Көру кемістігін түзету жолдары

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Алматы қаласы Медеу ауданы
№33 мектеп - лицей

Ғылыми жоба
Тақырыбы:
<<Көздің көру кемістігі және оларды түзету әдістері>>

Секция:
қоршаған ортаны және адам денсаулығын қорғау

Орындаған: 9 <<а>> сынып оқушысы Нұртайқызы Динара
Ғылыми жетекші:
Базаркулова Марика Мажидовна

Алматы 2016
Алматы қаласы Медеу ауданы №33 мектеп-лицейдің 9 <<а>>сынып оқушысы Нұртайқызы Динараның ғылыми жұмысына жетекші мұғалімнің

ПІКІРІ

<<Көздің көру кемістігі және оларды түзету әдістері>> атты ғылыми жоба орынды жазылған.
Ғылыми жұмыстың мақсаты : <>.
Бұл жұмыста <<Көз - жанның айнасы>> екендігі , тарих қойнауына сүңгіп, табиғаттың не себептен алуан түсті көздерді тарту еткендігі және көздің құрылысы мен қызметі , көздің көру кемістіктерінің түрлері мен оларды Бейтс әдісі бойынша түзету жолдары көрсетілген. Көздің көру қабілетін жаттығуларды тиянақты жасау арқылы жақсартуға болатыны айтылған.

Жалпы , бұл жұмысты қазіргі таңда қажетті екендігін ескере отырып,
болашақта жақсы нәтижеге қол жеткізуге болатын жұмыс деп
есептеймін. Бұл жұмысты әрі қарай толықтырып үлкен жетістіктерге жетеді деген үмітпен өте жақсы (5) деп бағалаймын.

Ғылыми жетекші : Базаркулова М.М.

1

Мазмұны

І.Кіріспе......................................................................... ............5

1. 1.. Көздің құрылысы мен қызметі ................................... 6

ІІ. Негізгі бөлім

2.1. Көру мүшесінің патологиясы ...........................................7-8

2.2.Нашар көру себептері .....................................................9-10

2.3.Көру кемістігін түзету жолдары ......................................11-14

2.4.Көз ауруларын алдын - алу үшін кеңестер.........................15

ІІІ. Қорытынды .............................................................................16-17

IV. Пайдаланылған әдебиеттер....................................................18

2

Аннотация

Нұртайқызы Динара бұл жұмыста көздің құрылысы мен қызметі , көздің көру кемістіктерінің түрлері мен оларды Бейтс әдісі бойынша дәрі - дәрмексіз түзету жолдары зерттелген. Жобаны мектеп өмірімен байланыстыра отырып, мектептегі көру қабілеті нашар балалармен саулнама , көздің көру қабілетін тексеру туралы онлайн тест және көздің көру қабілетін жаттығуларды тиянақты жасау арқылы жақсартуға болатыны туралы тәжірибелер жүргізілген. Нәтижесінде осы қарапайым Бейтс жаттығуларын тұрақты орындау , бірнеше айдан кейін сіздің көру қабілетіңізді жақсарту немесе толығымен қалпына келтіруге болатындығы көрсетілген.
Зерттеудің мақсаты : <>.
Зерттеудің маңыздылығы : <<Тексеру кестесімен>> және Бейтс әдісімен тәжірибе жасай отырып , нәтижесінде көздің көру қабілетінің жақсартуға дәрі - дәрмексіз қол жеткізуге болатыны көрсетілген. Бұл нәтижеге жету үшін сабырлық пен шыдамдылықты қажет етеді.
Зерттеудің жаңалығы: қазіргі әлеуметтік - экономикалық және экологиялық жағдайлардың ерекшеліктеріне сай , көздің кемістігін түзету әдісін офтальмология саласында мұндай әдiстердiң салыстырмалы аз айтылатындығы және керектi эффекттердi әрдайым беретіндігі көрсетілген.

3

Аннотация
Нуртайкызы Динара в этой работе провела иследование о функций глаз и его строения,а так же о недостатках зрения. Согласно методу ученого У.Г.Бейтс,без каких- либо препаратов иследовались пути улучшения зрения.Этот проект осуществовался в стенах школы с учениками у которых проблемы со зрением.Например: с учениками были проведены опросы,онлайн тесты,а так же упражнения для глаз,и их улучшения.В результате постоянных выполнений упражений по методу Бейтс в течений несколько месяцев,можно заметить что ваше зрение улучшилось или восстановилось полностью.
Цель исследования:
<>
Значение исследования:
Согласно методу Бейтс и таблицы мы смогли доказать что можно улучшить зрение без каких-либо препаратов.Чтобы достичь этих результатов нужно большое терпение и упорство.
Информация исследования:
Сейчас в социально-экономических и экологических ситуаций о недостатках зрения в сфере офтальмологий говорится мало и недостаточно показывают нужные эффекты.

4
І . Кіріспе
Көз - жанның айнасы.
Көздеріңіздің сіз туралы айналыңыздағыларға не айта алатындығын бір сәт ойлап көрдіңіз бе?
Көзіңіздің түсі сіздің мінезіңіз, ішкі энергетикаңыз туралы ақпаратты бере алады. Бұл фактіге астрологтарымыз да бірауыздан қосылып отыр.
Алдымен, тарих қойнауына сүңгіп, табиғаттың не себептен алуан түсті көздерді тарту еткендігін зерделеп көрелік. Асылында Жер планетасының ең алғашқы, ең негізгі тұрғындары қой көзді болған екен. Мұны археологиялық зерттеулер айтып отыр. Жердің кометаға соқтығысып, орбитасын өзгертуі аталған өзгерістерге себеп болған. Және де дәл осы уақыттағы мұз дәуірінің басталуы адамзаттың тіршігіліне үлкен қауіп төндірді. Тіпті адамның жер бетінен мүлде жойылып кетуі де мүмкін еді. Алайда табиғаттың өзі бізге көмекке келіп, түрлі мутациялар арқылы адамды күшейте түсті. Қоршаған ортада қоңыр көзділерге қарағанда әлдеқайда бейімді, күш-жігері мен қайраты басым адамдар түрі қалыптаса бастады. Олар тың іс бастауға жылдам, басқаларды ілгері бастап жүре алатын, замандастарының тағдырына ықпал етіп, жауапкершіліктен қашпайтын жаңа адамдар еді. Бұл адамдар мұз бен қар, ызғар мен боран түстерін сіңіргендей айналасына сұр, көгілдір, көк реңді көздерін тікті. Шегірлердің бойындағы тасып тұрған қуат қой көзділердің енжарлығын теңгергендей болып, адамзаттың жойылып кетпеуіне, тіпті өсіп-өнуіне себепкер болды. Мұз дәуірі аяқталып, күн жылыған соң көзге сұр, көк, көгілдір рең беріп тұрған рецессивті геннің адамға қажеттігі шамалы болып қалды. Сондықтан соңғы бірнеше жүз жылда біртіндеп көздерімізге қара мен қоңыр түс беріп тұрған доминантты (басым) ген қайтадан күшіне еніп, қаракөздер үлесі артып келеді. Осы жаңа адамдар мен қоңыр көзділердің некесіне өмірге көздерінің түсі алуан түрлі ұрпақ келіп, тарай бастады.

5
1.1. Көздің құрылысы мен қызметі
Көз - оптикалық жүйе. Жарық адамдардың айналадағы нәрселерді көруіне мүмкіндік беретін энергияның бір түрі. Алайда көру арқылы ғана біз қоршаған әлемді танимыз. Көру мүшесі - біздің көзіміз.
Көз өзінің құрылысы жағынан оптикалық жүйе ретінде фотоаппаратқа ұқсас, бірақ көздің оптикалық жүйесі әлдеқайда күрделі. Адам көзінің пішіні шар тәрізді, шамалы қысыңқы , диаметрі 23-25 мм. Көз сыртқы жағынан үш қабықтан қапталған . Сыртқы ақ түсті қатты және мықты қабығы склера немесе ақ қабық деп аталады. Ол көздің ішін механикалық зақымданудан сақтайды. Склераның алдыңғы мөлдір бөлігі - қасаң қабықша деп аталады. Көздің қалған бөліктеріндегі склера мөлдір емес , ақ түсті, ол белок деп аталады.
Склераның ішкі жағынан көзді қоректендіретін күрделі өрімделген қан тамырларынан тұратын тамырлы қабық жанасқан. Бұл екінші қабық - көздің алдыңғы бөлігіндегі әр адамда әр түске боялған сұр, қоңыр, көгілдір және т.б. түсті қабыққа өтеді. Көздің сыртқы мөлдір қабығының ортасында қарашық деп аталатын тесік болады. Жарық қарашық арқылы көз алмасының ішіне өтеді. Түсту қабық - күрделі тамырлы бұлшықет тарамдары. Ол деформациялану арқылы қарашықтың диаметрін өзгерте алады. Көздің қарашығы - ерекше келген тірі диофрагмалар.Тамырлы қабықтың ішкі бетінде торлама немесе торламалы қабық орналасқан. Ол көздің алдыңғы бөлігінен басқа түбін толық жабады. Артқы жағынан қабық арқылы көзді мимен жалғайтын көру жүйкесі кіреді.Торлама негізінен көрі жүйкесі мен олардың ұштарындағы талшықтардың тармақталуынан тұрады және көздің жарық сезгіш бетін құрайды.
Түсті қабықтың артында мөлдір серпімді дене - көз бұршағы бар. Ол өзін склерамен жалғайтын бұлшық еттермен қоршалған. Көз бұршағының диаметрі- 8-10 мм кішкентай көздөңіс линза.Қасаң және түсті қабықтардың аралығында су тәрізді сұйық зат бар, ал көз алмасы қоймалжың затпен - шыны тәрізді денемен толған.
Көз << объективі >> - фотоаппарат тәрізді көз торында нәрселерді шын, кішірейтілген және төңкерілген кескінін береді. Тордың жүйке талшықтарымен тітіркенуі- көру жүйкесі арқылы миға беріліп адамға көру әсерін туғызады, соның нәтижесінде адам нәрселерді көреді. Көру процесі мида түзетіледі , сондықтан біз нәрсені тікелей қабылдаймыз. Көз торламасында нәрсе кескінінің пайда болуынан көру сезімі басталады. 6
ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Көру мүшесінің патологиясы
Көрудің туа біткен бұзылуының этиологиясы:
* патогендік агенттердің эмбрионалды даму кезеңіндегі әсері (токсоплазмоз және басқа жұқплы, қабыну процестері, зат алмасудың бұзылуы);
* тұқымқуалаушылықтың әсер етуі көздің аномалды дамуына әкеліп соғады - а) микрофтальм - көз құрлымының дөрекі өзгеруі, көрудің едәуір төмендеуі және бір немесе екі көз көлемінің кішіреюі; б) анофтальм - туа біткен көзсіздік; в) катаракта - шыны тәрізді көздің мөлдір денесінің бұлдырауы.
* көздің туа біткен аурулары - көздің тор қабығының пигментті дистрофиясы (дегенерация), көру аймағының кішірейіп оның толық жойылуы ерекшелігі және астигматизм - аномалды рефракция, яғни көздің икемделу қасиетінің бұзылуы.
* туа біткен зарарсыз ми ісіктері.
Жүре пайда болған аномалдар туа біткендерге қарағанда аз таралған. Бұл халыққа көрсетілген емді - профилактикалық көмектің жақсарғанына және денсаулық ақтаудың жетістіктеріне байланысты. Жүре пайда болған аномалдылықтың этиологиясы:
* бала көзінің ауыр зақымдануы, өкпе ауруы, мерез, трахома, шешек көз ауруларының әсерінен;
* көзге және миға қан құйылу, туу кезіндегі бас жарақаттары, көз және мидың түрліше жарақаттарынсыз зақымдануы (бастың соғылуы немесе жарақаты);
* көздің жарақаттануы;
* глаукома - көз ұлпаларының өзгеруі және көз іші қысымының көтерілуімен байланысы ауыр дәрежелі ауру;
* көру нервісінің атрофиясы;
* орталық нерв жүйесінің ауруы (менингит, менингоэнцефалит);
7
* организмнің жалпы аурулардан кейін асқындауы, инфекция;
* алыстан және жақыннан көрмеушілік;
Көрмей қалған балалар. Оларға ерте қалыптасқан көріп елестеудің сақталуы тән. Неғұрлым кеш көрмей қалған бала және неғұрлым оның есінде бұрынғы көріп елестетудің іздері сақталса, соғұрлым заттың бейнесі жеңіл құралады немесе ауызша суреттің негізінде пайдаболады. Осындай баланың қалыпты ойлау қызметі сақталған анализаторларға сүйенеді. Олардың көруі бастаушы анализатор болып қалады. Бірақ, олардың көріп қабылдауы тек жартылай сақталған, сондықтан толығымен құнды емес болады. Ол жоғары баяулығымен, шолудың тарлығымен, дәлдіктің төмендеуімен ерекшеленеді. Соңында олардың көру қорының әсері шектелген болып шығады, сандық көрсеткіші мөлшерден төмен, ал елестетулер түрліше сапаға ие: олар азырақ анық және ашық, қалыпты көретіндерге қарағанда, ал кейде бұрмаланған.
Орын толтыру, яғни компенсация процестері көбіне қалдық көрудің сақталуына байланысты. Компенсаторлық мүмкіндіктердің дамуына естудің үлкен мәні бар. Соқырға қажетті хабарларды дене сезімі де береді. Л.С. Выготский соқырларда заттарды арақашықтықтан сезуге жағдай туғызатын алтыншы сезімінің болатынын атап көрсеткен. Сөз соқырлық компенсацияның маңызды ролін атқарады. Шартты белгілер жүйесін қолдану, Брайльдің бедерлі жүйесі бойынша соқырларды оқыту мен жазуға үйретуге мүмкіндік береді. Бұл жүйе бедерлі - нүктелі әріпті енгізеді, мұндағы әр әріп дөңес нүктеден тұрады. Бұл нүктелердің түрліше амалдары белгілердің санын білуге мүмкіндік береді, алфавиттің барлық әріптерін, сандарын т.б.-ды жеткілікті белгілеу үшін.
Нашар көретін балалар соқыр балаларға қарағанда көп топ құрайды - бұл - 0,05 - тен 0,4-ке дейінгі қарапайым түзету амалын қолдануда жақсы көретін көзде өткір көретін балалар. Егер нашар көретін баланың жарық сезгіштігі бұзылса, онда қабылданатын реңнің жарықтық ерекшелігі төмендейді. Алыстан немесе жақыннан көрудің бірден айқындалуынан, нашар көруші кейбір заттың сыртқы ерекшелігіне қажет белгілердің нашар бейнеленгенін көре алмайды. Оларда кеңістікке бейімделу жиі байқалады. Нашар көретін балалар мінезінің түрлі ерекшеліктерімен ашушаңдығымен, тұйықтығымен, мінезінің кейбір жағымсыз белгілерімен ерекшеленеді. Бұл кемшіліктер оқудағы, ойындағы, құрдастарымен араласу барысындағы қиындықтар мен сәтсіздіктерді түсіндіреді. Көру жұмысы кезінде мұндай
8
балалар тез жолығады, оны дамыту мен қорғау шараларының болмауы көрудің одан әрі нашарлауына әкеп соғады. Көрудің жалығуы ақыл-ой және физикалық іскеліктің төмендеуіне әкеледі.
2.2 . Нашар көру себептері
Нашар көру көптеген себептерге байланысты. Көздің көру қабілетінің бұзылып, бұрмалануы алыстан көрмеушілік (сығыр), қырағылық -- жақыннан көрмеу (гиперопия) немесе ассигматизм де байқалады. Көз бұршағының лайлануы (шел), көз бұршығының атқарымының дұрыс болмауы (пресбиопия) немесе көз торының өзгерісі көруді нашарлатады.
Алыстан көрмеушілік (сығыр) .
Алыстан көрмеушілікте көз өте үлкен ұзындықта болады, ол көздің сындырушы қабілетіне қатысты. Сөйтіп көзге түсетін сәуле жарығының бір нүктеге жиналуы, көз торының барынша көп айқын нүктесінің (макула) алдында орналасады. Нәтижесінде көз торында күңгірт суреттеме қалыптасады. Алыстан көрмеушілікпен ауыратын адамдар жағын жердегі орналасқан нысандарды жақсы көреді де, ал нысан алыстаған сайын бұлыңғырланады, далияды.

Алыстан көргіштік (гиперопия)
Алыста көргіштікте көз ұзындығы өте кішкентай болады, ол көздің жарықты сындыру қабілетіне қатысты. Сөйтіп көзге түсетін сәуле жарығының бір нүктеге жиналуы көз торының барынша көп айқын нүктесінің артында орналасады. Сондықтан алыстан көргіш адамдар, жақын орналасқан нысандарды анық, айқын көре алмайды.

9
Асстигматизм (торикалық)
Асстигматизм жағдайында байқалатын нәрсе: егер қасаң қабық түрі дұрыс емес күмбез сияқты болса, яғни бір осьтің бойында керіліп, келесісінде қысылып қалады. Нәтижесінде тор көзде бұрмаланған суреттеме қалыптасады.

Пресбиопия
Пресбиопия көз бұршағының атқарымының дұрыс болмауымен байланысты, ол көбінесе 45 жастан асқан адамдарда байқалады.
Дені сау, жас адамның көзі көз бұршағының иіліктіруінің арқасында сындырушы қабілетін өзгерте алады. Бірақ уақыт өткен сайын көз бұршағында табиғи өзгерістер болып, оның иілгіштігі және иіліктіруі азаяды. Тіпті, көз жанары жақсы көретін адамдар, 45 жастан асқан соң, жақын жердегі нысандарды көруде <<бір нүктеге жиналуда>> қиындықтарға жолығады.
Шел басу
Шел басу -- көз бұршағының табиғи жас ерекшелікке байланысты лайлануы. Көз мөлдірлігі азайған сайын көзге түсетін жарық саулесі көз торына кедергісіз жете алмайды, нәтижесінде көру айқын болмайды. Көрудің нашарланғанының белгілері біліне салып, тез арада көз дәрігеріне қаралу керек. Ол қысқа тексеру барысында, көру қабілетінің төмендеу себебін дәл анықтайды.
Көз дефектісінің пайда болу себептері-көз жүйесінің фокальді жазықтығынан көз торының қашық орналасуынан болатынын, бұдан жарық сәулелері көзге алыстан тарамдалып түсетіні түсіндіріледі. Жақыннан көре алмау кемістігі адам нашар жарықталған бөлмеде жұмыс істеуінен, кітапты немесе басқа заттарды көзге жақын ұстаудан, жатып оқудан пайда болады. Сондықтан жұмыс режимін сақтау, дұрыс көру үшін ойыс көзілдірік пайдалану керек. Көз дефектісінің екінші түрі жақыннан көрмейтіндігі. Оған дөңес линзалы көзілдірік тағу керек.
10
2.3. Көру кемістігін түзету жолдары
Бейтс әдісі -- осы уақытқа дейін әлі кең танылмаған көз көруін дәрі-дәрмексіз қалпына келтіру әдісі. Оны ойлап тапқан американдық дәрігер-офтальмолог Уильям Горацио Бэйтс.
Соңғы уақыттары отандық және шетелдік медицинада емдеудiң дәстүрлi емес медицинамен жиiрек ұластырылатын дәрi-дәрмексiз әдiстерiне қызығушылық елеулi түрде өстi. Офтальмология саласында мұндай әдiстердiң салыстырмалы аз, белгiлi болатын, өкiнiшке орай, керектi эффекттердi әрдайым берген. Сондықтан қаралатын облыстағы кез келген жаңа мәлiметiмен үлкен үмiтпен әрдайым қабылданады. Әбден танымал болу шетелде көздi бұзылыстарының емдеуiн әдiстеменi алды. Бейтстың қолдаушылары дүние жүзiнде таралды. Офтальмологияда "бейтсизм" деп аталатын мақсатты қозғалыс дүниеге келді. Көз дұрыс жұмыс істеуі жұмсарту күйінде орын алады. Бұл бекіту негізделген және Бейтс әдісін емдеу және оңалту болып табылады.
Бейтс әдісі төрт жаттығулар негізделеді.
Бірінші жаттығуы - <<Сәулелендіру>> , күннің батуы кезінде немесе күні бойы күнге қараңыз . Күн ванналарын қабылдау А түрі,
Екінші жаттығу релаксация үшін пайдаланылатын және көз қалған <> деп аталады. Бұл әдіспен көзді қыздыру арқылы қанайналыммен зат алмасуын жақсартамыз. Көзді демалдырамыз. Қолымызды үйкеу арқылы қыздырып ,көзімізді жабамыз.
Келесі жаттығу - бұрылыстар. Бұл көздің шаршауын жою үшін ең маңызды және тиімді жаттығулар бірі болып табылады. Оларды жүзеге асыру үшін оған алдында саусақтарыңызды орнату, барлық уақытта сол жағы мен оң. Сонымен қатар, ол сізге өткен қозғалатын, сіз өз басын айналдырып емес, егер ретінде саусақ, осындай әсерге қол жеткізу қажет. Бақылаушы - Бұл қалай іске <<қосамыз>> жолай көлікке терезесінен тыс ағаштар, сіз ұқсас.
<> немесе <<идея>> - ақыл-ой немесе эмоционалдық стресс жою жаттығу болып табылады. Ол бірлесе отырып жұмыс істейді <> Нақтырақ айтқанда, <>жұмыс кезінде сізге бейбітшілік пен қуаныш
11
сыйлауды , сіздің өміріңіздің жағымды сәттерін есте түсіру.
Осы қарапайым Бейтс жаттығуларын тұрақты орындау , бірнеше айдан кейін сіздің көру қабілетіңізді жақсарту немесе толығымен қалпына келтіруге болады.
Тәжірибе
<< Тексеру кестесімен>> жұмыс
Тексеру кестесінсіз жасалған жұмыс нәтижесін бермейді. Негізгі мақсатымыз көздің бұлшық еттерін жақсарту ғана емес , 100 % көру қабілетімізді жақсарту. Сондықтан үнемі кесте бойынша қадағалап , жұмыс істеу керек.
Ш,В,К,О,З әріптерін бір қатарға және М,Н,П,Б,И,Е әріптерін екінші қатарға Arial шрифтмен 22 өлшемде жазып іліп қою керек.
Егер сіз осы әріптерді 5 метрден көрсеңіз ,сіздің көру қабілетіңіз 100% немесе 1,0-ге тең. Егер 2 метрден көрсеңіз онда көру қабілетіңіз 0,4 - ке тең .
Қашықтық ,м
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
5,0
Көру қабілеті
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1

Бұл тәжірибені мен күнделікті өзіме бір ай жүргіздім.Өзімнің көру қабілетімді тексердім. Тәжірибе барысында көз жаттығуларын жасап , таңертең және кешкі уақыттарда бақыладым . Тәжірибе нәтижесінде көру қабілетімнің жақсарғаны байқадым, оларды кестеге тіркеп отырдым , мониторинг жасадым.

12

р/с
Күні
Қашықтық ,см
Көру қабілеті , (100%-1,0)

Сол көз
Оң көз
Екі көз
Сол көз
Оң көз
Екі көз
1
1 қазан2015 ж
190
237
303
0,380
0,454
0,540
2
2 қазан2015 ж
226
258
318
0,452
0,516
0,636
3
3 қазан2015 ж
237
284
322
0,474
0,568
0,644
4
4 қазан2015 ж
262
295
326
0,524
0,590
0,652
5
5 қазан2015 ж
272
301
330
0,544
0,602
0,660
6
6 қазан2015 ж
258
316
340
0,516
0,632
0,680
7
7 қазан2015 ж
275
319
377
0,550
0,638
0,754
8
8 қазан2015 ж
333
312
407
0,666
0,624
0,814
9
9 қазан2015 ж
330
360
411
0,660
0,720
0,822
10
10 қазан2015 ж
390
382
430
0,780
0,764
0,860
11
11 қазан2015 ж
385
400
460
0,770
0,800
0,920
12
1 2қазан2015 ж
350
375
420
0,700
0,750
0,840
13
1 3қазан2015 ж
370
425
430
0,740
0,850
0,860
14
1 4қазан2015 ж
350
370
430
0,700
0,740
0,860
15
1 5қазан2015 ж
310
315
360
0,620
0,630
0,720
16
1 6қазан2015 ж
300
315
360
0,600
0,630
0,720
17
1 7қазан2015 ж
360
380
400
0,720
0,760
0,800
18
1 8қазан2015 ж
360
370
410
0,720
0,740
0,820
19
1 9қазан2015 ж
400
420
450
0,800
0,840
0,900
20
20қазан2015 ж
370
390
450
0,740
0,780
0,900
21
21 қазан2015 ж
360
380
420
0,720
0,760
0,840
22
22 қазан2015 ж
380
390
460
0,760
0,780
0,920
23
23қазан2015 ж
430
440
500
0,860
0,880
1,000
24
24 қазан2015 ж
450
450
520
0,900
0,900
1,040
25
25қазан2015 ж
430
450
520
0,860
0,900
1,040
26
26қазан2015 ж
430
450
530
0,860
0,900
1,060
27
27 қазан2015 ж
440
460
545
0,880
0,920
1,090
28
28 қазан2015 ж
450
460
560
0,900
0,920
1,120
29
29қазан2015 ж
450
450
560
0,900
0,900
1,120
30
30 қазан2015 ж
450
460
560
0,900
0,900
1,140
31
31 қазан2015 ж
450
460
570
0,900
0,920
0,900

Таңертең

Кешке

13
Тәжірибе сәттері

1.Пайдаланылған құрал - жабдықтар

2. Онлайн тест тапсыру сәттері

14

2.4. Көз ауруларын алдын - алу үшін кеңестер
Осы қарапайым кеңестерді ұстанатын болсаңыз өзіңіздің көру қабілетіңізді көптеген жылдарға өте жақсы деңгейде сақтауға мүмкіндіңіз болады.

15
ІІІ. Қорытынды
Көз - адамның әлемді көретін, ақпаратты қабылдайтын, түсінетін құралы. Адам өзінің көру қабілетін табиғаттын сый деп біліп, оны бағалай білуі тиіс. Алайда компьютер заманында адамдар күн өткен сайын экран алдында уақытын көп өткізуде. Көзге қысымның көп түскенінен және оның тез шаршауынан адамдардың көздері жасаурап, кей уақытта көру қабілетінің төмендегеннін де сезінуде. Оны қалай алдын аламын? Көз ауруларына шалдықпас үшін не істейміз? Көздің көру кемістігін түзету үшін не істеуге болады? деген сұрақтардың жауабын мен ғылыми жобамда жасалған зерттеулер мен тәжірибелер арқылы бердім деп ойлаймын . Зерттеу жұмыстарын жүргізу кезінде өз мектебімдегі көру қабілеті төмендеген 25 оқушы бар екенін анықтап , олармен сауалнама жүргіздім .

Әлеуметтік желі арқылы топ ашып , оларға көз ауруларын алдын-алу туралы кеңестер мен көз ауруларына арналған жаттығулар туралы айттым. Көздің көру қабілетін достарыммен және жетекшіммен онлайн тест арқылы тексеріп , нәтижесі төмендегі мониторингте көрсетілген.
Өзімнің күнделікті ұялы телефонмен және компьютермен көп жұмыс істеу нәтижесінде көру қабілетімнің нашарлай бастағанын байқап , << тексеру кестесі>> тәжірибесін көзге арналған жаттығумен бірге жасауды ұйғардым.
16
Жұмыстың мақсаты: негізгі мақсатымыз көздің бұлшық еттерін жақсарту ғана емес , 100 % көру қабілетімізді жақсарту, қалпына келтіру. Сондықтан үнемі кесте бойынша қадағалап , жұмыс істеу керек.
Қажетті құралдар мен материалдар: Ш,В,К,О,З әріптерін бір қатарға және М,Н,П,Б,И,Е әріптерін екінші қатарға Arial шрифтмен 22 өлшемде , кесте , 5 метрлік өлшеу таспасы
Тәжірибе барысы:

oo Ш,В,К,О,З әріптерін бір қатарға және М,Н,П,Б,И,Е әріптерін екінші қатарға Arial шрифтмен 22 өлшемде іліп қою керек.
oo Егер сіз осы әріптерді 5 метрден көрсеңіз ,сіздің көру қабілетіңіз 100% немесе 1,0-ге тең. Егер 2 метрден көрсеңіз онда көру қабілетіңіз 0,4 - ке тең .
Қашықтық ,м
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
5,0
Көру қабілеті
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1

Тәжірибе қорытындысы : тәжірибе барысында көзге арналған Бейтс жаттығуларын жасап , таңертең және кешкі уақыттарда бақыладым . Тәжірибе нәтижесінде көру қабілетімнің дәрі - дәрмексіз жақсарғанын байқадым, оларды кестеге тіркеп отырдым , мониторинг жасадым.
Зерттеу жұмысының әдістемесі:
- Ғылыми - әдебиеттерге шолу жасау;
- Тәжірибелер жүргізу;
- Оқушылар арасында сауалнамалар жүргізу;
Зерттеудің жаңалығы мен дербестік нәтижесі:
-Бейтс әдісі арқылы үй жағдайында көздің көру қабілетін дәрі - дәрмексіз жақсартуға болатынын көрсету;
-<<тексеру кестесі>> тәжірибесі арқылы кез -келген адам өзінің көзінің көру қабілетін тексере отырып , көру кемістігін түзету әдістерін көрсету.
Зерттеудің теориялық және практикалық мәні:
Ғылыми - әдебиеттерге шолу жасау арқылы көздің көру кемістігін зерттеу және емдік ерекшеліктерін оларды түзету жолдарын көрсету жұмыстың теориялық және практикалық мәні болып табылады.

17
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер:
1. <<Денсаулық , әдемілік>> журналы , 2013
2. Сәтпаев Х.Қ., Нілдібаев Ж.Б., Өтепбергенов Ө.А. <<Адам физиологиясы>> А., 1997.
3.Рақышов <<Адам анатомиясы>> А., Рауан, 2003.

Интернет сайттары :
4. proglaza.ru/lechenie-glaz/uprazhneniyaforeyes/beytsmetod.htm
5. https://kk.wikipedia.org/.../Уильям_Горацио_Б
6. massaget.kz/kyizdarga/psihologiya/10491/
7 . pikabu.ru/story/vosstanavlivaem_zrenie_3118253
alazyweekend.ucoz.org/publ/.../1-1-0-24228
8. <<Биология және салауаттылық негіздері>> журналы №6 (2013ж).
9. https://sozdik.kz/ru/dictionary/translate/kk/ru/көз/
10. Физика: Жалпы білім беретін мектептің, 8-сыныбына арналған оқулық, 3-басылымы, өңделген/ Б.М. Дүйсембаев , Г.З.Байжасарова , А.А. Медетбекова Алматы : Мектеп , 2012 ISBN 978-601-293-686-5

18

Алматы қаласы Медеу ауданы

№33 мектеп-лицейдің
9 <<А>> сынып оқушысы
Нұртайқызы Динараның
ғылыми жоба жазуға
арнаған күнделігі

Ғылыми жетекші : Базаркулова Марика Мажидовна

Алматы қаласы
2015 / 2016 оқу жылы

р/с
Апта күндері
Істелінген жұмыстар

Жетекші қолы
1
02.09.15ж
Физика пәнінің мұғалімі Базаркулова Марика апай екеуіміз ғылыми жоба жасауға шешім қабылдадық.

2
08.09.15 ж
Ғылыми жобаны <<Көздің көру кемістігі және оларды түзету әдістері>> тақырыбын таңдадық. Мақсатымыз: <>.

3
15.09.15 ж
Ғылыми жоба тақырыбына байланысты ақпараттарды жинадым, көптеген мәліметтер жолықтырдым.

4
23.09.15 ж
Мектептегі көру қабілеті нашар оқушыларды анықтап ,олармен сауалнама жүргіздім.

5
30.09.15ж
<<Тексеру кестесі>> тәжірибесін бастадым, теориялық ақпаратты практикада іске асыруға көштім.

6
14.10.15 ж
Марика апаймен және құрбыларыммен <<Көздің көру қабілетін>> онлайн тест арқылы тексеру жүргіздім.

7
27.10.15ж
Зерттеу жұмыстарымды талдай отырып , мониторинг жүргіздім.

8
06.11.15 ж
<<Тексеру кестесі>> тәжірибесін аяқтап , жақсы нәтижеге жеттім.

9
25.11 15ж
Жобаны жан-жақты зерттеп , ақпараттарды толықтырып , жұмысты аяқтадым.