Тіршілік және тірі табиғаттың негізгі құрылымдық деңгейлері

Сабақ №3 Күні:

Cабақтың тақырыбы: Тіршілік. Тірі табиғаттың негізгі құрылымдық

деңгейлері.

Сабақтың мақсаты:

1. Оқушыларды организмдердің негізгі құрлымдық деңгейлері мен таныстыру.

2. Тірі организмдердің негізгі жаратылыс деңгейлерінің ерекшеліктерін ажырата білу.

3. Ұйымшылдыққа, тазалыққа тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: Тірек-сызба, кесте.

Сабақтың пәнаралық байланысы: Тарих.

Сабақтың әдісі: Сұрақ жауап, дамыта оқыту, баяндау, кесте толтыру.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру бөлімі.

ІІ. Жаңа сабаққа кіріспе:

Тірі ағзалардың өлі денелерден айырмашылығы қандай?

Тірі ағзалар қандай заттардан құралады?

Тірі ағзалар қасиеттерінің қайсысы бәріне ортақ?

Жаңа сабақты түсіндіру.

Тіршіліктің жаратылу деңгейі. Тірі табиғат күрылымының жаратылу деңгейі біркелкі қалыппен баспалдакты бейімделу аркылы кұрылатын қатармен сипатталады.

Деңгейлер

Дене құрылымы

Қай ғылым зерттейді

Деңгейлер: Молекулалық, жасушалық, жасушаішілік

Дене құрылымы: ағза жасушалары, сондай-ақ біржасушалылардың жасушаішілік кұрылымдары молекулалардан күралады

Қай ғылым зерттейді: генетика, химия, физика

Деңгейлер: Мүшелік-ұлпалық

Дене құрылымы: көпжасушалы ағзалар мүшелер мен ұлпалардан қүралады

Қай ғылым зерттейді: цитология гистология

Деңгейлер: Ағзалық

Дене құрылымы: жеке түрлері құралады

Қай ғылым зерттейді:

өлкетану, жануар

тану, вирусология, анатомия, физиология, морфология, гигиена

Деңгейлер: Популяциялық-түрлік

Дене құрылымы: белгілі түрлер өзара еркін шағылысады

Қай ғылым зерттейді: Экология, эволюциялық ілім, математика, генетика

Деңгейлер: Биогеоценозды

Дене құрылымы: зат алмасуы және қуат алмасуы негізінде тірі ағзалармен өлі құрамдас бөліктерді мекен ету жағдайларын біріктіре зерттейтін табиғи күрделі жүйе

Қай ғылым зерттейді: экология және жалпы биологиялық ғылымдар

Деңгейлер: Биосфералық

Дене құрылымы: Барлық биогеоценоздардың жиынтығы. Жердегі барлық құбылыстар кіреді

Қай ғылым зерттейді: экология, физика, химия, геология, география