Эксперименттік сыныптардың оқушыларымен психодиагностикалық жұмыстарды өткізу

Оқжетпес орта мектебінің 12 жылдық білім беру эксперименттік алаңының
2010-2011 оқу жылындағы оқу әдістемелік жұмысы
“Ғасырлар мақсаты – қоғамның нарықтық қарым - қатынасқа көшу кезінде
саяси- экономикалық және рухани дағдарысты жеңіп шыға алатын, ізгіленген
ХХІ- ғасырды құрушы іскер, өмірге икемделген, жан-жақты мәдениетті жеке
тұлғаны тәрбиелеп қалыптастыру.”
Н.Ә.Назарбаев
Қазақстан Республикасы Президентінің 2004 жылғы 11 қазандағы №1 459
Жарлығы бойынша бекітілген «Қазақстан Республикасында білім беруді
дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасына» сәйкес
еліміздегі жалпы орта білім беретін мектептерінің ІІІ сатысы бейімді –
бағдарлы оқыту жағдайына көшпек. Және де бұл мәселе, кейін 12 жылдық жалпы
орта білім беруге көшкенде емес, 11 жылдық білім беру аясында 2006-2007 оқу
жылынан бастап іс жүзіне асырылуда.
12 жылдық білім жүйесіне көшуде мектеп алдына негізгі үш бағытты
басшылыққа алады. Олар: 1- бағыт: оқушының жеке қабілетін есепке ала
отырып жеке даралық бағытта оқыту. 2- бағыт: оқушының потенциалдық
мүмкіндіктерін есепке ала отырып жеке даралық бағытта оқыту. 3 - бағыт:
ішкі қажеттіліктерді есепке ала отырып жеке даралық бағытта оқыту.
Оқжетпес орта мектебі эксперименттік алаңы 2003 жылы ашылған.
Эксперименттің басты мақсаты - қазақстандық мектепті жаңа сапа, жаңа
мазмұнды оқу үрдісіне көшіруді практикалық сынақтан өткізу.
Эксперименттік жұмыстың мазмұны – эксперименттік сыныптарға арналған
оқу жоспарларын, бағдарламаларын, оқулықтарын және оқу-әдістемелік кешенін,
оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастыру түрлерін, десаулық сақтау технологияларын
сынақтан өткізу.
Оқжетпес орта мектебінің 12 жылдық білім беру эксперименттік алаңының
2010-2011 оқу жылындағы
оқу әдістемелік жұмысының негізгі бағыттары.
1. Эксперименттік жұмысты жоспарлау. Оқжетпес орта мектебінің 12
жылдық білім беру моделін сынақтан өткізу эксперименттік алаңының
2010-2011 оқу жылына арналған жұмыс жоспары жасалды. (оқытудың 8-ы
жылы) Жоспар тамыз айынан мамыр айының соңына дейін жасалған.
2. Оқу жоспарларын және оқу бағдарламаларын сынақтан өткізу.
Оқулықтарды және оқу-әдістемелік кешендерін сынақтан өткізу.
Әр оқулықтың жеке бағдарламалары және осы бағдарламаларға сәйкес
мұғалімдер күнтізбелік жоспарларын дайындайды. Барлық күнтізбелік
жоспарлар тексеріліп, бекітіледі. Әр пән мұғалімі өздерінің пәндері
бойынша қорытынды, талдау жасап отырады. Әр пән мұғалімінің оқулықты
зерттеуге арналған күнделіктері бар. Сол күнделікке оқулықтың жетістіктері
мен кемшіліктерін, қате жіберілген жерлерін жазып отырады.
3. Эксперименттік алаңының жұмысының мониторингі:
• жалпы оқытуды жүзеге асыру мониторингі;
• денсаулық және салауатты өмір сүру мониторингі. Тамақтануды
ұйымдастыру жүйесі. Аурулардың профилактикасы бойынша жұмыс;
• эксперименттік сынып мұғалімдерінің даму мониторингі. Әр
тоқсанның соңында эксперимент сыныптардың 6Э,7Э, 6Эорыс, 7Эорыс,
8Эорыс оқытылу мониторингі бойынша талдау жасалады. Әр
сыныптарда бақылау жұмыстарының қорытындылары жасалады.
Эксперименттік сыныптардың тоқсан бойынша оқыту мониторингі педкеңестерде,
әдістемелік кеңестерде диаграммалар түрінде көрсетіледі және жыл сайын
талдауы жазылып папкада сақталады. Эксперимент сыныптарда сабақ беретін
мұғалімдердің барлығы 12 жылдық оқыту бойынша біліктілігін көтеру
курстарынан өткен.
4. Мұғалімдердің біліктілігін көтеру және озық педагогикалық тәжірибені
жинақтау және насихаттау бойынша жұмыстар жүргізілуде. Жоғары және
бірінші санатты ұстаздар өз шығармашылық жұмыстары бойынша жас
мұғалімдермен дөңгелек үстелдер, пікірлесу, семинарлар өткізуде.
5. Эксперименттік сыныптардың оқушыларымен психодиагностикалық
жұмыстарды өткізу:
А) Оқушылардың танымдық қабілеттерінің диагностикасы;
Ә) Оқушылардың танымдық қабілеттерінің тереңдетілген диагностикасы;
Б) Сабақтардың психологиялық сараптамасы;
В) Оқуға деген мотивация;
Г) Оқушыларға арналған коррекциялық бағдарламалар.
Эксперименттік жұмысты жақсы өткізу және оқушылардың дамуына керекті
жағдай жасау үшін әр түрлі диагностикалық зерттеулер жүргізіледі:
(медициналық - оқушылардың денсаулық жағдайын бағалау, психологиялық –
оқушылардың жеке бас қасиеттерін, интеллектуалдық, мотивациялық
дайындықтарын, ой-өрісін анықтауға байланысты диагностикалар жүргізілді).
Психологиялық зерттеулердің қорытындылары бойынша оқушылардың танымдық
қабілеттерінің, мотивацияларының, өз-өзін бағалаудың динамикасы байқалады.

Жылдың соңында оқушылардың психологиялық және педагогикалық дамулары
диагностикасы жасалады. Оқушылардың диагностикасы туралы мектеп психологы
сауалнамалар жүргізіп, зерттеп жеке папкада сақтайды.
1. Эксперименттік сыныптардың сапалық мониторингі.

2. 12 жылдық білім беру және эксперимент жобасы бойынша жұмыс істейтін
мектептермен байланыс жасау.
3. Оқытудағы жаңа педагогикалық технологияларды қолдану туралы
мәліметтерді жинақтау. Қазіргі ағымға сай компьютерлік оқыту
технологиясының пайдасы әртүрлі компьютерлік бағдарламалар арқылы
жазу, оқу, сызу, есептеу, диаграмма, схемалар салуға, барлық пәнге
қолайлылығы болып отыр. Бүгінгі таңда интерактивті тақталардың пайда
болуы оқу сапасын жақсарту мен оны кең көлемде пайдаланудың сәтті
қадамдарына жол ашты. Эксперимент сыныптарда жұмыс істейтін
мұғалімдердің барлығы интерактивті тақталардың бағдарламаларын, оның
жұмыс жасау қағидалары мен техникалық мүмкіндіктерін толық меңгерген
және сабақ барысында кеңінен қолданады. Мұғалімдер модульдік оқыту
технологиясын, В.Ф.Шаталовтың тірек сигналды оқыту технологиясын,
деңгейлеп саралай оқыту технологиясы,жеке тұлғаға бағытталған
технология, дәстүрлі оқыту, дамыта оқыту технологиясын, сын
тұрғысынан ойлау технологияларының элементтерін және ақпараттық
коммуникативтік технологияларды қолданады.
4. Экспериментке қатысушылармен сауалнама өткізіледі.
Сауалнама сұрақтары:
Оқушылар үшін мынадай сауалнама жүргізіледі.

(мұғалім –экспериментатор сауалнама жүргізеді және есеп беруге қосады)
Аты жөні___________________________________________
1. Сіз үшін оқылған параграфтың мәтіні түсінуге қандай? (керектінің
астын сыз)
1) оңай;
2) қиындығы орташа;
3) қиын.
2. Осы параграфта Сізге не ұнады (параграфты көрсет): мәтін, мысалдар,
анықтамалар, жаттығулар, суреттер, сұлбалар, кестелер?
3. Сіз параграфты неше рет оқисыз? Оқуға Сіз қанша уақыт жұмсайсыз?
_______________________________________________________________
4. Оқулықтағы тапсырмалар дербестікті дамыта ма?
_____________________________________________________________
5. Мәтіннің тілі жеткілікті түрде анық па?
6. Мәтінде жаңа сөздердің анықтамалары беріле ме және қаншалықты
көп?____________________________________________________________________
_
1) қиындығы орташа -5
Қиын-1
Оңай-2
3) 10 минут -2 оқушы
15-20 минут -5 оқушы
30 минут-1 оқушы

5. Эксперименттік жұмыстың барысы мен нәтижелері туралы ата-аналарды
және педагогикалық қауымды хабарлама жасалып отырады.
12 жылдық оқытудағы негізгі әдістер: оқушының жеке бас
ерекшелігін,ішкі қажеттіліктері мен қабілет мүмкіндіктерін ескере отырып
жеке тұлғаға бағдарлап оқыту мен тәрбиелеу.
12 жылдық оқытудағы басты мақсат – қарқынды дамып келе жатқан
ортада өмір сүруге қабілетті, өзін өзі дамытуға , өз ойын еркін айта
білуге, өз қалауы мен қоғам талабына сай өзін көрсете білуге бейім,
жоғары білімді шығармашыл дамыған тұлғаны қалыптастыру.
12 жылдық білім беруге көшу жалпы орта білім берудің мазмұны мен
құрылымын эксперимент барысында жетілдіре отырып, оқыту мен тәрбие
ісінде тың әдістер мен жаңа білім мазмұнын жобалауды, үлгілеуді
қарастырады.
Бүгін эксперимент режимінде 66 оқушы білім алады. Соның ішінде 17 оқушы
мемлекеттік тілде, 49 оқушы орыс тілінде оқытылады.
- 6 эксперимент сыныбында 9 оқушы – мұғалімі – Арстамбекова Жанар
Хайдаровна үлгерім көрсеткіштері 3 тоқсанда 89 пайызды көрсетіп отыр.
- 6 орыс тілінде оқитын сыныпта 20 оқушы – мұғалімі – Каирмусина Нургул
Тасболатқызы үлгерім көрсеткіші 3 тоқсанда 70 пайызды көрсетіп отыр.
- 7 –і сыныптарда -8 жетекшісі – Бакибаева Карлығаш Сабитқызы, үлгерім
көрсеткіші 3 тоқсанда 75 пайызды көрсетіп отыр.
- 7 орыс сыныбында 15 оқушы, үлгерім көрсеткіші 60 пайыз, жетекшісі
Пономарева Инна Николаевна
- Экспериментті бастаған 8-ы орыс тілінде оқитын сыныбында оқушылар
саны - 14 оқушы, үлгерім пайызы 47 – сынып жетекшісі – Шидловская
Валентина Федоровна.
Эксперименттік алаңының барлық оқушылары бағдарламалық оқу материалдарын
жақсы меңгереді, жалпы үлгерімдері -100 %, өткен оқу жылында білім
сапалығы 76%, ал ағымдағы жылдың 3- тоқсанында -69 пайыз болды.
Мектеп әкімшілігі эксперимент сыныптарына жақсы жағдай жасау үшін
көптеген ұйымдастыру жұмыстарын жүргізді. Мектепте 4 кабинетте интерактивті
тақта орнатылған. Барлық мұғалімдер ақпараттық оқыту технологияларын
қолданып жұмыс істейді. Ашық сабақтар, сыныптан тыс жұмыстар мектеп
жоспарына сәйкес өтілуде.
Қыркүйек, желтоқсан, мамыр айларында эксперименттік сыныптарында жыл
сайын медициналық бақылау (диагностикалар) өткізіледі. Барлығы 66 оқушы,
63 оқушының денсаулығы жақсы, жиі ауыратындар саны -3
Созылмалы аурулары бар оқушылар саны –5. Сауықтыру іс-шараларын
қажетсінетін бала -1.
Қазіргі таңда эксперимент алаңының барлық оқушылары оқулықтармен
қамтылған, бірақ кейбір пәндерден әдістемелік нұсқаулар, есеп, диктант
және мазмұндама жинақтары жоқ, оқулықтар кешіктіріліп жіберіледі.
Эксперименттік алаңындағы шығармашылық тобында бүгін 24 мұғалім еңбек
етеді, 24 мұғалім жоғары білімді, арнайы орта білімді -1 ұстаз. 6 мұғалім
жоғары санатты, 8-і бірінші санатты, 9- екінші санатты ұстаздар.1-санаты
жоқ
Мұғалім қазіргі уақытқа сәйкес болуы керек. Ол – 12 жылдық реформаға
байланысты басты адам, сондықтан жаңа формация педагогын дайындау – ең
өзекті проблемаларының бірі. Мектебімізде эксперимент жұмысын өз ісінің
шебері, жоғары кәсіп иелері сынақшы-ұстаздар атқарады. Олар баланы, өз
мамандығын сүйетін, жас мұғалімдерге көмек көрсетуге дайын құзырлы
мамандар.Тасыбаева Ақторғай Мауленовна, Белоусова Ольга Александровна,
Легомина Валентина Владимировна, Легомин Геннадий Степанович, Пономарева
Инна Николаевна, Осипенко Ольга Николаевна, Тонких Светлана Петровна,
Кулбулдинова Анар Ермағамбетовна, Шарипов Болат Орынбайұлы, Арстамбекова
Жанар Хайдарқызы, Ошақбаева Гүлзайра Құлтасқызы, Бакибаева Қарлығаш
Сабитқызы, Кельдиарова Салтанат Мерекеқызы, Голуб Эмма Алексеевна,
Каирмусина Нургул Тасболатқызы, Шидловская Валентина Федоровна және
басқалар.
Ұстаздар 2003 жылдан бері эксперимент сыныптарына арналған сынақ
оқулықтарының оқу-әдістемелік кешендерінін, жаңа бағдарламаларының
экспертизаларын жасап, 12 жылдық мектепке арналған оқулықтарды дайындауға
өз үлестерін қосып келеді. Жаңа буын оқулықтарын сынап, ескі оқулықпен
салыстырып қана қоймай, оқулықтың дұрыс жазылуы ұрпақ алдында
жауапкершілігіне тікелей байланысты екені естерінде.
Өз еңбектерінде мұғалімдер жаңа педагогикалық технологияларды кеңінен
қолданады: дамыта оқыту, «ынтымақтастықта оқыту», жобалар әдісі,
дидактикалық бірліктерді ірілету, әр деңгейлі оқыту технологиясы, ,
модульдік технологиясын, интерактивті тәсілдерді, ақпараттық
технологияларды кеңінен қолдану, сын тұрғысынан ойлау технологиясы, т. с с
инновациялық түрлеріне шол ашып, сабақтарын дәстүрлі емес әдістермен
ұйымдастырады, қызықты танымдық мәселелерін көп ендіреді, және әрдайым
шығармашылық ізденісте жүреді. Оқушылар ғылыми жұмыстар жазып, аудандық
сайыстарда жүлделі орынға ие болуда. Олар Жалмуканова Әсел 3 орын. Бут
Наталья, Плужникова Полина, Төлеген Улангасен, Еслямов Арман аудандық
сайыстарға, ғылыми жұмыстарды жазуға белсене қатысады.
Эксперимент алаңында 2010-2011 оқу жылдары көптеген іс-шаралар
өтті: республикалық семинарға Арстамбекова Жанар Хайдарқызы Алматыға барып
қатысып келді, онда сынақ оқулықтарының авторларымен кесдесулер,
консульпунктер болды.
Бүгінде эксперименттік жұмыс мектептің орта буынына ауысты,
эксперимент алаңының ұстаздарының алдында осымен байланысты көптеген
мәселелер тұр. Негізгі және жоғары сатыда оқушыларды бейінді оқуға алдын
ала дайындау қазақстандық білім жүйесін дамытуда өзекті және маңызды
қадам болып табылады.
Сондықтан, сынақ жұмысы жалғасуда, эксперимент алаңының ұстаздары
алдарында белгіленген мәселелерді шешу үшін қажырлы еңбек етуге дайын.
“ Отанымыздың бүгіні мен болашағы сіздердің еңбектеріңізге тікелей
байланыста, бірлесе, ұйымдаса және ұстаздық ұлағатпен жұмыс
жасағанда ғана біз ортақ табыстарға жете аламыз”

Баяндаманы оқыған: Оқжетпес орта мектебінің оқу ісі жөніндегі
орынбасары Ошақбаева Гүлзайра Құлтасқызы

Ақмола облысы

Бурабай ауданы
Оқжетпес орта мектебі

Оқжетпес орта мектебінің
12 жылдық білім беру
эксперименттік алаңының
2010-2011 оқу жылындағы
оқу әдістемелік жұмысы

Баяндаманы дайындаған: Ошақбаева Гүлзайра Құлтасқызы, оқу ісінің
меңгерушісі

2010-2011 оқу жылы
Көкшетау қаласы семинар №17 мектеп