Мал баққандікі

№ 11 кісіптік лицей өндірістік оқыту шебері: Орманова Д. И.

Малдәрігерлік операторы мамандығы бойынша

өткізілген «Үздік маман» атты сайыс дайындамасы

1 - Оқушылардың білімін тест арқылы тексеру

2 - «Халықымыздың салт-дәстүрін білеміз бе?» викторина

3 - Кәсіби шеберлік

4- Қорытынды

Мақсаттары:

Білімділік: Оқушылардың мамандығына қызығушылығын арттыру

Дамытушылық : Оқушылардың білімін тереңдету

Тәрбиелік: Малды баптау, күту, құрал- жабдықтарға ұқыпты болу,

әр іс-әрекетіне жауапты болу

Пайдаланған көрнекілігі: тест жинағы, Жанұзақов «Мал фельдшері»

анықтамалығы, сұрақ - жауап, мақал - мәтел

жинағы

Өндірістік оқыту шебері Д. И. Орманова: Бүгін, біз «Үздік маман» сайысын бастаймыз. Сіздердің мамандықтарыңа қатысты қазақ халқының салт- дәстүрі туралы білетіндеріңді анықтау мақсатымен өткізгелі отырмын.

Қазақ халқы «Мал-жан аман ба?» деп амандасқан, себебі мал қазақ халқының күн көріс көзі. Сондықтан малды бағып, бабтаған. Малдардың пірлерін де естеріңе сала кетейін: түйе атасы- Ойсыл қара, жылқы атасы - Қамбар ата, қой атасы- Шопан ата, ешкі атасы - Шешек ата, сиыр атасы - Зеңгір баба. Халқымыздың «Малым жанымның садағасы, жаным арымның садағасы» деген мақалды да ұмытпаңдар. Сіздер мал шарушылығының маманы болып шығатындықтан, қойылатын сұрақтар қиын болмас деп ойлаймын.

Енді топты «Арыстан», «Беріш» деп, екі командаға бөлейік.

Сайыстың тәртібі: бір сұрақ - бір ұпай; көп мақал - мәтел білетін команданың қоржынына ұпай саны көбейе түседі; келесі кезеңді машықтық сайысқа өтеміз, онда ұпай саны оқушылардың кәсіби біліктілігіне байланысты.

2. Викторина «Үздік маман» /сұрақтар/

Күйіс қайыратын малдың асқазаны неше бөлігі бар? /4/
Қазақтың ырымы бар: үйге жас келін түскенде енесі келінім ұл тапсын деп . . . пісіріп береді /ұлтабар/
Қазақтың афоризмі: тіркесіп, қасынан бір елі қалмайтын кісі жайлы айтады: қарынға жабысқан . . . сияқты /талақ/
Күйіс қайыратын малда неше мойын омыртқа бар? /7/
Ірі қарада неше бел омыртқа бар? /6/
Күйіс қайыратын малда неше жұп қабырға бар? /13/
Жылқы малында неше қабырға бар? /18 жұп/
Малдың сыртқы терісі қалай аталады? /эпидермий/
Ірі қарада неше тіс бар? /32/
Жылқы малында неше тіс бар? /36-40/
Қазақтың ырымы бар: жаңа тілі шығып келе жатқан балаға қойдың шешен, әнші болсын деп . . . береді /қатты таңдай/
Қазақтың салты бар: шақырған қонақтың жасы үлкен немесе құда болып келсе, тағы да басқа сыйлы қонақ үшін дастарханға ас келгенде сый-құрмет ретінде қойдың . . . тарту етеді / басын/.
Салт бойынша: құдалар бір-біріне бауырмал және ара қатынастары жұмсақ болсын деп жаңа құдаларға ұсынады . . . /қойдың бауырын және құйрығын/
Ірі қараның дене қызуы қандай? /37, 5/
Сиыр неше күн буаз болады? /285 күн/
Қой неше күн буаз болады? /150 күн/
Симптом дегеніміз не? /аурудың сыртқы белгісі/
Малдың дене қызуын қалай өлшейді? /тік ішек арқылы/
Малдың қаны неден тұрады? /плазма және арнайы элементтерден/.
Ұлттық тағам бесбармақ дастарханға келгенде күйеу балаға . . . ұсынады /малдың төсін/
Малға қатысты халқымыз балаларын қалай атап еркелеткен? /құлыным, ботақаным, құлыншағым, қозым /