Біріккен сөзді тап

Қазақ тілі 4-сынып
Тақырыбы: Біріккен сөздер
Мақсаты: Күрделі сөздер ұғымын бекіте отырып, біріккен сөздер туралы түсінік беру.
Сөздік қорларын байыту.
Ұқыптылыққа, алғырлыққа тәрбиелеу.
Көрнекілігі: үлестірмелі карточка, плакат
Барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Үй тапсырмасын тексеру
<<Қысқы тіршілік>> тақырыбында жазған шығармаларын оқыту. Шығарма құрамындағы күрделі сөздерді тапқызу, олардың жолдарына тоқталу. Жаттауға берілген ережені жатқа сұрау.
224 - жаттығуды дәптерді жинап алып тексеру
3. Жаңа сабақ
1. <<Фигураны тап>> ойыны (берілген фигурамен жұмыс жасайды)

Фигура атауларын тақтаға тізіп жазып шығады.
Шаршы, төртбұрыш, үшбұрыш, көпбұрыш, түзу, бұрыш
Сол сөздердің ішінен күрделі сөздерді табу. Жасалу жолына тоқталу.
төрт + бұрыш, үш + бұрыш, көп + бұрыш,
Осы мысал арқылы ережені балалар өздері құрап шығарады.
2. Жұмбақ шешу
Алғашқы буыным,
Көшті бастар ұлымын.
Сосын тоғай нуының
Жыртқышының бірімін.
Екеуін қоссаң ірімін,
Көп аңдардың дүрімін.
Жол + барыс
Бір ақынның атында,
2 түбір, 4 буын.
Мұны тауып қанекей,
Айтар екен кім бұрын?
Сұлтан + махмұт
Әкесі тышқан,
Шешесі құстан.
Жар + қанат
Сауыттан мықты шапаны,
Жәндіктің нағыз шабаны.
Тас + бақа
3. Оқулықпен жұмыс
226-жаттығу (ауызша)
227-жаттығу (кезектесіп тақтада орындайды)
Қос+құдық, Қара+жол, Ақ+теңіз, көк+жиек, Ай+дос, ақ+сақал, Ақ+қу, Бір+жан, әлде+қалай
228-жаттығу (орындарында орындау)
Біргу арқылы жасалған жер-су атауларын теріп жазу.
Кітаптағыдан басқа да бірігу арқылы жасалған жер су атауларымен таныстыра кету. Таулар: Ақшұнақ, Мыңшұқыр, Амантекше, Қалмақасу, Қаражырық, Салқынбел, Үшбүйен, Күреңбел, Мұзбалақ, Көкжамбас, Көкбұлақ, Көктөбе, Торыайғыр, Қызылауыз.
Өз өлкемізге қатысты жер - су атаулары : Қызылту, Сарыжал, Ақбұлақ, Шетбай, Сарыөзек, Бәдутұсаған т.б.
Тапсырманы бұрын орындап болған оқушыларға берілетін қосымша деңгейлік тапсырмалар:
№1.
Біріккен сөзді тап.
Жетісуда жүрмесең,
Тауды қайдан білесің?
Алма теріп көрмесең,
Бауды қайдан білесің?
№2
Төмендегі сөздерден біріккен сөз жаса
Бөрі, жол, басар, барыс, дос, гүл, ай, жан.
№3
Біріккен сөздерге сөйлем құра.
Қосаяқ, асқабақ, ақбөкен.
4. <<Сандар сыр шертеді>> ойыны
1+қазан 1+неше 6+бақан 6+атар
7+қарақшы 7+су 3+бүйен
8+аяқ 9+құмалақ 40+құлақ 80+көл
40+аяқ 1000+тамыр 1000+шұқыр

Қорытынды: <<Ақ>> түбірі арқылы жасалған біріккен сөздерді табу (схема бойынша жұмыс)
Ортадағы сөзден "ақ" жан жаққа осындай сөздер кетеді: сақал, тоғай, су, марал, бөкен, дана, қу, жарқын, бөпе, ерке, бота, жайық, нұр, төбе, адыр , су, бауыр
<<Аққа құдай жақ>> деген нақылды басшылыққа ала отырып, сабақ соңында оқушылар келген қонақтарға бір - бір ауыз ақ тілектерін айтады.
Үйге тапсырма: 229-жаттығу.
Біріккен сөздерді қатыстыра отырып <<Біздің жанұя>> тақырыбында ойтолғау жазуға беру.
Бағалау.