Оқушылар әрекеті

ТЕСТ КЕСТЕ арқылы меңгеру

Тақырыбы: Атмосфералық жауын-шашын
Мақсат-міндеттер:
Білімділік мақсаты – оқушыларды жалпы географиялық заңдылықтар туралы
өткен ұғымдары мен түсініктерін жинақтап, «Тұман және бұлт» тақырыбын
қорытындылау негізінде білімді қалыптастыру, оқушыларға атмосфералық жауын-
шашын түрлері мен олардың пайда болу жолдары туралы түсінік беру
Дамытушылық мақсаты – Оқушылардың географиялық ой-өрісін дамыту. Жалпы
оқу, шығармашылық іскерліктерін үйрену, жалпы табиғат туралы оқушылардың
көзқарастарын дамыту, пәнге деген қызығушылығын арттыру, танымдық
қызығушылығын дамыту, географиялық ойлауын қалыптастыру.
Тәрбиелік мақсаты – Экологиялық тәрбие беру, еңбек тәрбиесін,
патриоттық тәрбиесін беру, оқушылардың өз ойларын жеткізе білу, қарым-
қатынас жасауды үйрету. Балаларды ұйымшылдыққа тәрбиелеу, адамгершілік
қасиеті мен географиялық мәдениетін қалыптастыру.
Оқу құралдары: интерактивтік тақта, тест, кестелер
Сабақ түрі: Ашық сабақ
Оқыту әдістері: Сұрақ-жауап
Сабақтың жоспары:
І кезең – ұйымдастыру (2 мин) ІІ кезең – өткен тақырыпты сұрау
(19 мин)
ІІІ кезең – жаңа тақырыпты түсіндіру, білім мен икемділіктерін бекіту
(20 мин)
ІV кезең – бағалау кезеңі (2 мин) V кезең – қорытынды (2 мин)
Сабақ барысы:
|Кезең|Мұғалім әрекеті |Оқушылар әрекеті |
|І |Мұғалім оқушылармен амандасып, тыныштыққа орнатады. |Сәлемдеседі, тәртіпке |
| |Сосын балалармен танысып, өзінің жұмыс тәртібін |келеді де, сабаққа даяр |
| |орнатады. Балалардың кім-жоғын сынып әкіміне сабақ |отырады. Сосын мұғаліммен |
| |соңында параққа түсіріп жазып беруін сұрайды. |танысады. |
| |Сосын оқушылардың сабаққа дайындығын тексереді. | |
|ІІ |Ең алдымен мұғалім оқулықпен жұмыс істеу тәртібімен |Оқушылар мұғалімді тыңдап, |
| |таныстырады. Содан кейін үй тапсырмасын сұрайды. Үй |сұрақтарға жауап береді. |
| |тапсырмасы сұрақ-жауап түрінде болады. |Оқушылар атмосфералық |
| |Миға шабуыл стратегиясы. |жауын- шашын түрлері мен |
| |Үй тапсырмасын тексеру |олардың пайда болу жолдары |
| |1.Тұман дегеніміз не? Олар қалай пайда болады? |туралы түсінік алады. |
| |2. .Бұлт қандай түрлерге бөлінеді? | |
| |3. Будақ бұлт жайлы мәлімет | |
| |4.Қабат бұлт қандай болады? | |
| |5. Шарбы бұлт қандай болады? | |
| |6.Күн мен Ай қандай жағдайда қораланады? | |
| |7. Бұлттылық деген не? | |
| |8. Бұлттылық неше баллмен өлшенеді? | |
| |9.Біздің жерімізде бұлттың қандай түрі болады? | |
| |Тамшылар бір-біріне қосылу немесе төңірегіндегі су | |
| |буының суға айналып қонуының нәтижесінде іріленеді. | |
| |Сөйтіп олар ауада қалықтап жүре алмайтын халге | |
| |келеді де, салмағымен құлдилап құлайды, | |
| |яғни ЖАҢБЫР жауады | |
| |Жаңбыр бұлты жоғары өрлеген жерге тап келсе, ондағы | |
| |су тамшылары өте үлкен биікке көтеріліп кетеді де, | |
| |қатып мұз түйіршіктеріне айналады. Мұндайда | |
| |салмағымен құлап келе жатқан мұз түйіршіктері | |
| |салқындаған су тамшыларына қосылып жұмырланады әрі | |
| |үлкейе түседі. Соның нәтижесінде | |
| |жерге БҰРШАҚ жауады. | |
| |Қыста үлкен биіктікте бұлттағы су тамшылары қатып, | |
| |әуелі ине сияқты мұз түйіршіктерін түзеді. Кейін | |
| |олар бір-бірімен жабысып ҚАРҒА айналады | |
| |Күзде, қыста және көктемде жылы қалпын сақтаған ауа | |
| |жер бетіндегі салқындаған заттармен жанасқанда | |
| |бойындағы су тамшылары мұз қатып, шөп, бұта т.б. | |
| |байланысқанда ҚЫРАУ пайда болады | |
| |Қалың түманда немесе қатты аязда ауаның жер бетіне | |
| |жақын қабатындағы су буы мұз түйіршіктеріне айналып,| |
| |ұсақ қиыршық мұз сымғағ ағаштың қылқанына, үйлердің | |
| |желдің өтіндегі қабырғасына ақ борпылдақ зат түрінде| |
| |ілігіп тұрып қалады. Оны ҚЫЛАУ деп атайды. | |
| |Жаз күндері күндіз булану күшті жүретіндіктен ауаға | |
| |су булары көп жинақталады. Жылы қалпын сақтаған ауа | |
| |жер бетіндегі салқындаған заттармен (шөп, бұта, | |
| |т.б.) жанасқанда бойындағы су тамшыларын бөліп | |
| |шығарады, яғни ШЫҚ түседі | |
| | | |
| |Кестені толтыр | |
| | | |
| | | |
| |Жауын- шашын түрлері | |
| |Қандай ауа- райында түседі? | |
| |Жылдың қандай мезгілінде түседі? | |
| |Қандай бұлттардан түседі? | |
| | | |
| |Жаңбыр | |
| |  | |
| |  | |
| |  | |
| | | |
| |Қар | |
| |  | |
| |  | |
| |  | |
| | | |
| |Бұршақ | |
| |  | |
| |  | |
| |  | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| |ТЕСТ | |
| | | |
| |1.Өте биікте, жауын-шашын жаумайтын бұлт: | |
| |A) Будақ | |
| |B) Қабат | |
| |C) Шарбы | |
| |2.Ауаның жер бетіне түсіретін салмағы | |
| |А) Ауа температурасы. | |
| |В) Атмосфералық жауын-шашын. | |
| |С) Атмосфералық қысым. | |
| |3. Атмосфераның төменгі қабаты | |
| |А) Тропосфера. | |
| |В) Стратосфера. | |
| |С) Мезосфера. | |
| |4. Тәулік ішіндегі ең жоғарғы және ең төменгі | |
| |температура арасындағы айырмашылық | |
| |А) Тәуліктік орташа температура. | |
| |В) Температураның тәуліктік амплитудасы. | |
| |С) Ауа-райыныз өзгерісі. | |
| |5. Ауаның құрамындағы ең көп кездесетін газ.: | |
| |A) оттегі | |
| |B) азот | |
| |C) көмір қышқыл газ. | |
| |6.Белгілі бір жағдайда су буларының сұйық күйге | |
| |айналуы: | |
| |A) Ылғадылық | |
| |B) Конденсация | |
| |C) Амплитуда | |
|ІІІ |Тақырыпты бекіту үшін мұғалім балаларға |Балалар тапсырманы |
| |«жауын-шашын», оның түрлерін жазыңдар деген |орындайды. |
| |тапсырманы береді. | |
|ІV |Мұғалім оқушыларды жауап беру деңгейлері бойынша |Мұғалімді тыңдап, |
| |бағалайды және неге солай бағалағанын айтады. |бағаланады. |
|V |Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін |Үзіліске шығады. |
| |айтады. Оқушыларды үзіліске жібереді. | |