Ортақ ұпайы

Солтүстік Қазақстан облысы

Тайынша ауданы

Тайынша қаласы

№ 5 орта мектебінің

оқу ісінің меңгерушісі

Оразова Гүлзира Қазиқызы

«Жалпы білім беретін мектептерде бейіндік оқытуды ұйымдастыру»

Еліміздің Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Л.Н.Гумелев атындағы
Еуразилиялық ұлттық университете 2006 жылғы 27 мамырда оқыған «Инновациялық
және білім арқылы экономиканы білу » атты дәрісінде: «Әлемнің бәсекеге
анағұрлым қабілетті 50 елдің қатарына Қазақстанның кіру міндеті тек мына
жағдайда шешілуі мүмкін, егер оны өмірге нарықтық экономикаға бейімделе
алатын, басқару тәжірибелері бар, ғылыми технологиялар білімін игерген
жоғары білікті мамандар ендіретін болса» , деп атап өтті.

Жалпы орта білім беру мектебінің жоғары сатысы қазіргі білім беруде
негізгі орын ала отырып, көбіне кәсіби білім жүйелерінің мүмкіншіліктерін
ұйымдастыру.

Қазақстан Республикасының жалпы білім беру мектебін дамыту
тұжырымдамасында және жалпы орта білім беру мазмұнының тұжырымдамасында
оқушылардың ынталарын ескере отырып, оқытуды жаратылыстану – математика,
гуманитарлық – эстетикалық, кәсіби – техникалық бағыттар бойынша бөлшектей
отырып, ұйымдастыру жарияланған, бұл барлық міндетті пәндер бойынша білім
беру стандарттарының және оқу бағдарламаларының бірінші вариантарында
жүзеге асырылды.

Ұсынылатын әрбір бағыттың ішінде оқушылардың таңдауы бойынша кәсіби
және элективтік пәндердің әртүрлі жинақтары негізінде әртүрлі бейіндіктерді
ұйымдастыру қарастырылған.

Кәсіби білім беру – оқушылардың тұлға ретінде өз жолын табуын
қамтамасыз ететін оқытуды жеке – дараландыру және бөлшектеу принципі іске
асатын жалпы орта білім берудің соңғы сатысы. Бұл жоғары сынып оқушыларының
қабілеттері, мүдделері және сұранысы ескерілетін, оқушылардың танымдық және
кәсіби ниетіне сәйкес олардың барынша дамуына шарттар жасайтын оқу әрекетін
ұйымдастыру жүйесі.

Кәсіби білім беруге көшу кезінде келесі міндеттер іске асырылуы
қажет:

- оқушылардың жекеленген пәндерді таңдап алу бейімі бойынша жалпы
орта білім беру көлемінде тереңдеп оқу мүмкіншілігін қамтамасыз
ету;

- мектептегі білім беру процесінің вариативтілігін және жеке адамға
бағыт алуын қамтамасыз ету, оқушылардың білім алу, әрекетінің
ынталық деңгейін арттыру;

- Ооқушыларды әлеметтендіру мүмкіншіліктерін кеңейту, жалпы және
кәсіби жоғары білім бағдарламаларын игеруге анағұрлым тиімді
дайындау.

Мақсаттары:

- мұғалім мен оқушының өзара әрекетін және ынтымақтығын мақсатты
түрде ұйымдастыру;

- оқу әрекеті және нәтижелері бойынша оқушылардың өзіне – өзі ұдайы
талдау жасауына және өзіне – өзі баға беруіне жағдайларды
қамтамасыз ету;

- оқушылардың оқудағы жетістіктеріне мониторинг жүргізу және оның
негізінде мұғалім мен оқушының түзету жұмысын ұйымдастыру.

Жалпы орта білім берудің жоғары сатысы үшін әрбір бағытқа арналған оқу
пәндерінің жиынтығы және оларды оқып – үйрену деңгейі инвариантты
(базалық және кәсіби құраушылықтан тұрады), вариативтік және жеке
адамға бағытталған бөліктерден тұрады.

Білім беру саласында оқудың үш типі қарастырылған олар: базалық жалпы
білім беру курстары, кәсіби курстары, эликтивтік курс.

Кәсіби пәндер таңдап алған бағыттағы және мамандану саласындағы
келесі білім деңгейімен сабақтастықты қамтамасыз етуге арналған.
Мысалы: математика , физика, химия, биология, информатика –
жаратылыстану ғылымына оқытатын пәндер.

О

Біздің мектебіміз жаратылыстану – математикалық бағытында дәріс
береді. Тереңдетіліп оқытылатын пәндер 5-11 сыныптарда математикалық
логика сабақтары, 8- 11 сыныптарда аналитикалық химия, жалпы физика,
химиялық есептерді шығару, цифрлар мен тұлғалар пәндерінен бір бөлігін
тереңдетілген деңгейде оқып үйрене алады.

Негіздік жалпы білім беру және бейіндік пәндер бойынша талаптар
деңгейіне оқушылардың жету – жетпеуі ұлттық бірыңғай тестілеу
нәтижелері арқылы көруге болады.

ҰБТ 3 жылдық нәтижесіне тоқтала кетсек

Ортақ ұпайлары: 2009 ж – 88 ұпай

2010ж – 86 ұпай

2011 ж – 107,2 ұпай

Ұлттық бақылау бойынша сараптама

|жылы |Қазақ тілі|оқушы саны |мұғалімнің аты-жөні |
| |Ортақ |ҰБТ |Мемл.емт. | |
| |ұпайы | | | |
|2009 |20,3 |13 | |Жарқынбаева Г.З. |
|2010 |19,5 |13 | |Мамбетова К.Н. |
|2011 | |11 | |Мамбетова К.Н. |

|жылы |математика |оқушы саны |мұғалімнің аты-жөні |
| |Ортақ ұпайы | | |
| | |ҰБТ |Мемл.емт. | |
|2009 |13,1 |13 | |Оразова Г.Қ. |
|2010 |13,7 |13 | |Нұрышева Х.Д. |
|2011 |20 |11 | |Оразова Г.Қ. |

|жылы |Қазақстан |оқушы саны |мұғалімнің |
| |тарихы | |аты-жөні |
| |Ортақ ұпайы |ҰБТ |Мемл.емт. | |
|2009 |20,3 |13 | |Тілеутай Қ.М. |
|2010 |20,7 |13 | | |
|2011 | | | | |

|жылы |Дүние жүзі |мұғалімнің аты-жөні |
| |тарихы | |
| |Ортақ ұпайы |ҰБТ | |
|2009 |21 |1 |Тілеутай Қ.М. |
|2010 |10 |1 | |

|жылы |Биология |мұғалімнің аты-жөні |
| |Ортақ ұпайы |ҰБТ | |
|2009 |22,3 |3 |Какимова Б.Ө. |
|2010 |20,5 |4 | |
|2011 |23,3 |3 | |

|жылы |Физика |мұғалімнің аты-жөні |
| |Ортақ ұпайы |ҰБТ | |
|2009 |16 |8 |Тлеутаева Б.И. |
|2010 |12,7 |7 | |
|2011 | | | |

|жылы |География |мұғалімнің аты-жөні |
| |Ортақ ұпайы |ҰБТ | |
|2009 |22 |1 |Шаханова Б.Қ. |
|2010 |21 |1 | |