Абайды оқы-таңырқа жайлы ақпарат

‎“‏Мыңбаев ауылындағы орта мектеп мектепке дейінгі шағын орталығымен‭”‬ орыс сыныптарындағы‭ ‬қазақ тілі мен‭ ‬әдебиет пәнінің мұғалімі‭
‬Р.Айдаболованың‭
‬ 10‭ ‬в сыныбындағы‭ ‬үздік‭ ‬сабағы
‎

Сабақтың‭ ‬тақырыбы:‭ ‬Абайды оқып-таңырқа‭!

Сабақтың‭ ‬мақсаты:
1.‎ ‏Ақынның өмірімен шығармашылығы туралы оқушылармен
әңгімелесе отырып,өткен‭ ‬тақырыптарды қорытындылау.‭ ‬Ақын‭ ‬өлеңдері арқылы
сөздік‭ ‬қорын‭ ‬байыта,мәнерлеп оқу,‭ ‬шығармашылық‭ ‬ізденуін,дамыта оқыту
технологиясын‭ ‬меңгерту.
2.‎ ‏Тіл байлықтарын,‭ ‬ойлау‭ ‬қабілетін‭ ‬,терең білуге,сөйлеу,‭ ‬жазу мәдениетін‭
дамыту.‭ ‬Сұрақтарға‭ ‬жауап‭ ‬беруге бір-біріне сұрақ қоя‭ ‬білуге,бірін-бірі
тексеруді‭ ‬дамыту.
3.Абай мұрасын өнеге тұтуға,Абайды оқыған сайын‎ ‏таңырқай отырып терең
білуге,‭ ‬қазақтың елін,‭ ‬жерін Абайша сүйіп,‭ ‬Абайша толғануға тәрбиелеу.‭
Абай өлеңдерінің тәрбиелік‭ ‬мәнін ашу‭
Сабақтың түрі:‭ ‬бекіту,‭ ‬қорытындылау‭ ‬ сабағы
Сабақтың‭ ‬дидактикалық кезеңі:‭ ‬«Абайдың көзімнің‭ ‬қарасы‭»‬ әні‭

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі‭

ІІ.‭ ‬Мұғалімнің кіріспе сөзі‭

ІІ.Абайдың‭ ‬өмірі мен шығармашылығы туралы хабарламалар бойынша жұмыс‭

Осы хабарламалар арқылы біз Абайды таныдық.Абай‭ ‬өміріне терең‭ ‬үңіліп,‭ ‬Абай туралы көбірек біліп,‭ ‬Абай‭ ‬өмірінің‭ ‬үлкен тәрбие мектебі екенін,‭ ‬Абай‭ ‬өнегесінің,

өнерінің,ұлы бола білудің,адамгершіліктің‭ ‬үлгістәрбиесі‭ ‬екенін,оның‭ ‬өлеңдерінің тәрбиелік мәнінің зор екеніне‭ ‬тоқталдық.Балалар,ендеше Абайдың‭ ‬өлеңдерін еске

түсірсек.‭ ‬/‭ «‬Қыс‭»‬,‭ «‬Көктем‭»‬,‭ «‬Күз‭»‬,‭ «‬Жаз‭»‬/

ІІІ.Абай аудармаларына тоқталсақ.‭
‬Абай кімдердің шығармаларын‭ ‬қазақ тіліне аударған‭?‬

Абай‎ ‏өз‭ ‬өлеңдерінде‭ ‬ғана емес,‭ ‬оның аударған‭ “‬Жолға шықтым,‭ ‬бір жым-жырт түнде жалғыз‭”‬ (Лермонтов‭)

“Татьянаның хаты‎”‏ (Пушкин‎) ‏және т.б.‭ ‬өлеңдерін‭ ‬қазақ тілінде сөйлетті.‭
‬ІҮ.Абайдың‭ ‬қандай поэмаларын білесіңдер?Абайдың поэмаларын топтастыру‭

Ү.Енді Абайдың‭ ‬қара сөздеріне тоқталсақ

Абайдың‭ ‬қара сөздері ол философиялық шығармасы.‭ ‬Барлығы‭ ‬45‭ ‬сөз.

‎«‏Қара сөз‭»‬ деген атау‭ ‬өлең сөзден бөлек дүниелер мағынасын білдіреді.Өлең‭ ‬өнерін‭ ‬ «Қара сөз‭»‬ демейді.‭ ‬Қара сөз проза деген мағынада айтылған,‭ ‬сондықтан да ауыз‭ ‬ екі тілде‭ ‬өлеңді емес,қара сөзді көп‭ ‬қолданған.‭ ‬Абайдың‭ «‬Қазаққа дес бермедім‭»‬ деп‭ ‬қара сөзді шешендік‭ ‬өнер мәнінде айтқан.‭

Ал,балалар,‭ ‬осы Абайдың‭ «‬қара сөздерінен»не түсіндіңдер,өздеріңе‭ ‬қандай

тәрбие,үлгі алдыңдар‭?

Мұғалімнің‭ ‬қорытынды сөзі.Абай бабамыздың‭ ‬қара сөздерін оқи отырып,терең философиялық ойға кетесің.Өйткені оның тәрбиелік мәні зор.Ол адамгершілікке

ізгілікке тәрбиелейді.‭ ‬Адам‭ ‬өмірінде кездесетін‭ ‬қиыншылықтар‭ ‬өзінде сабыр-

мен‭ ‬қарсы алуға,‭ ‬өнерге,‭ ‬білімге‭ ‬құштарлықты,‭ ‬адам баласының дүниетанымының жан-жақты болуын айтады.

ҮІ.Абайдың‭ ‬қандай‭ ‬әндерін білесіңдер‭?‬

ҮІІ.‭ «‬Абай жолы‭»‬ роман‭ ‬–эпопеясына‭ ‬тоқталсақ‭

-‎ «‏Абай жолы‭»‬ роман-эпопеясының авторы кім‭?

-‎ ‏Роман-эпопеяда не туралы жазылған‭?

-‎ ‏Роман-эпопеядағы басты кейіпкер кім‭?

Бұл‭ «‬Абай жолы»роман-эпопея‭ ‬қазақ халқын‭ ‬қала берді бүкіл түркі‭ ‬әлемнің дүние жүзіне паш еткен‭ ‬ұлы шығарма екенін білдік.‭
‬ҮІІІ.ТЕСТ

ІХ.Қорытынды‭ ‬

Оқушылардың Абайдың‭ ‬өлеңдерін оқуы.‭ ‬Біздің Абайға деген‭ ‬құрметіміз,‭ ‬сағынышымыз,‭ ‬сыйымыз екенінің айғағы.‭ ‬Абай‭ ‬өлеңдерін‭ ‬оқыған сайын таңырқайсың.‭ ‬Абай‭ ‬өлеңдері бізге‭ ‬үлгі‭!

Үйге:

‎“‏Абай‭”‬ тақырыбында‭ ‬эссе‭ ‬жазу.