Пернетақта қандай құрылғы

Сабақтың тақырыбы: Сайыс сабағы.
Сабақтың мақсаты: «ХХІ ғасыр көшбасшысы» интелектуалдық ойыны
арқылы оқушылардың логикалық ойлау
қабілетін,
дамыту және тапқырлыққа, жылдам
шешім қабылдауға
үйрету. «ХХІ ғасыр көшбасшысы»
деп аталатын ойын
таңдай қақтырып, баршамызды
тамсандырып-ақ
келеді.
«Батылдық – балалық шақта»
десек, баланы бала
ететін тәрбие құрамының бірі –
ойын екендігі белгілі.
Сабақтың түрі: Интелектуалды ойын сабағы.
Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта.

І – жүргізуші: Тойлап маржандай боп өлеңдесіп
Достарым отырсың ба елеңдесіп
Ата-салт, баба дәстүр жолыменен,
Алайық біз алдыменен сәлемдесіп
ІІ – жүргізуші: Ұстаздар аман бекен құрбы құрдас
Сыныптас бірге оқып болған сырлас
Жақсы ма, денсаулығың қал-жағдайың,
Отбасыңда аман ба, мал менен бас?
І – жүргізуші: Сәлем бердің құрметті ұстаздарға, әділ қазылар мен оқушылар
сіздермен бірлесе отырып, біз ХХІ –ғасыр көшбасшысы атты ойынымызды
бастауға рұқсат етіңіздер.
ІІ – жүргізуші: Ең алдыменен сіздерге осы ойында әділ бағасын беретін,
әділ қазылар алқасымен таныстырайық.
І – жүргізуші: Бақ пен бап сыналар бұл жарыста қатысып отырған оқушыларға
сәт сапар тілей отырып, шыңдарға биік қонғайсың демекпіз. Ал, жас қырандар
«Бәйге» турын бастаймыз.
ІІ – жүргізуші: Берілген түрлі анықтамалардың шешімін шапшаң жауап берген
топқа 2 ұпайға ие болады.

Артқа
І. «Бәйге»
1. Аталған байттар тізбегі Файл
2. Компьютер жанындағы өсімдік Кактус
3. Алғаш есептеу құрылғысы Саусақтар
4. Компьютердің негізгі құрылғыларын ата
Процессор, монитор, пернетақта, тышқан
5. Компьютердің ең басты бөлігі (миы) Процессор
6. Пернетақта қандай құрылғы?
Ақпарат енгізу құрылғысы
7. Баспаға шығару құрылғысын қалай атайды?
Принтер
8. Операциялық жүйе дегеніміз не?
Басқарушы және қолданбалы бағдарлама
9. Информатика қандай ғылым?
Ақпараттық процестерді зерттейтін ғылым
10. Ақпараттың неше түрі бар?
Мәтіндік, графикалық және символдық
11. Желіге қосылу үшін қажет құрылғы Модем
12. Графикалық ақпаратты компьютерге өткізетін құрылғы Сканер
13. Монитор қандай құрылғы? Компьютердегі ақпаратты бейнелейтін құрылғы
14. Компьютер дегеніміз не? Ақпараттық процестерді өңдейтін құрылғы

І – жүргізуші: Көрермен жиналған бұл тамашаға,
Құр қарап, жым отыру жараса ма?
Туыс, досқа, сыныптас, танысқа емес,
Соқ қолыңды білімді жас талапқа
ІІ – жүргізуші: Ана тілің арың бұл,
Ұятың боп тұр бетте
Өзге тілдің бәрін біл,
Өз тіліңді құрметте - деп Қ. Мырзалиев
ағамыз айтқандай жас өркендеріңнің тіл білімін тамашалайық.
І – жүргізуші: Демек, келесі сайысымыз «Полиглот» деп аталады.
ІІ – жүргізуші: Сендерге жұмбақталып жасырын сөз оқылады.
І – жүргізуші: Жасырын сөзді тауып, қазақ, орыс және ағылшын тілінде
айтқан топқа 20 ұпай (ал, екі тілді айтса 10 ұпай) беріледі. Сұрақты мұқият
тыңдаңыздар.

Артқа.
ІІ. «Полиглот»
1. Аса қажет өмірге халық үшін,
пайдаланам күн сайын жарық үшін
(тоқ, ток, еnergy немесе current)
2. Мәліметті сұраған
экранға шығарған
(монитор, монитор, monitor)
3. Батырмасын басасың,
қажетті файылды ашасың
(тышқан, мышь, mouse)
4. Қабат - қабат қаптама,
ақылың болса аттама
(кітап, книга, book)
5. Бар жоғын білмейсің,
онсыз өмір сүрмейсің
(ауа, воздух, air)
6. Тетігін бассаң алаңсыз,
жазады қалам, қағазсыз
(компьютер, компьютер, computer)
7. Жіпке ілдім мен өзім,
кіп-кішкентай күн көзін
(шам, лампочка, lamp)
8. Суға салсаң батпайды,
отқа салсай жанбайды
(мұз, лед, ice)
9. Жоқ өзінде баста, қаста, мойында,
ұзындығы жазулы тұр бойында
(сызғыш, линейка, ruler)
10.Сұлудың сұлуы,
бойында жоқ жылуы
(ай, луна, moon)

І – жүргізуші: Демек, келесі «Ғажайып үштік» кезеңі. Ұпайы аз топ
бағанадағы санды таңдайды. Мысалы ортадағы 20 санын таңдап жауап берсе, сол
ұпайды алады.
ІІ – жүргізуші: Егер жауап бере алмаса келесі топқа жауап беруге мүмкіндік
беріледі.

ІІІ. «Ғажайып үштік»
(20)
1. Файылды сақтау командасы (Файл сохранить)
2. Paint бағдарламасында неше құрал бар (16)
3. Paint бағдарламасының бояу тақтасы қалай аталады? (түстер политрасы)

(30)
1. Пернетақта неше бөліктен тұрады? (3 бөлік: функционалдық, символдық,
сандық және меңзер )
2. 1 байтта неше бит бар? (8)
3. 1 гб – та неше байтт бар? (1024)

(40)

1. Адаммен компьютер арасындағы ара қашықтық (60-70см)
2. Файл аты неше бөлікке бөлінеді? (оң және сол: фийыл типі және файл
аты)
3. Қазіргі таңда кеңінен қолданылатын операциялық жүйе (Windows XP)

І – жүргізуші: Айналайын алға ұмтылған Дарындылар!
Айналайын жеңіс құшқан қырандар!
Бізден қйын жағдайларды сұраңдар!
Сұрап қоймай, шешу жолын табыңдар !
ІІ – жүргізуші: Мен сенемін алға шыққан тақырларға!
Келесі аялдама аталады «Тапқырлық»
Ақтау мен даттауды саған бердік, соны ұқ!

IV. «Қиял әлем»
І – жүргізуші: Топтарға тақырып беріледі, тақырыпқа сәйкес қызықты әңгіме
қарастыру керек.
ІІ – жүргізуші: Бұл сайысты бағалау әділқазылар шешуімен бағаланады.
(максимум 10 ұпай.)
1. Компьютердің пайдасы.
2. Компьютердің зияны.
І – жүргізуші: Білімнің ұшқырлығын танып сен,
Уақыт деген зымырап, зулап жатыр
Шапшаңдық бұл сайыста қажет екен,
ІІ – жүргізуші: Жорға, жорға, жорғала,
Шапшаңдыққа таң қалма.
Ойын деген арпалыс
Жеңілемін деп ойлама
І – жүргізуші: Сұрақтарға шапшаң жауап беру керек (әр сұрақ 2 ұпай).
Нұсқаны таңдау ұпайы аз топ еркіндігінде.

V. «Жорға»

(А) вариант
1. Windows операциялық жүйесінде терезе неше бөліктен тұрады? (4)
2. Видеоклиптік файылдың кеңейтілуі (avi)
3. Жүйелік блок, монитор, пернетақта құрылғылардың қандай бөлігіне жатады?
(негізгі)
4. Папка құру командасы (создать папку)
5. Өшірілген файлдар орналасатын орын (корзина)
6. Функционалдық пернелер саны қанша? (12)
7. Үшінші буын машиналары нелерден тұрады? (интегралды схема)
8. Баспаға шығару құрылғысы (Пернетақта)
9. Компьютердің көзі (Монитор)\
10. Компьютердің миы (процессор)

(Б) вариант
1. Компьютердің құрылғылары нешеге бөлінеді? (2: негізгі және қосымша)
2. Maicrosoft Word файылының кеңейтілуі (doc)
3. Принтер, сканер, модем құрылғылардың қай бөлігіне жатады? (қосымша)
4. Ярлык құру командасы (создать ярлык)
5. Файлды баска атпен қайта сақтау командыса (файл сохранить как)
6. Екінші буын машиналары неден тұрады? (өткізгіш транзистр)
7. Құжатты баспаға жіберу командасы (файл печать)
8. Мәтіналғы құрылғысы (сканер)
9. Компьютердің қолы (пернетақта)
10. Компьютердің тілі (колонка)