Кемені қозғалтып келе жатырған желдің күші

<<Қозғалыс>> деген не?
Мақсаты:Оқушылардың қозғалыс туралы мағлұматын қалыптастырып,қисынды ойлауға,құбылыстарды салыстыра отырып баяндауға,топ болып жұмыс жасауға тәрбиелеу.
Керекті құралдар:Интерактивті тақта,жағымды әуен,(классикалық музыка) оқушылар үшін тор көз дәптер,қаламсап.
Сабақ жүрісі
Мұғалім:Оқушылар бүгінгі сабағымыз топтық жұмыс түрінде өтеді.Сондықтан 5 оқушыдан бір топ болып бөлініңдер.
Әр топ өзіне жетекшіні ,топ атын белгілейді.
Топ жетекшілері келіп сұрақтарды суырады,не таңдайды.Дайындалуға1-2 минут уақыт беріледі.Осы уақыт ішінде топ жауабын айтулары керек,егер айта алмаса жауап беру мүмкіндігі басқа топтарға беріледі. Қай топ көп ұпай жинайды сол топ жеңімпаз болып бағаланады.
Дұрыс жауап - қызыл - 12 ұпай.
Толық емес дұрыс жауап - көк- 10ұпай.
Жартылай жауап - жасыл- 3ұпай.

Мұғалім:Денелер қозғалуы үшін не істеу керек? Өзінен өзі қозғалмайды ғой. Бұл сұрақтардың жауабын табу үшін ең әуелі мына жұмбақтарды шешелік.
Жұмбақтар
-Қарға ұшып барады,ал ит құйрығында отыр.Бұл мүмкін бе?
(Әрине.Қарға аспанда ұшады.Ал ит жерде өзінің құйрығында отырады.)
-Қандай сағат тек тәулігіне 2 рет бір уақытты көрсетеді?
(Жұмыс жасамайтын)
-Жағадан онша қашық емес суда екі кеме тұр.Біреуінен екіншісіне, жолшыбай жағаға адамдарды түсіріп кететін, шағын қайық жіберілді.Ең тиімді төте жолы қайсы?(Жағаны түзу деп есептеңдер) (Тең бүйірлі үшбұрыш жасап)
-Оңтүстікке қарай 1 шақырым,содан соң шығысқа қарай
1 шақырым,содан соң солтүстікке қарай 1 шақырым жүріп бұрынғы шыққан жеріңе қайтып келетін орын қанша? (1)
-Жердің жүзін шарлайсың,онсыз еш жерге бармайсың.
Көлікпен де,жаяу да,саралайсың,таңдайсың. (Жол)
-Қозғалысқа келтіріп,жылдамдығын береді.
Өлшемдерін қарасаң ,Ньютонға келеді. (Күш)

Суреттерге қарап баяндаңдар

1 2 3 4
1.Машина қозғалып бара жатыр,оны қозғалысқа келтіретін моторының тарту күші.Моторы жасамаса ол қозғалмайды,бір орнында тұрады.Қозғалыс үшін денеге белгілі бір күш әсер етуі керек екен.
2.Кемені қозғалтып келе жатырған желдің күші.Жел күші әсерінен кеменің желкендері керіліп оны су үстімен қозғалтады екен.Егер жел болмаса кеме желкендері солбырайып тұрады,кеме қозғала алмайды.
3.Ауа шарлары аспанға ұшып барады.Оларды жоғары көтеріп қозғалысқа келтіретін күш шар ішіндегі газдың ауадан жеңіл болуына байланысты.Жеңіл газдар үнемі жоғары ұмтылады, сол себепті шарды жоғары көтереді де, ол белгілі бір жылдамдықпен қозғалады.
4.Зеңбіректен атылған оқ алға ұшады,зеңбірек артқа қозғалады.
Оқты қозғалысқа келтіретін снаряд ішіндегі дәрінің күші.Ол тұтанғанда үлкен энергия алып,сол энергиясын оққа береді де оқ зеңбірекке қарама - қарсы бағытқа зор жылдамдықпен ұшады.
Осы мысалдардан дене қозғалуы үшін оған белгілі бір күш әсер етуі керек екендігін көрдік.
Мұғалім:Сонда күш дегеніміз не болды?
Ол денелердің өзара әсерлесуін сипаттайтын шама болды.
Адам неге құлады ?

Қайық неге артқа кетті?

Беннет тестілері
1.Егер сол жақтағы шестерна көрсетілген бағытқа қарай айналса,онда оң жақтағы шестерна қай бағытқа қарай айналады?

1).А меңзерінен В бағытына.2).В меңзерінен А бағытына.
3).Білмеймін.
2.Трактор көрсетілген бағытқа қарай жылжуы үшін трактордың қай табан шынжыры жылдамырақ жылжуы қажет?

1).А табанындағы шынжыр. 2). Б табанындағы шынжыр.
3).Білмеймін.