Зат есімнің тәуелденуі

Сабақтың тақырыбы : Зат есімнің тәуелденуі

Сабақтың мақсаты :
Білімділігі :Зат есімнің тәуелденуі туралы мағлұмат беру,сөз құрамын талдау
машығын дамыту.Өз бетінше жұмыс істеуге баулу.

Дамытушылығы : Оқушылардың белсенділігін, қызығушылығын,сөздік қорын
дамыту,тіл байлықтарын молайту.

Тәрбиелігі: оқушыларды бауырмалдылыққа,мейірімділікке,бірлікке,ынтымаққа
тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі : сұрақ-жауап, ой қозғау, өз бетімен жұмыс, сын тұрғысынан
ойлаудың элементтері
Пәнаралық байланыс : ана тілі,дүниетану.
Сабақтың көрнекілігі : суреттер ,кестелер, плакаттар,интерактивтік тақта.
«Алтын қақпа» ойыны

Сабақтың барысы : І.Психологиялық дайындық.
Біз бүгінгі сабағымызды ІІІ-топқа бөлініп, «Алтын қақпа» ойынында топтық
тапсырмаларды орындай отырып,сөз мағынасын ашамыз.

І-топ. Әрбір адам : Туысым,досым,жұрағатым
ІІ-топ : Әрбір сөзің :Шындық,бірлік,адалдық.
ІІІ-топ : Әрбір ісің : Тірлік,тірек,адамдық.
Мұғалім : Әрбір сабақ : Үйрену,ұғу,ұлағат.
-Олай болса,бәріміз де үйренуге,ұғуға дайын екенбіз,сабағымызды бастайық.

Біреу озса сайыста,біреу артта қалады,
Ренжімей тараса, озбағандар жарады.
Жарыс заңы ежелден –жеңімпазды анықтау
Озат болу шарты сол-еңбектену,жалықпау.

І. «Тас қақпа» тапсырмасы
Ақыл- адам көрігі
Ақылдың сабыр серігі.
Сабыр сөзінің мағынасын ашыңыз.(шыдам,тағат,төзім)

ІІ.Уй тапсырмасын тексеру. өтілгендерді пысықтау.
34-жаттығу ауызша тексеру.
-Қандай сөз таптарын білеміз ?
-Зат есім дегеніміз не ?
-Зат есімге қандай сұрақтар қойылады ?
-Зат есімнің түрлерін атаңдар

Сөз таптары

Зат есім Сан есім Сын есім
Етістік
Семантикалық картамен жұмыс
| |Зат есім |Сын есім |Сан есім |Етістік |
|сауыншы | | | | |
|қорғады | | | | |
|көше | | | | |
|қалың | | | | |
|жүзінші | | | | |
|тұнық | | | | |
|өсіреді | | | | |

Зат есім

Кім ? кімдер ? Не ? Нелер ?
Көпше Жекеше
Негізгі Туынды
Деректі Дерексіз

Жалқы Жалпы

-Қосымша дегеніміз не ?

Жұрнақ Жалғау

Қосымша мағлұмат

Зат есім
Теуелденеді Септеледі
Жіктеледі

ІІІ. Жаңа білімді меңгерту
2. «Күміс қақпа» тапсырмасы
Шындық қамал бұзар.
Қамал сөзінің мағынасын ашыңыз (тосқауыл,кедергі,бөгет)

-Біздің бүгінгі сабағымыз зат есімнің тәуелденуі
Мақсатымыз : Зат есімді тәуелдеп үйрену
ІУ. Сергіту минуты
Күнге қарап қол созамыз,
1,2,3
Қызғалдақтай ырғаламыз.
1,2,3
Дөңгеленіп айналамыз
1,2,3
Көркем етіп біз жазамыз.

ІУ.Дәптермен жұмыс
-Күннің жадын,тақырыпты жазу.
Көркем жазу Анам менің –ақылшым.
№38 Ауызша орындалады.
-3 –топқа 3 сөйлемді оқыту

-Сөздерге жалғанған қосымшалар қандай мағынаны білдіріп тұр ?

Слайдтан ережемен танысу
Заттың біреуге тән екендігін білдіретін жалғауларды тәуелдік жалғаулары деп
атайды : әке-м, әже-ң,ата-сы. Тәуелдік жалғаулар үш жақта,жекеше және көпше
түрде айтылады: көрші-м,көрші-ң,көрші-ңіз,көрші-сі.
Көрші-міз,көршілер-ің,көршілер-іңіз,көршілер-і.

| | |тәуелденуі |
| |Зат есімнің | |
|Жақ | Жекеше | Көпше |
|І жақ |-м,-ым,-ім |-мыз,міз,-ымыз,-іміз |
|ІІ-жақ |-ң, -ың,-ің |--ың, -ің |
| |-іңіз,-ыңыз |-ыңыз, -іңіз |
|ІІІ-жақ |- сы,-сі,-ы,-і |--ы,-і |

№39 Сөздерді төмендегі үлгі бойынша жазу

І.Менің анам,... Біздің анамыз,...
ІІ.Сенің анаң,... Сендердің аналарың
Сіздің анаңыз,.... Сіздердің аналарыңыз,.
ІІІ. Оның анасы Олардың аналары,.....

-Сөздерге жалғанған қосымшаларды тауып ,астын сызу
-Бұл қосымшалар жұрнақ па,әлде жалғау ма ?

№ 40 (ауызша)
Жұмбақтың шешуін табу
«Боран» сөзі бізге ана тілінен таныс па ? Кімнің шығармасы ?
-Әңгімедегі негізгі кейіпкер кім ? –Абай туралы не айта аламыз ?
І топ Қанаты
ІІ топ Аяғы
ІІІ топ Аузы Қай жақта тұрғанын айту,сұрақ қою.

№42 өз бетімен орындау
Берілген сөздерді тәуелдену ерекшелігіне қарай топтап жазу

І.-топ доп оқушылар
дәптер
(ауызша тексеріледі)
3. «Алтын қақпа» тапсырмасы.
Ақылсыз адам менмен келер,
Ақылды адам кеңінен келер.
Менмен сөзінің мағынасын ашыңыз.(тәкаппарөр көкірек,өзімшіл)

У. Ой қозғау. Шығармашылық жұмыс.
І-топ «Менің жанұям» шағын шығарма жазу.Ішінен тәуелдеулі сөздерді
тап.
ІІ-топ Сөздерді сөз құрамына талдау
Жұмысшыларымыз, балапандары,етікшіңіз.

ІІІ-топ Мақалдан тәуелдеулі сөзді тап.

Еңбегің қатты болса,
Тапқаның тәтті болар.

УІ. Сабақты қорытындылау :
-Тәуелдік жалғаулары туралы ережені сұрау.

УІІ. Үйге тапсырма : 41-43 жаттығу. Ереже жаттау.

УІІІ.Бағалау

Мемлекеттік мекеме Құрық орта мектеп гимназиясының бастауыш әдістемелік
бірлестігінің ІІІ-тоқсан бойынша өткізілетін ашық сабақтар
кестесі

|№ |Сыныбы |Ашық сабақтардың тақырыбы |Күні |Жауапты |
| |Пәні | |сағаты | |

|1. |4 «ә» |Зат есімнің жіктелуі |30.01.|Жұмашева Ж. |
| |Қазақ тілі | |09.20.| |
|2. |3 «а» |Зат есімнің тәуелденуі |08.02.|Бектлеуова Б. |
| |Қазақ тілі | |15.45.| |
|3. |4 «б» |Жер шар тәрізді.Глобус жердің дәл|09.02.|Тулегенова Н. |
| |дүниетану |үлгісі. |10.15.| |
|4. |2 «г» |Ы.Алтынсарин «Салақтық» |10.02.|Шегебаева А. |
| |Ана тілі | |14.50.| |
|5. |2 «а» |О.Әубәкіров |10.02.|Бабаева Ж. |
| |Ана тілі |«Сүт қалай ұйықтады ?» |15.45.| |
|6. |1 «ә» |Көктемгі табиғат |11.02.|Жаманбаева Г. |
| |дүниетану | |10.05.| |
|7. |4 «а» |Сын есім |17.02.|Отаралиева Г. |
| |Қазақ тілі | |08.30.| |
|8. |1 «а» |Буын. «Не деу керек ?» |17.02.|Алиева С. |
| |Ана тілі | |09.20.| |
|9. |2 «б» |Ш.Смаханұлы «Тәкаппар» |20.02.|Жұмабаева А. |
| |Ана тілі | |14.50.| |
|10.|1 «в» |Тасымал. «Өс,ұлан» |21.02.|Бижанова Б. |
| |Ана тілі | |08.30.| |
|11.|1 «б» |4-ті қосу және азайту |21.02.|Күйкіш Р. |
| |матем | |09.20.| |
|12.|2 «в» |Халықтар достығы |22.02.|Кушерова А. |
| |дуниетану | |14.50.| |
|13.|2 «ә» |Ж.Кәрбозин.»Жиырма тиын» |22.02.|Кенжеханова А.|
| |Ана тілі | |17.25.| |

Бастауыш әдістемелік бірлестігінің
жетекшісі :
Бектлеуова Б.Т.