Теңгенің тарихы

Тәрбие сағаты
17.11.15ж

8 ә сыныбы
тақырыбы :
Ұлттық теңге тәуелсіздіктің белгісі
Мақсаты
Білімділік: Оқушыларға Қазақстанның ұлттық валютасы - теңге жайында, оның шығу тарихы және негізгі қасиеттері жайлы мағлұмат беру, теңгенің ел экономикасында алатын орнын анықтау
Дамытушылық: оқушылардың теңге жайындағы білімдерін одан әрі дамытуға көмектесу, өз беттерінше білімдерін, шығармашылық әрекеттерін дамытуға жағдай жасау.
Тәрбиелік: өз елінің мәдени - экономикалық құндылықтарын құрметтеуге үйрету, тәуелсіз еліміздің жан - жақты дамуына үлестерін қосу жолында әрекет етуге насихаттау, ұлтжандылық, азаматтық тәрбие беру.
Нәтижесі
Оқушылар ұлттық тенгенің тарихы туралы біле отырып, ел экономикасындағы теңгенің алатын орнын түсінеді.

Түйінді ой
Қазақстан өз төл ақшасын жасау үшін 1990 жылы теңгенің үлгісін жасайтын арнайы жұмысшы тобын құрды. Алғашқы ұлттық теңгелерді жасауды ағылшынның <<Харрисон>> атты фирмасы қолға алды.
1993 жылы 15 қарашада Ұлттық теңге айналымға енгізілді.
Әр мемлекеттің ақшасы оның ұлттық тарихын, ерекшеліктерін анықтайтын нышан. Төл теңгемізде ұлт қайраткерлерінің, батырлардың, хандардың т, б суреттері салынды.
Іс шараның өту барысы

Сабақты өткізу кезеңдері
Уақыт 45 мин.
Мұғалімнің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ұйымдастыру кезеңі
1 мин
Сәлемдесу, түгендеу, топқа бөлу

Сабаққа дайындалады

Кемпірқосақ әдісі
2 мин

Менің әлемімдегі теңге ,ақша уралы
10 сөз. Оқушы өз ойын параққа жазады.

1 кезең
Ой қозғау
3 мин
Кумулятивті әңгіме
Мұғалім:
Тенге туралы не білеміз?
Мұғалім:
Теңгелердегі тұлғаларды атаңыз?
Мұғалім:
Бүгінгі теңгенің жағдайы қалай болуда?

Оқушы:
Теңгеге кез келген қалаған заттарды сатып алуға болады.
Оқушы:
1 теңгеде - әл Фараби
3 теңгеде - Сүйінбай
5 теңгеде - Құрманғазы
10 теңгеде - Шоқан
20 теңгеде - Абай
50 теңгеде - Әбілқайыр хан
100 теңгеде - Абылай хан

Оқушы:
Теңге құнсызданып жатыр.
Мадақтау арқылы
2 кезең
Слаид
<<Теңгенің тарихы>>
6 мин.
Теңгеге тілек жазу арқылы сабақ басталады.

Слаид көрсетіледі. Түсінік айтылады. Оқушылардың көзқарасы тыңдалады.
Оқушылар топқа бөлінеді, тапсырмаларды орындайды
Топтық бағалау
<<Балық сүйегі>> диаграммасы
10 мин.

Басы-мәселе
Оң жақ қабырғасы-неге бұл туындады
Сол жақ қабырғасы-мәселені қалай шешеміз
Құйрығы -болдырмау шаралары
Топтық бағуалай
Слаид
Теңгедегі тұлғалар
/жұптық тапсырма/
10 мин.
1 теңгеде - әл Фараби
3 теңгеде - Сүйінбай
5 теңгеде - Құрманғазы
10 теңгеде - Шоқан
20 теңгеде - Абай
50 теңгеде - Әбілқайыр хан
100 теңгеде - Абылай хан
Оқушылар тұлғалардың өмір баянымен таныстырады
Жұппен бағалау
<<Ақ орамал>>
15 мин.
Аудио таспа тыңдалады, оқушылар өз ойларымен бөліседі.
Оқушы пікірі
Жеке бағалау
3 кезең
Бағалау

2 мин.
Суммативті бағалау
Қорытынды
1 мин.
Оқушы пікірін тыңдай отырып, қорытынды жасалады.

Рефлексия
2мин.
Балалар бүгінгі сабақ несімен ұнады ?

Сыныбы: 5 сынып
Сабақтың тақырыбы: § 58 Ұлттық теңге - мақтанышымыз.
Сабақтың мақсаты:

Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап, топтық жұмыс, тірек сызбаларымен жұмыс.
Сабақтың көрнекілігі: Қ. Р. картасы, тақырыпқа байланысты суреттер, слайдтар.

САБАҚТЫҢ ӨТУ БАРЫСЫ:
І Ұйымдастыру (1 минут)
1) Амандасу.
2) Сынып тазалығын тексеру
3) Оқушылар назарын сабақ барысына аудару.

ІІ Үй тапсырмасың сұрау. (15 минут)
І. Миға шабуыл: ( )
1) Рәміздер дегеніміз не?
Жауабы: (Мемлекеттерді бір - бірінен ажыратып тұратын нышан - белгілер)
2) Батыс Түрік қағанатының туы қалай аталған?
Жауабы: (<<Қош жалау>>)
3) Көне түрік байрақтарында негізіне қандай аң бейнеленген?
Жауабы: (Қасқыр)
4) Уыз ханның алтыннан құйылған рәмізі қалай аталады?
Жауабы: (Бөрілі ту)
5) Ежелгі тулардың тарихынан мол мәлімет беретін аса құнды дерек қалай аталады?
Жауабы: (Таңбалы тас)
6) Найман тайпасының ұраны -
Жауабы: (Қабанбай)
7) Қазақстан Республикасының елтаңбасының авторлары кімдер?
Жауабы: (Ш. Уәлиханов, Ж. Мәлібеков)
8) Қазақстан Республикасының туының авторы кім?
Жауабы: (Ш. Ниязбеков)
9) Әнұранның авторларын ата
Жауабы: (Ж. Нәжміеденов, Н. Назарбаев, Ш. Қалдаяқов)
10) Қандай жағдайда тулар көтеріліп, мемлекеттің әнұраны орындалады?
Жауабы: (Екі жағдайда: 1 ) Мелекет басшысының сапары кезінде; 2) Олимпиада жеңімпаздары анықталғанда;)

ІІ Терминдердің мағынасын ашып айт
1) Тарих
2) Геральдика
3) Виксикология
4) Сфрагистика
5) Герб
Жауаптары:
1) <<Зерттеу>>, <<Оқиғалар жайлы әңгіме>> деген мағына білдіреді.
2) Елтаңбаларды зерттейтін ғылым саласы
3) Туларды зерттейтін ғылым саласы
4) Мөрлерді зерттейтін ғылым саласы
5) Белгілі бір айшықты белгісі бар мемлекеттің негізгі таңбасы, нышаны.

ІІІ. Цифрлы диктант
1) Қазіргі кездегі дүние жүзіндегі мемлекеттер саны; (224)
2) <<Он оқ будун>> рәміздік белгілері Батыс Түрік қағанатында қабылданды (635 жылы)
3) Таңбалы таста қанша сурет салынған (2000-ға жуық)
4) Қазақ АКСР - інің елтаңбасы қабылданды (1925 жылы)
5) Қазақ КСР - інің елтаңбасы қабылданды (1937 жылы)
6) Елтаңбадағы жазу латын әрпінен кириллицаға ауыстырылды (1940 жылы)
7) Жоғарғы кеңес Қазақстан Республикасының елтаңбасын бекітті (1992 жыл)
8) Қазақстан Республикасының Туы бекітілді (1992 жылы маусым)
9) Тұңғыш әнұран қабылданды (1992 жылы желтоқсан)

ІҮ. Рәміздердің айшықты белгілері нені білдіреді?

ІІІ Жаңа сабақты түсіндіру. (20 минут)
Жоспар:
1). Нумизматика дегеніміз не?
2). Теңгенің шығу тарихы
Нумизматика - табылған теңге, ақша жасауға қолданылған материалдар бойынша ақша айналымының тарихын зерттейтін ғылым.
Нумизматиканың негізін салушы - веналық коллекционер, оқымысты И. И. Эккель (1734 - 1798)
Пегуния латын тілінде ақша деген мағына білдіреді
Айырбас сауда түрлері:
Меланезия - акула тістері
Монғолдар - кірпіш шай
Көшпелілер - мал және мал терісі
Әр елдің өзінің ұлттық ақша бірлігі яғни валютасы болады.

Мысалы:
1 теңгеде - әл Фараби
3 теңгеде - Сүйінбай
5 теңгеде - Құрманғазы
10 теңгеде - Шоқан
20 теңгеде - Абай
50 теңгеде - Әбілқайыр хан
100 теңгеде - Абылай хан
Қазіргі күні бұл қағаз ақшалар металл ақша түрлерімен ауыстырылды.
Жаңа ақша түрлері де енгізілуде. Мысалы:

ІҮ. Сабақты қорытындылау.
1.. Тарихи басқатырғыш
А) ҢЕЕГТ
В) РОЛЛАД
С) НИЕ
Д) ЬБРУЛ
К) МУС
Ж) ВЕОР

2. Ақпараттық қағазды толтыру:
Ұлттық валюта атауы Теңге
Туған жері Қазақстан
Туған айы, күні, жылы 15. 11. 1993
Жасы 19 жыл
Авторлар тобы М. Әлин, Х. Ғабжалилов. Т. Сүлейменов
Алғашқы шығарылған орны Англиядағы <<Харрисон энд санс>>
Номиналдары 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500, 1000, 2000, 5000, 10000

Ү. Бағалау сабақ барысында белсенділік танытқан оқушыларды бағалап баға қою.
ҮІІ Үйге тапсырма беру:

Тақырыбы: Теңге - мемлекет келбеті
Мақсаты: Тәуелсіз еліміздің ең бірінші айрықша белгісі теңгемен тереңірек таныстыра отырып,сөздердің мағынасын, қолдану аясын жете білуменнен байланысты оқушылардың мүмкіндігін дамыту. Туған жеріне , отанына сүйіспеншілігін ояту.
Сабақтың көрекілігі: Алғашқы теңгелердің үлгілері, <<Теңге - мемлекет келбеті>>, жаңа сөздер.
Сабақтың барысы: Қызығушылығын ояту.
Теңгемен .
Ендеше тәрбие сағатымыздың тақырыбы <<Теңге - мемлекет келбеті>>.
<<Теңге>> деген сөзге синоним табыңыздар:( теңге, тиын, ақша, валюта, қаржы,капитал).
Тәрбие сағатының мақсатымен таныстыру.
Теңге тарихын айтып бермейік.
Теңге тарихы
- Мемлекетіміздің елбасы - Н.Ә. Назарбаев.
- Қазақстан Республикасның тұңғыш Президенті болып қай жылы сайланды?
- 1991жылы1 желтоқсанда Қазақстан Республикасчының тұңғыш Президенті болып Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев сайланды.
- Президент Мемлекетіміздің ішкі және сыртқы саясатының негізгі бағыттарын белгілеп отырды. Әрбір егеменді елдің өзіне тән мемлекеттік рәміздері, яғни белгілері болады. Оған Ту, Елтаңба және Әнұран жататының Сіздерге белгілі.
- Мемлекетіміздің Әұранның авторы кімдер?
- Мемлекетіміздің Туының авторы кім?
- Мемлекеттік Елтаңбаның авторлары кімдер ?
(Оқушылар жауабын тыңдалады).
Жүргізуші: Қазақстан Республикасы - егеменді , тәуелсіз демократиялық мемлекет. Оның өзі Ата Заңы , мемлекеттік рәміздер, ұлттық валютасы бар.Ал енді оқушылар теңге туралы не біледі екен?
1 - Оқушы: Тәуелсіздік алған елдің ең бірінші айрықша белгісі - ұлттық валюта.Ол - Қазақстан Песпубликасы көлемінде пайдаланылатыгн заңды төлем құралы. Ақша - асылд қазына , халық байлығы.
Халқымыз теңгені бұрын да пайдаланған. Ерте замандарда теңгелерді Түркістан, Тараз қалаларындағы арнаулы шеберханаларда жасалған.
Жүргізуші: Теңге өмңірге оңайлықпен келген жоқ.
Елбасымыз өз теңгемізді шығаруға қаржыгерлерге тапсырма берді. Ұлттық валютамыздың өз дизайні, өз идеясы болуы керектігін қатаң тапсырылды. Қазақстан аймағында ерте кезеңде қандай ақша болғанын, тарихта бұл жөнінде қандай деректер бары іздстірілді.
2 - Оқушы:Ұлттық валютамыз теңгені жасап шығаруға байланысты жұмыстар жүргізілді. Бірнеше эскиздер жасалып , ішіндегі << мықтылары >>Елбасының таңдауына берілді. Елбасының берген тапсырмасына сәйкес ұлттық валюта 1993 жылғы 12 қарашадағы жарлығымен 15 қараша күні таңертеңгі сағат 8:00-ден бастап енгізіліп , елдің қолына тиіп , ел мәре - сәре болысты. Өйткені төл теңгеміз тәуелсіздігіміздің бастыюелгісі еді.
Биыл теңгеміздің айналымға шыққанына 19жыл толып отыр. Қазақ теңгесі Англияда басылдыы.
Жүргізуші: Теңгенің 16 - ға жуық құпия қорғанысы белгісі бар. Ұлттық валютамыздың дизайның жасаушы авторлық топтың жетекшісі Тимур Сүлейменов болды. Төл теңгеміз тек өз еліміздің экономикасын ғана емес, көрші жатқан елдің экономикасына да үлесін қосты. Одан түскен пайда елге оралып экономикамыздың дамуына , халықтың тұрмысын жақсартуға жұмсалуда.
Теңге - біздің дербес ел болғанымыздың белгісі . Басқаның валютасына тәуелді болу - барлық байлығыңды біреудің билігіне беру. Ұлттық валюта - еліміздің даму көзі, әлемдік деңгейге теңелудің алғашқы факторларының бірі. Ол барлық уақытта тәуелсіздігіміздің қамтамасыз етеді.
ҚР 1995 жылғы 30наурызда №2155 Заңына сәйкес ҚР Ұлттық банкі 2006жылғы үлгідегі номиналы 200, 500, 1000, 2000, 5000, 10000 теңгелік банкноттары айналысқа шықты.
Алдыңғы шыққан ақша мен қазіргі шыққан ақшаның арасында айырмашылықтар бар.Енді теңге туралы әңгімелейік.
Алдыңғы шыққан Ұлттық теңгеміздің шеттері қазақтың ою - өрнектермен безендірілген. Бірінші бетінде қазақ халқының әйгілі ұлы тұлғаларының бейнелері басылды. Екінші бетінде ою - өрнектер, табиғат көріністері бейнеленіп, елтаңбамыз салынған. Одан кейін жаңа айналысқа шыққан ақша мынадай болып өзгерді.(қазіргі қолданыстағы теңгелер көрсетіледі.
Теңгенің орталық бөлігінде << Астана - Байтерек>> монументі бейнеленген . Қазақстан Республикасы Мемлекеттік әнұраны ноталарының фрагменті ақ түспен безендірілген. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбсы жасыл түспен бейнеленген.Жоғары оң жақ бөлігінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік туы бейнеленген.Банкноттың төменгі жағында ашық алақан бейнеленген. Бұл бейбітшіліктің белгісін білдіреді. Негізгі бейнесі: Қазақстан картасының контуры, алдыңғы жағында ҚР Көлік және коммуникация министрлігінің үйі және Астанда Есіл өзені арқылы көпірде орнатылған қанатты барыстың суреті салынған.
Жүргізуші: <<Тиыннан теңге құралады>> , - демекші , ақшаны үнемді пайдалану керек.Қазіргі ақша мен кейінгі ақшаның арасында қандай айырмашылықтар бар?
(Оқушылардан сұрап жауаптарын толықтыру)
Кім тез ұғып алды екен << Сиқырлы сандықша>> ойынын ойнап көрейік.
-Ұлттық валюта қай жылы шығарылды?
-Теңгеде кімдер бейнеленген? Олар кімдер?
-Ақша қандай қызмет атқарады?
-Тәуелсіз елдің ең бірінші айрықша белгісі қандай?
-Ерте заманда теңгелерді қайда жасаған ?
-Теңгенің неше құпия қорғанысы бар?
-Қайдан несие алуға болады?
-Ақшаны қайда жинауға болады?
-Ұлттық валюта дегеніміз не?
-Теңге немен безендіріледі?
-Қазіргі теңгеде қандай суреттер салынған?
-Қазақ теңгесі қайда басылды ?
-Сен ақшаны орынды жұмсай аласың ба?
Сабақты қортындылау:
Қазіргі кезеңде Мемлекетіміз көтеріліп келеді, болашақта білімді, саналы азамат болып өсуімізге борлық жағдай жасалуда. Осы мүмкіндікті дұрыс пайдаланып еліміздің ертеңі жарқын болуына сіздер де ертең еңбек етесіңдер, соған лайықты ұлан болып өсіңіздер! Сіздерге қатысқандарыңыз үшін рахмет.

Тәрбие сағат тақырыбы: Бизнес және мен: ақша - уақыт тынысы Сыныбы: 8 Тәрбие сағат Мақсаты: білімділік - ХVIII - XXI ғасырлар аралығындағы қолданылған ақша түрлерімен таныстыру, ақша айналымы тарихынан мағлұмат беру; тәрбиелік - оқушылардың іскерлік, кәсіпкерлік, ақша туралы түсініктерін кеңейту, сөйлеу мәдениетін дамыту, өз Отаны Қазақстанға мақтаныш сезімін ояту. Көрнекілігі: сызбалар, слайдтар, мақал - мәтелдер. Жоспар: I. Kіріспе. II. Heгізгі бөлім 1) Ақша тарихта (1 - слайд) 2) Теңге Қазақстанда (2 - слайд) 3) Теңге әдебиетте (3 - слайд) 4) Ақша қаржы жүйесінде (4 - слайд) 5) Ақша бизнесте (5 - слайд ) III. Қорытынды. Жүру барысы: Мұғалімнің сөзі: Бизнес - белгілі бір іске қатысушылар арасындағы іскерліктер қатынастар, кәсіпкерлік, яғни бизнес - нарықтық қатынас. Қазіргі уақытта қазақстандық кәсіпкерлік біршама қиыншылықтарды бастан кешіріп отырса да өзінің негізін әлдеқашан құрып алған. Ол заңмен қорғалады және әрқашан дамып отырады. Бизнеске деген қызығушылық өсіп келеді. Біздің көзімізше қоғамның жаңа экономикалық негізі құрылып жатыр, өзінің ісін ашуға ниеттелген адамдар шығып жатыр. Мұның негізгі себебі қоғамның және халық шаруашылығының демократиялануы болып табылады. Қазіргі уақытта кәсіпкерлікке өндірістің, нарықтың дамуына, яғни бүкіл қоғамға әсерін тигізетінін адамдар түсінді. Мемлекет кәсіпкерлердің арқасында, ал кәсіпкерлер өз мемлекетінің қолдауының арқасында өркендейді. Балалар, сендерге бүгінгі сынып сағатын түсіну соншалықты ауыр болмас деп ойлаймын. Себебі ақша - уақыт тынысы. Ақша тарихта (1 - слайд) Жүргізуші: Әрине, үйреншікті заттардың тарихын білген әрқашан қызық. Ал ақшаның және ақша жүйесінің тарихы өзіне ғана тән фактілерді емес, елдің, халықтың, экономиканың тарихын қамтиды. Ақша тарихы - өмірдің өзінің ең айқын, ең дәл және сабақ беретін көрсеткіші. 1 - Зарина: Кез - келген ақшадан әрбір елдің өткенін, бүгінгісін және болашағының бейнесін, яғни тарихын көруге болады. Бүгінгі таңда ақша тарихын зерттейтін арнайы ғылым саласы бар. Ол нумизматика деп аталады. Онда тиындар, құйма ақша кесектері т. б. (тиін мөрлері, құжаттар) ескерткіштер арқылы тиын соғу тарихы кеңінен зерделенеді. Нумазматика ғылым ретінде ХVІІІ ғасырдың ІІ жартысында пайда болды, оның негізін салушы - Вена нумизматигі И. Х. Эккель. 2 - Мөлдір: Ақша - жалпыға бірдей балама ретінде барлық басқа тауарлардың құнын көрсететін ерекше тауар. Ақша барлық тауар өндірушілер, сатушылар, тұтынушылар арасындағы экономикалық байланысты қамтамасыз етеді. Теңге Қазақстанда ( 2 - слайд) Жүргізуші: Теңгенің енгізілуімен Қазақстан толық мағынасында тәуелсіз мемлекеттің барлық нышандары ( елтаңбасы, туы, әнұраны, ұлттық валютасы) бар егеменді елге айналды. 4 - Ерасыл: Тәуелсіздік алған елдің ең бірінші айрықша белгісі - ұлттық валюта. Ол - Қазақстан Республикасы көлемінде пайдаланылатын заңды төлем құралы. Ұлттық валютамыз Қазақстан Республикасының Президентінің 1993 жылғы 12 - қарашадағы жарлығымен 1993 жылы 15 - қараша күні таңертеңгі сағат 8 - ден бастап енгізілді. Қазақ теңгесі Англияда басылды. 5 - Ақылбек: Ұлттық теңгеміздің шеттері қазақтың ою - өрнектерімен безендірілген. Бірінші бетінде қазақ халқының әйгілі ұлы тұлғаларының бейнелері басылды. Екінші бетінде ою - өрнектер, табиғат көріністері бейнеленіп, елтаңбамыз салынған. Теңгенің 16 - ға жуық құпия қорғанысы, белгісі бар. Ұлттық валютамыздың дизайнын жасаушы, авторлық топтың жетекшісі Тимур Сүлейменов болды. Теңге әдебиетте (3 - слайд) Жүргізуші: 2008 жылы теңгенің 15 жылдық мерейтойы қарсаңында Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің төрағасы Әнуар Сәйденов <<Қазіргі кезде балаларға арналған қазақша кітаптар жетіспейді, таралымы да аз. Сол балаларға ақша туралы алғашқы әліппелік түсінік беретін кітапша шығартсақ>> деген тұжырымға келген екен. Ақша қаржы жүйесінде (4 - слайд) Жүргізуші: Қазақстан Республикасында ақша шығару, олардың айналымын ұйымдастыру және оны айналымнан шығару ісін << Қазақстан Ұлттық банкі>> жүзеге асырылады. 1 - Беркін: Қазақстан Ұлттық Банкі>> банкноттар мен тиындардың қажетті мөлшерін анықтайды, олардың жасалып шығарылуын қамтамасыз етеді, қолдағы ақша қаражатын сақтау, инкассациялау тәртібін белгілейді. Банктің ақша шығаратын банкнот фабрикасы, яғни арнайы Қазақстан Теңге сарайы бар. Онда қағаз ақшалармен қатар арнайы сапамен күміс ақшалар шығарылады. Таза салмағы 24 гр, 34 гр т. б. әр түрлі болып жасалатын бұл ақшалар қазақ өмірінің тарихынан мәлімет береді. Ақша бизнесте (5 - слайд) Жүргізуші: Ақшаның мәні оның атқаратын қызметінен көрініс береді. Ақша негізінен мынадай қызмет атқарады. 1) Ақша - құн өлшемі. Ақша кұн өлшемі ретінде << құнды көрсету үшін, яғни мөлшер жағынан бірдей және саны жағынан салыстыруға келетін тауарлар құнын көрсететін>> материал қызметін атқарады. 2) Ақша - айналыс құралы. Бұл қызметінде ақша айналыста дәнекер рөлін атқарады. 3) Ақша - қазына жинау және қорлану құралы. Ақша жалпыға бірдей байлықтың бейнесі болғандықтан оны кез - келген уақытта кез - келген тауарға айналдыруға болады. 4) Ақша - төлем құралы. Тауарлар нақты ақшаға сатылып қана қоймай несиеге де сатылады. Сатып алушы ақшаның орнына өз тарапынан борышқорлық міндеттемелер береді. 5) Дүниежүзілік рынокта ақша халықтардың төлем қаржысы ретінде төлем балансының сальдосын өтеуге, халықаралық төлем қаржысы ретінде шетелден нақты ақшаға тауар алу кезінде бір елден екінші елге көшірудің құралы ретінде қызмет етеді. Қорытынды. 1. Бизнес сөздік. Экономика - қоғамда үстемдік етуші өндіріс тәсілі. Валюта - бір мемлекетте қабылданған ақша өлшемі. Банкнот - мемлекеттік банк шығаратын, айналыстағы ақша қызметін атқаратын билеттер. Номинал - көрсетілген баға, белгіленген баға. Инфляция - ақшаның тұрақсыздануы, құнсыздануы. 2. Ақшаға бәрін сатып алуға болмайды. Өмірде ақша қаншама құдіретті күшке ие болғанымен оның билігі жүрмейтін жерлер, ешкім де ақшаға сатып ала алмайтын нәрселер көп. Рас, қазір біздің қоғамда ақшасын қомақты еткісі келетін жастар легі баршылық. Сендер де болашақта іскер, кәсіпкер болсаңдар ақшаның күші мен құдіретін білдіретін жеті ережені есте ұстаңдар. Мал баққанға, ақша адалдан тапқанға бітеді. Ақша туралы арам ой да зиян. Алаған қолым - береген. Үстемелеп берсеңіз, үстемелеп аласыз. Қайырымдылықпен айналысыңыз, шығынның қайтарымы мол болады. Фәнидегі басты парызың - қайырым, садақа. Оны ұмытсаң өзің де ұмытыласың.

Дереккөзі: http://www.zharar.com/kz/tarbie/5211-sagat_15.html#utm_source=read?Like
(C) www.ZHARAR.com