Жеті ғажайып сыры

Бaрлық oқушылaр oрындaй aлaды:

Оқылым және тыңдалған материалы бойынша жалпысұрақтарға жауап береді, Сөздерді орфографиялық нормасын сақтай алады.

Бағалау критерийлері

Блум таксономиясының қолдану деңгейі

• мәтіннің мазмұнын түсінеді;
• мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстырады;
• тақырып бойынша орфографиялық норманы сақтайды.

Оқушылар орындай алады: мәтінді түсінеді және орфографиялық норма бойынша жаза алады.

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: жеті саны, әлем, пирамида, Қытайқорғаны, Римдегі көне театр, Мачу-Пикчу, Петра, Тәж Махал, Иса Пайғамбар мүсіні, сөз тіркесі, қос сөз, біріккен сөз, мәтін

Диалог құруға (шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер:)

Әлемнің жеті кереметі, Қазақстанның тарихи мекендері, киелі сандар, күрделі сөздер

Талқылауға арналған сұрақтар:

1. Қазақта қай сандарды киелі санайды?
2. Жеті санының қасиетін білесіңдер ме?
3. Әлемнің жеті кереметі туралы не білетін едіңдер?
4. Әлемнің жеті кереметі туралы білгің келе ме?
5. Сен үшін Қазақстанның керемет жерлері бар ма, болса қай жерлер?

Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылар қима қағаздар арқылы «Қос сөз», «Біріккен сөз», «Тіркескен сөз» топтарына топтастырылады. Қима қағаздарда он бес, ақ сары, Жер шары, озат оқушы, қазақ тілі, Көкшетау, Қызылорда, Екібастұз, Шымкент, Жұмбақтас, мақал-мәтел, ата-ана, ұстаз-ана, педагог-психолог, айран-сүт сөздері болады.

1-топ: Қос сөз

2-топ: Біріккен сөз

3-топ: Тіркескен сөз

Ұлттық және отбасылық құндылықтар. Фонетика. Екпін түрлері «Қос шеңбер» әдісі әдісі арқылы пысықтаймын.

Белсенді әдіс «Саяхатқа барамыз» әдісі

Әлемнің жеті кереметінің суреттерін көрсетемін:

ҰлыҚытайқорғаны Колизей (Рим, Италия) Мачу-Пикчу(Оңт. Америка)

Петра(Иордания) ТәжМахал(Үндістан) Иса пайғамбар мүсіні

(Базилия)

Чичен-Ица (Солтүстік Америка, Мексика)

Дескриптор:

Тірек сөздермен ұсынылған иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжайды. Бүгінгі сабақтың тақырыбын ашады.

Дискриптор

Қазақстанның өздері үшін керемет деген жетеуін жазады. Топ мүшелері өз пікірлерін кластер арқылы біріктіреді. Слайдтағы деректермен салыстырады.

«Үш қадам» әдісі

1-қадам - қайда?

2-қадам - қашан?

3-қадам - қалай?

Бағалау: Смайликтер арқылы және әрқайсысының пікірі мен үшін құнды

«Жеті ғажайып сыры» мәтінін үш оқушы шығып, рөлге бөліп оқиды.

Жеті ғажайып сыры

Ел аузында сақталған көне аңыздың барлығына кейде біз «е, жәй аңыз ғой» деп қарайтын әдетіміз ғой. Түптеп келгенде, оның бәрі бірдей қиял дүниесі емес, бір кездердегі тарихи шындықтың негізінде туғанын қазір ғылым дәлелдей бастады. Осыған мысал аз емес. Айталық, ХХ ғасырдың басына дейін қазіргі Анатолия жеріндегі Троя деген қаланың болғанына жұрттың бәрі жай аңыз деп түсініп келген. Гомердің «Илиада» жырында аты аталатын бұл қаланы неміс археологы Шлиман көп жылдар бойы іздеп, ақыры тапты.

Осы тұста Мықыр екеуіміздің арамызда болған бір әңгіме есіме түсті.

«Әлемде жеті ғажайып бар», - деген ғой эллиндіктер. Білесің бе? - деп сұрағанымда:

• Білемін, - деді ол. Бірақ даусы онша сенімді шыққан жоқ.
• Аташы, білсең.
• Египет пирамидалары . . . сонан соң . . .
• Иә, сонан соң . . .
• Александр маягі . . .
• Дұрыс. Сонан соң . . .

Сонан соң . . .

Қалған бесеуінол ақыры атай алмады. Әлгі екеуін білгеніне де мен ризалық таныттым.

• Сонан соң Галикарнас кесенесі, Родостағы алып мүсін, Артемида ғибадатханасы, Олимпиялық Зевс мүсіні мен Семирамиданың аспалы бағы, - деп қалған бесеуін санап бердім.
• Ал әлемдегі ғажайып, шыныда да, осы жетеуі болған ба? Басқа ғажаптар жоқ па екен? - деп сұрады ол.

«Жеті ғажайып» - шартты түрде алынған сан. «Жеті» саны киелі саналғаны белгілі. Біздің эрамызға дейінгі ІІІ ғасырда жоғарыда аталған жеті ғажайыпты сол киелі санмен Жерорта теңізі маңын жайлаған дуалы ауыз біреу атаған. Сонымен, әлемнің жеті ғажайыбы ел-елге тарап, құлаққа сіңіп қала берген.

1. «Әлемнің жеті» туралы бұрын не білетін едіңіздер?
2. Троя туралы ақпарат сіздерге не ой салды?
3. «Жеті ғажайып» аталу сырынан нені аңғардыңдар?
4. Әлемнің жеті кереметі туралы кеңірек ақпарат алғың келе ме?
5. Қазақстанның көрікті әрі тарихи орындарын әлемнің жеті кереметтеріне қосар ма едің?
6. Елімізде тарихи орындарға туризмді дамытуға бола ма?

Дескриптор Білімалушы

• мәтіннің мазмұнын «Өрмекші торы» әдісі арқылы анықтайды;
• сұрақтарға жауапбереді;
• .
• Топтар өз атауларына байланысты біріккен, тіркес және дефис арқылы жазылатын сөздерді теріп жазады.

4-тапсырма. Берілген сөздерді түзетіп, екі бағанға бөліп жазыңдар.

Ешуақытта, ешқайда, еттұмсықты, қаламқас, мұздыбалақ, мінтағу, саражол, телеөнім, төраға, төртелі, тұрғын үй, тірексөз, азатжол, аздапқана, ақбидай.

Таныстырылым арқылы өздерін бағалайды.

Бағалау парақшасы

«Екі шындық, бір өтірік» әдісі

Дискриптор:

• Оқушылар шеңберге отырып, екеуі бүгінгі сабақ бойынша шындық айтса, біреуі өтірік айтады.

Күрделі сөздерді қатыстырып, «Туған жердің күні де ыстық, түні де ыстық» тақырыбына эссе жазу.

Саралау - сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Оқушылардың өз ойларын еркін айтуына қолдау көрсетемін.

Қабілеті жоғары