Білімді мәтіннен алу

ТИІМДІ ОҚУДЫҢ ТӘСІЛДЕРІ
а. Білімді мәтіннен алу
* Ақпарат * көздеріне нұсқайтын негізгі сөздердің* * астын сыз ( тарау, параграф немесе оқулықтың бөлімі). Тақырыптың мазмұнын сұрақ түрінде жаз.
* Өзіннің қандай жадың басым екенін анықтап ал да, оны жиі пайдалан. Егер сенің көру жадың басым болса, яғни көргеніңді есте жақсы сақтайтын болсаң, онда суреттерді, сызбаларды, карточкаларды, мәтіндерді, т.б. көз алдына елестет. Ал есту жадың басым болса, яғни мұғалімнің түсіндіруін, әріптестермен талқылауларды, т.б. есіңе түсіру арқылы біліміңді бекіт.
б. Оқулық мәтінін оқу тапсырмаларымен салыстыру
* Оқу тапсырмаларын оқып шық. Оқу тапсырмасын орындау үшін өзіңнің нені білетініңді және жаңадан нені меңгергеніңді анықта.
в. Білімді қолдану
* Оқу тапсырмаларын орындау үшін жадыңда жаңғырған ақпараттан қажетті мәліметтерді белгіле.
* Тақырыптағы оқу тапсырмаларын ретімен сабақтастыра орында. Алған білімді оқу тапсырмаларымен салыстыр. Оқуықтағы алғашқы 2-3 тапсырманы оқып шық. Егер ол тапсырмаларға жауабың толық болмаса , сабақтың мәтінін қайта оқып шығу қажет.
*Ақпарат - объектілер қасиеттерінің ( жағдайарының) сигналда бейнеленуі немесе сигналға жасанды енгізілген, қабылданып, жаңара алатын хабар.
* * Негізгі сөз - басқа негізгі сөздермен бірге отырып, мәтінді білдіретін мәтіндегі сөз.
Негізгі сөз мәтін таңдаудағы мәтіннің мазмұнын білдіретін сөздер жиынтығы.
Негізгі сөздер - мәтінде жиі ұшырасатын сөздер.
Негізгі сөздер көбінесе мәтіннің тақырыбы болып келеді.
Әдетте, негізгі сөздер (тіркестер) бір бетте (мәтіндегі) кем дегенде 3-4 рет кездеседі.
Негізгі мәтіннің 5-7% тығыздығы оңтайлы деп есептеледі. Бірнеше сөздерден тұратын тіркестер жағдайында тіркесті құратын барлық негізгі сөздердің жиынтық тығыздығын есептеу қажет және оның бегіленген шектерден аспайтындығына көз жеткізу керек. Негізгі мәтінннің 7-8% тығыздықтан асуы ешқандай кері әсерлер тудырмаса да, көп жағдайда айрықша мәнге ие болмайтындығы тәжірибе барысында дәлелденген.