PowerPoint
презентациясы.
Сабақ барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі.
II. Қайталау. Геометрия – геометриялық фигуралардың қасиеттерін зерттейтін
ғылым.

III. Жаңа тақырыпты түсіндіру.
Жазықтықтағы негізгі геометриялық фигуралар: нүкте мен түзу.

Жазықтықтағы нүктелер мен түзулердің орналасуының негізгі қасиеттері:
I. а) Қандай түзу болмасын, ол түзуде жататын нүктелер де, жатпайтын
нүктелер де болады.
ә) Кез келген екі нүкте арқылы бір және тек бір ғана түзу жүргізуге болады.
Екі түзудің ортақ нүктесі бар болса, онда түзулер қиылысады.

мен түзулерінің ешбір ортақ нүктесі жоқ. Бұл түзулер
қиылыспайды.
Қорытынды: Екі түзудің жазықтықта өзара орналасуының екі жағдайы болады.
1. Екі түзу қиылысады да, олардың бір ғана ортақ нүктесі бар болады. Осы
нүкте берілген екі түзудің қиылысу нүктесі деп аталады.
2. Екі түзу қиылыспайды, олардың ортақ нүктесі жоқ.

Параллель түзулердің негізгі қасиеті:
II. Берілген түзуден тыс жатқан нүкте арқылы осы түзуге паралель жалғыз
ғана түзу жүргізуге болады.

Егер түзу өзара параллель екі түзудің біреуін қиятын болса, онда ол екінші
түзуді де қияды.

IV. Жаңа тақырыпқа есептер шығару.
№1 тапсырма

№2 тапсырма

№3 тапсырма

Жауабы: шексіз көп түзулер жүргізуге болады.
№4 тапсырма

Жауабы: бір ғана түзу жүргізуге болады.
№5 тапсырма

V. Сабақты қорытындылау: Тест тапсырмалары
1. Жазықтықтағы негізгі геометриялық фигураларды атаңдар.
А) нүкте, түзу В) нүкте, сәуле С) түзу, сәуле
2. Нүктелерді қандай әріптермен белгілейді? Түзулерді ше?
А) Латынның бас әріптерімен, латынның бас әріптерімен
В) Латынның бас әріптерімен, латынның кіші әріптерімен
С) Латынның кіші әріптерімен, латынның кіші әріптерімен

3. Қандай түзулерді қиылысатын түзулер деп атайды?
А) Ортақ нүктесі болмаса В) Параллель болса С) Ортақ нүктесі бар болса
4. Қиылыспайтын түзулер деп қандай түзулерді атайды?
А) Ортақ нүктесі болса В) Ортақ нүктесі жоқ болса
С) Екі ортақ нүктесі болса
5. Қандай түзулерді параллель түзулер деп атайды?
А) Қиылысатын В) Ортақ нүктесі бар түзулер С) Қиылыспайтын
VI. Сөзжұмбақты шешу.

1. дөңгелек
2. сәуле
3. конус
4. пирамида
5. шеңбер
6. нүкте
7. бұрыш
8. цилиндр
9. тақия
VII. Үйге тапсырма: №14, №15, №16 сұрақтарға жауап беру.
VIII. Оқушыларды бағалау.
-----------------------
Кеңістіктегі денелердің
қасиеттерін зерттейді

Геометрия

Планиметрия

Стереометрия

Жазықтықтағы фигуралардың қасиеттерін зерттейді

Мына жазықтықтағы фигураларды атап шығыңдар:

Мына кеңістіктегі денелерді атап шығыңдар:

нүкте

түзу

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

А

В

А

C

D

- екі түзуге де ортақ нүкте,

А

В

С

D

А

С

D

В

С

А

Е

К

N

А

А

С

А

В

С