Орташа қуат

1 мин

4 мин

3 мин

15 мин

5 мин

3 мин

3 мин

4 мин

2 мин

1 мин

2 мин

1 мин

1 мин

І. Ұйымдастыру:оқушылармен амандасу. Психологиялық тренинг: Оқушылардың бір-біріне сәттілік тілеуі. Топтарға бөлу.

«Естігенімді ұмытамын, көргенімді есіме сақтаймын, өзім істегенімді меңгеремін»

Ұлы ойшыл Конфуций

ІІ. Ой қозғау: 1. «Мен нені үйрендім?» қайталау сұрақтары:

1. Қысым деп нені атайды? Қалай белгіленеді?

(Белгілі бір бетке түсетін күш әрекетінің нәтижесін сипаттайтын шаманы қысым деп атайды. р әрпімен белгіленеді. )

2. Қысымның қандай бірліктерін білесіңдер?

( Па, гПа, кПа, МПа)

3. Сұйықтар мен газдардың қысымды барлық жаққа бірдей жеткізетінін дәлелдеген ғалым кім? Бұл қағида кімнің заңы? . (Паскаль; Паскаль заңы)

4. Сұйықтың тығыздығын анықтайын құрал қалай аталады?(ареометр)

5. Шөгім дегеніміз не?(Кеменің суға бататын тереңдігі шөгім деп аталады. )

6. Егер денеге әрекет ететін ауырлық күші архимед күшінен кем болса, онда дене

(Сұйық бетіне көтеріледі) .

7. 10 кПа-ды паскальға айналдыр (1 Па)

8. Атмосфералық қысымды өлшеуге арналған құралы (Барометр-анероид)

9. Сұйыққа батырылған денеге осы дене ығыстырып шығарған сұйықтың салмағына тең ығыстырушы күш әрекет етеді. Бұл қандай заң? (Архимед заңы) .

2 . “Сәйкесін тап” ойыны

А) Жылдамдық формуласы m=ρV

В) Жол формуласы $\vartheta = \frac{s}{t}$

С) Уақыт формуласы F=mg

Д) Масса формуласы P=mg

Е) Ауырлық күші формуласы s= $\vartheta$ t

Ж) Дененің салмағы t= $\frac{s}{\vartheta}$

Жауаптары:

А - 2, В - 5, С - 6, Д - 1, Е - 3, Ж - 4.

ІІІ. Мағынаны тану: “Білім шыңына өрлейік” жаңа сабақ: Мақалдар:

Жан қиналмай жұмыс бітпес,

Талап қылмай мұратқа жетпес.

Отан -қуат,

Отбасы - шуақ.

Бүгінгі өтетін тақырыбымыз:

Дене қозғалысы бағытында әрекет ететін күштің жұмысы. Қуат.

Сабақтың барысында негізгі идеяны ашу үшін оқушыларға бағыт беру, түрткі болу, жаңа тақырыпты талдауға, ой қорытуға, нәтижеге жетуге жетелеу. Экранда көрсетілген суреттерді көрсету арқылы салыстыра отырып, тұрмыста және физикадағы «жұмыс» ұғымының мағынасын ашады.

1- топ. Жұмыс; өлшем бірліктері. Пайдасы мен зияны.
2 - топ. Жұмыс; өлшем бірліктері. Пайдасы мен зияны.
3- топ. Қуат; өлшем бірліктері. Пайдасы мен зияны.
4 - топ. Қуат; өлшембірліктері. Пайдасы мен зияны.

Физика механикалық

жұмысты

күш орын

ауыстырса

Күш әрекетінен дене орын ауыстырғанда атқарылған жұмыс механикалық жұмыс деп аталады.

Жұмыс=күш * жол

A $\mathbf{= F\ \bullet s}$

А - механикалық жұмыс; - күш; - жүрілген жол.

Жұмыстың өлшем бірлігіне 1 Ньютон күштің денені 1 метрге жылжытқандағы жұмысы алынады.

ХІХ ғасырдағы ағылшын ғалымы Д. Джоульдің құрметіне джоуль деп аталады.

1 Дж = 1Н * 1м = 1Н*м

1килоджоуль (1 кДж) = 1000 Дж = $10^{3}$ Дж

1 миллиджоуль (1 мДж) = 0, 001 Дж = $10^{- 3}$ Дж

1 микроджоуль (1 мкДж) = 0, 1 Дж = $10^{- 6}$ Дж

Жұмыстың орындалу жылдамдығын сипаттайтын шама қуат деп аталады.

Қуат $= \ \frac{жұмыс}{уақыт}\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ N\ = \ \frac{A}{t}$

Орташа қуат

Бу машинасы; ағылшын ғалымы Джеймс Уатт (1736 - 1819) ; ватт $\rightarrow$ Вт

$1\ ватт\ = \ \frac{1\ Джоуль}{1\ секунд}$

$1\ Вт\ = \ \frac{1\ Дж}{1\ с}$

Киловатт (кВт), мегаватт (1МВт) үлкен бірліктері

$1\ кВт\ \ = 1000\ Вт\ \ = \ 10^{3}$ Вт

$1\ мВт\ = 0, 001\ Вт\ = \ 10^{- 3\ \ }$ Вт

$1\ мкВт\ = 0, 000\ 001\ Вт\ = \ 10^{- 6}$ Вт

Кейбір қозғалтқыштардың орташа қуаттары:

• Адамның қалыпты жұмыс жасағандағы қуаты 70 - 80 Вт
• «Волга» автомобилінің қуаты 70 - 80 кВт
• Алғашқы атом мұзжарғыш кемесінің қуаты

55 000 кВт

• «Восток» ғарыш зымыранының қуаты

15 000 000 кВт

• «Энергия» ғарыш зымыранының қуаты

125 000 000 кВт .

A $= N \bullet t$

Жұмыстың киловатт* сағат (кВт*сағ), меговатт*сағат (МВт*сағ), гектоватт*сағат (гВт*сағ)

ІV. Ой толғаныс: “Білгенімді зердеме тоқу”

1) Тәжірибе жасау

а) динамометр, білеуше, үш 100 г - дық жүктер, сызғыш. (үстел үстімен )

б) 100 г- дық жүк, метрлік немесе сызғыш, динамометр (жерге тікесінен түсіру)

2) Есептер шығару:

1- нұсқа .

№1. «иә» немесе «жоқ» деп жауап беріңдер

а) Ай, Жерді айнала қозғала отырып механикалық жұмыс жасайды.

в) жіпке ілінген жүк механикалық жұмыс жасайды.

с) автобуспен жүріп келе жатырған жолаушы механикалық жұмыс жасайды.

д) бөлмеде ұшып жүрген шыбын механикалық жұмыс жасайды.

е) кассетаны айналдырып жатқан магнитофон механикалық жұмыс жасайды.

№2. (690)

Қуаты 5 кВт қозғалтқыш 30 мин ішінде қандай жұмыс істейді?

№1. а - жоқ, в - жоқ, с - жоқ, д - иә, е - иә.

№2.

Бер: Шешуі:

N=5 кВт = 5000 Вт А=N*t

t= 30 мин = 1800 с A = 5000 Вт * 1800с =

А-? = 9 000 00 Дж = 9 000 кДж

2 - нұсқа.

№1. «иә» немесе «жоқ» деп жауап беріңдер

а) Скрипкада ойнап тұрған қыз бала механикалық жұмыс жасайды.

в) Бұлтты айдап бара жатқан жел