Ислам дінің бес парызын ата

Жаңақала жалпы орта білім беретін мектебі
Пәні: Дінтану негіздері
Сыныбы: 9 - сыныптар
Тақырыбы: <<Тегіміз - дініміз - ислам>>
Мақсаты: Қазақстандағы ислам дінің шығу тарихы, ислам дінің ғылымға, мәдениетке, мәдени ескерткіштердің дамуына тигізген әсері туралы айту. Дать основное понятие о распространении исламской религии на территории Казахстана, о влиянии ислама на науку, культуру и архитектуру.
Ресурстары: Cлайд, флипчарт, маркер, қосымша дерек. Cлайды, дополнительные материалы к уроку.
Модульдер: СТО, АКТ-ны пайдалану, топтық жұмыс.
Сәлеметсіздер ме құрметті ұстаздар, қонақтар және оқушылар біздің бүгінгі <<Тегіміз - дініміз - ислам>> атты танымдық интелектуалды сайысымызға қош келдіңіздер. Ғасырлар бойы ата-бабамыз ислам дінін ұстанып келеді. Тарихымызға көз салсақ кезінде теңдесі жоқ, мәдениеті мен ғылымы дамыған өркениетті мұсылман мемлекеттері өмір сүрген.Сол мәдениеттің мирасқорларыннан болған халқымыз өз дінін, тілін, тарихы мен мәденитін жоғары бағалай білген жөн. Мәдениеттің қалыптасуында дін ең маңызды фактор. Өйткені дініміз, сеніміміз бір қоғамның өшпес үлгілі бір мәдениет құруы мүмкін емес. Бұл сайыс 9 - сыныптар арасында дінтану негіздері пәнін қаншалықты үйреніп, білімдерін шындау мақсатында өткізіліп отыр. Сайыс төрт бөлімнен тұрады.
Бірінші тур <<Бес қадам>> деп аталады әр командаға бес сұрақ беріледі, осы сұрақтарға жауап алынады.
І-тур <<Пять шагов>> Каждой команде по пройденным темам задаеться 5 вопросов на которые они дают ответы.
1. Ислам діні қай ғасырда пайда болды? Б.з.б IIVғ
2. Араб тілінде <<шариғат>> қандай мағнаны білдіреді? Тура жол
3. Құранда қанша сүре бар? 114 сүреден тұрады
4. Дүние жүзінде ислам дінін ұстанушылардын саны шамамен: 2 млрд жуық
5. Мухамед қай жерде дүниеге келген? Меккеде
6. 632 жылы қажылық кезінде Мұхаммед пайғамбар өзінің соңғы сөзін қай жерде арнады? Арафат тауында
7. Ислам дінін қазіргі кезде әлемнің қанша мемлекеті ұстанады? 35 мем-т
8. Мұхаммед пайғамбар неше жасыннан бастап көкесіне ілесіп саудаға араласа бастады? 13 жасыннан
9. Ислам дінің бес парызын ата: Куәлік сөзін айту, намаз оқу, ораза ұстау, зекет беру, қажыға бару.
10. Қазақстанда ислам діні қай жылы мемлекеттік дін болып қалыптасты? 960 жылы
11. Қағба тасының биіктігін ата: 15 м биіктіктегі кубтан тұрады
12. Жұма намазы қалай оқылады? Мешіттерде жамағатпен бірге оқылуымен ерекшеленеді.
13. Зекет сөзі қандай мағнаны білдіреді? Көбею, өсу
14. Мұхаммед пайғамбардын Хадишадан қанша ұрпағы бар? 3 ұл, 4 қыз
15. Құран сөзі араб тілінде қандай мағнаны білдіреді? <<көп оқылатын кітап>>
16. При каком государстве на территории Казахстана ислам был объявлен государственной религией? При государстве Караханидов
17. Среди первых последователей ислама у Мухамеда была кто? Его жена Хадиджа
18. В каком году мусульмане переселились из Мекки в Ясриб? 622 г
19. Сунна состоит из: хадисов
20. Наставник ходжа Ахмеда Йасауи: Арыстан баб

Орта ғасырлардағы ислам мәдениеті үшін алтын шақ деп те айтады. Ол кездері ғалымнын шәкірттері елден-елге, бір бөлім орталығымен екіншісіне білім жолында сапар шекті. Олар Әбу Наср әл-Фараби, Әбу Райхан әл-Бируни, Махмуд Қашғари, Жүсіп Баоасағұни, Ахмед Йасауи сияықты елге танымал ғұламалар айналасына білім нұрын шашты. Сондықтан екінші турымыз <<Сыр сандық>>, << деп аталады, бұл турда әр команда ислам дінің Қазақстанда нығаюына үлес қосқан ғұлама адамдар туралы қызықты мәліміет айтады және алдын ала дайындаған презентацияларын қорғайды.
ІІ-тур В этом туре каждая из команд делает презентации по заранее заданным темам и защищают их. Учитываеться красноречие, содержание и раскрытие данной темы. Командам на презентацию дается 2-4 минут.
Еліміздегі ислам мәдениетінің ескерткіштеріне мешіт, медреселермен қатар кесенелерде жатады. Кесенелер ортағасырлық мұсылмандық дәуірге жататын алып құрылыстардың ең маңызды бедігін қамтиды. Қазақ жерінде ислам діні ту тігіп, біржолата орныққаннан кейін мешіттердің маңыннан медреселер салына бастады. Өйіткені ислам тек ғибадат қана емес, үлкен өркениетте. Арғы аталарымыз ислам дініне мойынсұнғанымен бірге араб әліпбиінде қабылдады. Үшінші тур <<Ғажайып әлемге саяхат>>, деп аталады бұл сайыста әр команда Қазақстанда ислам дінің таралуына байланысты салынған орта ғасырлық архитектуралық құрылыстар туралы түсінік береді. Әр команданың қиялы мен идеясына байланысты осы архитектуралық құрылыстар салынған жерлерге саяхат ұйымдастырады. Командалар өз арасыннан гидты тағайындап сол оқушы берілген тақырыпты ашады. Түркістандағы Қожа Ахмед Йасауи кесенесі, Маңғыстаудағы Шақпақ ата мешіті (IX-X ғғ), Тараздағы Арыстан баб кесенесі мен Айша бибі кесенесі туралы сөз қозғайды. Сөйлеу этикеті, өз пікірін құнды, анық жеткізгендігі есептеледі және тақырыпты ашып уақытты тиімді пайдалану керек. Бұл турға да 2-4 минут уақыт беріледі.
ІІІ-тур называется << Путешествие в чудный мир>> командам дается текст с которым они дожны познакомиться и один из членов команды в виде гида экскурсовода должа представить на суть зрителей свою тему показать и рассказать о ней.

Аталарымыз осыдан мың жылдай бұрын тек қана исламды таңдаған. Олай болса, сол асыл діннен бізді ешкім ажырата алмайды. Ол біздің қанымызда, жанымызда. Ислам діні - біздің өмір салтымыз, мәдениеттің терең тамыры. Сондықтанда төртінші тур <<Ата салтын ұмытпа>> деп аталады осы тапсырмада командалар берілген мұсылман салт дәстүрлері мен мейрамдардың тарихы туралы айтып көрініс қояды. Олар: Рамазан айт, Құрбан айт, Қадір түні, туылған балаға қатысты ислами шаралар.
Следущий IV-тур мы назвали <<Обычаям отцов не изменяй>>. В этом туре каждая команда должна показать сценку про мусульманские обычаи, традиции и праздники. Учитываеться содержание и смысл излагаемой темы. На постановку сценки каждой команде дается 7 минут.
Елбасы Н.Ә.Назарбаев айытқандай, <<тегіміз - дініміз - ислам>> екенін ешқашан ұмытпаймыз. Сол себебті діни-рухани мұрамызды да осы тұрғыдан зерделеу қажет деп есептейміз. Олай болса, рухани өмірдегі ислам діні мен мәдениетінің алатын орны бөлек. Сондықтан да исламның мешіт, медреселерін ғана емес өзгеде інжу-маржан асыл құндылықтарын ардақтау, оны игеру, қорғау, ілгері дамыту - бүгінгі ұрпақтын үлкен міндеті.
Ал қазір <<Дін бейбітшілік кепілі >>сондықтан алдарыңызға бейбітшіліктің символы ретінде танылған көгершін құстарының суреттері берілген болатын, сол құстарға өз тілектеріңізді жазып, қабырғадағы бұлттарға ілеміз.
Сегодня, ребята, мы с вами сделали голубей. Голубь является символом мира, символом борьбы против войны, насилия, тревог и слёз. На каждом голубе вы напишите свое пожелание мира для всех людей нашей большой планеты. Пусть наши голуби всему миру расскажут о том, что дети Казахстана и других стран не хотят войн.
Дорогие ребята! За 9 лет, что вы проучились в школе, вы стали одной семьей, одной маленькой страной. Давайте постараемся все вместе сделать всё возможное, чтобы в нашем коллективе было больше успехов и радостей, чем огорчений. Мы должны заботиться о других, помогать своим товарищам, уважать их мнение. Жить по законам добра и справедливости, соотносить свои интересы с интересами своих товарищей. От нашей дружбы многое зависит. Даже, в какой-то степени, и мир на нашей планете.
Осымен біздің бүгінгі сайысымыз аяқталды келесі кездескенше қош сау болыңыздар.