Сабақтың түрі. Сабақтың тақырыбы

Сабақтың мақсаты:

Күтілетін нәтижелер:

- оқушылардың назарын сабаққа аудару;

- сабақтың тақырыбын хабарлау,

мақсат-міндеттерін қою

Шаттық шеңбері

Т. Көпбайдың туған өлке табиғаты мен тынысын мүсіндеген өлең жолдарынан үзінді.

О, Табиғат! Сыйыңды алып үлгердім,

Қадарымша мен де өзіңе тіл бердім.

Мәңгі өлмейтін музыканың тілінде,

Сен сөйледің, сырыңды айттың, түрлендің.

Сыңғырлады қайыңдардың сырғасы,

Тебіренді теңіздердің тұнбасы.

Бала бұлақ күліп ақты еңісте,

Күрсінді тау-ғасырлардың құрдасы.

Секілденіп ойлы жырдың шумағы,

Ормандарым күнге ұмтылып шулады.

Бар табиғат ұлы күйге үн қосып,

Өмір-өзен арнасында тулады.

О, табиғат, сенсің менің жан анам,

Бар тіршілік бір өзіңе қараған.

Өзіңе ұқсап туған едім о баста,

Қалай етсем өзіңе ұқсап қала алам.

Тақырып бойынша ой қорыту

Дәйексөз

Әңгімелесу

Оқытушы «табиғат», «қоршаған орта» ұғымының мәнін ашу мақсатында оқушылардың өз ойы, пікірлерін еркін айтып, талдауына көңіл аударады.

(оқушылар өздерінің осы сабақтан не күтетіндерін жапырақшаларға жазып, тақтадағы үлкен ағаштың түп тамырына жапсырады. )

Оқулықпен жұмыс:

(Оқытушы студенттерге оқу құралында келтірілген «Дүниенің иесі мен жанашыры», «Бақыр басты бала», «Экология және ұлт тағдыры», «Туған жер», «Найзағайлы түн» деген көркем шығарма үзінділерімен танысу арқылы табиғаттың қайталанбас сұлулығын, адамзат тіршілігінің негізі болып табылатын Күн ана, жер ана, ауа мен судың құдіретін сезініп, адамның өзін табиғаттың бір бөлшегі ретінде қабылдайтынымызды, ХХІ ғасырда біздің табиғатқа қарым қатынасымыз қандай, оны қалай қабылдайтынымыз туралы ой, пікірлерін ортаға салу ұсынылады) .

Видеопроектордан «Адам өзінің керемет түстерінде де табиғаттан әсем еш нәрсені көре алмайды» деген ұлағатты сөзі көрсетіледі. Ол сабақтың дәйексөзі ретінде талдаумен жалғастырылады. Берілген дәйексөзді тақырып етіп алынып, өзара пікір алысу ұйымдастырылады.

Шығармашылық әрекет

1-тапсырма

2-тапсырма

«Табиғат поэзиясы»

Оқу құралында берілген мәтіндер мазмұны бойынша әр бөлімге қандай атау берер едіңіздер? (О. Бөкей, В. Ф. Михайлов, Ж. Нәжімеденов т. б. ) Ойланып көріңіздер.

Әрбір студентке синквейн өлең жазу тапсырылады. Өлеңде табиғаттың әсемдігі мен өзіңіздің көңіл күйіңізді білдіріңіздер.

Тапсырманың мақсаты: өлең жолдары арқылы студенттердің көркем, бейнелі ойлау іскерліктерін қалыптастыру,

Оқытушы «Синквейн» жанрына түсінік береді. «Синквейн» деген сөз француз тіліндн «бес жол» дегенді білдіреді. Бұл өлеңді жазудың өзіне тән ерекшеліктері бар:

1. Бірінші жолда бір сөз болады, ол әдетте зат есім немесе есімдік және ол сөз әңгіме болатын объект немесе затты білдіруі тиіс.
2. Екінші жолда екі сөз болады, олар синквейн үшін алынған затты немесе объектіні сипаттайтын сын есім болады.
3. Үшінші жолда объектіге немесе затқа тән қимылды, әрекетті білдіретін үш етістік болуы тиіс.
4. Төртінші жолда синквейндегі объект немесе затқа автордың өзінің қарым қатынасын білдіретін төрт сөз болуы керек.
5. Ал бесінші жолда сол объектінің мәнін, маңызын сипаттайтын жалғыз ғана сөз болады.

Мысалы: Қайың

Аппақ, нәзік

Билейді, мойнын созып

Тәрізді мұнарланған ақша бұлттар

Арманым

«Шөп сияқты . . . »

Студенттер шеңбер жасап отырады. Студентердің біреуі өз тілегі бойынша шеңберден шығады да, басқалардың даыстары естілмейтіндей жерге барып тұрады. Бұл кезде топ қай студентті жасыратынын келіседі де, алғашқы студент шеңберге қайтадан келіп қосылады.

Шеңбердегі студенттердің міндеті жасырылған студентті кезекпен сипаттап шығуы керек. Ал сипаттама поэтикалық болуы, астарлы мәнді болуы тиіс. Салыстыру үшін, мысалы өздерін қоршаған табиғаттағы нәрселерді, құбылыстарды алуға болады. Сипаттамалар адамның мінез құлқына, сырт келбетіне, киіміне ұқсас болуы керек. «Жасырылған» адамның өзі де өзіне сипаттама береді, бірақ алғашқы студенттке білдірмеуі тиіс. Жұмбақтың шешімі табылған соң, ол шеңберден шығады, ал топ жаңа бір ойыншыны жасырады.

- оқушылардың пікірі, алған әсерлері туралы ой бөліседі

- оқушылар өздерінің осы сабақтан не күтетіндерін жазған жапырақшаларын алып, тақтадағы үлкен ағаштың бөрікбасына жапсырады